Eimreiðin - 01.09.1897, Blaðsíða 26
til að vera mjer hjálplegur i öllum greinum. Björn prófastur Magnús-
son1 hreppti óveður mikið og ferðavolk á leiðinni hingað.
Hólum 2. sept. 1741.
II.
Fyrir Guðs miskunn liður mjer enn þá rjett vel; þó hefur mjer
töluvert deprast sjón af hinurn stöðuga reyk í herbergjunum, og hef opt
af þeim ástæðum eigi getað gert neitt. Dag frá degi hef jeg ljósar
fengið að kenna á ilsku veraldarinnar. Frændi minn getur sagt yður'
nánar, hvílíkur orðasveimur hefur komið upp i tilefni af sendiför minni.
Eptir þvi sem sagt er, mun hann sumpart kominn frá nokkrum íslenzk-
um kaupmönnum og sumpart frá Birni prófasti Magnússyni. Áð minnsta
kosti hef jeg orðið þess vísari af samtali, er jeg átti við prófastinn, að
ekki mun hent að trúa honum úí vel, þrátt fyrir öll hans fögru lqforð,
og það verð jeg að segja, að enginn hefur gert mjer erfiðara fyrir en
hann með tilliti til kversins2, sem í ráði er að koma á, þótt hann beri
allt af sjer og kenni öðrum urn. Ein af þeim kringilegu mótbátum, er
hann kom með móti kverinu, var sú, að alþýða manna ekki fengist til
að taka við þvi, af því það væri prentað á Vaisenhúsinu3. Jeg er nú
á þeirri skóðun, að nafn þýðandans eigi ekki minnstan þátt í því. SvO'
er sagt, að hann muni sækja um Grenjaðarstað, sem er eitt af beztu
brauðum í Hólabiskupsdæmi, en ekki hefur hann enn sem komið er
leitað til mín um það mál. Eptir því sem jeg í fljótu bragði hef getað
gert mjer hugmynd um viðvíkjandi skólanum hjerna, þá er hann þvr
miður i mestu vanhirðingu og þarf sannarlega betrunar við. Skólinn
byrjar i nóvember og endar í apríl, og eru þar á milli mörg frí r
skemmri eða lengri tíma. Til kennslunnar er því eigi varið lengri tima
en í hæsta lagi 4 mánuðum. Svo lítið er hjer skeytt um skólareglu-
gerðina, að hún er ekki einu sinni til á staðnum. Hver ástæðan sje,
getið þjer vist hugsað yður. Skólameistarinn er ekki neitt sjerlega vel
starfi sínu vaxinn, og þess verður vist eigi langt að bíða að heyraran-
um verði vikið frá, þvi hann er versti óróaseggur. En hverjir ættu að
koma í þeirra stað, er vandasamt að úrskurða; eptir því sem jeg hef
sjeð og heyrt, er mjer til efs, að þá rnenn sje hjer að finna, sem æsku-
lýðnum væri arkur í að fá til lærimeistara. Auk þess eru kennslumeð-
ölin svo bágborin og sundurleit, að þau ekki gera annað en trufla bæðr
kennarann og lærisveinana. Bæði fyrir sakir almenningsheilla og vináttm
okkar, bið jeg yður þess allra orða, að þjer styðjið umsókn mina til
Kirkjuráðsins um, að lærimeðöl þau, sem á að innleiða i skólana, verði
gerð úr garði svo fljótt, sem auðið er. — Nokkrir prófastar og prestar
1 Björn Magnússon var prófastur í Húnavatns prófastsdæmi.
2 Kver það, sem hjer ræðir um, var Ponti, og hafði Halldór prófastur Brynj-
ólfsson snúið því á íslenzku.
3 Vaisenhúsið var stofnun í Kmh. handa munaðarlausum bömum. Ymsar
bækur, einkum guðsorðabækur, er iíkindi þóttu til að stofnunin mundi ábat-
ast á, voru prentaðar á hennar kostnað.