Dagblaðið Vísir - DV - 14.11.1987, Blaðsíða 37

LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 1987.
49
Skák
HM á Jamaica
Ahorfendaskarinn hróp-
aði upp þegar Lindquist
sagði pass við redoblinu
Englendingar unnu Svía nokkuð
örugglega í öðrum undanúrslita-
leik heimsmeistarakeppninnar á
Jamaica. Leikurinn verður sænska
spilaranum Fallenius sjálfsagt
mjög minnisstæður en hann átti
þann vafasama heiður að tapa
stærstri tölu frá því að byrjað var
að spila um Bermudaskálina árið
1952.
Umrætt spil var spilað á cllum
átta borðum keppninnar og á sex
borðum opnaði suður í fyrstu hönd
og missti töluna í flestum tilfellum.
Leikur Breta og Svía var spilaður
á sýningartöflunni og áhorfendur
fengu sannarlega að skemmta sér.
S/ALLIR
106 765 ÁK73 Á764
G ÁK854
3 DG102
G109864 D5
KD852 D9732 103
ÁK984 2 G9
Með Bretana Forrester og Arms-
trong n-s en Svíana Lindquist og
Fallenius a-v gengu sagnir á þessa
leið:
Suður Vestur Norður Austur
2G1) pass 3H2) pass
pass'1) 3G) dobl) pass) pass
redobl) pass pass) pass
1) Tveir litir, hvorugur lauf.
7-10 p.
2) Stoppsögn ef suður á báða
hálitina. Til í framhald ef annar
liturinn er tígull.
3) Sjálfstjórn, sjálfstjórn.
4) Upphafsvillan að mati
bridgeskýrenda. Tveggja lita
sagnir eiga vel við þegar maður
getur búist við að spila sóknina
en þær gefa alltof miklar upp-
lýsingar ef andstæðingur
verður sagnhafi. í þessu tilfelli
er betra fyrir vestur að spila
vörn.
Bridge
Stefán Guðjohnsen
5) Forrester aðvarar suöur um
að láta sig um spilið. Bridge-
skýrendumir hristu alvarlegir
höfuðið því doblið gaf austri
möguleika á því að segja pass
ef hann hefði ekki áhuga á því
að spila láglit.
6) Austur notfærir sér doblið.
7) Vestur á að velja htinn. Ung-
ur makker gæti misskiliö
redobhð og Lindquist var ungur
maður þegar spiliö byrjaði.
8) Lokamistökin. Besta sögn
austurs er fjórir lauftíglar.
Næstbesta er sterkari láglitur-
inn.
Áhorfendaskarinn hrópaði upp
þegar Lindquist sagði pass við
redoblinu og fylgdust síðan með
blóðbaðinu.
Vörnin var ógeðslega nákvæm.
Norður spilaði út hjartafimmi og
suður drap tiuna með kóngnum.
Síöan kom hjartanía til baka og
sagnhafi gaf.
Suður skipti þá i laufaníu í því
augnamiöi að skera á sambandið
viö vesturhöndina og geta síðan
lagt gosann á tíuna síöar. Vestur
lét kónginn og noröur gaf klókinda-
lega og þar meö var vestur inni í
fyrsta og síðasta sinn. Bæði suður
og vestur voru út úr myndinni í
bili.
Vestur spilaði spaðagosa á ásinn
og spilaði hjartadrottningu. Suður
drap á ásinn og spilaði laufagosa,
drottningu og ás. Norður tók nú tvo
hæstu í tígli og spllaði síðan spaða-
tíu.
Sagnhafi gerði sitt besta með því
að gefa en suður drap á drottningu
til þess að bjarga norðri frá þvi að
þurfa að spila tígli eöa laufi. Hann
spilaði blindum siðan inn á hjarta.
Sagnhafi gat nú tekið spaðaás en
varð síðan að gefa restina. Afrakst-
urinn var fjórir slagir og n-s fengu
2800 að viöbættum 110 frá hinu
borðinu þegar Sheehan spilaði þrjá
tígla og vann þá.
Það var 21 impi til Englands.
Merming
Víðáttumálverk
Sýning Bjöms Bimis að Kjarvalsstöðum
Björn Birnir er einn af mörgum
huldumönnum í íslenskri myndlist
sem rækta sinn garð í kyrrþey
hvernig sem vindarnir blása.
Sem þýðir ekki endilega að þeir
hafi misst af bátnum eða koðnaö nið-
ur heldur kemur það fyrir í öllum
hstgreinum að menn finna sér þá
tækni, það form, þá hugsjón sem á
betur við skaphöfn þeirra en allt
annað sem þeir hafa fengist við.
Þannig staldraði Petrarka við
sonnettuna um margra ára skeið,
rétt eins og Della Robbia feðgarnir
helguðu sig htríkum leirskúlptúr og
Schubert sökkti sér niður í gerð
sönglaga.
Við erum kannski ekki komin til
með aö segja að verk þessara lista-
manna séu eins stórbrotin, lýsandi
fyrir samtíð sína og áríðandi fyrir
alla tíö eins og verk nokkurra starfs-
bræðra þeirra sem gerðu sér far
bæði um að taka þátt í og móta þá
menningarstrauma sem um þá léku
hverju sinni, segjum (til að halda
tímaröðinni) Dante, Donatello og
Beethoven.
En framlag þeirra er mikilvægt
engu að síður, bæði fyrir sína eigin
sérstæðu verðleika og vegna þess að
það skapar mótvægi við nýbylgjurn-
ar, gerir okkur kleift aö leggja á þær
raunsætt mat.
Tvennt er þaö aðallega sem virðist
hafa valdið straumhvörfum á list-
ferli Björns Birnis, annars vegar
menntun hans í skreytilist og skilta-
gerð, hins vegar námsdvöl hans í
Guðs eigin landi (aðallega Indiana
og Maryland).
Reiknikúnstir
Ekki er fjarri lagi að álykta að hið
Björrv Birnir - Hlutamynd, akrýl á
striga, 1987.
DV-mynd Brynjar Gauti
fyrrnefnda, svo og nám hans í raun-
vísindum, hafl mótað afstöðu Björns
Birnis til hinnar tæknilegu hliðar
myndgerðar. Hér á ég aðallega við
þær reiknikúnstir sem hann beitir
viö samsetningu mynda sinna, dáldiö
harðneskjulega línuteikninguna og
hina sléttu, köldu liti.
Þessi tækni helst svo í hendur við
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
þá myndsýn sem er trúa mín að hann
hafi ánetjast í Miðvesturríkjum
Bandaríkjanna, en sú sýn veröur til
við nálægð víðáttunnar, „the wide
open spaces", sem jafnt raunsæis-
sinnaðir sem afstraktmálarar þar í
landi hafa fengist við að túlka, allt
frá panóramamálurunum á 19. öld
til Richards Diebenkorn.
Ég get heldur ekki að því gert, mér
finnst sem svo ólíkir málarar sem
Morris Louis og Ellsworth Kelly séu
í eðli sínu túlkendur hinna miklu
amerísku vídda, þótt alls staðar séu
þeir skráðir sem afstraktmálarar.
Björn Birnir er sem ságt eins konar
landslagsmálari sem sníður lands-
lagið niöur í stílfærðar frumeindir
sínar, leitar uppi megináherslur þess
og prófar þanþol, uns hann er kom-
inn með mátulega spennimagnaðar
kompósisjónir á strigann. ,
Þetta reynist honum dáldið erfitt
stundum enda bera margar myndir
hans vitni miklum endurskoðunum
og hugarfarsbreytingum.
Dulinn innileiki
En öfugt við marga þenkjandi mál-
ara er Björn Birnir ekkert aö fela
sinnaskipti sín og mistök heldur ger-
ir þau hluta af útkomunni.
Hins vegar er einnig eins og lista-
maðurinn sé stundum óviss í sinni
sök því í nokkrum myndum gerir
hann tilraunir til að tefla saman af-
skaplega skýrt uppbyggðum formum
og frjálslegri pensilskrift.
Sumar síðarnefndu myndirnar op-
inbera áður dulinn ljóðrænan inni-
leika sem Björn Birnir mætti að
ósekju gefa oftar lausan tauminn.
Bestu myndir hans á sýningunni
að Kjarvalsstöðum eru sennilega „Af
sléttunni" (nr. 12), „Veggir" (nr. 17)
og „Hlutamynd“ (nr. 24), en allar
hafa þær mikla nánd og slagkraft.
Helstu annmarkar á verkum hans
er áðurnefnt ofskipulag, sem á stund-
um dregur úr þeim allt fjör, og
náskyldur smíðagalli, nostur við
smágerð form sem ekki skipta sköp-
um fyrir myndirnar.
-ai
Fréttir
Forsætisráðheira á ráðstefnu um byggðamál á Selfossi:
Andvirði af sölu ríkis- ■
eigna fari til að efla
atvinnulrf um landið
Þorsteinn Pálsson forsætisráð-
herra sagði á fjölmennri ráðstefnu
Byggðastofnunar og Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga um byggðamál
á Selfossi í gær að til greina kæmi
að ríkið notaði andvirði af sölu rík-
iseigna, opinberra fyrirtækja eða
stofnana, til að efla og auka flöl-
breytni atvinnulífs um land allt og
þá með því að aöstoða einstaklinga
og fyrirtæki til að leggja fram hlutafé
til að treysta starfandi fyrirtæki eða
stofna ný í heimabyggð.
Forsætisráðherra sagði að eitt
merkasta nýmælið, sem nú væri
unnið að á vegum ríkisstjórnarinnar,
væri að flytja verkefni, vald og
ábyrgð frá ríki til sveitarfélaga, sem
væri stórt og mikilvægt skref í átt til
aukinnar valddreifingar.
„Hefur byggðastefnan brugðist?
Svo er spurt í yfirskrift þessarar ráð-
stefnu. Svar mitt er þetta:
Byggðastefna sem felur í sér að
ausið er af skattfé almennings í fram-
kvæmdir án flárhagslegrar fyrir-
hyggju og kröfu um arðsemi, sem
felur í sér að viðhalda úreltum fram-
leiðsluháttum, sem felur í sér kyrr-
stöðu, og sem felur í sér mismunun
milli atvinnugreina, er dæmd til að
mistakast," sagði Þorsteinn Pálsson
á Selfossi. Hann sagöi ennfremur:
„Framtíð landsbyggðarinnar felst í
að taka mið af framþróun, tækni-
væðingu, markaðsskilyrðum og
flárhagslegum afrakstri flárfesting- *
ar. Hún felst í að sækja fram, keppa
á markaði, skapa öllum jöfn skilyrði
til árangurs en ekki tryggja öllum
saman árangur.“
Forsætisráðherra sagði knýjandi
aö koma á sáttum um stefnu er lyti
aö búsetu þjóðarinnar í landinu.
Stefna ríkisstjórnarinnar miðaði að
því markmiði.
Með aukinni framleiðni í hefð-
bundnum framleiöslugreinum væri
lögð sífellt meiri áhersla á vöruþró-
un, úrvinnslu, sölustarf, markaðs-
mál og þjónustu. Atvinnulífiö væri
að breytast úr framleiðslu í þjónustu.
Tryggja yrði að atvinnulífið á lands-
byggðinni fylgdi þessari almennu
þróun.
Mikilvægt væri aö nýjungar í at-
vinnustarfsemi á hverjum stað yrðu
að frumkvæði og ábyrgð heima-
manna. Þá væru meiri líkur á aö vel
tækist til en ella.
-KMU
Þing Landssambands verslunarmanna:
„Ópiúttnar aðgerðir
ríkisstjórnarinnar“
- sagði Bjóm Þórhallsson
Gylfi Kristjánsson, DV, Akureyri:
Bjöm Þórhallsson, formaður
Landssambands íslenskra verslun-
armanna, sagði við setningu 16. þings
sambandsins á Akureyri í gær að
efnahagsþróunin og óprúttnar að-
gerðir ríkisstjórnarinnar gæfu ekki
tilefni til bjartsýni í komandi kjara-
samningum. „Það em óprúttnar
aðgerðir ríkisstjórnarinnar að hóta
aukinni skattheimtu en fresta síðan
þeim aðgerðum gegn því að verka-
lýðshreyfingin sýni hófsemi í kjara-
samningum. Við erum óánægð með
frammistöðu ríkisstjórnarinnar og
hún verður að bæta ráð sitt,“ sagði
Björn.
Björn sagði að úrsht alþingiskosn-
inganna síðastliðið vor hefðu ekki
orðið til þess að efla vitiborið sam-
starf milli stjórnvalda og verkalýðs-
hreyfingarinnar. Fórnir verkalýðs-
ins mættu ekki verða til einskis og
það þyrfti að veita stjórnvöldum auk-
ið aðhald.
Um komandi kjarasamninga sagði
Björn að leggja yrði áherslu á að
tryggja þann kaupmátt sem um verð-
ur samið. Átak yrði að gera til þess
að færa taxta að greiddum launum.
Dagvinnulaun yrðu í samræmi við ‘ c
framfærslukostnað og leggja yrði
áherslu á að halda verðbólgunni
niðri.
„Verkalýðshreyfingin er orðin leið
á því að axla byrðarnar einsömul.
Nú veldur miklu að samstaða náist
í kjarabaráttunni því sundruð verka-
lýðshreyfmg er óskastaða vinnuveit-
enda,“ sagði Björn Þórhallsson.
Sameiginleg not á
myndlykli ekki moguleg
„Það er rétt, við erum hættir að
gera flölbýlishúsasamninga en að
sjálfsögðu eru þeir samningar sem
geröir voru enn í gildi,“ sagði Sig-
hvatur Blöndal, framkvæmdastjóri
markaðssviðs Stöðvar 2, en DV hafði
borist til eyrna að margir væru
óhressir með að geta ekki keypt
myndlykil í samvinnu við aðra.
I fyrravetur bauðst fólki í flölbýlis-
húsum að gera samninga við Stöð 2
og fólu þeir í sér að margir gátu sam-
einast um notkun eins myndlykils.
Þetta getur verið verulegur sparnað-
ur fyrir áskrifendur Stöðvarinnar.
Ef tekið er dæmi af íbúum 30 íbúða
flölbýhshúss þá geta þeir með þessu
móti sparað sér um 450.000 kr. Þetta
er ekki mögulegt nú því að núna
verða allir áskrifendur að hafa sinn
myndlykil. Fyrir þessu taldi Sig-
hvatur tvær ástæður:
„í fyrsta lagi stafar þetta af samn-
ingi sem geröur var við framleiðend-
ur myndlyklanna og i öðru lagi
vegna þess að þetta var mjög erfitt í
framkvæmd. Þaö hefur reynst erfitt
að innheimta gjöídin og þá er vanda-
samt að beita lokunarrefsingum."
Sighvatur sagði að erfiðleikarnir
vegna afhendingar myndlyklanna
hefðu orðiö til þess aö verksmiöjan
hefði veitt undanþágur sem ekki
væri hægt að fá núna. Hann játaði
að vissulega gæti vakaö fyrir verk-
smiðjunni aö selja fleiri myndlykla
með þessu móti en hann vissi þó
ekkert um þaö. Það er því ljóst að
ef fólk ætlar aö fá sér myndlykil þarf
það að greiða 15.000 kr. fyrir hann
hvort sem því líkar betur eða verr.
-SMJ