Morgunblaðið - 29.05.2001, Qupperneq 74

FÓLK Í FRÉTTUM
74 ÞRIÐJUDAGUR 29. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
FYRIR mér er Janet Jackson mjög
mikilvægur tónlistarmaður. Síðasta
platan hennar, Velvet Rope (1997),
var alveg frábært meistaraverk og
fullt af spennandi hlutum að gerast.
Ókei, spólum nú 15 ár aftur í tímann:
Fyrsta sólóplatan hennar (sem sló í
gegn), Control, breytti lífi mínu þeg-
ar ég var órakaður unglingur árið
1986. Aldrei áður hafði ég heyrt neitt
sem var jafn svalt og töff, enda
markaði þessi plata tímamót að
mörgu leyti. Hún var fyrsta tölvu-
forritaða platan sem „grúvaði“, enda
áttu samstarfsmenn Janetar, tvíeyk-
ið Jimmy Jam og Terry Lewis, rætur
að rekja til ýmissa fönkhljómsveita.
Jú, þessi plata markaði upphafið að
R’n’B-hreyfingunni eins og við
þekkjum hana í dag. Samstarfið hef-
ur haldist óslitið síðan, sem er mjög
sjaldgæft í poppheimum.
Á Control var Janet 19 ára, reið,
ákveðin, uppreisnargjörn, sæt, ást-
fangin og pínulítið gröð. Í dag er hún
bara gröð! Hún er nýskilin við eig-
inmann sinn til 8 ára, René Elizondo,
en hann hefur ætíð verið í stúdíóinu
hingað til. Og vitiði hvað? Þessi nýja
plata frá Janet, All For You, er bara
persónulegur sigur fyrir René Eli-
zondo. Núna þegar hann er fjarri
góðu gamni, þá fyrst heyrir maður
hvursu stór hlutur hans var í laga-
smíðum og útsetningum á fyrri plöt-
unum.
Ég fór á smániðurtúr þegar ég
heyrði þessa nýju plötu fyrst. Núna
er R’n’B orðið svo rækilega mark-
aðssett bákn, og í stað þess að leiða
hópinn er Janet orðin ein af honum!
Allt er frekar fyrirfram ákveðið og
fyrirsjáanlegt, og það er versti galli
plötunnar. Janet eyðir alltof mikilli
orku í að gera fyrrverandi eiginmann
sinn afbrýðisaman, með því að segj-
ast ætla að reyna við þennan og hinn
og sitja mann og annan. Svo stynur
hún á réttum stöðum og þá kemur
rigning. Svo eru töluð innskot inn á
milli flestra laganna þar sem Janet á
að vera að segja eitthvað voða per-
sónulegt og svo spyr hún strákana
hvort upptökutækið hafi verið í
gangi. Á að hljóma eins og slys eða
spuni en er svo rækilega þaulæft að
maður fer hjá sér. Síðan hvíslar hún
textana stundum svo lágt að maður
heldur að hún þjáist af síþreytu. Fyr-
irgefðu Janet, en þetta heyrði ég líka
hjá þér á plötunum Rhythm Nation
(1989), Janet (1993) og Velvet Rope
(1997).
René hefur vitað nákvæmlega hve-
nær átti að stoppa þau þrjú af, Janet,
Jimmy og Terry, og skammað þau á
réttum stöðum. Þegar Jimmy og
Terry hafa unnið hliðarverkefni
framhjá Janet hafa þeir nú ekki stað-
ið sig neitt sjúklega vel, sb. lögin tvö
á nýjustu Spice Girls-plötunni. Þá
skortir auðheyranlega smá „contr-
ol“!
Ókei, nú er ég hættur að kvarta. Jan-
et er eins og hvolpur sem horfir beint
í augun á manni og maður kann ekki
við ekki að skamma hann þótt hann
sé búinn að pissa á teppið. Hún hefur
líka skreytt líf manns með svo fjöl-
mörgum flottum lögum sem hafa
staðist tímans tönn. Auðvitað eru
nokkur hér á þessari nýju plötu sem
eiga eftir að feta í fótspor þeirra. Til
dæmis titillagið vinsæla, „All For
You“, er með yndislegar vísanir til
níunda áratugarins í gamla Michael
Jackson-sándið eins og það var á
„Off The Wall“. Frábært æv-
intýralegt dansvídeó fylgir því, Janet
er líka dísæt … í fatnaði Fjandans.
Svo eru þarna lög eins og „You Ain’t
Right“ (flott hrynsósa), „Son Of A
Gun“ sem hún syngur ásamt Carly
Simon (smart pæling en spurning
með viðlagið?). – „Someone To Call
My Lover“ notast við hið frábæra
gítarspil úr gamla America-laginu
„Ventura Highway“. Næs! – Rólegu
lögin sem virka eru „When We Oo-
oo“, „Better Days“ og hið súper-
erótíska „Would You Mind?“
Restin er algjört sull sem á hrað-
spólun eina skilið. Ég elska þig Ja-
net, en SKAMM fyrir að taka aðdá-
endur þína sem gefna – og halda að
þeir gleypi við sömu formúlunni ár
eftir ár. Ég á alveg eftir að jafna mig
á þessari nýju plötu og taka hana í
sátt með tímanum. Ég þarf bara
nokkrar róandi fyrst … Miss Jack-
son!
ERLENDAR
P L Ö T U R
Páll Óskar, tónlistarmaður,
fjallar um nýútkomna sóló-
plötu Janet Jackson, sem
heitir All For You.
 Janet stynur á
réttum stöðum Páll Óskar slær á puttana á Janet fyrir að vanmeta aðdáendur sína.
ÞAÐ ER alveg fordómalaust hægt að
staðsetja kvikmyndina um The Pun-
isher frá árinu 1989 á meðal þeirra
verstu sem gerðar hafa verið um
myndasöguhetju. Hreint út sagt
hræðileg mynd og henni ekki til
framdráttar að sænska vöðvabúntið
Dolph Lundgren var í aðalhlutverki.
Þar hefur einhver Hollywood-fram-
leiðandi misskilið þann sjarma sem
býr yfir „hetjunni“ allsvakalega.
En þegar uppruni Refsarans er
skoðaður er þessi misskilningur
kannski ekki svo undarlegur. Förum
aðeins yfir þetta.
Hann birtist fyrst á síðum Amaz-
ing Spiderman, tölublaði númer 129,
árið 1974, sama ár og fyrsta myndin í
Death Wish-myndaflokknum með
Charles Bronson í aðalhlutverki varð
afar vinsæl í Bandaríkjunum. Sið-
fræði persónu Bronsons og Refsar-
ans er mjög svipuð. Auga fyrir auga,
tönn fyrir tönn. Þeir eru dómarar og
böðlar í senn og lýsa yfir persónulegu
stríði gegn glæpum.
Ástæður þeirra eru einnig þær
sömu. Báðir horfðu upp á fjölskyldur
sínar misnotaðar og myrtar á hræði-
legan hátt af miskunnarlausu glæpa-
hyski. Munurinn er einna helst sá að
skaparar myndasögu-„hetjunnar“
Frank Castle/Refsarans sökkva enn
dýpra ofan í klisjusíkið. Castle er
nefnilega stríðshetja sem hafði af-
plánað herþjónustu sína, að sjálf-
sögðu. Eftir missinn hverfur öll dóm-
greind og hann gerist sjálfskipaður
liðsforingi í eins manns her gegn
glæpum New York-borgar.
Það ætti því líka undir venjulegum
kringumstæðum að vera hægt að
setja persónusköpun Refsarans í
flokk með þeim lömuðustu í sögu
myndasagnanna. Til þess að ævintýri
þessarar persónu geti á nokkurn hátt
orðið athyglisverð eða skemmtileg
aflestrar (já, eða áhorfs) fyrir hinn
venjulega mann, sem ekki hefur
brennandi áhuga á skotvopnum og
blóðhefnd, er aðeins ein gryfja sem
ber að forðast: Að taka hana ekki of
alvarlega. Því miður hefur það nán-
ast alltaf verið tilfellið. Eða þar til nú.
Höfundurinn Garth Ennis, sem
skipaði sér á meðal helstu mynda-
söguhöfunda yngri kynslóðarinnar
með hinni frábæru blaðaseríu Preac-
her, tók nýverið þessa afvegaleiddu
sögupersónu upp á sína arma. Fyrsta
bókin er komin út og persóna Refs-
arans tekur indælum og afar vel-
komnum stakkaskiptum.
Ennis er kaldhæðinn andskoti, á
því leikur enginn vafi. Hann dundar
sér t.d. við að limlesta persónur sínar
á sem spaugilegastan hátt. Í blaða-
seríunni um Preacher var alltaf stutt
í grínið en hér er það allsráðandi.
Þetta ævintýri á í raun meira skylt
við myndir Zuckers, Abrahams &
Zuckers (Naked Gun, Airplane o.fl.)
en gömlu Bronson Death Wish-gikk-
ina. Charles Bronson var aldrei
svona fyndinn og Dolph Lundgren er
(og verður líklegast alltaf!) fjarri
góðu gamni. Ennis veit að ef Refs-
arinn á að hafa einhvern sjarma,
verður hann að vera „drep“-fyndinn.
MYNDASAGA
VIKUNNAR
Refsarinn drepfyndni
Birgir Örn Steinarsson
The Punisher: Welcome back,
Frank eftir Garth Ennis. Teiknað af
Steve Dillon. Útgefið af Marvel
Knights 2001. Fæst í mynda-
söguverslun Nexus.
biggi@mbl.is