Eimreiðin - 01.05.1909, Síða 64

144
Eins og þér hafið heyrt, getum vér nú geymt í ofurlitlu glasi með
tappa í ótal tæringarbakteríur, sem gætu valdið dauða mýmargra, ef
vér sleptum þeim lausum. Vér getum geymt þær árum saman og
þær verða engum að meini meðan þær eru í glasinu.
Þetta minnir dálítið á þjóðsöguna af Sæmundi fróða, þegar hann
kom Kölska í sauðarlegginn og söng yfir honum á altarinu
Aldrei hefir baráttunni gegn berklaveikinni miðað jafnmikið fram
og síðan bakterían fanst og menn fóru að geta athugað hana nánar.
Og vonandi tekst það þá og þegar, að finna óbrigðul ráð til að stemma
stigu fyrir vexti tæringarbakteríunnar í líkamanum, og þannið koma í
veg fyrir eða lækna berklaveikina.
Prófessor Koch þóttist fyrir nokkrum árum síðan hafa fundið ó-
brigðult meðal gegn berklaveiki, Það reyndist fánýtt, sem miður fór.
Hann hefir reynt að endurbæta það, og upp á síðkastið hafa menn
farið að reyna það á ný og sumum gefist það vel.
Prófessor Behring, sá er fann blóðvatnið (serurn) gegn
barnaveikinni og fékk fyrir það Nóbels-verðlaunin hefir nýlega lofað
heiminum, að innan skamms muni hann geta læknað berklaveikina með
nýju lyfi, sem hann kallar túlase. Vér skulum vona, að honum megi
takast það.
Bakteríufræðin er svo ung enn þá — ekki nema fimtug — barn
að aldri — einhver yngsta systir allra vísinda, og þó hefir hún á
sínum bernskuárum gert mannkyninu ómetanlegt gagn.
í’egar hún er orðin þúsund ára gömul — og það er enginn ald-
ur fyrir vísindagrein. — Þá býst ég við að hún verði orðin almáttug,
— almáttug til að bæla niður alla bakteríusjúkdóma. —
Meðan menn héldu, að sjúkdómarnir væru öndum að kenna, var
reynt með fórnum, særingum og ofsafengnum bænagjörðum að reka
út andana. Bakteríurnar gangast ekki fyrir neinum þesskonar látum.
Reynslan hefir sýnt, að það er einungis hið rólega, stilta mannvit —
bezta guðs gáfa, sem vér þekkjum, — sem með sífeldu, iðnu og ein-
beittu starfi, mann fram af manni, og kynslóð eftir kynslóð, kemst til
þekkingar á sannleikanum og finnur meðal annars orsakir sjúkdóm-
anna og ráðin til að yfirstíga þá.
Steingrímur Matthíasson.
Rit sj á.
EINAR HJÖRLEIFSSON, SMÆLINGJAR. Fimm sögur. Winni-
peg, 1908 (Ó, S. Thorgeirsson.)
Eg dáist að nafninu á þessari bók. í’að á ekki einungis vel við
innihald hennar, heldur gæti líka staðið yfir mestöllu því, sem bezt er
og einkennilegast í skáldskap Einars Hjörleifssonar. Verði úrval úr
l