Morgunblaðið - 06.06.2002, Blaðsíða 50

MINNINGAR
50 FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Gíslína BergþóraValdimarsdóttir,
oftast kölluð Lóa,
fæddist á Akureyri
10. ágúst 1918. Hún
lést á Landspítalan-
um við Hringbraut
30. maí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Guðrún Frí-
mannsdóttir frá
Hvammkoti í Húna-
vatnssýslu og Valdi-
mar Jónsson frá
Harastaðakoti í
Vindheimahreppi.
Þau eignuðust saman
fjögur börn, Bergþóru (Lóu), sem
hér er kvödd, Skarphéðin, f. 1916,
lést ungur, Huldu, f. 1920, lést
ung, og Jakobínu, sem búsett er á
Sauðárkróki. Valdimar hafði áður
eignast fjögur börn; Unu, Öldu,
Valdimar og Valdimar yngri. Jak-
obína er ein eftirlifandi þeirra
systkina.
Lóa var aðeins 4 ára þegar móð-
ir hennar lést. Eftir lát móður
sinnar dvaldist hún í tvö ár hjá
móðurforeldrum sínum, Hall-
veigu Ósk Gísladóttur og Frí-
manni Guðjónssyni, að Skálavík í
Húnavatnssýslu, en þá tóku Har-
aldur Frímannsson, móðurbróðir
hennar, og Valgerður Ólafsdótt-
ur, frá Fossá í Kjós, unnusta hans,
Lóu í fóstur. Þau voru þá barnlaus
en eignuðust síðar þrjú börn; Ás-
björgu, f. 1926, d. 1961, Matthías,
f. 1929, d. 1990, og óskírðan dreng
er lést á fyrsta aldursári. Frá 7
ára aldri ólst Lóa
upp á Njálsgötu 32b í
Reykjavík. Að loknu
hefðbundnu barna-
skólanámi var hún í
vistum í Reykjavík
og vann á sjúkrahús-
inu Hvítabandinu í
nokkur ár. Árið 1940
hóf Lóa búskap með
unnusta sínum,
Ágústi Guðjónssyni,
f. 30. september
1905, d. 23. desem-
ber 1993, frá Furu-
firði, en áður hafði
Bergþóra eignast
soninn Garðar Val Halldórsson.
Hann er kvæntur Huldu Magnús-
dóttur. Þau eiga þrjár dætur,
Bergþóru Ásu, Sigurlaugu Guð-
rúnu og Halldóru og sjö barna-
börn. Ágúst og Lóa áttu saman
tvö börn og tvö fósturbörn: 1)
Grétu, maki Grétar Jón Magnús-
son. Þau eiga þrjú börn: Ágúst,
Rósu Maggý og Magnús, og fimm
barnabörn. 2) Guðjón, kvæntur
Sigrúnu Öldu Michaelsdóttur.
Þeirra börn eru Guðrún Ragna,
Ágúst og Halldór. Barnabörnin
eru átta. 3) Valgerður Morthens,
gift Stefáni Halldórssyni. Börn
þeirra eru Bergþór og Daggrós.
4) Hinrik Morthens, kvæntur El-
ínu Vigfúsdóttur. Þau eiga tvo
syni, Vigfús og Orra, og tvö
barnabörn.
Útför Bergþóru (Lóu) verður
gerð frá Langholtskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífsins
degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem gleymist
eigi,
og gæfa var það öllum, er fengu að kynnast
þér.
(Ingibj. Sig.)
Mér koma þessi orð í hug þegar ég
minnist Lóu, tengdamóður minnar,
sem lést hinn 30. maí sl. Hún var ein-
stök kona; falleg, ljúf og góð.
Ég var 18 ára þegar ég kom fyrst
inn á heimili þeirra Lóu og Ágústar í
Sólheimunum. Ég man hvað þau
tóku vel á móti mér og hvað ég heill-
aðist af þeim. Hún svo fínleg og fal-
leg. Hann svo stór og stæltur. Mörg
voru sporin mín eftir það til þeirra og
mikið saknaði ég góðs vinar er Ágúst
lést í desember 1993. Hann hafði ver-
ið mér sem ljúfur faðir og nú kveð ég
Lóu mína sem alltaf var mér svo góð.
Þegar börn okkar Guðjóns voru
lítil lét Lóa ekki sitt eftir liggja að
hjálpa til ef á þurfti að halda og kær-
leikurinn og hlýjan var alltaf til stað-
ar. Í nokkur ár kom hún til okkar
nánast á hverjum virkum degi og við
til hennar um helgar. Ef út af bar lét
hún okkur heyra að það væri svo
langt síðan hún hefði séð okkur. Hún
var einstök móðir, tengdamóðir,
amma og langamma. Gjafirnar henn-
ar voru líka einstakar, valdar af
smekkvísi og kærleika til þeirra sem
þeim voru ætlaðar. Hún hafði list-
ræna hæfileika sem fáum duldist
nema kannski henni sem alltaf var
svo hæversk á alla sína kosti. Það
mátti ekki tala um að hún gerði eitt-
hvað best af öllum. Þá átti hún það til
að horfa á mann með stóru fallegu
augunum sínum, undrandi á svip. En
verkin töluðu sínu máli. Að mínu
mati, og eflaust munu fleiri vera á
sama máli, var maturinn sem hún
útbjó og kökurnar sem hún bakaði
með því besta sem hægt er að fram-
reiða og snyrtimennskan til fyrir-
myndar í öllu sem hún gerði.
Lóa var einkar hjálpsöm og fórn-
fús kona, gestrisin og ljúf í viðmóti.
Umburðarlyndi hennar var mikið og
glaðlyndið var aldrei langt undan.
Þeim sem kynntust henni þótti mjög
vænt um hana. Hún vildi öllum vel og
sýndi það svo sannarlega í verki, því
á hverjum laugardegi í mörg ár eld-
aði hún grjónagraut og keypti brauð,
álegg og fleira góðgæti handa fjöl-
skyldumeðlimum og vinum sem hitt-
ust hjá henni í Sólheimunum. Oft var
fjölmennt og glatt á hjalla í „grjóna-
grautnum“ hjá Lóu. Hún á mikinn
þátt í þeirri samheldni og kærleika
sem stór-fjölskylda hennar býr yfir.
Ævidagar Lóu voru samt ekki allt-
af dans á rósum. Hún missti marga
sem hún unni en alltaf var sama
æðruleysið til staðar. Umhyggja
hennar fyrir sínum nánustu var líka
sérstök. Þegar fóstursystir hennar
og frænka Ásbjörg Haraldsdóttir
lést árið 1961, frá þremur ungum
börnum, þá tóku Lóa og Ágúst tvö
börnin að sér. Hún hlúði líka að
mörgum sem á þurftu að halda. Um
tíma dvaldi fósturmóðir hennar, al-
varlega veik, á heimili Lóu og Ágúst-
ar, og þar annaðist Lóa hana þar til
hún lést árið 1950. Ágústi hjúkraði
hún í mörg ár í erfiðum veikindum
hans þar til hann kvaddi þennan
heim, hinn 23. desember 1993. Sú
óeigingirni og fórnfýsi sem hún sýndi
þá er ekki öllum gefin. Margir hafa
einnig dvalið hjá henni í stuttan og
langan tíma í senn við atlæti sem
fáum er gefið að veita.
Lóa átti líka góða vini sem vildu
henni vel. Á engan er hallað þótt
þökkuð sé sú mikla umhyggja sem
Erna Guðbjarnadóttir sýndi henni
fyrr og síðar. Ég og fjölskylda mín
viljum þakka henni fyrir vináttu
hennar og góðvild við Lóu.
Þegar heilsu hennar fór að hraka
bar hún sig sem hetja. Þegar henni
var tilkynnt að hún væri með alvar-
legan sjúkdóm tók hún því með sama
æðruleysinu og einkenndi hana alla
tíð. Þessi fallega, fínlega kona bar
harm sinn í hljóði.
Blessuð sé minning hennar.
Sigrún Alda Michaelsdóttir.
Elsku tengdamamma, hjartans
þakkir fyrir allt sem þú hefur gert
fyrir mig og mína fjölskyldu.
Í bljúgri bæn og þökk til þín,
sem þekkir mig og verkin mín.
Ég leita þín, Guð, leiddu mig,
og lýstu mér um ævistig.
Ég reika oft á rangri leið,
sú rétta virðist aldrei greið.
Ég geri margt sem miður fer,
og man svo sjaldan eftir þér.
Sú ein er bæn í brjósti mér,
ég betur kunni þjóna þér.
Því veit mér feta veginn þinn
og verðir þú æ Drottinn minn.
(Pétur Þórarinsson.)
Guð blessi minningu þína.
Hulda.
„Lóa litla á Brú, hún er lagleg
enn...“ hljómaði í eyrum mínum þeg-
ar ég horfði á þig hverfa úr þessum
heimi yfir á annan. Lagið sem ég
tengdi alltaf við þig og var þess full-
viss að textinn væri saminn um þig
og enga aðra. Mér fannst hann eiga
svo vel við þig.
Ég hef alltaf verið stolt af því að
eiga þig sem ömmu. Þú varst alltaf
svo glæsileg og fín en það sem meira
er þú kenndir mér vissa yfirvegun.
Þú varst alltaf svo sátt við það sem
þú hafðir og þessi ró sem hvíldi yfir
þér fékk mig til að sýna þér mikla
virðingu.
Þú varst alltaf svo glöð að sjá mig
og syni mína og vildir mér alltaf svo
vel. Þegar ég kom óvænt í heimsókn
sagðir þú stundum að ég væri leið-
inleg að koma núna því þú ættir ekk-
ert handa mér. Auðvitað áttir þú allt-
af eitthvað handa mér. Þér fannst
það bara ekki nóg.
Brosin þín og björtu augun
blíðlega sögðu mér;
að alltaf væri ég velkomin
amma mín hjá þér.
Elsku amma, takk fyrir minning-
arnar sem þú hefur gefið mér frá því
ég var barn. Oft var ég í pössun hjá
þér og voru þá háhæluðu skórnir,
sem þú geymdir í sérstökum skó-
poka, mjög spennandi leikföng.
Ósjaldan velti ég því fyrir mér
hvernig þú gætir gengið á þessu og
hvað þá hlaupið, eins og þú gerðir
svo oft. Sem lítilli stúlku var mér
þetta óskiljanlegt.
Ég heillaðist líka af öllum mynd-
unum þínum sem þú hafðir handunn-
ið, bæði með því að sauma út og
smyrna. Ung fór ég að gera slíkt hið
sama.
Takk fyrir minningarnar sem ég á
með þér sem unglingur um vinnuna
þína í Héðni. Það var nú meira æv-
intýrið. Fyrst þurftum við að sitja í
strætó í klukkutíma áður en við kom-
umst í vinnuna þína. Þeim tíma eydd-
um við með því að spjalla saman og
svo hjálpuðumst við að þegar inn í
Héðin var komið.
Ferðin sem við fórum saman til
Belgíu verður mér alltaf minnisstæð
fyrir margar sakir. Þetta var til
dæmis fyrsta utanlandsferðin okkar
beggja. Ég er glöð yfir því að hafa
fengið að vera ferðafélagi þinn þá.
Og sá sem fylgdi þér úr þessum
heimi trúi ég að hafi verið hann afi,
því hann kom svo oft í huga minn
kvöldið áður en þú kvaddir. Ég talaði
um það við litla son minn að nú værir
þú komin til Guðs. Hann hugsaði sig
um smá stund og sagði síðan: „Hún
er þá með Súpermanni, hann kann
líka að fljúga.“ Í hans huga fór amma
fljúgandi með „Súpermanni“ til Guðs
en hann kom líka með rétta nafnið
yfir þig amma mín því þú varst sann-
kölluð „súper-amma“.
Morguninn eftir teiknaði hann
mynd af húsi og sagði mér að þetta
væri Lóu ömmu hús. Hún væri inni í
húsinu sínu að baka kökur. Ég spurði
hann hvernig kökur amma væri að
baka, þá svaraði hann: „Hún er að
baka blómakökur.“ Ég trúi því að þú
sért stödd í Paradís þar sem allt er
svo fagurt og fallegt því Guð veit að
það átt þú skilið amma mín sem gafst
okkur öllum svo mikið og þáðir svo
lítið.
Guðrún Ragna Guðjónsdóttir.
Elsku amma. Ég á erfitt með að
trúa því að þú sért farin. Það er svo
sárt að hugsa til þess. Eftir að ég
flutti frá Hveragerði (7 ára gömul)
eyddum við miklum tíma saman og
mikið var brallað og alltaf glatt á
hjalla. Við spiluðum mikið, t.d. Lúdó,
og svo kenndir þú mér Rommý.
Einnig dönsuðum við oft við gömlu
lögin sem þú þekktir svo vel og kann
ég núna ansi mörg gömul íslensk lög.
Við spiluðum líka á varir okkar og
hin átti að geta á meðan hvaða lag
það var.
Aldrei mátti ég vera svöng, þú
vildir endalaust troða í mig kökum
og sætindum. Einnig fannst þér
mjög gaman að gefa mér þjóðarrétt
íslenskra barna, pitsu. Heyrðist oft
innan úr eldhúsi: „Viltu pinnsu,
Daggrós mín?“ Þú sagðir alltaf
pinnsa í stað pitsu og aldrei datt mér
í hug að leiðrétta þig, amma mín.
Ég man svo vel að þegar ég var
átta ára og var í pössun hjá þér og
hafði ég hjólið mitt meðferðis, að þú
vildir endilega prófa hjólið mitt í
garðinum í Sólheimum 27, ekki gekk
sú hjólaferð vel og dast þú í grasið og
gafst upp. Svo þegar ég var 16 ára og
kom yfir til þín á línuskautunum
varðstu endilega að prófa þá. Þú
sórst að prófa þá aldrei aftur enda
dastu aftur fyrir þig og ég greip þig.
Þar vorum við heppnar.
Nú um daginn, stuttu eftir að veik-
indin uppgötvuðust, var ég að læra
undir próf hjá þér, þú varst nú meiri
harðstjórinn, ég mátti varla kíkja
fram í kökur og pönnsur, þú sendir
mig alltaf aftur inn í herbergi að
læra! Ég hafði nú bara gaman af því.
Þú varst svo fyndin og ákveðin,
amma mín, einnig varstu mjög snið-
ug í tilsvörum. Elsku amma, þú varst
svo góð kona, sem auðvelt var að
þykja vænt um, þú vildir öllum svo
vel.
Takk fyrir allt, amma mín, þín
Daggrós.
Elsku amma.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti,
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfin úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Blessuð sé minning þín,
Bergþóra, Sigurlaug
og Halldóra.
Nú sé ég ljósið, það laðar mig að sér,
ég heyrir raddir, sem kalla blítt að mér,
samt er svo margt sem þarf að gera,
margtsem þarf að sjá,
leyf mér að leggjast og hvíldina löngu fá.
Leyf mér að hvílast, mér líður svo vel,
ljósið það dofnar, nú svefni ég stel,
samt er svo margt sem þarf að gera,
margt sem þarf að sjá,
leyf mér að leggjast og hvíldina löngu fá.
(Eyjólfur Kristjánsson.)
Bergþóra og fjölskylda.
Elsku Lóa amma mín, þú veist ei
hve sárt ég sakna þín. Ég mun minn-
ast þín svo lengi sem þú manst mig.
Nú ert þú horfin á braut og liggur í
fagurri himnalaut, því lokið er lífsins
þraut.
Hildur.
„Oft finnst mér almættið vera einsog snjó-
titlíngur sem öll veður hafa snúist í gegn.
Svona fugl er á þýngd við frímerki. Samt
fýkur hann ekki þó hann standi útá berángri í
fárviðri...
Hann beitir þessu veikbygða höfði mót veðr-
inu, með gogginn við jörð, leggur vængina
fast uppað síðunum, en stélið vísar upp og
veðrið nær ekki taki á honum heldur klofnar.
Jafnvel í verstu hrinunum bifast fuglinn ekki.
Hann er staddur í logni. Það hreyfist ekki
einusinni á honum fjöður.“
(Halldór Kiljan Laxness í Kristnihaldinu).
Bergþóra sem hér er kvödd var
jafnan kölluð Lóa. Vel var það við
hæfi enda fínleg sem fugl og skartbú-
in ætið líkt og vorboðinn ljúfi, lóan
sjálf. Frá á fæti og fögur ævina á
enda stóð þessi snöfurmannlega
kona af sér hríðarbylji frá unga aldri
án þess að haggast. Lífssöngur Lóu
var vinningslag eins og lóunnar þrátt
fyrir margt hreggið á langri ævi.
Hreggviðri er það að missa móður
sína barnung eins og raunin var hjá
Lóu. En oft leggst líkn með þraut því
hún var tekin í fóstur af móðurbróð-
ur sínum Haraldi Frímannssyni og
ungri heitmey hans Valgerði Ólafs-
dóttur. Þar lék lánið við hana Lóu.
Oft dáðist ég að óvenjuríkum höfð-
ingskap og fórnfýsi Lóu og oft hef ég
dáðst að áræðni og mannkærleika
Valgerðar, tengdamóður minnar,
sem ógift og barnlaus hikaði ekki við
að taka að sér móðurlaust telpukorn-
ið sex ára gamalt og ala upp sem sitt
eigið. Uppeldissystkini Lóu urðu
þrjú, drengur sem dó í vöggu, Ás-
björg, sem lést ung kona frá þremur
litlum börnum, langt fyrir aldur fram
og Matthías, eiginmaður minn sem
andaðist árið 1990.
Valgerður, fósturmóðir Lóu og
fyrirmynd, var falleg kona í raun og
sann. Þegar Lóa var að alast upp bjó
fjölskylda hennar góðu búi í reisu-
legu húsi sem húsasmiðurinn, Har-
aldur reisti þeim á Njálsgötu 32B í
Reykjavík. Valgerður var góð hús-
móðir og gjafmild svo af bar. Á
Njálsgötunni var ætíð veitt af rausn
og alltaf fannst þar húsaskjól fyrir þá
BERGÞÓRA
VALDIMARSDÓTTIR





 



 



  



 
 

 


    
 

  ! " 
 # 
 $

%% %&&'
 !"#$! %!! ! !"#$&! '((
 (#!! '(( &)!!  !' !
 *+!! '(( &!!, !
- # (.!! '(( / !'0 1#$! !
1 ! ! *  !! '((
!2! '(( &! %!
 )# !
"!"$!3



  
&




 !# 45
 %6#.6
( 
 

 
 !

 


)
*!+,
 

 -

- *+!7 '((

'. 
.87 '((
&! 7 !
9 ':!'(( ; '#! !3