Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1985, Blaðsíða 59

ÞJÓÐHAGINN FRÁ HNAUSUM
63
Myurf 37. Ártal af Merkurkistu. Ljósm. Sverrir Magnússon.
Hjá Sigurjóni Eiríkssyni í Mörk á Síðu fckk ég furukistu árið 1977 og
verður hún nefnd hér Merkurkista. Hún cr eitt merkasta vitnið í rann-
sókn á kistusmíði Ólafs Þórarinssonar. Ber þar eigi síst að telja að hún
vitnar sjálf um aldur sinn, en innan á lokið er skorið ártalið 1829. Kistan
var kornin á frcmstu nöf er ég komst í færi við hana. Um mörg ár hafði
hún staðið í útihúsi og gólfraki gengið upp um viði, mestallur neðri
hlutinn var svo fúinn að honum varð ekki bjargað. Hægri gafl hélt sér
þó nokkurn veginn. Úr þessunr lamasessi færði Ásmundur Þórhallsson
frá Ormsstöðum í Eiðaþinghá kistuna og er hún nú safngripur góður.
Merkurkistan ber safnnúmer S: 1318. Hæð hennar cr 49 cm, lengd
1,25 m, breidd 49 cm. Geirnegling er á hornum. Strikaðir okar eru á
loki og skorið úr þeim til endanna. Myndarleg hefilstrik eru ofan á og
utan á brúnum og hafa verið allt umhverfis botn. Heldur gamla strikið
sér þar enn á hægra gafli. Skráarlauf er glatað. Kistulamir eru uppruna-
legar og svo vcl varðveittar að heldur nærri nýsmíði. Báðar cru lauf-
skornar til enda alveg á sama veg og á Blómsturvallakistu. Smíðajárnið
er jafnbreitt enda milli, 2,7 cm, þykkt um 4 mm. Lömin sem gengur
út á kistulokið er 28 cm á lcngd, lömin sem gengur niður á baklilið kist-
unnar 22,5 cm og við bætist bugurinn sem gengur út yfir brún kistunn-
ar. Rétt vinkilbeygja er þar á löminni. Tígullaga lauf er á endum og út
frá því sveigjast tvær greinar. Þetta er marktækast form í smíðinni og
mótast í tréð sem lömin fcllur að.