Morgunblaðið - 12.07.2001, Qupperneq 4

FRÉTTIR
4 FIMMTUDAGUR 12. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
GRUNNVATNSSTAÐA í Kleifar-
vatni hefur lækkað mjög. Að sögn
Kristjönu G. Eyþórsdóttur, sér-
fræðings á vatnamælingasviði
Orkustofnunar, er grunnvatns-
staðan sú lægsta sem mælst hefur
síðan stöðugar mælingar með sírita
hófust árið 1967.
Kristjana segir orsök lækkunar-
innar að öllum líkindum vera
hversu þurrt hefur verið á svæðinu
undanfarið. Lítil úrkoma hafi verið
í fyrrahaust og snjólítið í vetur,
ásamt því sem sumarið hafi verið
sérstaklega þurrt. Kristjana segir
að vatnsból annars staðar á svæðinu
beri sömu merki, en þar hafi grunn-
vatnsstaða almennt lækkað líka.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Grunnvatnsstaða í Kleifarvatni
sú lægsta sem mælst hefur
TILBOÐ hafa verið opnuð hjá
Landsvirkjun í undirbúningsfram-
kvæmdir vegna Búðarhálsvirkjun-
ar. Samkvæmt áætlun eiga þessar
framkvæmdir að kosta um 750
milljónir króna.
Aðalverkið í útboðinu var brú
yfir Tungnaá, aðkomuvegur og
gröftur á virkjunarsvæði við Búð-
arháls en einnig var boðið í tvö
viðbótarverk, annars vegar slóða-
gerð að fyrirhuguðu stíflustæði og
hins vegar gröftur að gangamunn-
um. Verkin voru boðin út með
þeim fyrirvara að stjórn Lands-
virkjunar á eftir að ákveða hvort
ráðist verði í framkvæmdina.
Áætlanir miða við að hefja virkj-
unarframkvæmdir vorið 2002 ef
samningar takast um stækkun
Norðuráls á Grundartanga og
þyrftu undirbúningsframkvæmdir
við Búðarháls þá að hefjast kom-
andi vetur.
Alls bárust níu tilboð, þar af
átta frá innlendum aðilum. Öll til-
boðin, utan eitt í aðalverkið, voru
undir kostnaðaráætlun sem Hönn-
un hf. gerði fyrir Landsvirkjun.
Arnarfell hf. átti lægsta tilboðið í
öll verkin. Þannig bauð fyrirtækið
216 milljónir króna í aðalverkið,
sem er 58% af áætlun er hljóðaði
upp á 369,5 milljónir króna. Tilboð
Arnarfells í viðbótarverk I var upp
á 147,6 milljónir en áætlunin nam
311 milljónum og í viðbótarverk II
bauð Arnarfell 31,3 milljónir, sem
er meira en tvöfalt lægra en áætl-
unin sem hljóðaði upp á 69,4 millj-
ónir.
Hæsta tilboð í aðalverkið átti
Ræktunarsamband Flóa & Skeiða,
eða 393,6 milljónir, en aðrir bjóð-
endur (eftir tilboðsröð neðan frá í
aðalverk) voru Ístak, Højgaard &
Schultz, ÍAV-Ísafl, Klæðning, Nes-
ey, Suðurverk og Háfell og Eykt
buðu sameiginlega.
Að sögn Þorsteins Hilmarsson-
ar, upplýsingafulltrúa Landsvirkj-
unar, verða tilboðin nú yfirfarin af
fyrirtækinu og ráðgjöfum þess.
Hann segir ánægjuefni hvað til-
boðin voru hagstæð og mörg en
áréttaði að framkvæmdin væri háð
þeim stóriðjuverkefnum sem fyr-
irhugaðar væru. Stjórnarfundur
Landsvirkjunar fer fram í næstu
viku og þar verða tilboðin og
helstu virkjunarframkvæmdir til
umræðu.
Undirbúningur Búðarhálsvirkjunar
Langflest tilboð
undir áætlun
LANDSVIRKJUN hefur kynnt drög
að tillögum að matsáætlunum fyrir
tvær virkjanir í Þjórsá, Núpsvirkjun
og Urriðafossvirkjun sem báðar eru í
neðri hluta árinnar. Verði áætlanirn-
ar samþykktar má gera ráð fyrir að
matsskýrsla verði tilbúin í mars á
næsta ári og að þá megi vænta úr-
skurðar Skipulagsstofnunar í maí
2002. Þorsteinn Hilmarsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsvirkjunar, tjáði
Morgunblaðinu að nýju virkjanirnar
gætu hugsanlega verið komnar í
gagnið árið 2006.
Áhrifasvæði Núpsvirkjunar nær til
tveggja sveitarfélaga, Gnúpverja-
hrepps í Árnessýslu og Holta- og
Landsveitar í Rangárvallasýslu.
Snertir það samtals 20 jarðir. Áhrifa-
svæði Urriðafossvirkjunar nær til
fjögurra hreppa í tveimur sýslum. Í
Árnessýslu nær það inn í Skeiða-
hrepp og Villingaholtshrepp og í
Rangárvallasýslu í Ásahrepp og
Holta- og Landsveit. Snertir áhrifa-
svæðið um 20 jarðir.
Þorsteinn Hilmarsson segir að
áhrifin geti verið margvísleg og nefn-
ir m.a. land sem fer undir lónin, taka
þurfi efni og koma fyrir útgreftri úr
frárennslisgöngum. Þá þurfi að huga
að vatnafari vegna laxagengdar og
segir Þorsteinn margvíslegar rann-
sóknir hafa farið fram á laxi í Þjórsá.
Núpsvirkjun
Afl Núpsvirkjunar er áætlað allt að
150 megavöttum. Settar eru fram
fjórar hugmyndir um útfærslu virkj-
unarinnar og er í þeim öllum gert ráð
fyrir að stífla farveg Þjórsár við
Núpsfjall þar sem áin er 150 m breið.
Stíflan yrði hæst í árfarveginum, um
15 m hærri en umhverfið og um eins
km langur stíflugarður verður austan
megin árinnar. Inntakslón ofan við
stífluna verður fjórir ferkílómetrar.
Tvær útfærslur Núpsvirkjunar
gera ráð fyrir virkjun í einu þrepi og
hinar tvær í tveimur þrepum.
Bjarni Einarsson, bóndi á Hæli III
og oddviti Gnjúpverjahrepps, segir
að Núpsvirkjun komi til með að hafa
mest áhrif á nytjalönd jarðanna Foss-
ness og Haga. Hann segir fram-
kvæmdirnar aðeins hafa fengið
óformlega kynningu meðal hrepps-
nefndarmanna. Bjarni á von á skipt-
um skoðunum en telur margt ennþá
óljóst, t.d. hvar frárennslisgöngin
verða. „Landfræðilegt rask verður
kannski ekki svo mikið en það mun
minnka í Þjórsánni og Búðafoss nán-
ast hverfa. Mín eigin tilfinning er að
andstaðan við virkjuna verði mun
minni en við virkjun Norðlingaöldu,
en við þá framkvæmd er mikil and-
staða hér í hreppnum,“ segir Bjarni.
Urriðafossvirkjun
Afl Urriðfossvirkjunar er einnig
ráðgert 150 MW. Fyrirhugað er að
virkja 40 m fall milli Heiðartanga og
Urriðafoss. Stífla mun liggja yfir far-
veg Þjórsár við Heiðartanga og liggja
upp með ánni að vestan um 6,5 km.
Stíflan mun rísa 12 m yfir umhverfið
og verða hæst í árfarveginum en
lækka og mjókka þegar ofan kemur á
Skeiðin. Stærð lónsins verður um 7
ferkílómetrar. Ráðgert er að inntak
virkjunarinnar verði við Heiðartanga
skammt austan við núverandi farveg,
inntakið og frárennslu verði í göngum
og stöðvarhús neðanjarðar norðaust-
an við Þjórsártún. Útrásaropið yrði
neðan við Urriðafoss.
Ábendingum og athugasemdum
við drögin má koma til Landsvirkj-
unar og skulu hafa borist fyrir 26.
júlí.
Býst við andstöðu
ábúenda
Jónas Jónsson, bóndi í Kálfholti og
oddviti Ásahrepps í Rangárvalla-
sýslu, segir jarðirnar Þjórsártún og
Herríðarhól verða fyrir mestum
ágangi vegna Urriðafossvirkjunar.
Hann segist ekki hafa kynnt sér áætl-
anir Landsvirkjunar ítarlega en hann
á von á einhverri andstöðu við fram-
kvæmdina meðal hreppsbúa, sér í
lagi ábúendur á fyrrnefndum jörðum.
„Mér skilst að hugsað verði fyrir
því en nauðsynlegt er að huga að
laxagegnd í Þjórsá, einni bestu lax-
veiðiá landsins. Gæta þarf að því með
hvaða hætti það verður framkvæmt,“
segir Jónas.
Hann undrast hvað lítið hefur
heyrst frá náttúruverndarsamtökum
vegna Urriðafoss- og Núpsvirkjana.
Þær komi til með að hafa töluverð
áhrif á nytjalönd og ekki minni en t.d.
Norðlingaölduvirkjun. „Það er að
heyra að menn hafi meiri áhyggjur af
hálendinu heldur en því að heilu túnin
í eigu bænda hverfi undir vatn,“ segir
Jónas.
Drög að matsáætlun Núps- og Urriðafossvirkjunar í neðri hluta Þjórsár kynnt
Komast hugsanlega í
gagnið eftir fimm ár






 

 
 
  

  

 

 


    !   "#

  $
$
% ! 
& ! 
'  !   








 

 

'
( ( "
' * 
 
 
% !  +
 

   




!



"
!
#
%

BORGARRÁÐ hefur beint
þeim tilmælum til Slökkviliðs
höfuðborgarsvæðisins að leita
allra leiða „til að lágmarka út-
gjaldaauka vegna fæðingaror-
lofs feðra“. Hrólfur Jónsson,
slökkviliðsstjóri, segir að í síð-
ustu viku hafa verið farið fram
á aukafjárveitingu við borgar-
ráð vegna áhrifa nýrra laga
um fæðingarorlof feðra á fjár-
hagsstöðu Slökkviliðsins og að
á þriðjudag hafi ný fjárhags-
áætlun verið samþykkt, en
með fyrrnefndum tilmælum.
„Slökkviliðið er, eins og al-
þjóð veit, karlavinnustaður og
því hefur kostnaður sem fylgir
fæðingarorlofum ekki verið til
staðar fyrr en feðraorlofið kom
til. Svo gerist það að við erum
komnir núna í u.þ.b. 10 millj-
óna króna kostnað, því þegar á
þessu ári hafa 13 pabbar nýtt
sér þennan rétt og stefnir í að
þeir verði orðnir 20 áður en
árið er úti,“ sagði Hrólfur.
Hann sagði kostnaðarauk-
ann helst liggja í að ákveðinn
fjölda þyrfti til að manna vakt-
ir. „Við megum ekki ráða af-
leysingamenn enda eru þetta
eru löggiltar starfsgreinar,
slökkviliðsmenn og sjúkra-
flutningamenn, þannig að ekki
er hægt að grípa hvern sem er
upp af götunni í þessi störf,“
sagði Hrólfur og bætti við að
vaktirnar væru yfirmannaðar
til að mæta mönnunarþörf
vegna orlofa og námskeiða-
halds og það hafi verið hægt
að skipuleggja mjög vel hingað
til.
20 slökkvi-
liðsmenn í
feðraorlof