Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.1990, Blaðsíða 12

12
LAUGARDAGUR 29. DESEMBER 1990.
Hálfsystirin fannst óvænt í Bandaríkjunum fyrir tæpum fimm árum:
Nú eru systkin
in öll fundin
- hálfbróðir og hálfsystir komu einnig í leitimar
Svala Pálsdóttir.
Terry, hálfsystir Svölu, ásamt eiginmanni sinum.
Fyrir tæpum fimm árum var sagt
frá því í DV að hálfsystir konu í
Keflavik hefði óvænt komið í leitirn-
ar í Bandaríkjunum eftir margra ára
eftirgrennslan. Fréttinni fylgdi mynd
af hinni hamingjusömu konu, Svölu
Pálsdóttur, og „týndu“ systurinni
sem var komin alla leið að vestan til
að heimsækja skyldfólk sitt á ís-
landi. Hún heitir Brenda Sue Matt-
hews. Einnig var á myndinni Ragnar
Halldórsson háskólanemi sem fann
systurina.
I blaðagreininni skýrir Ragnar frá
því hvernig það atvikaðist að hann
kynntist Brendu. Bandarískur skóla-
félagi hans bauð honum á blakæf-
ingu á lóðinni heima hjá sér og sagði
að í næsta húsi byggi stúlka af ís-
lensku ætterni. Ragnar gaf sig á tal
við stúlkuna. Hún sýndi honum fæð-
ingarvottorð móður sinnar, útgefið
af séra Guðmundi Guðmundssyni,
sóknarpresti á Útskálum í Garöi.
Ragnar lagði nöfnin á minnið. Þeg-
ar heim kom bað hann fóstru sína,
Matthildi Þórðardóttur, að kanna
málið. Hún komst fljótt á sporið.
Skömmu síðar hringdi BjörgVin
Jensson, móöurbróðir Svölu, til
hennar og sagði að líklega væri hálf-
systir hennar í Bandaríkjunum
fundin. Síra Guðmundur og kona
hans, Steinvör, heföu sagt honum að
þau vissu nafn og heimilisfang dóttur
Guðrúnar Jensdóttur, ættaðrar frá
Uppsölum í Sandgerði, sem hefði lát-
ist í umferðarslysi í Bandaríkjunum
árið 1964.
Guðrún hafði flutt til Bandaríkj-
anna 1955 en Svala var alm upp hjá
afa sínum og ömmu í Sandgerði.
Fékk að vita um ís-
lenskan uppruna sinn
í framhaldi af þessu hófst samband
þeirra hálfsystranna, Svölu og
Brendu. Síðan frásögnin birtist hafa
tengslin eflst. Þær skrifast á, tala
saman í síma og í byijun júní sl.
dvaldi Svala hjá Brendu í hálfan
mánuð. „En rétt er að geta þess,“
segir Svala, „að eftir komuna hingað
til lands, 1986, ákvað Brenda að ná
sambandi við vinkonu móður sinnar,
Gerri Smith að nafni. Gerri, sem var
nábúi móður minnar vestra, gætti
Brendu oft fyrir hana. Sjálf átti Gerri
íjögur börn og vildi gjarnan ættleiða
Brendu þegar mamma lést en þá
voru erfiðir timar. Því varö að ráði
aö læknishjón, sem hún þekkti,
gengu Brendu í foreldra staö. Þau
hafa reynst henni vel. Fljótt létu þau
hana vita um íslenskan uppruna
hennar. Einnig skýrðu þau henni frá
slysinu, sem olli dauða móður henn-
ar, og að faðir hennar hefði slasast
svo illa í sama skiptið að hann hefði
verið með öllu ófær að annast hana.
En Gerri veitti ekki aðeins upplýs-
ingar," segir Svala, „hún lét Brendu
hafa kassa með skjölum, bókum og
myndum sem mamma hafði átt.
Brenda sendi mér hluta af þessu til
íslands. Meðal annars albúm, fullt
af myndum af mér sem barni. Greini-
legt var að mömmu höföu verið
sendar myndir af mér, teknar á
æskuheimili minu í Sandgerði, enda
á ég fáar myndir frá þeim tíma. Það
gladdi mig mikið að fá þær í hend-
umar eftir öll þéssi ár.“
Gatekki
tilkynnt andlátió
Svala fór vestur í sumar að heim-
sækja Brendu, sem býr í Columbia í
South Carolina, ásamt manni sínum,
Tyler Long sölumanni. Brenda er
kennari að mennt en hóf lögfræði-
nám í haust. „Við ókum til Charles-
ton til að hitta Gerri. Hún sýndi okk-
ur leiði móður okkar. Þarna spurði
ég Gerri nánar um aödraganda að
andláti móður minnar og um sein-
ustu dagana í lífi hennar. Gerri
skýrði mér frá því að hún hefði ekki
getað haft samband við fyrri eigin-
mann móður minnar og tvö böm
þeirra, sem hann haföi umráðarétt
yfir, til að tilkynna þeim andlátið.
Ég get ekki lýst því hvernig mér varð
við. Það hafði aldrei hvarflað að mér
að þau vissu kannski ekki að móðir
okkar væri látin.“
Trúði að þau
myndu finnast
Svo að aftur sé vitnað í DV-greinina
1986 þá voru þær systurnar, Svala
og Brenda, ákveðnar í því að hafa
uppi á þessum tveimur systkinum
sínum. Núna, fjórum ámm síðar,
sitjum við á heimili Svölu í Keflavík
þar sem hún býr ásamt eiginmanni
sínum, Magnúsi Daðasyni, og fjórum
börnum og spyijum hvemig þær
systumar hafi hagað leitinni:
„Skemmst er frá því að segja að þrátt
fyrir góð áform gerðum við harla lít-
ið. Innra með mér trúði ég að eitt-
hvað svipað myndi henda með aö
finna þau og gerðist með Brendu. Ég
treysti því aö forlögin yrðu mér hhð-
holl og svo varð,“ svarar Svala.
Kunningi
kannar málið
„Þannig er mál með vexti að
skömmu áður en ég fór vestur til
Brendu í sumar vorum við hjónin í
boði hjá vinafólki okkar. Ferðina bar
á góma og það hvemig við Brenda
kynntumst. í framhaldi af því sló
Magnús þvi fram við einn gestinn,
sem vel þekkti til shkra mála, hvern-
ig hægt væri að komast á slóð
„týndu“ systkinanna. „Ja, æth ég
geti ekki hjálpað ykkur í þeim efn-
um,“ svaraði hann hæglátlega. Ég
greip þetta á lofti og spurði hvort
hann gæti í raun og vem kannað
málið og hann játti því. Skömrnu síð-
ar afhenti ég honum þau gögn sem
ég haföi um þau; nöfn, fæðingardaga
og ár- annað ekki og lítið til að byggja
á,“ sagði Svala.
Bróðirinn finnst
Samt virtist þetta nægja. Tveimur
mánuðum seinna fékk Svala upplýs-
ingar um bróður sinn frá þessum
manni, heimilisfang, hæð, þyngd og
fleira. „Hann er búsettur í Tuscon í
Arizona en leit mín hafði alltaf mið-
ast við aö þau byggju í Suðurríkjun-
um. Þetta var hreint ótrúlegt og
óþarft að lýsa tilfmningum mínum.
Það er auðvelt að ímynda sér þær.
Ég varð alveg friðlaus. Hringdi í tal-
samband við útlönd og þeir voru
ekki lengi að finna út símanúmerið
hjá honum,“ segir Svala. „í raun og
veru ætlaöi ég ekki að hringja en
einhvern veginn færði símanúmerið
hann nær mér.“
Vika leið
ogsíminn hringdi
Svala segist haí'a hikað en Kjartan,
sonur hennar, hvatti hana óspart til
að hringja og spurði hvernig hún
gæti beðið með það. „Hringdu," sagði
hann í sífellu. „Ég reyndi það en lagði
á eftir tvær hringingar. Ég var búin
að bíða í 26 ár og gat beðið örlítið
lengur. Skynsamlegra væri að skrifa
honum bréf sem ég og gerði. Það var
erfitt. Ég vissi ekki hvort honum
væri kunnugt um tilvist mín og hvort
hann vissi um lát móöur okkar. Rétt
vika leið frá því ég póstlagði bréfið
þar til hann hringdi. Ég svaraði í sím-
ann og þá var spurt: „Svala Páls-
dóttir?" og ég svaraði: Já, það er
hún. Síðan heyrði ég langþráð orð:
„Þetta er William Bruce Francisco."
Þetta var gleðilegt andartak. Við
töluðum saman góða stund. Það
fyrsta sem hann vildi vita var hvern-
ig móðir okkar hefði látist. Síðan
sagði hann mér að Terry systir okkar
ætti heima í sömu borg og hann.
Hann hafði alltaf vitað um tilvist
mína en ekki meira. Hann vissi ekki
aö Brenda_væri til en ég gaf honum
upp símanúmer hennar og hann
sagðist ætla að skrifa mér fljótlega.“
Gleðisnauð æska
Viðbrögðin létu ekki á sér standa.
Sama kvöldið hringdi Terry í Svölu
systur sína. „Bæði símtölin voru
mjög ánægjuleg en tilfmningarík,“
segir Svala. „Nokkru seinna fékk ég
bréf frá Bruce þar sem hann segir frá
gleðisnauðri æsku sinni. Árið 1964
fluttu hann og Terry með fóður sín-
um ásamt afa og ömmu til Tuscon,
Arizona. Skömmu síðar hóf faðir
hans sambýli með konu og þremur
börnum. Þau ákváöu að flytja til
Michigan. Terry varð eftir hjá afa
sínum og ömmu en Bruce vildi fara
með fóður sínum. „Ég var dauð-
hræddur um að verða skilinn eftir,"
skrifar Bruce. Sambandi fóður hans
og þessarar konu lauk innan tveggja
ára og það var erfiður timi fyrir
Bruce.
Hugsaði mikið
um móður sína
Ekki tók betra við, að því er Bruce