Frjáls verslun - 01.02.1968, Blaðsíða 40

40
FRJÁLS VERZLUN
ólíka hefðbundnum siðavenjum am-
bassadoranna. Fisksalar, er bera em-
bættisheitið viðskiptafulltrúar, eru
þeir starfsmenn, sem utanríkisþjón-
ustan þarfnast, — menn, sem ekki
eru ráðnir til að sækja opinberar
móttökur í sendiráðum vinveittra
eða óvinveittra rikja, heldur áhuga-
menn um að selja sina vöru, fram-
leiðslu allrar þjóðarinnar og tekju-
lind hennar. Ég ætla mér ekki að
gera lítið úr þeim árangri, sem ef til
vill hefur náðst fyrir störf sendi-
herranna íslenzku erlendis, en legg
aftur á móti áherzlu á augljósa nauð-
syn þess, að utanríkisþjónustan hafi
á að skipa völdu liði áhugasamra
manna, sem erlendis vilja vekja at-
hygli á þeim framleiðsluvörum okk-
ar, er hafa má gjaldeyristekjur af.
Þetta er ekki ný hugmynd, en það
er full ástæða til að vekja enn at-
hygli á henni, einmitt vegna nýjustu
viðhorfa i efnahags- og markaðsmái-
um þjóðarinnar.
En ekki er allt á færi fárra atorku-
samra manna, þó að þeir vilji vinna
vel og geri sitt bezta. Hin persónu-
legu kynni fulltrúa ólíkra þjóða eru
ágæt og gagnleg. Þau verða þó ætíð
háð vissum takmörkunum, og líka
skal hafa hugfast, að starfsmenn
sendiráða Islands erlendis og em-
bættismenn i utanrikisráðuneytinu
hér heima eiga að gera hinum al-
mennu borgurum erlendra ríkja kost
á að kynnast landi og Þjóð, því að í
þeirra nafni er efnt til stjórnmála-
sambands milli Islands og viðkomandi
ríkja.
Nú má vel segja sem svo, að út-
lendingar hafi áhuga á flestu öðru
en málefnum Islands. Það er kannski
helzt vegna þess, að hér er ekki
stundaður skæruhernaður að neinu
marki, hér hafa eldgos verið fremur
prúð, og sérhver erlend vinnukona
nýtur fulls jafnréttis á við hinn al-
menna borgara þessa lands. Enginn
ætlast heldur til þess, að utanríkis-
ráðuneytið dreifi þessum sannindum
yfir heimsbyggðina með stöðugum
stuttbylgjusendingum og blaðaútgáfu.
En alltaf gerast undantekningar,
kannski með þeim hætti, að skóla-
strákur úti í löndum fer í heimsókn
í sendiráð Islands, eða þá að erlendur
blaðamaður kemur í skrifstofu utan-
ríkisráðuneytisins í Reykjavík, —
báðir með það fyrir augum að afla
ljósmynda úr islenzku atvinnulífi eða
ef til vill til þess að fá mynd af for-
seta íslands eða ráðherra.
Sumir gera ef til vill fyrirspurn
um kvikmyndaútlán sendiráðsins is-
lenzka í einhverri höfuðborginni i
Vestur-Evrópu eða Bandaríkjunum.
Hver er þá sú afgreiðsla, sem þessir
aðilar fá?
Upplýsingastarfsemi utanríkisþjón-
ustunnar hefur verið mjög ábótavant
og raunar háifleiðinlegt skilnings-
leysi rikjandi í þeim efnum hjá for-
vígismönnum þjóðarinnar. Einn mað-
ur hefur átt að hafa þennan )ið
starfseminnar í ráðuneytinu að aðal-
starfi, og útgjöld til hennar hafa
mjög verið skorin við nögl. Utlendur
blaðamaður, sem hér var á ferðalagi,
lýsti furðu sinni við mig, þegar upp-
lýsingadeild utanríkisráðuneytisins
gat ekki gefið honum eintak af
venjulegri ljósmynd af vinnu um
borð í íslenzkum fiskibáti, en mynd-
ina hugðist hann birta með Islands-
grein, er heim kæmi. Ég minnist þess
iíka sjálfur, að eitt sinn þurfti ég
að snúa mér til sendiráðs okkar er-
lendis og biðja um kvikmynd frá
Islandi að láni til sýningar fyrir fólk,
sem hafði áhuga á að fræðast eitt-
hvað um Island. Svör sendiráðsins
voru á þann veg, að myndina gæti
ég ekki fengið fyrr en nokkrum mán-
uðum síðar, því að aðeins væru til
tvö eintök hjá sendiráðinu og bæði
væru í láni og hefði verið lofað langt
fram i tímann. Þetta var fyrir sex
árum, og sendiráðið var í Washing-
ton, en segja má, að það sé raunar
líka sendiráð okkar í Kanada og
mörgum ríkjum Mið- og Suður-
Ameríku. Síðar komst ég svo að því,
að umrædd kynningarkvikmynd var
tekin á Islandi árið 1949.
Utanríkisþjónustan íslenzka, sem
öllum ber saman um, að sé okkur
nauðsynlegur hluti sjálfstæðis þjóð-
arinnar, verður að tileinka sér nú-
tímatækni í því upplýsingastarfi og
þeirri hagsmunavernd, sem henni er
ætlað að stunda fyrir þjóðarinnar
hönd á erlendum vettvangi. Vissu-
lega kostar þessi þjónusta talsvert
fé, en á tímum síaukinna samskipta
ólíkra þjóða er þeim peningum vel
varið, sem eytt er til að veita öðrum
upplýsingar um Island og Islendinga.
Það hefur talsvert á því borið að
undanförnu, að ábyrgir aðilar lýstu
Látið "FOSSANA”
vörur yðar
ALLTMEÐ EIMSKIP