Skírnir - 01.01.1916, Page 22
.22 Lesturinn og sálarfræðin. Skírnir.
■*. s.
•framhjá, og því skemur sem hún er mjórri og platan fell-
ur hraðar. '
Með snarsjánni má nú prófa live langa parta úr línu
menn geta lesið. villulaust í einni svipan. Huey prófaði
t d. fjóra menn og iét línuna sjást */66 úr sekúndu. Þeir
lásu á þeim tíma að meðaltali um 11 stafa bil, og svarar
það til þess er menn lesa í venjulegum lestri í einni hvíld
augans, að meðaltali. En stöku; sinnum gátu þeir lesið í
einu sem svarar hálfri »Skírnis«-línu.
En hve mikið tekst að lesa í einni svipan, fer mjög
eftir orðasambandinu. Auðveldast er að lesa þegar orðin
falla í stuðla eða rím, eða eru á annan hátt nátengd, erf-
iðast að lesa sundurlaus orð. Orðasambandið virðist og
ráða miklu um það, hvoru megin við stardepilinn vér les-
um meira, en stardepil kalla eg þann stað er vér festuni
sjón á. Venjulega lesa menn meira hægra megin við
stardepilinn, þegar langt er lesið, sem kemur líklega af
því, að betur raknar úr minningum vorum áfram en aft-
ur á bak, vér erum t. d. fijótari að telja áffam en öfugt.
Orð sem vér festum sjón á vekja grun um hvað eftir
muni fara, og hann hjálpar oss til að greina það. Fyrri-
hluti orðs, sem vér sjáum til hægri, dregur fremur seinni-
hlutann fram í hugann, heldur en seinni hluti orðs, er
vér sjáum lengst til vinstri, fyrri hlutann.
Einkennilegt er það, að menn geta lesið orð í meiri
fjarlægð frá stardeplinum en einstaka stafi og þózt þó
sjá alla stafi orðsins skýrt. Af ósamstæðum stöfum eins
og t. d. v p þ< s r h m geta menh venjulega ekki lesið
meira en 4—5 í senn, þó þeir geti ef til vill lesið 25-stafa-
orð á sama tíma. Æfðir lesá-rar greiná í meðallagi langt
orð á 2/iooo úr sek. og eru jafnfljótir að lesa það eihs og
einstakan staf. Af þessu virðist nú auðsætt, að vér lesum
ekki staf fvrir staf, heldur skynjum orðin í heild. Um
þetta geta lesendurnir skapað sér skoðun sjálfir, með því
að gera tilraunir með lista þann sem- hér er préntaður,
lesa fyrst stafadálkinn niður eftir eins hnrt og >þeir geta,
annaðhvort upphátt eða með sjálfum sér, og marka tím-