Eimreiðin - 01.09.1900, Blaðsíða 24
184
bæði fyrir og eftir þeirra daga var bæði vel og illa ritað. Svo
eru þessi kostulegu nöfn: »Bjarrhéðinsson«, »1. S. Back« (o:-
Sebastian Bach, sem allir þekkja, sem hafa heyrt söngmeistara
getið), »Kulhau« fyrir »Kuhlau« — þetta eru ekki prentvillur, en
kemur til af fávizku blaðamannanna; þar á móti gæti »Porbjörg«
verið prentvilla; en af þessu úa og grúa blöðin hér, og sést slíkt
mjög sjaldan í útlendum blöðum. fá hefur og verið gerð sú
merkilega uppfundning, að það sé »dönskusletta« að setja ákvarð-
aða greininn (hinn, sá) á undan lýsingarorði, þótt þetta sé gert
í öllum fornritum vorum, sem ávalt hafa verið skoðuð sem fyrir-
mynd, og þótt þetta sé sameiginlegt öllum indógermönskum mál-
um (nema latínu); — sumir hafa orðið hræddir við »dönskuslett-
una« og þora nú ekki að rita öðruvísi en »lánsstofnunin fyrirhug-
aða«, »áhuginn eldheiti« o. s. frv., eða eru þá öll orð »dönsku-
slettur«, sem eru eins og í dönsku, t. a. m. »barn«, »jeg«, eða
svipuð, eins og »kona«, »móðir« o. s. frv.f — Ekki að nefna sér-
vizkuna, að rita alstaðar f á undan t: »Seftember«, »kafteinn«,
»djúft«, »keyft«x o. s. frv. Miklu meira mætti segja um þetta og
sýna á hvaða stigi ritmálið er nú.
LISTIR. Pá verður að minnast lítið eitt á listirnar, hvernig
þær koma fram hér í bænum, og er skdldskaþurinn þar efstur á
blaði, því hann er samvaxinn málinu. Raunar er bezt að fara um
hann sem fæstum orðum, en einungis geta þess, að hann stendur
hér með fágætum blóma; allir yrkja, sem vetlingi geta valdið;
skólapiltar eru nú þegar orðnir »rithöfundar«, mörgum árum áður en
þeir eru skropnir út úr egginu (því að þeir eru alt annarar náttúru
en fugla-ungar); kaupmenn yrkja og láta yrkja smellnustu kvæði um
sínar ágætu vörur— ættu líka að yrkja um kolin1 2 — og svo er fádæma
mikið af rímuðum lífsreglum og lífsskoðunum; en eiginlegan hug-
sjónaskáldskap flytja þessi skáld ekki, hann er nú skoðaður sem
»óverulegur«, en ekki má yrkja út af öðru en einhverju »verulegu«,
það er: horfa ofan í rennisteinana og hlandforir lífsins, en líta
1 Oss vitanlega hefur enginn farið fram á að rita f í þessum orðum (nema
Bjarki gerir það, en hann kemur ekki út í Rvík). Hinn heiðraði höf. virðist hér
eiga við stafstetning Blaðamannafélagsins, en samkvæmt henni á einmitt að rita p
(en ekki f) í öllum þeim orðum, sem höf. nefnir. RITSTJ.
2 Þessi setning lýtur að kolaleysinu í Rvík veturinn 1898—99, þegar ritgerðin
var skrifuð. RITSTJ.