Eimreiðin - 01.05.1915, Blaðsíða 25

IOI
var það haft við gamla skautbúninginn. í’að skaut var hátt, og lítill,
laglegur krókur efst uppi, en 3—4 spaðar út úr honum neðst. Var
nú byrjað að skauta eða falda með því, að næla þessa spaða (úr lér-
efti voru þeir) ofan í hárið; síðan var það (hárið) greitt upp undir
faldinn vel og vandlega, svo að ekki sæist hár niður undan. Þá var
tekið mjallahvítt traf og því vafið snyrtilega um höfuðið, en þó svo
haganlega, að sýlingar skyldu myndast á enninu, og var það mestur
vandinn. þetta kölluðu þær blesa. Að hafa blesa var fallegra, en að
viðhafa skýlu. I’á var tekinn dökkleitur silkiklútur og brotinn saman
nokkuð og lagður yfir skýluna, og var alt nælt með stórum títuprjón-
um, er geymdir voru í prjónakoddanum, sem var útsaumaður og
bryddur utan með silkipjötlu. Man ég, að amma sáluga, Ingibjörg
móðir föður míns, hafði ætíð skýlu. Eitt sinn spurði ég hana, hví
hún hefði þessa skýlu, sem feldi blesann (ég var þá barn). Þá sagði
gamla konan: »Ég er ekkja, mér ber að hafa hana, því svo eiga
ekkjur að búa sig.« Ég minti hana á ekkju eina þar í sveitinni, sem
ekki hefði skýlu. fJá segir amma: »Hún ætlar sér líklega, Anna
mín, að vera það ekki lengi, en ég ætla að vera ekkja, meðan
ég lifi.«
Treyjan var lögð líkt og nú gerist, nema það var legging á miðju
bakinu líka. Borðar voru bæði á ermum og börmum, ýmist vírborðar,
baldíraðir borðar, eða kniplaðir úr gyltum eða hvítum vír.
f>að er rangt sagt að framan hjá mér um blesann, því nú man
ég, að hann var látinn myndast með þessum dökka silkiklút, er sein-
ast var látinn á höfuðið. En amma lét ekki blesann myndast, heldur
hafði klútinn beinan yfir mitt ennið.
Ermahnappar voru hafðir í treyjum af hinum efnaðri og skraut-
gjörnu. í’eir voru ýmist 6 eða 9, og náðu upp undir olboga. Lauf
var niður úr hverjum hnappi, sem hringlaði í við hreyfingu. Samfell-
an (pilsið) var oftast úr dökkbláu klæði, en stundum úr damaski, með
sama lit eða þá grænu, lögð að r.eðan með breiðum, svörtum eða
rauðrósóttum, borðum. Í’rír voru þeir hafðir á hverri samfellu, eða
þær voru lagðar með snúrum, ýmislega litum, er voru krílaðar áð-
ur. Þetta kríl var gjört þannig, að rakið er band á alla fingurna,
þannig, að lykkja er á hverjum fingri, og heldur annar maður á; en
einn fingur verður að vera laus, og því er ekki hægt að kríla nema á
9 lykkjum.
Svunta (»forklæði«) var úr sama efni og samfellan, og var stokk-
feld undir strenginn. í’egar búið var að fella hana, var hún ekki
breiðari en '/2 alin, eða varla það. Hún var lögð eins og samfellan,
brydd utan með flaueli. I'rír silfurhnappar voru í svuntustrengnum,
og var miðhnappurinn langstærstur. Var á þeim ýmist víravirki eða
grafnar á þá rósir, allar með smábólum, til mikillar prýði. Sama
gerð var á peltispörunum. Sumar konur höfðu einungis einn hnapp.
Beltib var ýmist með doppum, stokkum eða þá að þau voru baldír-
uð, sem nú gerist. í’egar beltið var látið um mittið, varð að hafa gát
á því, að hnapparnir í svuntunni yrðu ofan á því, áður en því væri
krækt saman með spennum eða pörum.
Síðan kom hetnpan, sem höfð var yzt klæða. Hún var innskorin