Morgunblaðið - 18.10.2001, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isKA-menn unnu sinn fyrsta sigur
á Íslandsmótinu / B3
Árni Gautur með stórleik
gegn Juventus / B2
4 SÍÐUR16 SÍÐUR
Sérblöð í dag
VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
S É R B L A Ð Á F I M M T U D Ö G U M U M V I Ð S K I P T I , S J Á V A R Ú T V E G & A T H A F N A L Í F
TÓMAS Ingi Olrich, formaður utanríkismála-
nefndar Alþingis, og Magnús Stefánsson, varafor-
maður nefndarinnar, voru í skrifstofubyggingu
bandarískra öldungadeildarþingmanna í Wash-
ington á mánudag þegar í ljós kom að miltisbrand-
ur hefði borist í bygginguna með bréfi stíluðu á
Tom Daschle, talsmann demókrata í öldungadeild-
inni.
Bréfið barst á skrifstofu Daschles á föstudag en
miltisbrandur greindist í því á mánudag, sama dag
og íslensku þingmennirnir tveir voru í bygging-
unni á fundi með bandaríska öldungadeildarþing-
manninum Ted Stevens. Með þingmönnunum í för
var einnig Einar Farestveit, ritari utanríkismála-
nefndar Alþingis.
„Ég hafði samband við íslensk heilbrigðisyfir-
völd og við förum í rannsókn þegar við komum
heim til Íslands,“ segir Tómas Ingi Olrich í samtali
við Morgunblaðið. „Ég legg þó áherslu á að engin
ástæða sé til að ætla að nein hætta sé á ferðum
vegna þessa.“
Eins og fram hefur komið í fréttum frá Banda-
ríkjunum var í gær staðfest að um 30 starfsmenn á
skrifstofu öldungadeildarþingmannsins Daschles
hefðu greinst með miltisbrandssýkilinn auk
tveggja lögreglumanna. Í kjölfarið var því ákveðið
að loka sölum fulltrúadeildar þingsins í fimm daga
en öldungadeildin mun þó halda áfram störfum.
Að sögn Tómasar Inga fór íslenska sendinefnd-
in hvorki inn á skrifstofu Daschles né í pósthús
byggingarinnar þar sem miltisbrandurinn fannst.
Jafnframt tekur hann fram að engin miltis-
brandsgró hafi fundist í loftræstikerfi hússins eins
og menn hafi óttast í fyrstu.
„Byggingin var ekki rýmd á mánudag en hins
vegar féll niður fyrirhugaður fundur okkar í dag
[miðvikudag] við formann sendinefndar Banda-
ríkjaþings hjá NATO, Douglas Bereuder, vegna
þess að ákveðið var að loka skrifstofum fulltrúa-
deildarinnar,“ segir Tómas Ingi en Bereuder er
þingmaður í fulltrúadeild Bandaríkjaþings.
Tómas Ingi, Magnús og Einar héldu af stað til
Íslands frá Bandaríkjunum í gærkvöldi og voru
væntanlegir til landsins í dag.
Íslenskir þingmenn í húsi öldungadeildarinnar er miltisbrandur fannst
„Engin hætta á ferðum“
Magnús
Stefánsson
Einar
Farestveit
Tómas Ingi
Olrich
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
komist að þeirri niðurstöðu að Trygg-
ingastofnun ríkisins hafi verið óheim-
ilt að hafna bótakröfu einstaklings
vegna slyss sem hann varð fyrir á leið
til vinnu, en TR synjaði umsókn hans
um slysabætur á þeirri forsendu að
slysið hefði ekki átt sér stað á beinni
og eðlilegri leið milli heimilis og
vinnustaðar. Málið var kært til úr-
skurðarnefndar almannatrygginga
sem einnig hafnaði greiðslu bóta.
Í áliti sínu bendir umboðsmaður
Alþingis á að í lagaákvæðum sé ekki
að finna áskilnað um beina leið milli
vinnustaðar og heimilis. Fallist er á
að áskilja verði nokkur tengsl milli
ferða við vinnu og framkvæmd henn-
ar, en hins vegar yrði að meta í hverju
tilviki fyrir sig hvað teldist eðlileg leið
og því ekki unnt að fullyrða fyrirfram
að frávik frá beinni leið sem starfs-
maður færi, leiddi til þess að ekki
væri um bótaskyldu að ræða.
Samkvæmt áliti umboðsmanns er
það áhersluatriði hversu nauðsynlegt
var fyrir hinn tryggða að komast á
milli heimilis og vinnu. Af þeim sök-
um þyrftu umrædd stjórnvöld að sjá
til þess að upplýsa á fullnægjandi
hátt um ástæður þess að viðkomandi
hefði ekki verið „á beinni leið“ sam-
kvæmt framlögðum gögnum af hans
hálfu. Umboðsmaður hefur því beint
því til úrskurðarnefndar almanna-
trygginga að taka málið fyrir að nýju
og haga þá meðferð í samræmi við
þau sjónarmið sem fram koma í álit-
inu.
Trygginga-
stofnun
óheimilt
að hafna
bótakröfu
Umboðsmaður Alþingis
LANDLÆKNIR boðaði formann og
framkvæmdastjóra Sjúkraliðafélags
Íslands á sinn fund í gær til að ræða
stöðu sjúklinganna og framtíð stétt-
ar sjúkraliða en í fyrradag átti hann
samskonar viðræður við forstöðu-
menn Landspítala – háskólasjúkra-
húss.
Sigurður Guðmundsson landlækn-
ir segir að embættið hvorki vilji, eigi
né geti skipt sér af kjarasamningum,
en boðað hafi verið til fundanna
vegna mála sem snertu embættið.
Annars vegar vegna stöðu sjúkling-
anna í vinnudeilum af þessu tagi og í
öðru lagi vegna stöðu stéttar sjúkra-
liða.
Landlæknir segir að aðgerðum á
sjúkrahúsum hafi verið frestað og
sums staðar sitji heimahjúkrun á
hakanum en ástæða sé til að hafa
áhyggjur af því.
Hann segir ennfremur að þar sem
hlutverk landlæknis sé líka að hafa
umsýslu með starfi og starfsaðstöðu
heilbrigðisstétta hafi hann áhyggjur
af stéttinni sjálfri. Hann hafi viljað
láta forystuna vita af því og taka þátt
í væntanlega sömu áhyggjum og for-
ystan hljóti að hafa. Ekki sé aðeins
um verkfall að ræða heldur líka upp-
sagnir um 140 sjúkraliða. Um sé að
ræða talsverða blóðtöku fyrir stétt-
ina komi þessir einstaklingar ekki til
vinnu aftur og horfa þurfi til þess
hvernig mæta skuli svona vanda-
málum. Margir þessara sjúkraliða
hafi starfað á sömu deildum árum
saman og orðnir afskaplega vel að
sér í sínum störfum, en ekki sé auð-
hlaupið að finna fólk til að annast
þessa sjúklinga jafnvel.
Sigurður áréttar að landlæknis-
embættið hafi ekki áhrif á gang
kjarasamninga, en engum sé sama
um ríkjandi stöðu og mikilvægt sé að
í svona máli skipti miklu máli að leita
lausna sem fyrst. Sjúklingarnir séu
andlagið í svona kjaradeilum og það
sé öðruvísi andlag en fólk sem geti
ekki keypt sér tískuvörur í búð,
keypt sér bensín eða flogið á milli
staða vegna kjaradeilna. Sjúklingar
séu hópur sem eigi einna erfiðast
með að bera hönd fyrir höfuð sér
þegar kjaradeilur af þessu tagi komi
niður á þeim og þess vegna liggi enn
meiri ábyrgð á aðilum deilunnar að
leysa hana sem fyrst.
Öðru þriggja daga verkfalli
sjúkraliða lauk á miðnætti, en næsti
samningafundur milli ríkisins og
sjúkraliða verður í húsakynnum rík-
issáttasemjara í dag.
Staða sjúklinga og
sjúkraliða áhyggjuefni
Landlæknir
boðar sjúkraliða
og viðsemjendur
þeirra á fund
ÁSTANDIÐ í heimahjúkrun var
ekki gott fyrri hluta vikunnar
vegna verkfalls sjúkraliða. Að
sögn Þórunnar Ólafsdóttur,
hjúkrunarforstjóra Heilsugæsl-
unnar í Reykjavík, er nauðsynlegt
að finna lausn á deilunni því hún
trufli alla eðlilega starfsemi, en
sjúkraliðar gegni mikilvægu hlut-
verki í heimahjúkrun og hafi alltaf
gert.
Þórunn Ólafsdóttir segir að á
vegum Heilsugæslunnar í
Reykjavík séu um 1.500 manns í
heimahjúkrun í Reykjavík, Kópa-
vogi, Mosfellsbæ og á Seltjarnar-
nesi og með hverri verkfallshrinu
minnki þol skjólstæðinganna.
Ástandið bitni líka á aðstandend-
um, því þeir hafi þurft að hlaupa í
skarðið varðandi eftirlit og aðstoð
við athafnir daglegs lífs eins og að
hjálpa fólki á fætur, við böðun,
lyfjagjöf og fleira. Hins vegar hafi
fengist undanþágur frá verkfalli
vegna þeirra sem séu mikið veikir
eða vegna þeirra sem eigi enga að
og hafi allt að átta sjúkraliðar ver-
ið á undanþágum á dag.
Aldraðir og fatlaðir þurfa
helst heimahjúkrun
Í heimahjúkrun á vegum
Heilsugæslunnar í Reykjavík eru
34 stöðugildi og hafa um 45 til 50
sjúkraliðar sinnt þeim, að sögn
Þórunnar. Hún segir að í heima-
hjúkruninni séu fyrst og fremst
aldraðir og fatlaðir skjólstæðing-
ar og finni þeir vel fyrir verkfall-
inu. Röskunin sé mikil því þegar
starfsemin hafi verið að komast í
samt lag eftir fyrsta þriggja daga
verkfallið hafi annað tímabundna
verkfallið skollið á. Aðstandendur
geti brugðist við í ákveðinn tíma
en staðan verði stöðugt flóknari
eftir því sem ástandið vari lengur.
Heimahjúkrun
í lamasessi
TÓNLEIKAR Emilíönu Torrini
voru haldnir í gærkvöldi í Lista-
safni Reykjavíkur og voru meðal
fyrstu tónleika Iceland Airwaves-
tónlistarhátíðarinnar sem nú
stendur yfir hér á landi. Á tónleik-
unum komu einnig fram hljóm-
sveitin Citizen Hope frá Bandaríkj-
unum og íslenska söngkonan Védís
Hervör.
Emilíana hefur undanfarið verið
á tónleikaferðalagi um Bandaríkin
og mun dvelja hér í tíu daga.
Framundan er vinna hjá söngkon-
unni við nýja breiðskífu, sem koma
mun í kjölfarið á plötunni Love in
the time of science, sem út kom í
nóvembermánuði 1999.Morgunblaðið/Árni Sæberg
Emilíana
Torrini á
tónleikum
21 tonn af svartfugli selt á
fiskmörkuðum / C1
Markaðurinn
mettaður / C8