Eimreiðin - 01.09.1897, Blaðsíða 68
228
Hann gekk út á þjóðveginn. Hinn svali vormorgun hafði
hfessandi áhrif á hann, og honum varð rórra í geði. Nú hafði
hann þó að minnsta kosti annað augað eptir, og það auga gat enn
notið hinnar táldrægu sjónarvillu; það auga var nóg handa kær-
leikanum. Það var aðeins um að gjöra, að nota Röntgens-augað
á rjettri stund og stað. Hann gat þannig haft augun til tvískipt-
anna: notað annað í þjónustu vísindanna, en hitt í þjónustu
lífsins.
Er lækninum þannig var orðið rólegra innanbrjósts, opnaði
hann vinstra augað til að sjá, hvernig náttúran liti út, þegar horft
væri á hana með ófangnu auga. Honum brugðust beztu vonir
hraparlega. Trjen stóðu rifjuð og litalaus, líkust margörmuðum
smokkfiskum. Við og við þustu litlar, svartar fuglabeinagrindur
af hinum gráu greinum og flögruðu brott. Þetta var eina lífs-
markið, sem augað eygði; að öðru leyti var landið að sjá sem
helstirð eyðimörk.
Hann tyllti sjer á litla þúfu niður á fljótsbakkanum; hann
var aptur orðinn órólegur; því að enginn hættir að vera maður,
þótt sprenglærður verði. »Ja, nei, nei,« hugsaði hann með sjer,
»sannleikurinn er ekki fagur, alls ekki fagur. En það er nú samt
með þessum augum að hin æzta vera sjer hlutina.«
Umhverfis hann virtist allt syngja. Lág, niðandi hljóð, þruskið
í grasstráunum og laufblöðunum og suða hinna síiðandi smákvik-
inda blandaðist undarlega sarnan við hvellar, hljómskærar raddir
þúsund kvakandi vorfugla. Það var yndisfagurt samræmi í hljóm-
um, litskrúði og angan. Og það leit svo út sem smáblómin teygðu
krónurnar í áttina til hins hugsandi læknis og hvísluðu: »Líttu á,
læknir! erum við ekki falleg! A hverju stendur það, hvaða nöfn
þið gefið okkur þegar við liggjum þurkuð á jurtasöfnum, eða hvað
kemur ykkur innri bygging okkar og líf við? Guð hefur skapað
okkur mönnunum til gleði en ekki til lærdóms.« Og trjen virt-
ust segja, en hærra: »Schwanthaler, Schwanthaler, hvi dregur þú
sjálfan þig á tálar? Við erum sköpuð hreiðrum fuglanna til skýlis
og til að bægja forvitnum augum frá titrandi kossum elskendanna.«
Og vorvindurinn þaut yfir laufblöðin, og það hvein óþolinmóð-
lega í þeim, þau skulfu af reiði og æptu: »Schwanthaler, Schwan-
thaler, lærdómur þinn steypir þjer í óhamingju!«
Hann hóf höfuð sitt svo sem hann vildi bjóða bölvun nátt-
úrunnar byrginn. Og er hann kom þar, sem vegurinn beygði út