Morgunblaðið - 19.01.2002, Qupperneq 52

52 LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ






 


   
  
 
     

  



 BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
SUNNUDAGINN 30. desember
síðastliðinn þurfti 78 ára gömul
móðir mín að leita sér hjálpar. Á að-
fangadag fékk
hún mikinn verk í
hægra læri (við
mjöðm) og versn-
aði þessi verkur
svo á tæpri viku
að hún gat ekki
gengið, gat ekki
legið vegna kvala
og átti erfitt með
að sitja. Semsagt
ósjálfbjarga.
Ég leitaði því
fyrir hönd móður minnar til slysa-
varðstofu eftir aðstoð en var tjáð
þar að sérstakar reglur giltu um
eldra fólk, það þyrfti samþykki
Læknavaktarinnar til að þess að
mega leita þangað. Ég tók þessu
sem hverju öðru gríni og kallaði á
sjúkrabíl og lét flytja ósjálfbjarga
konuna á spítalann.
Við komuna þangað vorum við
mæðginin tvíspurð um hver hefði
heimilað gömlu konunni að koma á
slysavarðstofuna! Við fengum skoð-
un læknis sem lét taka röntgen-
mynd af hægra læri. Myndin sýndi
þverbrot á litlu beini efst á lær-
leggnum.
Aðspurð sagðist móðir mín ekki
muna til þess að hafa dottið nýlega
eða rekið sig í. Hún minntist slyss
sem hún hafði orðið fyrir erlendis 14
mánuðum áður en þá hefðu verið
teknar myndir en ekkert brot sést.
Niðurstaða læknisins varð því að
brotið væri gamalt. Núna væri um
bólgur að ræða í liðpoka utan á lær-
leggnum og ákvað hann að sprauta
einhverskonar deyfiefni í lærið. Í
framhaldi rétti læknirinn móður
minni miða og bað hana um panta
tíma hjá bæklunarlækni á leiðinni út
(í móttökunni). Hún átti semsé að
ganga af vettvangi algjörlega ósjálf-
bjarga og fara heim.
Á þessu augnabliki lá móðir mín
stynjandi af kvölum á bekk og gat
ekki með nokkru móti hreyft legg
né lið. Undrun mín var mikil af ætl-
uðum lækningamætti þessarar
sprautu en eitthvað létu batamerkin
standa á sér og óskaði ég því eftir
því við starfsfólkið að endurmat
færi fram og að móðir mín yrði lögð
inn á spítalann þar sem hún var al-
gjörlega ófær um að annast sjálfa
sig.
Í framhaldi fengum við mæðginin
ræðu frá einum hjúkrunarfræðingn-
um um hlutverk barna í umönnum
foreldra sinna. Sjálfstæð mannrétt-
indi foreldra falla nefnilega niður
þegar þeir hafa náð 67 ára aldri og
tekur þá við umönnun barna (hvað
skyldi verða um barnlausu gamal-
mennin?).
Eftir 4 klukkustunda íhugun og
skoðun hjá fyrrgreindum lækni var
loksins kallaður til sérfræðingur
bæklunarskurðdeildar sem sá eftir
3 mínútna skoðun að móðir mín
væri algjörlega ósjálfbjarga og
þyrfti innlögn og aðhlynningu. Í
framhaldi var hún svo lögð inn á
bráðamóttöku Landspítalans við
Hringbraut og síðan á lyflækninga-
deild.
Þetta ævintýri hófst kl. 20 sunnu-
dagskvöldið 30. desember með kalli
á sjúkrabíl. Klukkan 4 á mánudags-
morgninum, þegar búið var að gefa
móður minni fyrstu verkjatöfluna
eftir að leitað var eftir hjálp heil-
brigðiskerfisins og hún komin í rúm,
yfirgaf ég þennan vettvang niður-
lútur.
Ég skammast mín fyrir þjóðfélag-
ið sem leyfir sér svona niðurlægj-
andi og grimmdarlega meðhöndlun
á gömlu fólki. Að mínu mati má líkja
þessari þjónustu heilbrigðiskerfisins
við líkamlegar og andlegar pynting-
ar og það eina sem móðir mín hefur
til saka unnið er að hún er orðin
„of“ gömul.
Ég skammaðist mín vegna þess
að þetta er sú kynslóð sem lagði
grunninn að velferðarþjóðfélaginu
sem við yngra fólkið lifum í.
Ég skammast mín fyrir það að
hafa ekki kunnáttu til að geta tekið
móður mína að mér og veitt henni
þá aðhlynningu sem þarf.
Ég skammast mín fyrir alla
stjórnendur þjóðfélagsins og kjós-
endur þeirra (þar á meðal er ég)
sem hafa komið þessum málum í
þann farveg að nauðsynlegt er að
forgangsraða fólki eftir aldri eða
stöðu þegar kemur að sjálfsagðri og
nauðsynlegri læknishjálp.
Og svona rétt í lokin. Móðir mín
liggur þegar þetta er skrifað á
Landspítalanum með tvíbrotinn
lærlegg, en seinna brotið kom í ljós
við „nánari“ skoðun (sneiðmynda-
töku). Líðan hennar er eftir atvikum
góð, enda er verkjunum haldið niðri
með lyfjum. Hún bíður eftir svörum
um aðgerðir …
Ágæti heilbrigðismálaráðherra,
landlæknir, stjórnendur Landspítal-
ans og við öll hin:
Eru í gildi reglur og lög sem
banna eldri borgurum að leita til
slysavarðstofu án milligöngu þriðja
aðila?
Er það viðunandi staða í bráða-
hjálp að það fari eftir aldri sjúklings
hvort hann er velkominn í þá þjón-
ustu eða ekki?
Er óttinn við að „sitja uppi“ með
gamla fólkið orðinn öryggi og vellíð-
an sama fólks yfirsterkari hjá
starfsfólki og stjórnendum spítal-
anna?
Er við einhvern að sakast?
BIRGIR GUNNLAUGSSON,
Leiðhömrum 17,
Reykjavík.
Er við einhvern
að sakast?
Frá Birgi Gunnlaugssyni:
Birgir
Gunnlaugsson
Opið bréf til heilbrigðismála-
ráðherra, landlæknis, stjórnenda
Landspítalans …