Lögrétta - 01.01.1936, Blaðsíða 75

153
LÖGRJETTA
154
upp til sveita eru árlega haldin námskeið í
matreiðslu, saumum, prjóni, hekli, hjálp í
viðlögum eða einhverju öðru.
I Ziirichkantónunni er fullkomnasta al-
þýðumentun, sjermentun og æðri mentun,
sem til er í Norðurálfu. Hvað listir, bókment-
ir, hljómlist og aðra menning snertir, stend-
ur kantónan fyllilega á sporði hvaða menn-
ingarþjóð sem er, og ekki síst vegna hins
ágæta skerfs, sem Ziirichborg leggur til
menningarmála.
XV.
I þorpi nokkru á bökkum Zurichvatnsins
lifði eitt sinn undurfagur sveinn — svo fag-
ur að hans líki hafði aldrei sjest áður þar um
slóðir. Ungmeyjarnar keptust um að ná hylli
hans, þær þrýstu sjer upp að barmi hans í
dansinum og brostu ástfangnar til hans. En
sveinninn ungi brosti kalt, hann skifti sjer
ekkert af stúlkunum og tók enga fram yfir
aðra. Þær hjeldu að hann væri hjartalaus,
en vissu ekki, að á hverri nóttu birtist hon-
um hafmey í draumi, sem var fegurri og
yndislegri en nokkur fegurð var, sem honum
hafði birtst áður. Svo varð hann svo ást-
fanginn af hafmeynni, að á daginn og á björt-
um mánaskinsnóttum sigldi hann á bát eftir
vatninu og horfði niður í djúp þess. Hann
dreymdi og þráði, en sinti ekki því, sem
skeði umhverfis hann og fólk hjelt hann vit-
skertan. Dag eftir dag og nótt eftir nótt
skygndist sveinninn niður í bládýpi vatnsins,
stundum sýndist honum andlit hafmeynnar
birtast í því, en þegar hann gætti betur að,
var þetta aðeins sól eða máni er spegluðust
í vatnsfletinum. Árangurslaust kallaði hann
á hafmeyna, harmþrunginn og dapur, en hún
birtist honum aðeins í draumi.
Svo bar það við eitt kvöld, er sól gekk til
viðar og roðaði spegilsljettan vatnsflötinn í
undursamlegu deyjandi geislaflóði, að snjó-
hvít hönd steig upp úr djúpinu með undur-
fagra rós, sem hún rjetti til hans. Loks birt-
ist hún öll — og nú þúsundfalt fegurri en
hún hafði nokkru sinni birst honum í draumi.
Hún var klædd grænni slæðu og rödd hennar
hljómaði fegur en nokkur hljómlist gat túlk-
að. „Með brúður gakk í bláa vatnsins höll,“
kallaði hún til hans og sveinninn, sem rjeði
sjer ekki fyrir fögnuði, henti sjer út af bátn-
um og í faðm hinnar töfrandi hafmeyjar.
Þau hurfu í djúpið og hafa aldrei sjest eftir
þetta. En á mánaskinsbjörtum nóttum heyra
sumir, að hvíslað er ljúfum ástarorðum úti
á vatninu og á hverju vori síðan vaxa við
það undrafagrar rósir, sem heita vatnarós-
ir — en það eru sömu blómin og hafmeyjan
unga rjetti brúðguma sínum, kvöldið þegar
fyrstu samfundum þeirra bar saman.
Það er björt mánaskinsnótt og jeg stend á
bökkum Zúrichvatnsins. Alt í kringum mig
er blómabreiða, undurfagurra hvítra blóma
— en það eru vatnarósir. Utan frá vatninu
heyri jeg ljúfa, angurværa og dreymandi
tóna, það er sennilega ástahvísl hafmeyjar-
innar og sveinsins fagra. í skini mánans sje
jeg hvar veiðmaður dregur inn net sitt á bát
úti á vatninu, en uppi við landið synda nokkr-
ir hvítir stoltir svanir, sem kvaka blíð og
hugljúf kvöldljóð. Þúsundir ljósa blika alt í
kringum vatnið, en tunglið speglast í því og
myndar rák yfir það þvert.
Nóttin er blíð og kyrr — hún er fögur.
Jeg stend, horfi út á vatnsflötinn og læt mig
dreyma. Mig dreymir mörg þúsund ár aft-
ur í tímann, þegar steinaldarmenn lifðu hjer
við frumstæð skilyrði og litla menningu. Mig
dreymir áfram og dreymir þróunarsögu íbú-
anna hjer, mig dreymir öll þau skilyrði, sem
nútímamaðurinn hefur við að búa, öll þau
þægindi, alla þá fegurð, öll gæðin sem aldirn-
ar hafa skapað og fengið honum í hendur.
En maðurinn kann ekki að meta þetta eða
vill ekki gera það. Hann er í dag jafn
óánægður með hlutskifti sitt og hann var
fyrir þúsundum ára — og hann efast jafn-
vel um það, að heimurinn hafi tekið nokkr-
um breytingum til batnaðar frá því á dögum
frumbyggjanna.
En í nótt skildist mjer það, að það er að-
eins til einn flokkur manna, sem er bjartsýnn
og sæll, sá flokkur er lítill en hann hefur
verið til frá ómunatíð og er til enn í dag.
Það er sá flokkur manna, sem fóru einir,
sem hörfuðu af þjóðbraut vanans og fjöld-
ans — og sem þorðu að kasta sjer í faðm-
lög hafmeyjanna. En vegna þess að þeir
þorðu að glata sjer, gáfu þeir lífinu vatna-