Þjóðviljinn - 24.12.1968, Blaðsíða 104

menn til gamanrita. Það var ræki-
lega gengið til verks: þeir birtu
mynd af skáldi sínu, sem þeir
kölluðu Kozma Prútkof, sjálfsævi-
sögu hans, bjuggu til endurminn-
ingar um hann sem kunningjar
hans áttu að hafa skrifað — og
að lokum drápu þeir hann og
jörðuðu þegar þeir voru orðnir
leiðir á honum.
Prútkof þessi var að vísu ekki
„alvöruhöfundur" á sama hátt og
Cherubina. Skaparar hans þrír
Iétu hann yrkja stælingar á kvæð-
um annarra skálda og skrifa yfir-
lætisfullar ritsmíðar í anda
heimsks, þröngsýns en óhemju
pennaglaðs skriffinns. Prútkof
varð tjl á miklum ritskoðunartím-
um í Rússlandi, og því er sérlega
minnisstætt plagg eftir hann sem
nefnist „Áætlun um innleiðslu
einnar hugsunar í Rússlandi". Þar
er m.a. getið um að óhjákvæmi-
legt sé að koma á fót málgagni
„til að koma á einhliða sjónarmiði
í hinu víðlenda ættlandi voru".
Þar segir m.a.:
„Njótandi stuðnings lögreglu-
valds og stjórnarstofnana mundi
slíkt málgagn verða sannur viti
almenningsálitinu. Með þvílíkum
hætti mætti beina hörmulegum
tilhneigingum mannlegrar skyn-
semdar til að vera sífellt að ræða
það sem fram fer að því að þjóna
einvörðungu háleitum markmið-
um ríkisins ...
BRÉF FRÁ MARÍU
MAGDALENU
Og auðvitað hafa menn á ýms-
um tímum stundað falsanir sér til
efnahagslegs ávinnings. Mikil
ósköp.
í einni af skáldsögum Alph-
onse Daudet segir frá fundi í
frönsku akademíunni. Ritari
hennar gerir þá játningu, að hann
hafi sent safn sitt sem í voru 15
þús. bréf og eiginhandaráritanir
til sérfræðinga og komið hefði í
ljós að dót þetta var allt falsað.
Og aldrei, segir í sögunni, hefur
annar eins gauragangur heyrzt í
akademíunni og að þessum orðum
töluðum.
Það merkilega er, að Daudet
býr þetta atvik ekki til. Þetta er
sannleikur. Hann skýrir frá at-
viki sem átti sér stað í Frakk-
landi 1870, þegar náungi nokkur,
104 ~ JÓLABLAÐ
Vrain-Lucas, var dæmdur fyrir
fölsun 30 þús. bréfa, orðsendinga,
gjafaáritana á bókum o.s.frv.
Maður þessi var skrifari og
Iærði af sjálfum sér það merka
fag að falsa rithandir. Smám
saman óx honum fiskur um hrygg
og lét hann sér ekki nægja minna
en stórhveli mannkynssögunnar
frá ýmsum tímum. Þannig setti
hann til að mynda saman bréf frá
Neró og Kleópötru, Kópernikusi
og Dante, Cesar og Alexander
mikla, Pétri mikla og Maríu
Stuart.
Hér er til dæmis bréf frá Maríu
Magdalenu til Lasarusar eftir að
hann er risinn upp frá dauðum:
„Hjartkæri vinur.
Allt það sem ég hefi frétt af
Pétri postula og okkar elskaða
Jesú veitir mér von um að ég
muni brátt hitta þá.
Systir okkar María hefur einn-
egin jafnað sig. Heilsa hennar er
mjög misjöfn og ég óttast dauða
hennar. Því fel ég nú hana yðar
bænum. Finnst yður ekki að Gall-
ar, sem talað er um sem villifólk,
séu alls ekki barbarar, og ef dæma
má af því sem ég hefi um þá
heyrt, þá mun einmitt frá þeim
stafa birtu vísindanna í framtíð-
inni ....
X júní XLVL. Magdalena".
Þetta bréf átti að hafa verið
skrifað árið 46 e. Kr. á frönsku
og þar að auki á pappír löngu
áður en hann var fundinn upp.
Það lýgilegasta við þetta allt
var að það fannst maður sem
trúði þessari vitleysu og eru fleiri
menn skrýtnir en íslendingar.
Hann hét Michel Challe, ágætur
stærðfræðingur og meðlimur
frönsku vísindaakademíunnar.
Hann keypti „bréf" Kolumbusar,
Heilagrar Jóhönnu, Rabelais,
Ágústínusar kirkjuföðurs og fleiri
fyrir mikið fé — samtals 150 þús.
franka, og hélt langar ræður í
akademíunni til að sanna gæði
vörunnar. Hann var semsagt á-
stríðufullur safnari, aumingja
maðurinn. Við safnaranáttúruna
bættist svo þjóðarstolt: eitt bréf-
anna átti t.d. að sanna að ekki
hefði sá enski drjóli Newton
fundið þyngdarlögmálið, heldur
Pascal hinn franski.
Aumingja Challe missti fé sitt
og æru vísindamanns, en Vrain-
Kaupfélagið óskar félagsmönnum sínum og
öllum öðrum viðskiptavinum gleðilegra
jóla og gæfuríks komandi árs.
Kaupfélag Arnfirðinga
Bíldudal.
Óskum öllu starfsfólki okkar
gleðilegra jóla
og farsæls komandi árs. — Þökkum saim-
s'tarfið á árinu sem er að líða.
Haraldur
Böðvarsson & Co.
Akranesi.
Landssamband
verzlunarmanna
óskar félögum sínum árs og friðar og þakk-
ar samstarfið á árinu, sem er að líða.
Landssamband verzlunarmanna