Lögrétta - 01.01.1936, Blaðsíða 40

83
LÖGRJETTA
84
ig fram þessari flagggerð. Þetta nýja flagg
útrýmdi brátt fálkaflagginu og var notað um
alt land. Frá því er sagt, að þegar Friðrik
konungur VIII. fór hjer í kringum land sum-
arið 1907, kom á móti honum í fagnaðar
skyni á einum firðinum vestan lands fjöldi
vjelbáta, og höfðu allir bláhvíta krossflaggið
uppi. Hafði þá konungur sagt: Þetta hefði
glatt hann Georg bróður minn. Georg bróðir
hans var konungur Grikkja, og aðmírála-
flaggið gríska var sagt að mestu leyti eins
og þetta bláhvíta flagg, sem Islendingar vildu
nú helga sjer. Einnig var sagt, að sjerflagg
Kríteyinga væri mjög líkt þessu flaggi. Is-
lenzkir glímumenn voru á íþróttamóti í Eng-
landi sumarið 1908. Þeir sögðu eftir heim-
komuna, að við yrðum að breyta flagggerð-
inni. Menn hefðu vilst á þeirra flaggi og
flaggi því, sem grískir íþróttamenn hefðu
gengið undir á mótinu. Fór nú hjer sem oft
vill verða, að smávægileg aukaatriði verða
aðalatriði í deilum, og er lítt skiljanlegt, hve
mikið hitamál varð hjer úr því, hvort við
skyldum eftir sem áður halda bláhvíta kross-
flagginu, eða breyta til og taka upp nýja
gerð, þ. e. þrílita flaggið, sem nú er löggilt.
Landvarnarmenn hjeldu bláhvíta fánanum
fram af miklum móði, en meðal heimastjórn-
armanna var nú í skopi farið að kalla hann
Krítarfánann.
Rjett fyrir þing 1913 kom fyrir atriði, sem
varð þess valdandi, að kröfunni um löggilt-
an íslenzkan fána óx mjög byr hjer á landi.
Verzlunarmaður hjer í bænum, Einar Pjet-
ursson, var í skemtiróðri úti á höfninni á
litlum kappróðrarbáti og hafði bláhvíta fán-
ann á stöng á afturstefni. Danska varðskipið
Fálkinn lá á höfninni og sendi foringinn bát
eftir Einari með boð um, að hann fyndi
sig. Kvað foringinn það skyldu sína, að taka
af honum flaggið, og sendi það til bæjar-
fógeta, en Einar reri í land og kærði flagg-
tökuna.
Þetta frjettist skjótt um bæinn. Það var
tilkynt með fregnmiðum, sem út voru sendir
og festir upp á götuhornum. Hópur ungra
manna fór um bæinn og skoraði á menn, að
draga nú bláfánana upp á flaggstengur sínar.
Tveir drengir urðu uppvísir að því, að hafa
skorið á flaggstrengi hjá mönnum, sem höfðu
Dannebrog uppi, og urðu að biðja fyrirgefn-
ingar. Fjöldi báta kom út á höfnina, allir
með bláfána. Foringinn kom í land og talaði
bæði við bæjarfógeta og stjórnarráð. Hannes
Hafstein var ekki heima; hann var á heim-
leið frá Kaupmannahöfn. Fálkaforinginn
hjelt því fram, að hann skyldi erindisbrjef
sitt svo, að sjer væri skylt að skerast í leik-
inn, er skip eða bátar sýndu annað flagg
en ríkisfánann, þar sem honum væri ætlaður
staður. Bátur foringjans lá við bæjarbryggj-
una, og þegar hann kom úr stjórnarráðinu,
var bryggjan þakin bláfánum, sem breiddir
voru yfir hana svo þjett, að varla varð
gengið niður eftir henni án þess að stigið
væri ofan á einhvern þeirra. Þarna var fjöldi
manns og stór hópur smádrengja með litla
bláfána á stuttum stöngum. Foringinn stikl-
aði niður eftir bryggjunni og varaðist sem
mest hann mátti að stíga ofan á flöggin,
sem þar voru breidd. En ef drengjahópnum
sýndist hann snerta með fæti rönd einhvers
flaggsins, þá var hrópað: Sjáið þið til, hann
treður á íslenzka fánanum!
Þingmenn bæjarins, Lárus H. Bjarnason
og Jón sagnfræðingur, boðuðu til fundar um
kvöldið í Barnaskólaportinu. Þar var sam-
þykt svohljóðandi tillaga frá þingmönnunum:
Fundurinn mótmælir eindregið hervaldstil-
tektum Fálkans á Reykjavíkurhöfn í morg-
un sem bæði ólögmætum og óþolandi. —
Einari Pjeturssyni hafði þá verið skilað aftur
flagginu.
Um Fálkaforingjann, hr. Rothe, má annars
geta þess, að hann f jekk besta orð af öllum,
sem honum kyntust, og í landhelgisvörninni
hafði hann reynzt bæði duglegur og skyldu-
rækinn. Er enginn efi á því, að hann hefur
álitið það, sem hann gerði, skyldu sína, enda
þótt enginn varðskipsforingi hefði áður amast
við bláfánanum, hvorki á bátum nje annars-
staðar.
Þetta uppþot varð til þess, að þingmenn
Reykvíkinga ásamt Guðmundi Eggerz sýslu-
manni báru snemma á þinginu 1913 fram
svohljóðandi frumvarp: Hjer á landi skal
vera löggiltur íslenzkur fáni. Sameinað þing
ræður gerð hans. Skúli Thoroddsen, Bjarni
frá Vogi og Benedikt Sveinsson báru fram
breytingartillögu: að fáninn skyldi vera að