Fjölnir - 01.01.1839, Page 83

83
sem læs er á bók — og sje liann það ekki, þarf liann
að venjast við fiað, [)ar til hann gjetur Iesið viðstöðulanst
— Jtarf að slökkva miklu niður, J>ó hann öðru livurju
taki sjer bók í hönd, og skjemti sjer og öörum ineð
lestri; landið væri sælt, ef eíngum tíma væri verr varið,
enn þeíin sein hafður er til lesturs, og öllum ööruin
stundum væri varið til þarflegra athafna.
Með athugasemdum Jiessum er ekki verið að gjöra lítið
úr námfísi Islendínga. Jað gjetur aldreí oröið })jóöinni
til áfellis, [)ó einstöku menn kinnu að fara meír að
hleípidómum, enn skiusamlegri íhugan, og leíddu þess-
vegna hjá sjer að afla sjer þeírrar mentunar, scm hjer
er færi á að öölast; því slíkt brennur við í öllum lönd-
um og minna hjer, enn annarstaðar, J)ar sem [)jóðir
eru viðlíka mentaðar. Enn miklu fremur skortir hjer
haganlegar bækur til að leíða menn á rjetta götu, enn
að [>ær, sem til eru, sjeu ekki notaðar, eöur al[)fða
hliöri sjer hjá að leggja sinn skjerf til þess að afla sjer
[>eírra. Jað hefir ætíð verið besti kostur [)jóöar vorrar,
hvað hún hefir verið lineígð firir fróöleik og metið hann;
hiin mun að nattúrunni til reíuast með gáfuðustu þjóðum.
5etta er ekki smjaður. Allir útlendíngar, sem ferðast
hafa hjer um land, Ijúka sama munni upp um [>etta; og
[>að sanna firr og síöar [>eír atburöir vor á meðal, sem
ekki verða liraktir. Jað sanna sögur vorar, sem víð-
frægar eru orönar um allan heím að maklegleíkum. Um
þaö vottar núna, hvað mikið út geíugur af rnslinu, sem
verið er að bjóða almenníngi. Um [)að vottaöi firir alda-
mótin, hvað margir almúgamenn geíngu í landsuppfræð-
íngarfjelagið og síðan á Jiessarri öld íslendsku bókmenta-
og biblíu-fjelögin, og norræna fornfræðafjelagið, og hvað
góðar viðtökur ímsar níar bækur hafa síðan feíngið hjá
alinenníngi. Ef ekki irðu hjá oss fleíri af ólærða
flokknum til að kaupa bækur, enn títt er lijá öðrum
Jijóðum, gjæti hjer ekki svarað kostnaði að gjefa neína
6«