Morgunblaðið - 03.05.2001, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐINU hefur
borist eftirfarandi athugasemd
frá Guðjóni A. Kristjánssyni,
formanni þingflokks Frjáls-
lynda flokksins:
„Á þingfréttasíðu Morgun-
blaðsins 1. maí segir svo:
„Frumvarp dómsmálaráð-
herra um breytingar á almenn-
um hegningarlögum að því er
varðar fíkniefnabrot var sam-
þykkt sem lög frá Alþingi í gær.
35 þingmenn stjórnarflokk-
anna greiddu atkvæði með
frumvarpinu, tuttugu þing-
menn stjórnarandstöðu sátu
hjá en átta þingmenn voru fjar-
verandi.“
Þetta er rangt.
Þingmenn Frjálslynda
flokksins greiddu atkvæði með
frumvarpinu. Það gerðu þeir á
þeim forsendum einvörðungu
að lagabreytingin þýði herta
sókn gegn sölumönnum dauð-
ans; en að ekki sé um yfirdreps-
skap að ræða í auglýsinga-
skyni, sem yfirvöld dómsmála
hafa því miður tíðkað í lög-
gæslumálum hin síðari miss-
eri.“
Athugasemd
frá Frjálslynda
flokknum
VIÐ UPPHAF þingfundar í gær-
morgun andmæltu forystumenn
stjórnarandstöðunnar því einarðlega
að svo viðamikið mál væri tekið á
dagskrá þingsins svo seint á vori en
frumvarpið var lagt fram á Alþingi í
síðustu viku. Samkvæmt því er gert
ráð fyrir því að í árslok verði 49% af
hlutafé Landssímans komið í eigu
annarra aðila en ríkisins.
Frestur til að leggja fram ný þing-
mál rann út 2. apríl sl. og varð því að
leita afbrigða á þingfundi í gær til að
taka málið á dagskrá. Samfylkingin
og vinstri-grænir lögðust gegn af-
brigðunum en þingmenn stjórnar-
flokkanna og Frjálslynda flokksins
voru þeim fylgjandi og því fékkst
málið tekið á dagskrá. Ákveðið var að
ræða samtímis frumvarpið um sölu
hlutafjárins og frumvarp um breyt-
ingar á fjarskiptalögum í tengslum
við sölu Landssímans.
Undir lok þingfundar í gærkvöldi,
um kl. 21:30, var frumvarpið sam-
þykkt til 2. umræðu og meðhöndlun-
ar í samgöngunefnd með 42 sam-
hljóða atkvæðum.
Sturla Böðvarsson samgönguráð-
herra, sem mælti fyrir frumvarpinu,
sagðist leggja áherslu á að sala
Landssímans færi fram þegar ástand
á mörkuðum og almennt leyfði. Hann
sagði að stjórnarandstæðingar hefðu
gagnrýnt að til stæði að selja hlutaféð
nú þegar hlutabréfaverð væri á nið-
urleið, en Sturla sagði að ríkisstjóður
gæti ekki komið fram eins og spá-
kaupmaður sem seldi almenningi
hlut í ríkisfyrirtækjum þegar það
væri hagstæðast. Hann sagði að
þrautreyndir og virtir sérfræðingar
ynnu nú að mati á verðmæti félagsins
en kennitölur úr rekstri gæfu til
kynna að það kæmi mjög vel út í sam-
anburði við erlend fjarskiptafélög.
Mikilvægt væri að ríkið byði fram
fjárfestingarkosti sem gefi bæði al-
menningi og stofnfjárfestum kost á
arðbærri fjárfestingu.
Ekki rétt að skilja
frá grunnnetið
Samgönguráðherra svaraði einnig
þeim sem telja að aðskilja beri grunn-
netið frá annarri starfsemi fyrirtæk-
isins, en Samfylkingin hefur m.a. tal-
að fyrir því.
„Ég óskaði sérstaklega eftir því við
einkavæðingarnefnd að metin yrði
hagkvæmni þess að skilja að einstaka
þætti í starfsemi fyrirtækisins, svo
sem hið almenna fjarskiptanet.
Nefndin skoðaði bæði rekstrarlegar
og tæknilegar forsendur slíkrar
skiptingar og kallaði til ráðgjafar sér-
fræðinga á þessu sviði. Niðurstaða
nefndarinnar var sú að ekki sé
ástæða til að skipta rekstri fyrirtæk-
isins út frá sjónarmiðum um þjón-
ustu, samkeppni eða vegna fyrirhug-
aðrar einkavæðingar,“ sagði hann og
tók enn fremur til fleiri rök gegn því
að skipta fyrirtækinu upp með þess-
um hætti og tók sem dæmi að hvergi í
Evrópu hafi sú leið verið farin að
skilja sambærileg fyrirtæki í sundur
og halda grunnkerfi eftir í ríkis-
rekstri.
Bjóða verður fram áhugaverða
fjárfestingarkosti
„Með einkavæðingu Landssímans
má ná margþættu markmiði. Aukið
frjálsræði í viðskiptum hefur opnað
augu íslenskra fjárfesta fyrir því að
þeir eiga ekki síður möguleika á að
festa fé sitt í atvinnurekstri í útlönd-
um. Því eru bornir saman fjárfesting-
arkostir, hér heima sem erlendis. Ef
þeir finnast ekki nægjanlega áhuga-
verðir hér á landi leitar fé úr landi.
Við þær aðstæður er mikilvægt að
ríkið beiti áhrifum sínum til að bjóða
fram áhugaverða fjárfestingarkosti –
kosti sem geti bæði laðað fram auk-
inn sparnað almennings með mikilli
þátttöku í almennri sölu og gefið
stofnanafjárfestum nýtt tilefni til að
festa fé sitt hér innanlands og draga
þannig úr útstreymi til erlendra fjár-
festinga. Kaup á hlut í Landssíma-
num eru vel til þess fallinn að mæta
þessum sjónarmiðum. Því eru al-
menn efnahagsleg rök fyrir því að
hraða sölu á hlut í Símanum – eins og
ríkisstjórnin stefnir að,“ sagði ráð-
herra.
Ekki lög á þessu þingi
um 3. kynslóð farsíma
Sturla sagðist ekki gera ráð fyrir
því að á þessu þingi verði samþykkt
lög sem heimili honum að úthluta
rekstrarleyfum fyrir 3. kynslóð far-
síma. Sagði hann að mikil óvissa ríkti
nú um framtíð þriðjukynslóðar-
farsíma og því væri hyggilegast að
fara sér hægt um sinn.
Þorgerður K. Gunnarsdóttir, þing-
maður Sjálfstæðisflokksins, spurði
Sturlu m.a. um hvenær hann gerði
ráð fyrir að veita rekstrarleyfi fyrir 3.
kynslóð farsíma. Sagðist Þorgerður
telja mikilvægt að þær tímasetningar
lægju fyrir því það gæti haft áhrif á
verðmæti Landssímans við sölu á
hlutafénu, að fyrirtækið hefði slíkt
leyfi.
Sturla sagði að allri tilveru 3. kyn-
slóðarinnar hefði seinkað. Hann vís-
aði í yfirlýsingu sem hann gaf á fjar-
skiptaþingi í vetur um að viðhöfð yrði
sú aðferð við veitingu fjögurra fjar-
skiptaleyfa að þau verði boðin út en
ekki sett á uppboð. Sturla sagði að
auðvitað skipti miklu máli að Lands-
síminn hefði möguleika á að öðlast
slíkt leyfi og sagðist hann ekki óttast
að Síminn stæði sig ekki í þeirri sam-
keppni.
Einkavinir Sjálfstæðisflokksins
sagðir bíða í ofvæni
Össur Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, sagði í um-
ræðunni að stefna Samfylkingarinn-
ar varðandi framtíð Landssímans
væri vel þekkt og hefði margoft kom-
ið fram. Flokkurinn teldi að skipta
ætti fyrirtækinu upp og selja þann
hluta sem væri á samkeppnismark-
aði. Hins vegar væri Samfylkingin al-
gerlega andsnúin því að dreifikerfið
verði selt þar sem það veitti fyrirtæk-
inu yfirburðastöðu í krafti lögvernd-
aðrar einokunar sem væri óásættan-
leg. Að auki gæti slík sala á
dreifikerfinu komi í veg fyrir að upp-
bygging þess á landsbyggðinni verði
með líkum hætti og í þéttbýlinu.
„Við erum þeirrar skoðunar að
þetta fyrirkomulag skerði stórlega
möguleika landsbyggðarinnar til að
þróa þekkingariðnað sinn með svip-
uðu móti og gerist í þéttbýlinu. Álykt-
unin sem við drögum er að verið sé að
dæma landsbyggðina úr leik hvað
varðar þróun þekkingariðnaðar í
framtíðinni,“ sagði hann.
Össur gerði tímasetninguna á sölu
hlutafjár í Landssímanum einnig að
umtalsefni og sagði að úr því ráð-
herra vildi selja hlutinn hefði hann átt
að gera það löngu fyrr. Á því hálfu
öðru ári sem liðið væri hefði staðan á
hlutabréfamarkaði gjörbreyst og því
mætti færa fyrir því rök að tapast
hefðu milljarðar og jafnvel tugmillj-
arðar á því að draga söluna.
„Ég fullyrði að það sem fæst nú
fyrir Landssímann verður miklu,
miklu minna. En þá verður líka miklu
auðveldara fyrir ýmsa einkavini
Sjálfstæðisflokksins að verða sér út
um dágóðan hlut í Símanum,“ sagði
Össur enn fremur og bætti því við að
síðan þegar gengið færi aftur upp
myndu þessir einkavinir Sjálfstæðis-
flokksins líklega tvöfalda sinn hlut og
græða milljarða.
Steingrímur J. Sigfússon, formað-
ur Vinstri hreyfingarinnar – græns
framboðs, sagði mjög gagnrýnisvert
að menn skuli láta sér detta í hug að
taka svo stórt og viðamikið mál á dag-
skrá þegar komið væri fram í maí og
aðeins sex virkir þingdagar til stefnu
samkvæmt starfsáætlun Alþingis.
„Þetta mál hefur verið bitbein milli
stjórnarflokkanna mánuðum saman
og jafnvel um árabil. Það er því hrein
lítilsvirðing við þingið að ætla sér að
knýja fram afgreiðslu þess nú á vor-
dögum,“ sagði Steingrímur og lagði
áherslu á þá afstöðu vinstri-grænna
að einkavæðing Landssímans sé
óheillaspor; flokkurinn hefði viljað
sjá rekstur þess áfram í höndum rík-
isins og styrk þess beitt til þess að
halda áfram uppbyggingu fjarskipta-
og gagnaflutningakerfis í landinu til
að tryggja öllum landsmönnum jafn-
an aðgang að þjónustu á þessu sviði,
án tillits til búsetu.
Steingrímur sagði athyglisvert til
þess að hugsa hvernig Framsóknar-
flokkurinn hafi gefist upp í þessu máli
fyrir vilja sjálfstæðismanna. Með
frumvarpinu væri aflað á einu bretti
heimildar til að selja allt hlutafé í
Landssímanum þótt um sinn sé
stefnt að sölu 49% hlutafjár. Síðan
eigi að heita að eitthvert samkomulag
sé milli stjórnarflokkanna um fram-
haldið en lögin færi samgönguráð-
herra hvers tíma heimild til að selja
allt hlutaféð.
„Væntanlega munu
sjálfstæðismenn líta
svo á í lok þessa kjör-
tímabils að þeir séu
með óbundnar hend-
ur í þessum efnum.
Þess vegna er þetta
ekkert annað en full-
ur sigur einkavæðing-
araflanna í Sjálfstæð-
isflokknum og um leið
fullkomin uppgjöf
framsóknarmanna
sem hafa snúið við
blaðinu og gefist upp
á aðeins örfáum mán-
uðum,“ sagði Stein-
grímur enn fremur.
Forsendur hafa
breyst
Jónína Bjartmarz,
þingmaður Fram-
sóknarflokksins,
gerði hins vegar lítið
úr ágreiningi milli
stjórnarflokkanna um
málefni Landssímans
í sinni ræðu. Þá taldi
hún gagnrýni stjórn-
arandstöðunnar, á
hversu síðbúið frum-
varpið væri, ekki á
rökum reista. Sagði
hún skýrslu einka-
væðingarnefndar
hafa legið frammi
mánuðum saman en hún væri einmitt
meginstoðin í athugasemdum með
frumvarpi um sölu Landssímans. Þá
hafi skýrt verið fjallað um áform um
sölu ríkisfyrirtækja í stjórnarsátt-
mála núverandi ríkisstjórnar. Áform-
in nú ættu því ekki að koma neinum á
óvart.
Jónína sagðist þeirrar skoðunar að
ríkið hafi ekki lengur því hlutverki að
gegna í fjarskiptaþjónustu sem það
hafði áður og beri því að draga sig út
úr slíkri þjónustu. Þó ekki nema að
fullnægðri þeirri skyldu að tryggja að
landsmenn njóti jafnræðis, bæði hvað
varðar aðgengi að fjarskiptakerfinu
og verð.
Þá sagðist hún telja eðlilegt að
andvirði fyrirtækisins nýtist ríkis-
valdinu til að sinna þeim verkefnum
sem áfram er nauðsynlegt að ríkið
standi að og þar sem það hefur áfram
skyldum að gegna.
Jónína benti að lokum á að ýmsir
þeir sem áður hafi talið nauðsynlegt
að greina dreifikerfi Landssímans frá
samkeppnisrekstri fyrirtækisins hafi
nú skipt um skoðun og telji ekki rétt
að skipa fyrirtækinu upp með þeim
hætti.
Sagði hún að ekki væru aðeins
framsóknarmenn í þeim hópi, það
gilti t.d. einnig um Samtök hugbún-
aðarfyrirtækja sem fyrir tveimur ár-
um hafi verið andvíg sölu Landssím-
ans í heilu lagi. Þau leggist ekki gegn
henni í dag og bendi á að forsendur
fyrir fyrri afstöðu eigi ekki lengur
við, t.d. þar sem svo virðist sem hag-
kvæmara sé að leggja ljósleiðara en
áður hafi verið talið eins og uppbygg-
ing ljósleiðara í samkeppni við
Landssímann á Suðvesturhorninu
hafi leitt í ljós.
Guðjón A. Kristjánsson, formaður
þingflokks Frjálslynda flokksins,
lýsti sig fylgjandi efni frumvarpsins
og áformum um sölu Landssímans.
Guðjón lagði áherslu á að Íslend-
ingar hafi eftir breytinguna áfram
jafnan aðgang að sambærilegri þjón-
ustu í fjarskiptum alls staðar á land-
inu og sagðist telja að með fjarskipta-
lögum væri slíkt tryggt með full-
nægjandi hætti.
Sturla Böðvarsson samgönguráðherra mælti fyrir frumvarpi um sölu á Landssíma Íslands hf.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Frá atkvæðagreiðslunni í gærkvöldi. 42 sam-
þykktu frumvarpið til annarrar umræðu, en 21
greiddi ekki atkvæði.
Mikilvægt að bjóða
fjárfestingarkosti
Frumvarp samgönguráðherra um heimild
ríkisstjórnarinnar til sölu á hlutafé Lands-
síma Íslands hf. var samþykkt til annarrar
umræðu í gærkvöldi eftir nærri tólf klukku-
stunda umræðu á Alþingi. Var frumvarpið
sent samgöngunefnd til umfjöllunar og
verður nú gert hlé á þingstörfum vegna
nefndastarfa til 9. maí nk.
TIL snarpra orðaskipta kom milli formanns Sam-
fylkingarinnar og landbúnaðarráðherra við upp-
haf þingfundar í gær. Þá kvað Össur Skarphéð-
insson sér hljóðs og spurði Guðna Ágústsson hvað
liði stóru orðunum um lækkun grænmetisverðs
og tolla á innfluttu grænmeti. Össur vísaði til þess
að nú hefði nefndin, sem ráðherra skipaði til að
leggja fram tillögur í grænmetismálinu, skilað af
sér og spurði hver afstaða landbúnaðarráðherra
væri til tillagna hennar.
Guðni Ágústsson svaraði því til að málið væri
enn á vinnslustigi og í fyllingu tímans væri von til
þess að samstaða náist milli stjórnarflokkanna
um varanlega lausn á þessum málum.
Sagðist Guðni undrast það hjá Samfylkingunni
að senda fram í umræðu um grænmetismál mann
sem ekkert vissi um málið en léti alltaf eins og Jón
sterki sem sagði: „sástu hvernig ég tók hann.“
Sagðist Guðni vinna að því að tryggja fram-
leiðslumöguleika íslenskrar garðyrkju en lækka
um leið verð á gróðurhúsaafurðum og garð-
ávöxtum til neytenda. Þessi vinna sé í gangi og
um þetta muni nást samstaða.
Össur Skarphéðinsson sakaði landbúnaðar-
ráðherra um ómálefnaleg svör og mikinn seina-
gang í þessu máli öllu.
„Stundum hefur verið talað um að landbún-
aðarráðuneytið vinni á hraða snigilsins en nú á
frekar við að tala um hraða steinvölunnar sem
alltaf stendur kyrr,“ sagði hann.
Steinvalan stendur alltaf kyrr