Morgunblaðið - 18.01.2002, Blaðsíða 16

LANDIÐ
16 FÖSTUDAGUR 18. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
TÍU þúsund laxaseiði voru nýlega örmerkt hjá
Norðurlaxi, en það gerðu Eydís Njarðardóttir,
umsjónarmaður örmerkinga hjá Veiðimálastofn-
un, og samstarfsmaður hennar Jorge Fernandez
sjávarlíffræðingur.
Seiði þessi eiga að fara til Sæsilfurs í Mjóa-
firði, en alls er ætlunin að merkja 60 þúsund
seiði sem stöðin kaupir frá þremur eldisstöðv-
um.
Merking seiðanna fer þannig fram að fyrst
eru þau svæfð með phenoxyetanoli sem sett er
út í vatnið, síðan eru þau veiðiuggaklippt og loks
er skotið málmflís í efri skolt sem hefur að
geyma sérstakt númer fyrir hvert seiði. Veiði-
uggaklippingin er til þess að vita hvaða laxar
hafa örmerki og hvaða laxar hafa þau ekki.
Örmerki hafa verið notuð til að merkja lax hér
á landi allt frá árinu 1974 og til þess er notuð lít-
il merkivél sem er bandarísk hönnun. Hvert ör-
merki er 1 mm á lengd og 0,3 mm í þvermál.
Kosturinn við örmerki er sá að þau er hægt að
nota á mjög litla fiska og merkið hefur engin
áhrif á lífslíkur fisksins þar sem því er skotið inn
í fituvefinn og því myndast engin ígerð út frá
þessari litlu flís sem hefur að geyma sérstakt
númer fyrir hvern einstakling. Um er að ræða
númerakerfi þar sem Ísland hefur sérstakt
landsnúmer og því er hægt að vita frá hvaða
landi laxar eru.
Að sögn Guðna Guðbergssonar hjá Veiðimála-
stofnun hafa merkingar laxa gefið mikilsverðar
upplýsingar um endurheimtur, farleiðir og villur
milli áa. Laxar merktir á Íslandi hafa m.a. kom-
ið fram í úthafsveiðum í sjó sem og laxar frá
öðrum löndum því víða er fiskur merktur með-
fram ströndum Atlantshafsins. Þá segir Guðni
einnig að merkingar séu m.a. til þess að finna út
vöxt fisksins með því að bera saman stærð við
merkingu og endurheimtu auk þess sem sjá
megi afföll og í sumum tilfellum fá forsendur til
útreikninga á stofnstærðum.
Örmerkingar laxa sem settir eru í eldiskvíar
eru viðhafðar til þess að fylgjast með því hvort
laxar sleppi úr kvíum og ef slíkt gerist ættu
jafnframt að fást upplýsingar um hvar þeir
heimtast og í hve miklum mæli. Gert er ráð fyrir
að ákveðinn fjöldi laxa sé merktur í hverri kví.
Þeir sem veiða merkta laxa þurfa að skila inn
merkjum til Veiðimálastofnunar ásamt upplýs-
ingum um lengd, þyngd og veiðistað og nafni
veiðimanns. Verði menn varir við veiðiugga-
klippta laxa í afla þarf að skera efri skoltinn af
þeim við auga og koma til Veiðimálastofnunar til
aflestrar. Þar sem örmerkið er segulmagnað er
notað málmleitartæki til að finna merkið og ná
því úr, en af því er síðan lesið undir smásjá.
Þeir sem skila inn merkjum af laxi fá sendar
upplýsingar um sleppistað viðkomandi fisks, en
auk þess eru nokkrir dregnir út úr þeirra hópi
sem skila merkjum og hefur Veiðimálastofnun
veitt viðkomandi veglegar viðurkenningar fyrir.
Eydís Njarðardóttir hefur unnið að merk-
ingum í tíu ár og lætur vel af því starfi, en Jorge
Fernandez, sem ættaður er frá Spáni, er að
vinna að meistaragráðu í sjávarlíffræði og merk-
ir seiði í hlutastarfi hjá Veiðimálastofnun.
Norðurlax hefur á undanförnum árum lagt
mikið upp úr því að örmerkja seiði sem fara í
Laxá og þannig hafa fengist mikilsverðar upp-
lýsingar um endurheimturnar.
Örmerkingar á seið-
um hjá Norðurlaxi
Laxamýri
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Hér er verið að setja málmflísina í seiðið þeg-
ar það er sett á hvolf við tækið. Eydís Njarð-
ardóttir að störfum.
UNGMENNAFÉLAGIÐ Ásinn á
Norður-Héraði hélt félagsvist nú í
janúar.
Þar voru
góð verðlaun í
boði, allt bók-
arverðlaun.
Spilað var á 24
borðum en
verðlaun eru
veitt til karla
og kvenna í
tveimur flokk-
um. Annars
vegar til spil-
ara 14 ára og
yngri, hins
vegar til 15 ára og eldri. Þetta er
lofsvert framtak og eykur áhuga
yngra fólksins á að vera með, þótt
oft megi ekki á milli sjá hvorum
aldursflokknum gengur betur í
spilamennskunni. Oft eru ungu
krakkarnir með fleiri slagi en þeir
fullorðnu þegar upp er staðið.
Á myndinni eru þær stöllur
Díana Mjöll Björgvinsdóttir og Kar-
itas Hvönn Baldursdóttir með verð-
launin sem þær hlutu á félagsvist
Ássins.
Ungir og
aldnir
spiluðu
félagsvist
Norður-Hérað
KÓR Stykkishólmskirkju bauð
bæjarbúum til tónleika sunnudag-
inn 13. janúar. Kórinn hafði stefnt
á að halda tónleikana 1. desem-
ber, en af því gat ekki orðið.
Söngdagskráin bar merki þess.
Yfirskrift tónleikanna var „Ís-
lands er það lag“ og var allt efnið
íslenskt bæði ljóð og lög. Mikið
var um þjóðlög og ættjarð-
arsöngva. Þá kom fram barnakór-
ar Stykkishólms og sungu lög
með kórnum og eins sjálfstætt.
Nokkur fermingarbörn lásu
kvæði inn á milli sönglaganna.
Stjórnandi kórs Stykkishólms-
kirkju er Sigrún Jónsdóttir og
hefur hún starfað í Stykkishólmi
frá árinu 1996. Hún æfir einnig
barnakórana sem í eru yfir 40
börn á skólaaldri
Kórinn vildi með þessum tón-
leikum leggja lið söfnun fyrir
nýju orgeli í Stykkishólmskirkju.
Orgelið í kirkjunni er átta radda
orgel af gerðinni Walther. Það
var alveg verk Víkings Jóhann-
sonar að safna fyrir því orgeli á
þeim tíma. Það var smíðað fyrir
kirkjuna í Þýskalandi og tekið í
notkun árið 1958. Orgelið hafði
síðan vistaskipti er nýja kirkjan í
Stykkishólmi var tekin í notkun
árið 1990. Áhugi er fyrir því hjá
kór Stykkishólmskirkju að fá í
kirkjuna stærra orgel. Slíkt hljóð-
færi kostar mikla peninga og er
langt í að það takmark náist, en
eitt er víst að með fyrstu skref-
unum styttist leiðin.
Tónleikarnir voru góð skemmt-
un og vel sóttir.
Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
Kór Stykkishólmskirkju og barnakórar Stykkishólms buðu upp á fjölbreytta söngdagskrá á tónleikunum.
Kirkju-
kórinn
safnar
fyrir
orgeli
Stykkishólmur
KJÖRDÆMISRÁÐ Vinstri
grænna í hinu nýja norðvestur-
kjördæmi var stofnað á Hólma-
vík laugardaginn 12. janúar.
Þingmenn flokksins, þau Krist-
ín Halldórsdóttir, Jón Bjarna-
son og Ögmundur Jónasson,
hafa notað tækifærið og heim-
sótt sveitarstjórnir í Stranda-
sýslu.
Létu þau vel af ferðinni og
töldu þetta bæði gagnlega og
skemmtilega fundi.
Sveitarstjórn Kaldrananes-
hrepps kom til fundar við þing-
mennina í samkomuhúsinu
Baldri á Drangsnesi.
Vildu þau kynna sér áherslur
heimamanna og hvað sveitar-
stjórnarmenn í Kaldrananes-
hreppi hafa til málanna að
leggja.
Hildur Traustadóttir, Borg-
arfirði, var kjörin formaður
kjördæmisráðsins og með
henni í aðalstjórn Gunnar Sig-
urðsson, Bolungarvík, og Þór-
arinn Magnússon, Skagafirði.
Varamenn: Gunnlaugur Har-
aldsson, Akranesi, Eva Sigur-
björnsdóttir, Djúpuvík, og Úlf-
ar Sveinsson, Skagafirði. Birkir
Friðbertsson, Súgandafirði, og
Kjartan Ágústsson, Ísafirði,
voru kjörnir skoðunarmenn
reikninga.
Morgunblaðið/Jenný Jensdóttir
Þingmennirnir Jón Bjarna-
son, Kristín Halldórsdóttir
og Ögmundur Jónasson í
samkomuhúsinu Baldri á
Drangsnesi.
Þingmenn
VG á ferð
um Strandir
Drangsnes
BIRGIR Olgeirsson kylfingur var
kjörinn íþróttamaður ársins 2001 í
Bolungarvík og er þetta annað árið í
röð sem hann hampar þeim titli.
Kjörinu var lýst í hófi sem íþrótta-
ráð Bolungarvíkur efndi til af þessu
tilefni en auk útnefningar íþrótta-
manns ársins voru ungu og efnilegu
íþróttafólki í Bolungarvík veittar
viðurkenningar fyrir góðan árangur
á íþróttasviðinu – samtals voru veitt-
ar 18 viðurkenningar.
Birgir hefur lagt mikla rækt við
íþrótt sína undanfarin ár og er nú á
hverju ári að uppskera árangur sem
færir hann sífellt nær því að standa
meðal þeirra bestu á landinu.
Birgir náði að lækka forgjöf sína á
sl. ári úr 15,2 í 10,8, sem þykir mjög
góður árangur.
Árangur Birgis á fjölmörgum
mótum á Vestfjörðum var einstak-
lega góður og einnig náði hann góð-
um árangri á Landsmóti GSÍ.
Birgir var kjörinn golfari ársins
hjá Golfklúbbi Bolungarvíkur með
miklum yfirburðum.
Það var Ólafur Kristjánsson, bæj-
arstjóri Bolungarvíkur, sem lýsti
kjöri íþróttamanns ársins og afhenti
honum veglegan farandbikar og við-
urkenningarskjal.
Eftirtaldir einstaklingar fengu
viðurkenningar fyrir góðan árangur:
Í knattspyrnu: Pétur Jónsson, Vera
Dögg Snorradóttir, Hafsteinn Þór
Jóhannsson, Karitas Sigurlaug Ingi-
marsdóttir, Óttar Kristinn Bjarna-
son, Guðbjörg Stefanía Hafþórsdótt-
ir, Gunnar Már Elíasson og Andri
Rúnar Bjarnason.
Fyrir árangur í sundi: Ragnar
Högni Guðmundsson, Guðrún Krist-
ín Bjarnadóttir, Alberta Alberts-
dóttir, Brynja Dagmar Jakobsdóttir
og Elsa Jónsdóttir.
Fyrir árangur í golfi: Tómas Rún-
ar Sölvason, Kristinn Gauti Einars-
son Gunnar Már Elíasson og Birgir
Olgeirsson.
Þá fékk Sveinbjörn Kristjánsson
viðurkenningu fyrir góðan árangur í
kajakróðri.
Birgir íþróttamaður ársins
Ljósmynd/Gunnar Hallsson
Birgir Olgeirsson, íþróttamaður
ársins 2001 í Bolungarvík.
Bolungarvík