Ný félagsrit - 01.01.1842, Page 96

Ný félagsrit - 01.01.1842, Page 96
ÍÍG UM SKÓLA Á lSIiANI)I. * * Magnúsi Gufmuntlarsyni, sem Íslendíngar höfíiu knsií) sér til biskupa, og smeygja inn sínum verkfærum á báéa biskupsstólana. þegar tilgángi þessum var oríiiö fram- gengt komu aptur íslenzkir biskuþar: Jörundnr þorsteins- son til Hóla (1267—1313) og Arni þorláksson til Skál- holts (1269—98); en meira létu þeir sér annt um aö auka klerkavaldib enn ab efla framíor og visindi; sá mun og helzt hafa verib tilgángur Jörundar biskups þegar hann setti Möbiuvallaklaustur (1295) og Stabar klaustur í Reyninesi C1296). Brandur Jónsson, seni lengst var áboti í Veri, og náði ab eins biskupsdæmi állólum (1261), var sá eini, sem hélt vib kennimannligum lærdómi, og hjá honum lærbi Arni þorláksson; Jörundur biskuji hélt og skóla á Hólum og lærbi þar Laurentíus Kálfs- son, sem síbar var biskup, og mjög styrkti lærdóm klerk- anna á Norburlandi. Hnignun lærdómsins um þetta skeib muri hafa ollab því, ab visitatores voru sendir til landsins 1307, og var Síra' Eylífur í Gufudal þá ekki betur ab sér enn svo, ab hann gat ekki lesib rétt lati'nu- sálm, og margir prestar voru viblíka á sig komnir í Skálholts umdænii, svo þá varb ab setja af. Laurcntíus kenndi lengi bæbi í Veri og á Múnkaþverá og einkum á þíngeyrum, og urbu margir af lærisveinum hans góbir klerkar; þá er og aubsén nokkur endurlifnun vísinda, einkum fyrir norban, þvi' bæbi Aubun raubi (1314—22) og Laurentíus (1324—31) og Egill Eyjólfsson (1332— 41) héldu skóla á Hólum, og Jón Halldórsson í Skál- holti (1323—39) var ab minnsta kosti lærbur sjálfur, og hafbi verib á háskólum í Párís og Bónónía, en óvibfeld- inn þótti lærdómur hans og litlar áhrifur virbist hann ab hafa gjört á Islandi, Um þessar mundir má þó sjá, ab. fróbleiksfýsn margra hefir verib töluverb, og ekki fátt
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176

x

Ný félagsrit

Publication Type:
Collection:
Gegnir:
ISSN:
1670-0902
Language:
Volumes:
30
Issues:
108
Registered Articles:
3
Published:
1841-1873
Available till:
1873
Locations:
Publisher:
Nokkrir Íslendingar (1841-1873)
Keyword:
Description:
Fræðirit. Það var hugmynd Jóns Sigurðssonar að stofna Ný félagsrit sem varð tæki hans til að koma skoðunum um sjálfstæði Íslands á framfæri. Blaðinu var ætlað að móta almenningsálitið og stuðla að baráttu fyrir sjálfstæði landsins

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ný félagsrit
https://timarit.is/publication/67

Link to this issue: Megintexti (01.01.1842)
https://timarit.is/issue/135203

Link to this page: 96
https://timarit.is/page/2015239

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.

Megintexti (01.01.1842)

Actions: