Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 02.01.1886, Síða 52

Um landnám Sighvats rauða.
Eptir
Brynjólf Jónsson frá Minna-Núpi
Frá þvf er sagt í Landnámu, 5. p. 3. kap., að ,,Sighvatr hinn rauði
nam Einhyrningsmörk fyrir ofan Deildará ok bjó i Bólstað"'L. Öll
þessi örnefni: Einhyrningsmörk, Deildará og Bólstaður, eru gleymd,
og það án efa fyrir löngu, svo upp hefir komið vafi um það, hvar
það var, sem Sighvatur nam land. Almennust mun sú ætlun, að
hann hafi numið Fljótshlíð utanverða, því að þar bjuggu afkomend-
ur hans, sem af Njálu má sjá. pykir líklegt að Ketill hængur vin-
ur hans, hafi eftirlátið honum lönd þau, er hann „hafði undir sik
fyrir austan Rangá hina eystri, Vatnsfell til lækjar þess, er fellr
fyrir utan Breiðabólstað ok fyrir ofan pverá“ (Landn. s. st.).
VatnsfelL er án efa sama sem Vatnsdalsfjall; á því er stöðuvatn.
Lækur sá, er fellur fyrir utan Breiðabólstað, er víst Flókastaðaá; hún
er eigi meiri en lækur, allra sízt fyrst, áður hún fellur í gljúfrið fyr-
ir utan Breiðabólstað. Hún rennur, þar nokkru neðar og utar
saman við þverá. Sú á kemur ofan af hei ðinni fyrir utan Hlíðar,
enda, rennur svo út með Hlíðinni þaðan af, og út með Hvolhrepp-
öllum til Rangár. Um landnám Baugs, er „nam Fljólshlíð alla“(
sýnist þá tvennt til: annaðhvort að það hafi aldrei náð nema út
fyrir Hlíðarenda, til pverár, — og til þess virðist bæjarnafnið Hlíð-
arendi benda, — ellegar að Sighvatur hafi tekið nokkurn hluta af
landnámi hans undir sig, — og til þess virðist það benda, að svo
er að sjá sem grunnt hafi verið á fjandskapnum milli ættanna fyrir
fram, er Steinn drap Sigmundfyrir svo litla sök. Með því að ganga
út frá þessu þykir auðvelt að finna Bólstað, þar sem Sighvatur
bjó. pað sýnist liggja beint við, að það sje Breiðabólstaður, sem
ávallt hefir verið, og er enn, helzti bær í Hlíðinni. þ>ó hann hafi í
fyrstunni að eins heitið „Bólstaður“, má hugsa sjer, að viðaukinn:
’Breiða’ hafi síðar bæzt framanvið, ef til vill af því einu, að önnur
bæjanöfn hjer á landi, sem enda á -bólstað, byrja á ’Breiða', svo
þetta bæjarnafn gat ósjálfrátt tekið Hkingu af hinum. — Og til
þessa virðist það benda, að í riti eftir Sæmund Hólm eru nefndar