Morgunblaðið - 11.01.2001, Qupperneq 56

SKOÐUN
56 FIMMTUDAGUR 11. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
RÍKISSTJÓRN
Davíðs Oddssonar
ákvað síðastliðinn vet-
ur stærsta átak í flýt-
ingu vegagerðar um-
fram vegaáætlun sem
um getur í sögu ís-
lenska lýðveldisins. 9
milljarðar króna voru
ætlaðir til ýmissa
brýnna verkefna um
land allt á næstu ár-
um. Í málsmeðferð
Sturlu Böðvarssonar
samgönguráðherra,
samgöngunefndar Al-
þingis og afgreiðslu
Alþingis var þetta
stórkostlega átak unnið til fram-
kvæmdaáætlunar og samþykkt
mótatkvæðalaust. Meðal þessara
stórverkefna sem átakið byggist á
er tvöföldun Reykjanesbrautar og
með þessari ákvörðun var tvöföld-
uninni flýtt um nálægt 50%, hvorki
meira né minna,eða nánast svo
mikið sem mögulegt er til þess að
hægt sé að framkvæma þessa stór-
framkvæmd á skynsamlegan, eðli-
legan og öruggan hátt. Mörg brýn
verkefni eru inni í þessari áætlun,
verkefni sem talin eru mjög brýn
eins og til dæmis Vesturlandsveg-
ur milli Reykjavíkur og Mosfells-
bæjar, sem talinn er hættulegasti
vegur landsins í flokki fjölfarnari
vega, en um hann fara liðlega
15.000 bílar á dag en til að mynda
6.000 um Reykjanesbraut. Í sam-
þykkt Alþingis er forgangurinn þó
settur á tvöföldun
Reykjanesbrautar
miðað við langtíma-
áætlun, en þess ber
að geta að fjármagn í
þetta 9 milljarða átak
hefur ekki verið
hnýtt upp endanlega.
Samkomulag náð-
ist um 50% flýt-
ingu Reykjanes-
brautar
Í áliti samgöngu-
nefndar Alþingis, sem
samþykkt var sam-
hljóða á Alþingi s.l.
vor, segir: „Meðal
stórverkefna er tvöföldun Reykja-
nesbrautar milli Hafnarfjarðar og
Reykjanesbæjar. Miðað við fjár-
veitingar getur útboð á fyrsta
áfanga verksins farið fram árið
2002 og stefnt er að því að stórum
hluta þess, þ.e. tvöföldun milli
Straumsvíkur og Reykjanesbæjar,
verði lokið 2006.“
Í einróma áliti samgöngunefnd-
ar segir einnig: „Þar er um að
ræða uppbyggingu Reykjanes-
brautar í gegn um Hafnarfjörð,
breikkun vegarins milli Reykjavík-
ur og Mosfellsbæjar, byggingu
Suðurstrandarvegar milli Þorláks-
hafnar og Grindavíkur, byggingu
orku- og iðjuvega á Austurlandi,
byggingu gatnamóta á höfuðborg-
arsvæðinu og fleira og m.a. er
ákveðin fjárveiting í undirbúning
Sundabrautar í Reykjavík.“
Suðurstrandarvegur verður boð-
inn út í árslok 2001, en fjármagn í
hann kemur frá tveimur kjördæm-
um, Suðurlandskjördæmi og
Reykjaneskjördæmi. Búið er að
tryggja nánast allt fjármagn í
verkið Suðurlandsmegin og verður
byrjað þar, en nokkuð vantar
Reykjanesmegin þótt stærstur
hlutinn hafi verið tryggður í röðun
stórverkefna með ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar.
Í flestum vegaframkvæmdunum
sem fjallað er um í þessari grein
er um að ræða mislæg gatnamót,
sem yfirleitt eru allt í senn, flókin,
tímafrek og fjárfrek.Til dæmis
verða gatnamótin á Víkurvegi
norðan Ártúnshöfða boðin út í
mars-apríl næstkomandi,en ekki
er reiknað með að byrja fram-
kvæmdir á kaflanum frá Víkurvegi
í Mosfellsbæ fyrr en 2003. Það er
einnig gefið mál að þegar kemur
að lokahönnum vegtenginga við
bæi og byggðir þá aukast kröfur
alltaf af ýmsum ástæðum, slóðum,
stígum, umhverfi og fleiru og
verkefnin taka lengri tíma og
kosta meira. Þetta er segin saga.
Unnið af fullum krafti hjá
Vegagerðinni að hönnun
og framkvæmdum
Síðan samþykkt þessa átaks lá
fyrir hefur Vegagerðin undirbúið
tvöföldun Reykjanesbrautar af
fullum krafti og m.a. sótt starfs-
krafta til fjölmargra verkfræði-
stofa. Í rauninni hafa allir lagst á
eitt að undirbúa verkið þannig að
verkhraði geti verið eins mikill og
mögulegt er með tilliti til skyn-
semi, kostnaðar, annarra brýnna
verkefna, verktakamarkaðar á Ís-
landi og fleiri atriða sem ekki er
hægt að loka augunum fyrir. Nú í
ársbyrjun 2001 reiknar Vegagerð-
in með að geta boðið fyrsta áfanga
tvöföldunarinnar út veturinn 2002.
Umhverfismati á að vera lokið í
árslok 2001 og hönnun og und-
irbúningi útboðs skömmu síðar og
þá framkvæmdum strax í kjölfarið,
vonandi á fyrstu vikum næsta árs.
Mikilvægt er að ljúka hönnun allr-
ar brautarinnar áður en til útboðs
kemur, því þá er betra að átta sig
á möguleikum í mesta fram-
kvæmdahraða. Til að mynda verða
menn að átta sig á því að ef Vega-
gerðin myndi bjóða verkið á mun
styttri framkvæmdatíma en eðli-
legt er talið miðað við reynslu og
aðstæður þá yrði framkvæmda-
kostnaður væntanlega miklu meiri,
tilboðin mun hærri.
Áætlað að tvöföldunin kosti
3,2 milljarða króna
Áætlað að tvöföldunin kosti nú
3,2 milljarða króna í stað 2,5 við
fyrstu áætlun. Það þarf tíma til að
vinna fyrir þetta fjármagn hversu
bjartsýnir sem menn eru. Áætlun
Vegagerðarinnar miðar við að
byrjað verði á tvöföldun í Kúa-
gerði, þar sem flest alvarleg slys
hafa orðið, og tvöfaldað verði til
norðurs að bæjarmörkun Hafnar-
fjarðar, eða um 6 km leið. Fjár-
veiting er tryggð í þennan kafla
þótt reiknað sé með samfellu í öllu
verkinu áfram á miklum fram-
kvæmdahraða. Það hlýtur til að
mynda að vera spennandi að bjóða
út í fyrstu lotu jafnframt segjum
aðra sex kílómetra til vara og til
verðkönnunar. Niðurstaða fyrsta
útboðsins verður spennandi. Þá
koma fyrstu alvöru spilin á borðið
varðandi kostnað. Allur kaflinn
milli Fitja í Reykjanesbæ og að
Straumsvík er 24 kílómetrar. Það
er hins vegar alveg ljóst að þegar
allri hönnuninni er lokið og fyrsta
verkútboð komið fram þá er mest-
ur sveigjanleiki að meta hvað
menn treysta sér í stóran áfanga.
Aðalþáttur verksins er tvöföldun-
in, en stór þáttur er einnig fjögur
mislæg gatnamót, við Vatnsleys-
ustrandarveg, Voga, Grindavík og
við Seylubraut í Reykjanesbæ.
Möl flutt með hundrað þús-
und flutningavögnum
Tvöföldun Reykjanesbrautar er
verk sem ætti að koma vel út fyrir
verktaka, það er hægt að vinna á
þessari leið allt árið, umferð ætti
að trufla verktaka lítið því stærst-
ur hluti tvöföldunarinnar verður
væntanlega austan við núverandi
veg, samsíða og samliggjandi að
mestu. En verkið er gríðarlega
umfangsmikið og það er reiknað
með flutningi á 800 þúsund rúm-
metrum af jarðefnum, um hálf
milljón rúmmetra úr námum og
um 300 þúsund rúmmetrar úr
sneiðingum, eða alls um 100 þús-
und flutningavagnar með efni í
veginn.
Tvöföldun frá Kúagerði til bæj-
armarka Hafnarfjarðar ætti að
vera vel á veg komin á fyrri hluta
árs 2003, en þess ber að geta að
hluti af þessu stóra verkefni eru
vegaframkvæmdir í gegn um
Hafnarfjörð og Breiðholt þótt þær
kostnaðartölur séu ekki inni í 3,2
milljörðunum sem fyrr getur um.
Framkvæmdir við mislægu gatna-
mótin á Reykjanesbraut við Breið-
holt kosta á annan milljarð króna,
en það verk er að hefjast um þess-
ar mundir. Framkvæmdir á tvö-
földun Reykjanesbrautar í gegn
um Hafnarfjörð kosta á annan
milljarð króna, en áætlað er að það
verk verði boðið út eftir eitt ár, í
ársbyrjun 2002. Mikil skipulags-
vinna er óunnin í Hafnarfirði bæði
við tvenn mislæg gatnamót við
Krýsuvíkurveg og álverið og sér-
staklega þó kaflann frá Sólborg að
Lækjargötu. Vinnan við Reykja-
nesbraut á mótum Breiðholts er
ætluð eitt ár auk lokafrágangs,
verklok í Hafnarfirði eru ætluð
2003. Sumir hafa verið með vænt-
ingar um að hægt sé að rusla tvö-
földun Reykjanesbrautarinnar af á
einu ári eða svo en sannleikurinn
er sagna bestur og það raunhæf-
asta sem hægt er að áætla um
verklok Reykjanesbrautarinnar
milli Reykjanesbæjar og Hafnar-
fjarðar er árið 2005 eins og álit og
markmið Alþingis gerir ráð fyrir
eftir samkomulag s.l. vor um 50%
flýtingu tvöföldunar Reykjanes-
brautar miðað við langtímaáætlun.
Ef allt gengur að ýtrustu óskum,
verkhraði, fjármögnun og annað
getur munað einhverjum mánuð-
um til styttingar, en það gæti líka
dregist um einhverja mánuði. Það
er alltaf hyggilegast að horfast í
augu við staðreyndir, því á þeim
árum sem óhjákvæmilega líða þar
til þessu stórverkefni er lokið,
hvort sem það eru 4 ár eða 5 ár,
þá þurfa allir, sem um Reykjanes-
braut fara, að taka höndum saman
um markvissari og hættuminni
umferð. Það þarf reyndar víða um
vegi landsins, en við skulum hafa í
huga að þrátt fyrir það að Reykja-
nesbraut er einn best búni vegur
Íslands þá eru þar jafn mörg slys
og raun ber vitni. Það er ekki
ásættanlegt og því brennur að
sjálfsögðu á fólki að flýta sem
kostur er framkvæmdum og fyr-
irkomulagi til bóta. Það er mjög
jákvætt þegar almennir borgarar
taka höndum saman við stjórnvöld
um framgang góðra mála. Slíkt er
þó eins og allir vita sérstaklega
vandmeðfarið þegar alvarleg slys
blandast inn í, en slysunum þarf
að fækka, ef-unum þarf að fækka
og óvissuspurningum og það kem-
ur vonandi með samstarfi og sam-
ráði. Raunhæfar kröfur eru far-
sælastar og þær eru líka mest
spennandi þegar um er að ræða
ögrandi verkefni af ýmsum ástæð-
um.
Við skulum þó ekki gleyma að
það er ekki vegurinn sem fyrst og
síðast ræður úrslitum um velferð-
ina á veginum, heldur ökumaður-
inn sjálfur.
STAÐREYNDIR UM TVÖFÖLD-
UN REYKJANESBRAUTAR
Árni Johnsen
Þrátt fyrir að Reykja-
nesbraut sé einn best
búni vegur Íslands eru
þar jafnmörg slys og
raun ber vitni, segir
Árni Johnsen. Það er
ekki viðunandi og því
brennur að sjálfsögðu á
fólki að flýta sem kostur
er framkvæmdum og
fyrirkomulagi til bóta.
Höfundur er þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins, 1. þingmaður Suður-
lands og formaður samgöngu-
nefndar Alþingis.




 





 
 



    




   
 


  



 
 !"#
$%&'(#
%)*

$%&'(#
%)*
 !
$

  
+  
  

"#$
  
!

%&'%

% 
(
 )* $    
  !
#  % "# $#      
#  %( #  !
  "# $#     
  %   % 
 "# $#    &
% 
   
 '$ #() 
 #*  !
#  % ,$% %+
'$ #(+ "# $#      !