Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.03.1880, Blaðsíða 60

124
fenjahrúgur til þess að gefa því eitthvert nafn. Hafa
sumir getið til, að eiraldarmenn hafi látið þetta þama
semfórn til guðanna, og að það beri vott um orrustur
og unninn sigur; en aðrir halda það hafi átt að fylgja
hinum dánu til annars heims og sé „dánarfé“; bera
þeir fyrir sig Ynglingasögu, þar sem stendur: „Sagði
hann (Óðinn) svá, at með þvílíkum auðæfum skyldi
hverr koma til Valhallar, sem hann hafði á bál; þess
skyldi hann ok njóta, er hannsjálfr hefði í jörð grafit1'.1
En um þetta er eigi hægt að segja neitt með vissu. —
þ>að þykir og mega fullyrða, að eiraldar-menn hafi
notað steinaldardysjarnar til þess að jarðsetja í, en
hlaðið haugana utan um þær.2 Brend bein hinna dánu
voru látin í dánarker og þau síðan sett í hauga;
mikill fjöldi slikra dánarkera finnst í sumum haugum,
og virðist svo sem það hafi verið „ættarhaugar11.
Verksmiðju-leifar hafa og fundizt frá eiröldinni,
og má vel sjá, að það eru steypuhlutir, vopn og ýms
verkfæri; hefir steypan verið búin en hlutirnir ófágaðir
enn; þar em og eirblendingsstaup og málmhnull-
ungar.
Tamin dýr á þessari öld vom sauðir, geitur, naut-
peningur, svín og hundar. Etin hafa verið hjartdýr,
þorskur, lúða, kræklingur og aðrir skelfiskar, en fugla-
leifar finnast varla, þótt nóg sé af þeim í sorphaugun-
um frá steinöldinni.8
III. JÁRNÖLDIN. pað er eigi fremur unt að
ákveða neitt aðal-ártal sem byrjun þessa tímabils, held-
ur en við hinar aldirnar. Járnöldin hófst sumstaðar
fyr, ^en sumstaðar seinna. Eiröld norðurhluta Evrópu
hvarf fyrir járnöldinni hér um bil um Krists fæðing,
’) Sophus Miiller, Aarb. 1876, bls. 274.
-) Engelhardt, Om Stendysser o. s. fr., Aarb. 1870, bls. 180. 181.
s) Zinck, Bronzefolkets Gravhöje, Aarb. 1871. bls. 57—73 (eptir Steen-
strup).