Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 02.01.1886, Side 71

7
enn á XX hestum, ok lætr leggja vidinn á Liáeyri, sídan ætladi
hann at flytia á skipi út til Helgafells. þorsteinn átti feriu mikla, ok
ætladi f>orkell þat skip at hafa þá er hann færi heimleidis. J>or-
kell var í Liárskógum um föstuna, því at ástúdigt var med þeim
frændum111.
þ>að sem hér er einkum athugavert við þessa grein, er það,
að eitt hndr. neðanmáls hefir: „XXX hestum“; þetta hlýtr að vera
réttara, því þó hér hafi ekki verið nema um aðalmáttarviðina að
gjöra“, þá var viðr á rúma 30 hesta varla nógr í meðalkirkju
eins og þær nú gerast hér; þessi kirkja, sem þ>orkell ætlaði að láta
reisa, gat því trauðlega verið nein eftirmynd kirkju í Niðarósi, þar
sem var höfuð-aðsetrstaðr konungs, og hlaut þvf að vera aðal-
hirðkirkja, og því stœrri enn annars staðar. J>að er ljóst, að borð-
viðr til nokkurra muna hefir ekki getað hafa verið innifalinn í þess-
um viði, enda munu menn ekki hafa byggt timbrkirkjur í þá daga;
eg veit vel, að á einum stað er minnzt á kirkjur undir tréþaki, enn
um timbrveggi er hvergi talað, svo áreiðanlegt sé; borðviðr hlaut
að hafa verið nokkuð dýr i samanburði við annan við, einkannlega
vegna þess, að sögunarverkfœri hafa þá verið ófullkomnari enn nú.
Gnœgt af rekaviði var hér að vísu á mörgum stöðum, enn í stokk-
verk hefir verið hentugastr norrœnn viðr valinn; enn það krafði
mikla tilflutninga, að byggja úr því. Síðar i sögunni eftir allt þetta
bls. 328, er talað um kirkju á Helgafelli, er sýnist hafa verið með
fjalagólfi, þar sem Guðrún féll á „knébeð“; því þar voru teknar
fjalir úr gólfinu; enn þetta gólf þarf ekki að hafa verið nema í það
mesta í kórnum; því líklegt er, að Guðrún hafi fallið á knébeð til
bœnar inn við gráturnar. Yfir höfuð sést það, að fjalagólf var hér
ekki vanalega haft í húsum á 10. og 11. öld. 1 Reader bls. 78
er bezt lýst konunni, sem meyna Herdísi dreymdi: „sú var í vefj-
ar-skikkju ok faldin höfuðdúki“1 2. Hér er rétt sagt frá hinum
forna faldi.
Fyrir sunnan Ljáskóga er á, sem fellr út í Hvammsfjörð, og
heitir Ljá. Fyrir sunnan ána við sjóinn er graseyri, og beygist
eyraroddinn norðr í árósinn, og sést fyrir gömlu nausti á eyrinni.
þ>essi eyri hét Ljáeyri og hingað flutti þ>orkell viðinn, og á það
vel við, eins og hér til hagar; nú er eyri þessi í almennu tali köll-
uð Naustabót; enn það vita allir, sem kunnugir eru, að hún hafði
hið fyrra nafn áðr.
Svo að ekki slitni sundr alveg þráðrinn í þessum litla kafla,
þá skal eg minnast á ferð þeirra þ>orkels í Hjarðarholt, enn með
sem allrafæstum orðum (annars er það nokkuð langt mál), því bæði
1) Sbr. og fil. dr. Guðbr. Vigfússon: Safn til Sögu ísl. 452—3.
2) Útg. sleppir þessu: »faldin höfuðdúki«.