Morgunblaðið - 27.01.2002, Blaðsíða 42

42 SUNNUDAGUR 27. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ

 


          
  
  



  

 
   
  



! 
 
 " 






  BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ÞAÐ HLJÓTA allir, sem lesa dag-
blöð eða tímarit hér á landi, að hafa
tekið eftir því að íslenskukunnáttu
blaðamanna fer hnignandi með
hverju árinu sem líður. Þó að ég sé
bara treggáfaður 22ja ára ómennt-
aður fjölbrautaskólanemi er þetta
farið að angra mig svo mikið að ég
hef ekki blaðað í gegnum DV í rúm-
lega ár. Ég hef þagað þunnu hljóði
yfir þessu og beðið með stóískri ró
með þá von í hjarta að einhver sem
meira mark væri á takandi mundi
láta heyra í sér en enn sem komið er
virðist enginn sjá ástæðu til að hefja
upp raust sína. Ég sé mig því knúinn
til að agnúast eilítið yfir þessu; ef
ekki til að upplýsa þjóðina þá alla-
vega til að reyna að losa aðeins um
heiftina sem hefur verið að byggjast
upp í brjósti mér síðustu árin og
bjarga því litla sem eftir er af geð-
heilsu minni.
Mig rámar eitthvað í það að mál-
verndarátak hafi verið fyrir nokkr-
um árum þar sem ekki varð þverfót-
að fyrir auglýsingum og sönglögum
sem áttu að tyggja ofan í okkur,
sauðsvartan almúgann, að íslenska
væri fallegt og gott mál og að við
ættum að vanda okkur bæði við að
tala hana og skrifa. Það fannst mér
að mestu leyti sniðugt enda virðist
mér málfræðikennsla í grunnskólum
hérlendis vera í besta falli grunsam-
leg og ég er farinn að gruna ýmsa
skóla á landsbyggðinni sterklega um
að nota færeyska reyfara við að
kenna blessuðum börnunum staf-
setningu. Þó held ég að ég ætti frek-
ar að kenna fjölmiðlum um því að ef
krakkaskinnin slysast til að lesa dag-
blað (tek DV aftur sem dæmi) er alls
ólíklegt að þar sé farið rétt með stað-
reyndir og því sem næst öruggt að
málfræði og stafsetning í greinunum
sé eins og hún gerist undarlegust í
vestfirskum beitningaskúrum. Ég
ætla ekki að fara að telja upp dæmi
því þau eru líklega jafnmörg og
tyggjóklessurnar á gangstéttum
Reykjavíkur. Ef þið trúið mér ekki
getið þið bara rennt í gegnum nokk-
ur blöð og séð þetta sjálf, ég trúi ekki
öðru en að allir sjái þetta.
Ég heyrði einhvern tímann um
stétt manna sem kölluðust prófarka-
lesarar. Fyrst datt mér í hug að þeir
hefðu farið í verkfall í fyrndinni en
enginn hefði vitað af því og þeir
hefðu orðið hungurmorða í Karphús-
inu. Nýlega var mér hins vegar sagt
að þeir þættu ekki móðins lengur,
heldur bæru blaðamenn sjálfir
ábyrgð á prófarkalestri greina sinna.
Mér finnst miður ef svo er því að þó
svo að margir blaðamenn séu með
grunnskólapróf og sumir jafnvel
með stúdentspróf er augljóst að mál-
fræði- og stafsetningarkunnáttu
nokkurra þeirra er stjarnfræðilega
ábótavant. Ef blaðamönnum hér á
Fróni er lífsins ómögulegt að skila
greinum sínum skammarlaust á ást-
kæra ylhýra býð ég mig hér með
fram til að gerast prófarkalesari
þeirra gegn vægu gjaldi enda gæti
ég þegið smávasapening með skól-
anum.
Ég get því miður trauðla hætt
þessu rausi fyrr en ég er búinn að
minnast á eitt í viðbót en það eru
blöðin og bæklingarnir sem kynna
okkur nýja tónlist, sjónvarpsdag-
skrána, bíómenninguna og matseðla
allra austurlenskra veitingastaða
Reykjavíkur. Undirtónar koma
skemmtilega á óvart með því að vera
með sáralítið af vitleysum og oftast
nær skemmtilega skrifaðar greinar.
Bæði sjónvarpsdagskrárblöðin vekja
hins vegar furðu hjá mér þar sem
dagskráin er oft ekki einu sinni rétt
og það virðist vera tímasóun að
skrifa niður uppfyllingarþvaðrið á
milli dagskrárupplýsinga yfir höfuð,
hvað þá að vanda sig við það. Svo las
ég Extra bíó. Mér varð illt í heilanum
við lestur þess snepils og eina ástæð-
an fyrir því að ég klóraði ekki úr mér
augun af viðbjóði var sú að ég vildi
ekki að þessi smán mundi vera það
síðasta sem ég sæi. Ég legg til að út-
gefendur Extra bíós verði saksóttir
fyrir hryðjuverk gegn íslensku rit-
máli og glæpsamlega misnotkun á
pappír og bleki. Svo finnst mér ráð-
legt að láta menntamálaráðuneytið
sjá um að áminna forsvarsmenn
blaða og tímarita sem prenta slæma
íslensku og eitra þannig huga æsk-
unnar. Til að stytta fjasið eilítið í
annan endann ætla ég að hætta
þessu með því að hreyta í forsvars-
menn þeirra blaða og tímarita sem
við á (þið vitið upp á ykkur skömm-
ina): Svei attan! Ætluðum við ekki að
vernda tungu? Ætluðum við ekki að
vanda mál? Ég get lofað ykkur því að
Rasmus Kristján Rask snýr sér á
alla kanta og fer hamförum í gröf-
inni.
GÍSLI BRYNJÓLFSSON,
nemi,
Ránargötu 33a, Reykjavík.
Hvert fóru mál-
verndarsinnarnir?
Frá Gísla Brynjólfssyni:
Morgunblaðið/Þorkell
Greinarhöfundur telur að íslenskukunnáttu blaðamanna fari hnignandi
með hverju árinu sem líður.