Eimreiðin - 01.09.1900, Page 25

185
aldrei upp í himininn; alt verður að þvælast í eymd og enda á
dauða, eins og »Brandur«, sem ferst í snjóflóði, þegar Ibsen veit
ekkert hvað hann á að gera við hann eftir alt standið, — eða
Sigrún, sem frýs í hel, því ekki hafði skáldið mannskap í sér til
að hjálpa henni til lífsins. En í öllum þessum skáldskap er æsing
og ofsi, samkvæmt þessum tíma, þar sem taugaveiklun er aðal-
eðli mannkynsins. Aldrei heyrast nú vorvísur, aldrei kvæði um
ísland, og hefði einhver nú kveðið »ísland farsælda frón og hag-
sælda hrímhvíta móðir« — hann hefði svei mér fengið á baukinn!
Sú skoðun ríkir ekki lengur.
Sönglist og hljóðfœrasldttur tíðkast mikið í Reykjavík og
hefur borist þaðan út um land alt. Eins og kunnugt er, þá var
Pétur Guðjónsson fyrstur frumkvöðull þessara menta, en eftir hann
tók Jónas Helgason við; eru söngbækur hans alkunnar um alt
land og væru enn betri, ef þær væru ekki fullar af óíslenzkum
þýðingum, en meira af frumkveðnum ljóðum. Jónas stýrir hér
öllum kirkjusöng, en verður að láta sér nægja með »harmóníið«,
því ekki eru »tangentarnir« á kirkjustjórninni svo burðugir, að á
þá verði leikið. Frægir söngmeistarar eru og Helgi Helgason og
Steingrímur Johnsen; Helgi er foringi og kennari »Lúðrafélagsins«,
er oft skemtir með hornablæstri og lúðurhljómi. — Fyrir skömmu
var hér söngfélag er nefndist »Harpan«, og mun Helgi hafa verið
sálin í því, en hörpustrengirnir munu hafa sprungið og þá hefur
sálin flogið yfir í Lúðrafélagið. Steingrímur mun einkum stýra
kvæðasöng og er útlærður á alla »músik«. Margir koma hingað
til að nema orgelspil, svo þeir geti leikið á harmóníum í kirkjun-
um, og hefur kirkjusöngurinn stórum batnað fyrir kraft þessara
manna, sem nú voru taldir, og er nú víðast hvar annað að heyra
en gömlu raddirnar, þegar hver beljaði sem hæst og þótti það
mesta fremdin, að til sín heyrðist yfir alla, eins og vísurnar sanna,
sem séra Sigfús Árnason kvað um »Dögunargerðis«-Jón (prent-
aðar í »Snót«, 2. útgáfu); þar er þetta í:
»Pín raddar öflug skelfdi skrugga
skatna alla, sem hlýddu á,
upp úr þér ruddist reykjar-mugga,
rétt eins og brynni hvera-gjá;
upp þrútna gjörði andlitið,
* allur búkurinn drundi við«.