Frjáls verslun - 01.08.1981, Side 91
c) Dreifileiðir — Söluaðferðir
Almennt virðist koma fram í
þessari könnun okkar að fram-
leiðendur rétt hafa undan eftir-
spurn. Þar af leiðandi gera þeir
frekar lítið af því að auglýsa,
töldu að þess væri ekki þörf. Þó
hefur það komið fram (sbr.
kaflinn um neytendur), að þeir
senda þeim aðilum oft bréf, sem
eru að fara að byggja (þeir fá
upplýsingar um það hverjir hafa
fengið úthlutað lóðum og senda
þeim aðilum bréf og bæklinga)
og kynna þannig framleiöslu
sína.
Framleiðendur hafa ekki aug-
lýst vöru sína fyrir almenning, en
það viljum við eindregið benda
þeim á að gera, eins og fram
kemur annars staðar í þessari
ritgerð (sbr. kaflinn um neyt-
endur).
Framleiðendur bíða yfirleitt
eftir að kaupandi setji sig í
samband við þá og það er oft
erfitt fyrir íbúa á Stór-Reykjavík-
ursvæðinu, þar sem það er oft
vandkvæðum háð að ganga frá
slíkum málum símleiðis. Það
virðist ekki vera stefna þessara
fyrirtækja að koma sér upp vel
auglýstum umboðsskrifstofum á
Reykjavíkursvæðinu sem hlýtur
að vera stærsti markaðurinn sem
fyrir hendi er.
d) Markaðsrannsóknir.
Svarið við þeirri spurningu
hvort fyrirtækin hefðu gert ein-
hverjar markaðsrannsóknir var
stutt og laggott. Enginn þeirra
hafði gert neinar rannsóknir á
markaðnum og ætlunin virtist
vera sú að gera það ekki (þeir
eru ekki nógu sölusinnaðir).
e) Samkeppni.
Framleiðendur þeir sem við
höfðum samband við virtust
flestir sammála í því að fram-
leiðendurnir væru of margir og
of smáir. Þetta fannst þeim þýða
það að þeir myndu undirbjóða
hvern annan þannig að ekkert
myndi upp úr þessu hafast. Tveir
aðilanna minntust m.a. á það að
heyrst hefði að fleiri aðilar væru
í þann mund að koma inn á
markaðinn.
Það má segja að við séum
sammála þessu að vissu leyti, en
þó ber að líta á hitt að þetta
þýðir það að verðið á markaðn-
um helst niðri og það er til
hagsbóta fyrir neytendur. Híns
vegar á önnur röksemd fullan
rétt á sér og hún er sú að ef
einungis tveir til þrír framleið-
endur eru á markaðnum þá er
hægt að beita meiri hagræðingu,
bæði í innkaupum og við fram-
leiðslu (og nýta sér þannig kosti
stórrekstrar) og þar af leiðandi
verða húsin ódýrari, neytendum
til hagsbóta.
Verð húsanna virðast vera
svipuð frá framleiöendum, miðað
við það byggingarstig sem þau
eru afhent á.
Einnig eru greiðsluskilmálar
svipaðir, sem dæmi getum við
tekið að oft er greitt 30% af
heildarverði við undirritun
samnings, 40% við afhendingu
húss og 30% á næstu mánuðum
(oft miðað við fyrstu úthlutun
Flúsnæðismálalánsins). Þetta eru
þó ekki fastákveðnir greiðslu-
skilmálar, heldur eru greiðslur
alltaf samningsatriði, en miðað
er við ofangreindar tölur.
Eins og fram kemur síðar í
ritgerðinni finnst mörgum
greiðslubyrgðin of þung á of
skömmum tíma. Þannig að ef
framleiðslufyrirtækin fengju betri
lánafyrirgreiðslu hjá lánastofn-
unum, sem þeir gætu síðan
endurlánað til neytenda, má ætla
að markaðurinn gæti stóraukist.
f) Innflutningur timburhúsa.
Um innflutning timburhúsa var
mjög erfitt að afla upplýsinga.
Tölurnar sem gefnar eru upp í
töflu III, eru í gömlum ísl.
krónum. Þar sést að innflutn-
ingur hefur verið sáralítill fyrir
gosið í Eyjum, en árin '73 og '74
er hann síðan geysimikill af
ástæðum sem óþarft er að rekja
hér.
Nú, ef við lítum á árið 1975
sem fyrsta ..raunhæfa" árið eftir
gos, þá er greinilegt að mikil
aukning hefur orðið frá því fyrir
gos. en verulega dregur síðan úr
innflutningi árin '76 til '78 (þ.e.
miðað við húsafjölda), en árið
1979 verður síðan mjög mikil
aukning (u.þ.b. 144%, í krónum),
en 1980 dregst þetta verulega
saman, þó krónutala aukist.
Innlendir framleiðendur þurfa,
að okkar áliti, ekki að óttast
Tafla III.
Innflutt heilsárshús úr timbri, miðaö við gkr., á verðlagi
hvers árs um sig. (millj. gkr.)
Aukn./minnk. milli ára
fob cif í % (miðað við cif)
1970 7.1 8.1
1971 1.5 1.7 -79
1972 9.1 10.8 535
1973 826.4 918.1 8.400
1974 201.5 223.2 -76
1975 125.2 141.9 -36
1976 103.1 115.3 -19
1977 139.4 166.1 44
1978 116.6 144.5 -13
1979 325.2 352.9 144
1980 335.4 393.0 11
91