Frjáls verslun - 01.02.1968, Blaðsíða 15

FRJAL5 VERZLUN
15
ÚR ÞINGSÖLUM
HÓGVÆRARI UMRÆÐUR
Á ALÞINGI
Eínahagsmálin sem íyrr efst á baugi. Verðtrygging launa
óraunhœf eins og á stendur. Tollalœkkanir og hagstjórn-
artœki. Margir varaþingmenn sitja á Alþingi.
Þingstörf eftir áramót hafa ver-
ið með nokkuð öðrum svip en
fyrst eftir að þing kom saman í
haust. Umræður hafa oftast verið
málefnalegar, og dregið hefur úr
ásökunum og áróðri stjórnarar.d-
stöðunnar í garð ríkisstjórnarinn-
ar og stuðningsflokka hennar. Ef
til vill er þetta aðeins lognið á
undan storminum, en svo kann
líka að vera, að þeim hafi skilizt,
að óhugsandi sé að telja nokkrum
manni trú um, að þeir erfiðleikar,
sem við er að etja, séu heimatil-
búnir hjá ríkisstjórninni eða stafi
í grundvallaratriðum af rangri
stjómarstefnu undanfarinna ára.
Tölurnar tala sínu máli — máli,
sem ekki er gott að hrekja, þrátt
fyrir viðleitni einstakra aðila.
Afstaða stjórnarandstæðinga til
verðbóta á laun er þó óbreytt.
Verðtrygging launa er vissulega
sanngirniskrafa verkalýðshreyf-
ingarinnar og getur á þeim tím-
um, sem eðlilegt ástand ríkir i
efnahagsmálum, jafnvel verið á-
kjósanlegt hagstjórnartæki. En
eins og málin horfa nú eru þessar
kröfur óraunhæfar. Nú liggur fyr-
ir, að útflutningstekjurnar verða
um 2000 millj. kr. lægri á árinu
1967 en þær voru á árinu 1966.
Hægt er að sjá í hendi sér, að
slíkt hlýtur að koma við alla
landsins þegna og hefur reyndar
þegar gert það með áþreifanlegum
samdrætti í atvinnulífinu.
Atvinnuvegirnir eru ekki bærir
að taka á sig þær auknu álögur,
sem vísitölubinding launa mundi
skapa. Samdráttur mundi því
verða enn meiri en orðið er, og'
það þýðir jafnframt aukið at-
vinnuleysi. Atvinnuleysi er hinn
mesti bölvaldur hvers þjóðfélags,
og gegn því ber að sporna með
öllum tiltækum ráðum. Ríkisvald
og launþegasamtök verða að taka
höndum saman til að leysa úr
þeim málum, og það verður ekki
gert með einhliða kröfugerð, held-
ur samningum og gagnkvæmum
skilningi.
Fátt cr íslenzku efnahagsiífi
hættulegra nú en að togstreita
hefjist milli kaupgjalds og verð-
lags. Það yrði olía á þann verð-
bólgueld, sem nauðsynlegt er að
halda niðri, og auk þess skapa út-
flutningsatvinnuvegunum ennþá
aukin vandamál, sem segja má,
að nóg séu fyrir. Allir aðilar verða
að slaka á í kröfugerð sinni, jafn-
vel þótt um réttlætiskröfur kunni
að vera að ræða.
Búast má samt við því, að
þegar líður að mánaðamótum,
herði stjórnarandstaðan á söng
sínum á Alþingi. Og þá ekki síður
framsóknarmenn, sem stöðugt
halda dauðahaldi í þá von sína,
að hægt sé að nota það afl, sem
verkalýðshreyfingin býr yfir, til
þess að koma ríkisstjórninni frá
völdum. Hafa þeir í þessari bar-
áttu jafnvel brigzlað forystumönn-
um verkalýðshreyfingarinnar um
að vera of linir í kröfugerð, sbr.
þau ummæli, sem formaður B.S.
R.B., Kristján Thorlacius, lét eftir
sér hafa, er verkalýðshreyfingin
féll frá verkfallsboðun sinni 1.
des.
Nú tala stjórnarandstæðingar á
Alþingi minna um þjóðhagslegt
tjón af álbræðslubyggingunni en
þeir gerðu. Þegar það mál var til
afgreiðslu á Alþingi á sínum tírna,
var það eitt helzta atriðið í mál-
flutningi þeirra, að framkvæmdir
þessar mundu draga til sin vinnu-
aflið og þar með skapa fram-
leiðsluatvinnuvegunum erfiðleika.
Nú hefur tíminn skorið úr rétt-
læti þeirra ásakana. Vert er líka
að minnast þess, að samtök hrað-
frystiiðnaðarins bar upp svipuð
mótmæli, og þá er ekki ósennilegt,
að um hafi verið að ræða þá sömu
aðila, sem sýndu af sér mikla
óbilgirni með lokun frystihúsanna
nú eftir áramótin.
Vandi
hraðfrystiiðnaðarins.
Máltæki segir, að vandi fylgi
vegsemd hverri. Sú ríkisstjórn, er
nú situr að völdum, hefur að und-
anförnu orðið að takast á við mörg
vandamál, sem stafað hafa af utan-
aðkomandi orsökum.