Morgunblaðið - 03.05.2001, Side 26

ÚR VERINU
26 FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
100% ilmefnalaust
w
w
w
.c
lin
iq
ue
.c
om
Clinique.
100% ilmefnalaust.
Hver sér um hárið á þér?
Láttu nýju hárlínuna frá Clinique sjá um það
Nú sér Clinique jafn vel
um hárið á þér eins og húð-
ina. Lagfærir það og mýkir.
Nýja handhæga hárlínan
frá Clinique. Gerð til að
hreinsa, næra og móta hárið.
Sérstaklega hönnuð fyrir
þína hárgerð. Hvort sem þú
hefur feitt, venjulegt eða
þurrt hár.
Þú öðlast heilbrigt útlit.
Nærð bestu virkni og færð
hárið sem þú hefur alltaf
viljað.
Þrjár gerðir af sjampóum,
hárnæringu og mótunarvör-
um. Allar hannaðar fyrir hár-
ið þitt.
Sjampó kr. 1.200
Hárnæring kr. 1.200
Mótunarvörur kr. 1.500
Kynning verður á hárlínunni í Hagkaupi
Kringlunni, fimmtudag og föstudag
frá kl. 13.-18. og laugardag frá kl. 11.-15.
Ráðgjafar verða í versluninni þessa daga.
Kringlunni. Snyrtivörudeild.
Sími 568 9300.
MARGT bendir nú til þess að Haf-
rannsóknastofnun leggi til minni
þorskafla á næsta fiskveiðiári en því
sem nú stendur yfir. Hafrannsókna-
stofnun lagði til í fyrra að þorskafli á
yfirstandandi fiskveiðiári yrði
203.000 tonn. Leyfilegur þorskafli á
þessu ári er hins vegar 220.000 tonn
og getur hann, samkvæmt svokall-
aðri aflareglu og sveiflujöfnun, ekki
orðið minni á næsta ári en 190.000
tonn og ekki meiri en 250.000. Nið-
urstöður úr stofnmælingu botnfiska
í marsmánuði benda til minni fisk-
gengdar og ekkert varð úr netaralli
vegna verkfalls sjómanna. Þær upp-
lýsingar sem Hafrannsóknastofnun
hefur til að byggja tillögur sínar á
benda því til þess að lagður verði til
samdráttur í þorskafla.
Hver tíu þúsund tonn
milljarðs virði
Komi til niðurskurðar á þorsk-
veiðiheimildum mun útflutnings-
verðmæti sjávarafurða minnka, en
gera má ráð fyrir því að hver tíu þús-
und tonn af þorski upp úr sjó skili
um milljarði í útflutningsverðmæt-
um. Töluverð gengislækkun íslenzku
krónunnar undanfarna daga er með-
al annars rakin til ótta manna um
minni þorskkvóta á næsta fiskveiði-
ári, en verkfall sjómanna nú hefur
einnig áhrif.
Hafrannsóknastofnun er um þess-
ar mundir að kynna niðurstöður sín-
ar fyrir vísindanefnd Alþjóðahaf-
rannsóknaráðsins. Vísindanefndin
leggur síðan til við ráðgjafarnefnd
ráðsins hæfilegan afla úr þorsk-
stofninum við Ísland seint í þessum
mánuði. Að því loknu mun Hafrann-
sóknastofnun kynna tillögur sínar.
Bjartara fram undan
en ekki strax
„Staðan í þessum málum er í hnot-
skurn sú, að það tókst með aðgerð-
um að stækka hrygningarstofninn á
síðasta áratug og það skilaði fjórum
góðum árgöngum, sem þýðir að það
er bjartara fram undan. Á seinni
hluta síðasta áratugar var stofninn
ofmetinn, sem leiddi til þess að
hærra hlutfall var tekið en til stóð.
Það þarf að leiðrétta. Ég vil hins
vegar engu spá um tillögur Hafrann-
sóknastofnunar í vor,“ segir Krist-
ján Þórarinsson, stofnvistfræðingur
hjá LÍÚ, í samtali við Morgunblaðið.
„Sé borið saman það sem sagt var
fyrir tveimur árum og það sem menn
eru nú að segja kemur verulegur
munur í ljós. Í fyrra var talað um að
aukinn veiðanleiki hefði skekkt
myndina fyrir fiskifræðingum. Þetta
þýðir að þær aðferðir sem menn not-
uðu til að stilla úttektina gáfu ranga
niðurstöðu tvö ár í röð. Þorskstofn-
inn var því metinn stærri en hann
var 1998 og 1999. Þá er spurningin
hvers vegna. Það er verið að vinna í
því nú, en það er fyrst og fremst
fiskifræðilegt áhyggjuefni.
Meginmálið er að við vorum lengi
búin að vera með lélega árganga, of
mikla sókn og minnkandi veiðistofn
og hrygningarstofn. Síðan er byrjað
að taka á þessu með því að minnka
sóknina. 1993 er uppeldisslóðum lok-
að að tillögu útvegsmanna. Þá feng-
um við meira út úr þeim árgöngum
sem voru skástir af þeim lélegu, sem
voru 1989 og 1990. Síðan kemur ár-
gangurinn 1993 inn, sem var ívið
stærri. Með öllum þessum aðgerðum
tókst að tvöfalda hrygningarstofn-
inn og fjórir góðir klakárgangar
komu í röð, 1997 til 2000.
Ofmat á eldri hluta stofnsins, sem
var inni í veiðinni, leiddi hins vegar
til þess að gengið var of skarpt á
stofninn. Því er staðan þannig í dag
að við erum með fjóra góða árganga
í uppvexti og það er bjart fram und-
an, en það er bara ekki strax. Ætl-
unin var að taka 25% úr veiðistofn-
inum, sem telja má skynsamlegt, en
við höfum tekið talsvert meira vegna
ofmatsins. Það er afli sem byggir á
eldri árgöngunum og því gengur
hraðar á þá.
Vil engu spá
Ég vil engu spá um tillögur Haf-
rannsóknastofnunar í vor. En það
þarf ekki mikinn vísdóm til að átta
sig á stöðunni. Niðurstöður togara-
rallsins gáfu minna magn af fiski en í
fyrra, en reyndar á eftir að birta töl-
ur um aldursgreiningu. Ekkert varð
af netarallinu og fiskur gekk seinna
á slóðina þannig að netaveiði í haust
var léleg. Þau gögn sem Hafrann-
sóknastofnun hefur benda öll í sömu
átt. Hún hefur ekki netarall til að
stilla þetta af, togararallið bendir
niður á við, en það er reyndar betri
mæling á yngri fisk en eldri. Veiðar
gengu svo verr í haust.
Það er því ákveðin hætta á því að
þessar upplýsingar sýni lakari stöðu
en í fyrra. Hvort staðan er svo lakari
í raun er erfitt að segja því nægar
upplýsingar liggja ekki fyrir. Þá
verður að hafa í huga að ráðgjöfin í
fyrra var upp á 203.000 tonn, en
leyfilegur afli hækkaður upp í
220.000 tonn með breytingu á afla-
reglunni. Sé miðað við óbreytt
ástand yrði tillagan líklega sú sama
og í fyrra. Sjómenn sem hafa verið á
netum í vetur og vor segja reyndar
að meira sé af fiski á slóðinni en í
fyrra, en óvíst er hvernig á að meta
það,“ segir Kristján Þórarinsson.
Minna af þorski
Í stofnmælingu botnfiska á Ís-
landsmiðum, svokölluðu togararalli,
sem gerð var í mars sl., kom fram að
minna var af þorski en á síðasta ári
og verulega minna en þegar síðasta
hámarki var náð árið 1998. Lengd-
ardreifing benti til að árgangar
1997–2000 væru allir nálægt meðal-
árgangi að stærð en vísbendingar
frá síðasta ári um lakara ástand eldri
árganga virtust ætla að ganga eftir.
Stofnvísitala ýsu hækkaði um 45%
frá árinu 2000 en þá var hún sú
lægsta í sögu rallsins. Hún var þó
enn mjög lág í mælingunni í mars sl.
en árgangar 1999 og 2000 virtust
mjög sterkir.
Niðurstaða stofnmælingarinnar
er einn þáttur árlegrar úttektar
Hafrannsóknastofnunarinnar á
ástandi nytjastofna við landið. Net-
arallið svokallaða er einnig þáttur í
ástandsrannsóknum en ekkert varð
úr því í ár þar sem ekki fékkst und-
anþága frá sjómannasamtökunum til
að halda bátum til veiða vegna sjó-
mannaverkfallsins.
Stofnstærðin ofmetin
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins má því búast við að ráðgjöf
Hafrannsóknastofnunarinnar kveði
á um samdrátt í þorskveiðum á
næsta ári. Stofnstærð þorsks hafi
verið ofmetin, sérstaklega eldri ár-
gangar stofnsins. Það gefur sjónar-
miðum þeirra, sem hafa haldið því
fram að grisja þurfi þorskstofninn
með auknum veiðum á yngri fiski,
byr undir báða vængi. Nokkrir fiski-
fræðingar, sem hafa bakgrunn í
rannsóknum á ferskvatnsfiski, hafa
til margra ára haldið því fram að
nýting á langlífum fiskitegundum,
s.s. þorski og ýsu, ætti frekar að
miða að því að veiða yngri fisk í
meira magni en eldri fisk. Slík breyt-
ing á sóknarmynstri myndi leiða til
betri nýtingar og aukins heildarafla.
Þessi sjónarmið hafa hinsvegar ekki
verið viðurkennd á Hafrannsókna-
stofnuninni.
Enn verið að fara yfir gögn
Jóhann Sigurjónsson, forstjóri
Hafrannsóknastofnunarinnar, segir
enn of snemmt að segja til um til-
lögur stofnunarinnar fyrir næsta
fiskveiðiár. Þær verði væntanlega
birtar eftir næstu mánaðamót. Enn
sé verið að fara yfir gögn sem síðan
verði kynnt Alþjóðahafrannsókna-
stofnuninni síðar í þessum mánuði.
Sjávarútvegsráðherra kynnti á
síðasta ári breytingar á aflareglunni
svokölluðu en í henni felst að ein-
ungis er heimilt að veiða 25% af
stærð veiðistofns en þó ekki minna
en 155 þúsund tonn hvert fiskveiði-
ár. Reglunni var breytt til að mæta
því óhagræði sem fylgir miklum
sveiflum í stofnstærðarmælingum.
Þorskafli milli ára breytist því aldrei
meira en sem nemur 30 þúsund
tonnum og gildir bæði til hækkunar
og lækkunar. Hámarksþorskafli á
fiskveiðiárinu 2001/2002 getur því
aldrei orðið meiri en 250 þúsund
tonn og aldrei minni en 190 þúsund
tonn. Á síðasta ári lagði Hafrann-
sóknastofnunin til að þorskafli yfir-
standandi fiskveiðiárs yrði 203 þús-
und tonn en á grundvelli breyttrar
aflareglu ákvað sjávarútvegsráð-
herra að þorskkvótinn yrði 220 þús-
und tonn, en hann var 250.000 tonn
árið áður.
Margt bendir til
minni þorskkvóta
Samkvæmt gildandi aflareglu og sveiflujöfnun getur
kvótinn ekki orðið minni en 190.000 tonn













!
!
!
!
!
!
!
"!
#!
#!
#!
#!
#!
#!
#!
#!
#!



 

 

 

 

 

 



 






















 
 
 
 
 
 








 
 












 
 
 
 
 
 


 

  





$!
$!
$!
$!
!
!
!
!
!

   
 
 
    
 
      

!
 


"
 " 
 "

#$% &'()*+,,,



    
 
 

  !  "   ! 
#$
 

%& !
 
 $& 
 
 

'() * *



+
  
%  *

,- !  

  
  

SJÓSÓKN var með minna móti í
gær en þá voru aðeins á annað
hundrað bátar á sjó, samkvæmt
upplýsingum frá Tilkynningaskyld-
unni. Smábátar hafa getað sótt stíft
í góðu tíðarfari að undanförnu og
hafa allt upp í 700 bátar verið á sjó á
dag þegar mest hefur verið. Því hef-
ur framboð á fiskmörkuðum ekki
verið eins lítið og ætla mætti vegna
sjómannaverkfallsins. Kalsaveður
var hinsvegar víða um land í gær og
því gaf ekki á sjó fyrir trillurnar.
Hilmar Jónsson, útgerðarmaður á
Djúpavogi, hefur getað róið í verk-
fallinu á bát sínum, Tjálfa SU,
ásamt syni sínum, Jóni Ingvari. Þeir
feðgar hafa verið á netum og segir
Hilmar að aflabrögðin hafi heldur
daprast að undanförnu. „Við feng-
um góðan afla í mars og fram í apríl
en þetta hefur verið frekar tregt
upp á síðkastið. Við erum með sjö
trossur í Berufirðinum og höfum
verið að landa í um það bil tonni eft-
ir daginn. Við erum ekki enn búnir
að taka upp netin en ég á von á því
að það verði fljótlega. Þá förum við
væntanlega á dragnót,“ segir Hilm-
ar.
Morgunblaðið/RAX
Hilmar Jónsson ísar aflann, sem fékkst í róðri á dögunum. Sonur hans,
Jón Ingvar, er til vinstri. Ólafur Ólafsson og Rúnar Jónsson, starfsmenn
Fiskistofu, tóku á móti feðgunum og gerðu hefðbundnar athuganir.
Sjósókn með
minna móti