Eimreiðin - 01.09.1897, Blaðsíða 34
194
hundi á mannkindurnar, þá myndi hann ekki taka því möglunar-
laust, að höfuðskepnurnar hefðu skip hans að leikfangi en sjáifan
hann að fórnardýri. Þá myndi hann í óviti örvæntingar sinnar
formæla móður sinni, sem bar hann inn í ranghala tilverunnar,
og bölva fæðingardegi sínum af alefli. ,
Og þegar ferðamaðurinn er búinn að ganga allan daginn, þá
sættir hann sig við það, að leggjast fyrir, þar sem nóttin bregður
honum hælkrók. Hann reytir þá á sig mosa eða grefur sig í fönn,
til þess að verja "Sig fyrir vígtönnum næturkyljunnar. Hann held-
ur dauðahaldi í sporð tilveru sinnar, sem stöðugt leitast við, að
smjúgja úr greipum hans út í hyldýpi myrkursins, þangað til sól-
in rís úr hafi næsta morgun. Þá gengur hann glaður í bragði
leiðar sinnar og gleymir hörmungum næturinnar. En ef hann
vissi, að fyrrum lá myrkrið læst niðri í undirdjúpunum, þá myndi
hann hrópa til guðs og heimta, að ljósið væri látið drottna í ein-
veldi á jörðunni eins og áður var.
Það eru engin sældarkjör, sem erfiðismaðurinn á. Hann geng-
ur með þrútnar og knýttar hendur, axlirnar togaðar niður, hrukk-
óttur í iraman, og í stagbættum fatagörmum, og getur þó ekki
haft ofan af fyrir sjer og skuldaliði sínu. En ef hann vissi, að
fyrrum lá gullið í hrönnum í öllum árfarvegum og meðfram
sjávarströndinni, og að það var fyrir handvömm forfeðra vorra og
bláberan klaufaskap, að gullið hvarf af yfirborði jarðarinnar — þá
myndi stilling hans snúast upp í djöfulæði og bænir hans upp í
ljónsöskur.
Og ef smölunum væri kunnugt, að fyrrum var þokan í móð-
urlífi, og eyðimerkurfaranum og jökulgöngumanninum, að þá þurfti
ekki að óttast fellibyljina í auðninni — þá myndu þeir kannast við,
að það er ekki rjetthverfan, sem snýr upp á voð tilverunnar nú á
dögum; þeir myndu kannast við að hún er illa jöðruð og með
óteljandi tannrifum.
Þó vilja allar skepnur lifa, kvikindið í moldinni, sem varla
hefir spannarvíðan sjónleildarhring, engu síður en maðurinn, sem
í ofurhuga fávizku sinnar manar höfuðskepnurnar í fangbrögð við
sig, en sem hann stendur þó ekki músarbragð. Hversu sljó sem
hugsunin er og skoðanirnar ólíkar, þá geta þó allir skilið og öll-
um komið saman um, að dauðinn sje ægilegur. En ef það frjett-
ist, að fyrrum var dauðinn hafður í virkjum uppi hvelfingum hins