Morgunblaðið - 30.06.2001, Síða 35

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. JÚNÍ 2001 35
✝ Magnea SigrúnMagnús fæddist í
Reykjavík 23. febr-
úar 1912. Hún lést í
Víðihlíð í Grindavík
21. júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Magnús Magn-
ússon frá Hrunakrók
í Hrunamanna-
hreppi, f. 21. janúar
1855, d. 25. janúar
1931, og Sigrún
Sveinsdóttir frá Efra-
Langholti, Hruna-
mannahreppi, f. 20.
september 1867, d.
11. mars 1931. Systir Magneu var
Lovísa Brynjólfsdóttir, f. 1. nóv-
ember 1893, d. 11. maí 1969. Henn-
ar maður var Jóhann Gíslason, f.
28. nóvember 1896. Hann drukkn-
aði milli Íslands og Færeyja 17.
desember 1923. Börn Lovísu og
Jóhanns eru: 1) Einar Jóhannsson,
f. 27. mars 1921, d. 10. júlí 1984.
Hans kona Elisabeth Betty Clegg
Jóhannsson, f. 27. apríl 1916, d. 19.
september 1998. 2) Margrét Jó-
hannsdóttir, f. 20. mars 1922, d.
25. mars 1985. Henn-
ar maður Símon
Kristjánsson, f. 18.
september 1916. 3)
Jóhann K. Jóhanns-
son, f. 1. apríl 1924,
d. 19. júlí 1945.
Magnea ólst upp í
Reykjavík. Hún gekk
í Miðbæjarskólann,
framhaldsskóla Ís-
aks Jónssonar og
Húsmæðraskóla
Reykjavíkur. Magn-
ea vann ýmis versl-
unarstörf, m.a. hjá
Ölgerð Egils Skalla-
grímssonar og Feldinum í Reykja-
vík sem var verslun og sauma-
stofa. Hún fór til New York 1948
sem barnfóstra og vinnukona og
vann síðast á skrifstofu hjá trygg-
ingafélagi í New York. Magnea
fluttist til Íslands 1998 og bjó hjá
frænku sinni á Borg á Vatnsleysu-
strönd. Hún var ógift og barnlaus.
Magnea verður jarðsungin frá
Kálfatjarnarkirkju á Vatnsleysu-
strönd í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Það var yndislegt veður og Snæ-
fellsjökull skartaði sínu fegursta að
morgni 21. júní sl., dagsins sem
Magga frænka dó. Það var eins og
almættið vildi sýna allt það falleg-
asta við landið okkar þennan dag,
rétt eins og gert var þegar við átt-
um von á Möggu frænku í heimsókn
frá Ameríku hér áður fyrr. Mikið
hlökkuðum við krakkarnir til þegar
von var á Möggu frænku heim og
ég held að tilhlökkunin hafi ekki
verið síðri hjá þeim fullorðnu. Allt
var tekið í gegn og pússað og það
fór held ég ekki fram hjá neinum í
Brunnastaðahverfinu hvað til stóð-
.En þegar kom að kveðjustundun-
um vorum við ekki eins upprifin. Ég
man eftir því að ég reyndi meira að
segja að fela mig til að athuga hvort
Magga frænka hætti ekki við að
fara aftur til Ameríku. En henni leið
vel í New York og þar vildi hún
vera þótt henni þætti mjög vænt um
landið sitt Ísland. Hún lagði alltaf
mikla áherslu á að tala góða ís-
lensku sem hún og gerði.
Árið 1980 fór ég fyrst í heimsókn
til hennar. Þá ferðuðumst við saman
um Bandaríkin og áttum saman
mjög góðar stundir, en að ferðast
var hennar aðaláhugamál. Hún
skoðaði sig mikið um út um allan
heim og vissi margt um þá staði
sem hún hafði komið á.
Magga frænka hafði gaman af
börnum og í mörg ár vann hún sem
barnfóstra í New York. Hún átti
líka marga góða vini bæði hér og
úti. Revson-fjölskyldan reyndist
henni mjög vel alla tíð. Hjá þeim
passaði hún þrjú systkini sem hún
sinnti rétt eins og hún ætti þau
sjálf. Því var það henni mikið áfall
þegar annar bróðirinn, Jimmy, lést
aðeins 26 ára gamall. Nú faðmast
þau á himnum, eins og frú Revson
komst að orði þegar hún frétti um
andlát Magneu en hún var aldrei
kölluð annað en Magnea meðal vina
sinna.
Það var gott að koma til hennar
daginn áður en hún dó. Það var eins
og hún biði eftir því að fá að sjá
okkur og kveðja. Við snerum okkur
við í dyrunum, þá vinkaði hún og
það vottaði fyrir brosi á vörum
hennar.
Elsku Magga frænka, takk fyrir
allt. Guð geymi þig.
Magnea Sigrún Símonardóttir.
Á fallegum sumardegi kvaddi
Magga frænka þennan heim, veðrið
eins og hún vildi sjá á Íslandi, bjart,
hlýtt og angan gróðurs í lofti.
Það er svo margs að minnast og
þá fyrst þegar Magga frænka er að
koma í heimsókn frá Ameríku með
framandi ferðatöskur sem höfðu svo
margt að geyma, og við systkinin
biðum spennt eftir að yrðu opnaðar.
Enginn gleymdist. Það voru gjafir
handa öllum og sælgæti sem við
höfðum aldrei smakkað hvað þá séð
áður. Fötin hennar voru eins og úr
ævintýrasögum. Seinna meir vissi
maður að Magga frænka þurfti að
eignast allt þetta með fyrirhöfn og
vinnu.
Magga frænka missti báða for-
eldra sína á sama ári, með mánaðar
millibili og var hún þá aðeins 19 ára.
Þetta var henni mikill missir og
hafði hún þá systur sína Lovísu,
sem var amma mín, til að halla sér
að. En Magga var dugleg og kjark-
mikil og það bjargaði og hjálpaði
henni á lífsleiðinni. Hún hafði mik-
inn áhuga á landafræði og mann-
kynssögu og var alltaf vel upplýst
um þau lönd sem hún síðan ferðað-
ist til.
Útþráin leiddi hana til Bandaríkj-
anna 1948 því hún var viss um að
þaðan væri möguleiki til að ferðast
og skoða sig um í heiminum. Hún
gætti barna hjá Hannesi Kjartans-
syni sendiherra í New York. Þetta
var bæði vinna og ævintýri, sagði
hún mér einu sinni. Þaðan fer hún
til enskumælandi fjölskyldu sem
barnfóstra og þar heyrir hún ekki
íslensku í tvö ár. Hún var svo
hrædd um að tapa niður íslenskunni
að hún talaði við sjálfa sig þegar
hún var með börnin en þau héldu að
hún væri ekki alveg „all right“. Hún
var síðast barnfóstra hjá Revson-
hjónunum í New York og reyndust
þau henni alla tíð mjög vel. Hjá
þeim átti hún sína fjölskyldu og
elskaði börnin sem sín.
Magga frænka ferðaðist mikið öll
sín ár og var búin að heimsækja öll
ríki Bandaríkjanna en Ísland var
alltaf hennar og hún unni því alla
tíð. Hún varði það einnig af alhug ef
því var hallmælt á einhvern hátt.
Hún naut þess að taka á móti gest-
um og hafa margir notið þess og
einnig aðstoðaði hún námsmenn að
„heiman“ og liðsinnti þeim við það
sem hún gat þegar þeir voru við
nám í New York.
Að heimsækja Möggu frænku til
New York þótti viðburður innan
fjölskyldunnar og fékk ég að njóta
þess að vera fyrst af systkinum
mínum sem það gerðu. Umhyggja
hennar og tillitssemin að sýna mér
sem mest og segja frá því flestu
sem hún hafði upplifað í borginni
stóru. Hún kynntist mörgum á 50
ára dvöl sinni í New York og það
eru margir sem sakna hennar það-
an. Kristín Kimmel var hennar ná-
granni í nær 40 ár og fóru þær
margar ferðirnar saman í sumarfrí-
um sínum. Þegar heilsan fór að bila
var Kristín ávallt tilbúin að gefa
Möggu nudd og styðja við hvað eina
sem hún gat og á hún miklar þakkir
fyrir. Gréta Ólafsdóttir átti líka
ómældar ferðirnar í hús númer 525
við 85. Götu til að aðstoða með
læknisferðir, bankaferðir eða bara
hvað sem var. Guð launi fyrir alla
þessa hjálp.
Magga frænka var mjög sjálf-
stæð kona sem lét skoðanir sínar
óspart í ljós en þó án þess að særa
neinn. Smekkleg var hún í öllu sem
hún tók sér fyrir hendur. Var alltaf
fín og vel til fara – hún var dama, að
manni fannst. Hún var vinnusöm og
ósérhlífin, heiðarleg og trygglynd.
Ég er þakklát fyrir það að hafa
fengið að kynnast Möggu frænku
eins vel og ég gerði. Við urðum
pennavinkonur strax og ég gat fyrst
eitthvað skrifað og það entist meðan
hafið aðskildi okkur.
Magga frænka var okkur allt og
við vorum henni allt. Hún naut þess
að koma heim og segja okkur sögur
frá framandi heimi og einnig að
fylgjast með því hvað við værum að
gera. Hvort heldur að fara með okk-
ur systrunum á skátafund, strák-
unum í fjárhúsin eða pabba út í
rauðmaganetin, þar sem hún laum-
aði rauðmaganum út í sjóinn aftur
af því „hann bað um líf“ sagði hún.
Þegar heilsan var farin að segja
verulega til sín flutti Magga frænka
heim til Íslands. Hún bjó hjá mér
þar til hún fór á hjúkrunarheimilið
Víðihlíð í Grindavík og naut þar að-
hlynningar og hlýju á góðum stað.
Börnin mín Birkir, Margrét, Arn-
ar og Kristín Svava þakka allar
samverustundir og vináttu.
Ég kveð elskulega frænku með
þakklæti fyrir allar okkar stundir
og bið góðan Guð að blessa allar
minningar.
Hvíl í friði.
Þórdís Símonardóttir.
Þótt þú langförull legðir
sérhvert land undir fót,
bera hugur og hjarta
samt þíns heimalands mót ...
Þessar ljóðlínur við söng Guð-
mundar Jónssonar hafa í mínum
huga alltaf tilheyrt Möggu frænku.
Það var ekki svo algengt að ung-
ar stúlkur færu í aðra heimsálfu til
að vinna og sjá sig um í heiminum á
þeim árum þegar Magga frænka fór
til Ameríku. Magga frænka ferðað-
ist mikið um Bandaríkin og hafði
unun af að fara með okkur ætt-
ingjana í ferðir um „Landið sitt“
eins og hún kallaði Bandaríkin.
Henni var mikið í mun að við skoð-
uðum okkur um og kynntumst sögu
hvers staðar sem við vorum á. Er
mér minnisstæð ferð okkar saman
til Kanada þar sem við heimsóttum
meðal annars slóðir indíána, en
Magga frænka dáði mjög sögu
þeirra og menningu.
Oft var glatt á hjalla og mikið
hlegið í litlu íbúðinni hennar Möggu
frænku við áttugasta og fimmta
stræti í New York og þar voru líka
málin rædd, það þurfti að ræða
gang mála hjá landi og þjóð, Magga
vildi fylgjast vel með öllum í fjöl-
skyldunni, það var ekki mjög vel lið-
ið að koma til New York og vita
ekki hvað barnabörnin hans Sævars
voru orðin mörg og hvað þau hétu,
eða hvar „krakkarnir“ hans Einars
bjuggu og hvað þau væru að gera.
Magga bar mikla umhyggju fyrir
fjölskyldunni sinni, alltaf var hún
tilbúin að koma og vera með okkur
og veita stuðning bæði í gleði og
sorg.
Í bernskuminningum mínum er
eins og tímatalið hafi oft ekki verið
miðað við áramót, frekar var miðað
við hvenær Magga frænka kom í
heimsókn og þegar Magga frænka
kæmi næst ætluðum við að gera
þetta og gera hitt.
Alltaf var mikil tilhlökkun á
Neðri-Brunnastöðum þegar Magga
frænka hafði ráðgert Íslandsferð,
og undirbúningur stóð lengi yfir, við
systkinin æfðum okkur í að vera
stillt og prúð, en það reyndist mér
oft erfitt, það hefur ekki verið mín
sterka hlið, eflaust hef ég stundum
reynt á þolrifin í henni frænku
minni, henni fannst ég oft ekki mjög
dömuleg og pen.
Magga frænka ólst upp við Spít-
alastíginn í Reykjavík, og dáði hún
mjög þann stað. Í einni af seinni Ís-
landsferðum hennar hreiðruðum við
um okkur í Þingholtunum í nokkra
daga og fórum í stuttar gönguferðir
um hverfið, hún sagði mér hver
hafði búið hvar og hvernig lífið var í
þá daga. Mér er það ógleymanlegt
að hafa fengið að skyggnast inní
þann heim sem Reykjavík var í þá
daga og þá lífsbaráttu sem þar var
háð.
Magga frænka var eins og margir
Íslendingar sem búa erlendis, mikill
Íslendingur, allt sem var íslenskt
eða frá Íslandi var henni mikils
virði, hún mætti á allar samkomur
Íslendinga og Skandinava í New
York, klædd þjóðbúningnum sínum,
líka 17. júní, þá skipti 40° hiti ekki
máli, það áttu allir að sjá að hún var
Íslendingur.
Elsku Magga frænka, enn hefur
þú lagt af stað í ferð, til að kanna
ókunnar slóðir, ég er þakklát fyrir
að hafa fengið að vera þér samferða
í þessu tilverustigi sem við búum í.
Góður Guð blessi minningu Möggu
frænku.
Lovísa Símonardóttir.
Það er ekki auðvelt að kveðja þig,
Magga frænka, í fáum línum. Í
minningunni er allt sem tengdist
þér framandi og sveipað einhverjum
dýrðarljóma. Allt sem tengdist þér í
uppvexti okkar fannst okkur svo
merkilegt. Þú áttir heima í stórborg
í Ameríku og þegar þú varst heima
hjá okkur voru alltaf einhver æv-
intýri að gerast. Ég man þegar ég
fékk að fara með þér í heimsóknir
til vinafólks í Reykjavík og fyrsta
bíóferðin mín var með þér þegar við
fórum að sjá Bakkabræður í Bæj-
arbíói í Hafnarfirði. Öll jólin þegar
þú varst „uppi“, eins og sagt var,
eru sterk í minningunni, gjafir, ný
föt, framandi sælgæti og jafnvel
maturinn, en þú hafðir yndi af að
taka á móti fólki og halda þeim
veislur.
Já, húsið heima lyktaði jafnvel
öðruvísi þegar þú varst hjá okkur.
Og árin liðu og við systkinin komin
með börn og áfram hélst þú að vera
þessi elskulega Magga frænka í
Ameríku og fylgdist með öllum og
spurðir frétta af frændgarði þínum.
Það var sárt að sjá hvað alzheim-
ersjúkdómurinn dró úr þér máttinn.
En nú ert þú búin að fá friðinn og
þér líður betur þar sem þú ert nú.
Guð varðveiti minningu þína í
hugum okkar allra.
Ingi.
MAGNEA SIGRÚN
MAGNÚS
✝ Anna Björnsdótt-ir fæddist á Eld-
járnsstöðum í
Blöndudal 20. des-
ember 1909. Hún lést
á Héraðshælinu á
Blönduósi 18. júní
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Sigurbjörg Péturs-
dóttir og Björn Stef-
ánsson. Systkini
Önnu voru sex. Eitt
dó ungt. Þau sem
komust til fullorðins-
ára voru Stefán,
Guðrún, Pétur, Ein-
ar og Steingrímur, en hann er
yngstur og enn á
lífi.
Anna var ógift en
ól upp þrjú fóstur-
börn. Hún bjó á Mó-
bergi í Langadal en
flutti til fósturdóttur
sinnar, Guðlaugar á
Skriðulandi, þegar
hún hætti búskap.
Anna bjó á Héraðs-
hælinu á Blönduósi
síðustu æviárin.
Útför Önnu fer
fram frá Holtastaða-
kirkju í Langadal í
dag og hefst athöfn-
in klukkan 11.30.
Anna Björnsdóttir ólst upp hjá for-
eldrum sínum, Sigurbjörgu Péturs-
dóttur og Birni Stefánssyni, sem á
þessum árum bjuggu á ýmsum bæj-
um, ýmist í sjálfsmennsku eða hús-
mennsku. Efnin voru lítil og marga
munna að metta.
Anna fór ung að vinna fyrir sér.
Hún réð sig í Bólstaðarhlíð og var þar
einn vetur hjá Elísabetu og Klemens.
Þaðan fór hún í Vatnshlíð og var þar í
átta ár hjá Pétri Guðmundssyni og
Herdísi Grímsdóttur, sem reyndust
henni afar vel og hélst vinátta þeirra
alla tíð. Þau hjón áttu tvær dætur,
Þuríði og Kristínu, og þar eignaðist
Anna sína bestu vinkonu.
Anna fór í Kvennaskólann á
Blönduósi ásamt Helgu, mágkonu
sinni, og var þar í tvö ár, bæði sem
nemandi og aðstoðarkona. Hún var
mjög hög í höndum, sannkölluð lista-
kona.
Hún fer síðan sem ráðskona til
Péturs, bróður síns, sem þá bjó í
Mjóadal. Þar var hún þar til Pétur
keypti hálfa jörðina Móberg í Langa-
dal á móti Einari, bróður sínum. Þar
bjuggu þau saman, Pétur og Anna og
Einar og Helga ásamt börnum sín-
um.
Anna og Helga voru alla tíð nánar
vinkonur og börnin ólust upp saman.
Börn Einars og Helgu eru fjögur.
Pétur og Anna ólu upp þrjú bróður-
börn sín og reyndust þeim sem bestu
foreldrar. Börnin eru: Guðlaug Sig-
urbjörg, gift Guðsteini Kristinssyni.
Þau eiga þrjá syni, Steingrím, Pétur
og Björn; Valdimar Ágúst, kvæntur
Guðrúnu Jónsdóttur. Þau eiga þrjú
börn, Pétur, Unni Önnu og Jónu Ell-
en; Stefán Björn, kvæntur Ernu
Svavarsdóttur. Þau eiga eina dóttur,
Þóru.
Alltaf var mannmargt á Móbergi
þar sem börnin voru sjö og afinn og
amman einnig á heimilinu í umsjá
Önnu til dauðadags. Þá voru einnig
börn til sumardvalar í sveitinni, tvö
og stundum þrjú á báðum heimilun-
um. Ekkert munaði um að bæta við.
Anna fylgdist með börnunum í
störfum og íþróttum, sem mikið voru
stundaðar. Hún var félagslynd og
hafði gaman af að vera innan um fólk
þótt hún væri hlédræg í aðra röndina.
Hún var gestrisin og gott að koma til
hennar, ljóðelsk og átti auðvelt með
að kasta fram vísu þótt hún vildi lítið
flíka þeim hæfileika.
Anna starfaði með kvenfélaginu í
dalnum og var í stjórn þess í nokkur
ár.
Barnabörnunum var hún góð
amma. Hún prjónaði hlýja sokka og
vettlinga og saumaði föt og sendi
þeim. Hún breiddi sig yfir fjölskyld-
una eins og hún gat og vildi öllum
gott gera.
Samband Önnu og Guðlaugar var
sérlega náið. Þær voru mæðgur og
vinkonur.
Guðlaug og Guðsteinn tóku við
búinu og byggðu nýtt hús í Móbergs-
landi og nefndu það Skriðuland.
Þangað fluttu Anna og Pétur með
þeim.
Anna naut þess að fylgjast með
barnabörnunum. Hún bjó næst
drengjum Gullu en við Valdimar vor-
um lengra burtu og nutum hlýjunnar
þegar við komum í heimsókn eða hún
kom til okkar.
Þegar heilsan fór að bila fluttust
Anna og Pétur á Héraðshælið og þar
andaðist Anna að kvöldi 18. júní síð-
astliðinn. Ég sem skrifa þessi orð er
tengdadóttir hennar og geymi góðar
minningar um hana alla tíð.
Að leiðarlokum vil ég þakka Guði
það sem hann gaf mér, manninum
mínum og börnunum okkar, með
Önnu. Valdimar átti góða mömmu
þar sem hún var.
Hún hvíli í Guðs hendi og hans ei-
lífa ljós lýsi henni.
Ég fel í forsjá þína,
Guð faðir, sálu mína,
því nú er komin nótt.
Um ljósið lát mig dreyma
og ljúfa engla geyma
öll börnin þín svo blundi rótt.
(M. Joch.)
Guðrún Jónsdóttir.
ANNA
BJÖRNSDÓTTIR