Fréttir frá Íslandi - 01.01.1875, Side 36

36
LANDSTJÓKN.
ferðum meðfram ströndum landsius, að því leyti sem alþingi eigi voittí
fje til þess.
Ávörp beggja þingdeildanna til konungs voru svar upp á boð-
skap konungs tii þingsins; vottuðu þau konungi þakklæti og hollustu þings
og þjóðar. En jafnframt var í ávörpunum minnzt á stjórnarmál landsins.
Tóku báðar deildir það fram, að þær væntu endurbótar á stjómarskránni,
ef reynzlan kynni að sýna, að henni í sumum greinum væri ábótavant.
(takmörkuninni á fjárforræðinu og ábyrgð landstjórnarinnar). Enn fremur
minntust báðar deildir á það, að þeim þœtti isjárvert, að ráðherra íslands
væri svo háður Dönum, að hann þyrfti að víkja úr sessi fyrir það, að hann
eigi væri á sömu skoðim um dönsk, Islandi óviðkomandi mál, sem meiri
hluti hinna dönsku þjóðfulltrúa, þótt hann hefði bæði traust konungs og
íslendinga í öllum íslenzkum málum.
pá hefur verið sagt nokkuð af hinu helzta, er gjörðist á alþingi
1875. pinginu var slitið 26. ágúst, og hafði það þá staðið yfir í 8 vikur.
pctta fyrsta löggjafarþing íslendinga hafði œrið að starfa sem við var að
búast, því að mörgu þurfti í lag að kippa, en menn voru bráðlátir eptir
bótunum, og bárust því málin svo mörg að þinginu. Eföll frumvörpin til
laga, bæði frá stjórn og þingmönnum, allar uppástungur, ávörp, ályktanir
og fyrirspurnir eru talin sjerstök mál hvert fyrir sig, þá hafa málin orðið
um 80, eins og áður er á vikið. En þess er gætandi, að sumt af þessu
var samkynja, og því í rauninni sama mál. Ef talið er eptir því, verða
málin raunar nokkuð færri, en þó má furðu gegna, hve mörg þau voru
eigi að síður, og hve miklu þingið hofur afkastað á jafnskömmum tíma.
Raunar náðu mörg málanna eigi fram að ganga, en mikið var þó eigi að
síður haft fyrir sumum þeirra, og komust þau langt á leið í báðum deild-
um, áður en þau fjellu. Sum af þingmálunum voru mjög einföld og auð-
veld, svo að þau þurftu eigi mikið að tefja fyrir, en aptur voru mörg
vandamál, og sum mjög svo ógreið og umfangsmikil, eins og fjárhagsmálið
og íjárkláðamálið, cr eyddu miklum tíma fyrir þinginu, hið síðarnefnda að
öllu leyti til einskis, sem síðar varð raun á. pví höfðu margir spáð, að
tvískipting þingsins mundi valda mikilli tímatöf, en þótt svo kunniaðhafa
verið að nokkru leyti, þá þótti hún þó yfir höfuð vel gefast að ýmsu.
Samvinnan milli deildanna gekk að mestu greiðloga, og samkomulagið á
þingi var vonum frcmur í flestum málum.
Konungur hefur nú (í lok aprílm. 1876) staðfest öll lög alþingis, nema
fjárkláðalögin og laxveiðalögin. Nokkrum ávörpum og ályktunum þings-
ins hefur þegar verið gaumur gefinn, og nefndir hafa verið settar eptir
tillögum þess til að undirbúa mál milli þinga.
Með konungsúrskurði 29. okt. var ákveðið, að setja skyldi 5 manna
nefnd til að hugleiða kcnnslu- og skólamálefni landsins, og semja
frumvarp til laga um skipun þossara mála. I nefnd þessavoru skipaðir:
byskup landsins Pjctur Pjctursson, prófastur pórarinn Döðvarsson í Görð-