Morgunblaðið - 06.06.2002, Blaðsíða 27

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ 2002 27
Frá Íslandi til Vesturheims – Saga
Sumarliða Sumarliðasonar gull-
smiðs frá Æðey er skráð af Huldu
Sigurborgu Sig-
tryggsdóttur.
„Fáir alþýðu-
menn á 19. öld
lifðu jafn-
viðburðaríku lífi
og Sumarliði
Sumarliðason
(1833–1925) frá
Æðey við Ísafjarð-
ardjúp. Þessi
æskuvinur Matt-
híasar Joch-
umssonar skálds
braust til mennta af ótrúlegum dugn-
aði og lærði gullsmíði í Kaupmanna-
höfn. Fullnuma í iðninni kom hann
heim, kvæntist besta kvenkosti
Vestfjarða, heimasætunni Mörtu R.
Kristjánsdóttur í Vigur, gerðist óðals-
bóndi þar og óþreytandi framfara-
maður í öllum greinum. Í bókinni er
lýst hvernig hin glæsta draumsýn í
Vigur hrynur út af alkóhólisma og
lausung, hvernig Sumarliði berst við
að höndla hamingjuna á nýjan leik
uns hann, um fimmtugt, ákveður að
flytja til Ameríku með þriðju konu
sína og ung börn og hefja nýtt líf,“
segir m.a. í fréttatilkynningu.
Hulda Sigurborg Sigtryggsdóttir
sagnfræðingur hefur um árabil rann-
sakað ævi Sumarliða. Í þessu verki
byggir Hulda á dagbókum sem hann
skráði á árunum 1851–1914.
Hulda Sigurborg Sigtryggsdóttir
sagnfræðingur er fædd 1958. Hún
lauk B.A. prófi í sagnfræði og ís-
lensku frá Háskóla Íslands 1988 og
cand. mag. prófi í sagnfræði frá
sama skóla 1992. Hulda hefur verið
sjálfstætt starfandi sagnfræðingur
undanfarin ár en er nú sögukennari
við Verzlunarskóla Íslands. Hulda
hefur ritað greinar um Íslandssögu í
tímarit og bækur og tekið saman út-
varpsþætti. Rit hennar, Í skotlínu.
Siglingar og skipsskaðar Eimskipa-
félagsins í síðari heimsstyrjöld, kom
út 1992.
Útgefendur eru Hið íslenska bók-
menntafélag og Sögufélag. Bókin er
300 bls., unnin í Prentsmiðju Hafn-
arfjarðar.
Ævisaga
Hulda
Sigurborg
Sigtryggsdóttir
GEGNUM aldir hafa listir verið
spegilmynd trúar og trúarbragða.
Skurðgoð indjána, mandölur búdd-
ista, óhlutbundið mynstur múslima
og Maríumyndir kaþólikka eru
dæmi um myndlist ólíkra trúar-
bragða. En vitsmunir manna þróast
og trúariðkun jafnt og myndlistar-
iðkun finnur sér ávallt ný tjáning-
arform. Hér á landi hafa ráðamenn
Þjóðkirkjunnar velt því fyrir sér
hvernig hefðbundin iðkun kristinn-
ar trúar eigi samleið með nútíma
líferni manna og óttast að of mikið
gap hafi myndast þar á milli. Þetta
eru ekki ólíkar umræður og hafa
átt sér stað meðal myndlistar-
manna um það hvort fjarlægðin á
milli samtímalistar og almennings
sé orðin slík að einungis fámennur
hópur geti notið hennar. Listvina-
félag Hallgrímskirkju, sem verður
20 ára á þessu ári, hefur staðið fyrir
myndlistarsýningum í anddyri
kirkjunnar í um 10 ár. Í sýning-
arhaldi hafa þau farið þá leið að fá
listamenn sem vinna út frá per-
sónulegri afstöðu til lífs og tilveru,
þ.e. trú en ekki gefnum trúarbrögð-
um. Fyrir það á listvinafélag Hall-
grímskirkju lof skilið.
Um þessar mundir, í anddyri
kirkjunnar, stendur yfir sýning á
nýlegum landslagsmálverkum eftir
Húbert Nóa Jóhannesson. Mál-
verkin eru unnin með olíulitum á
striga og sýna okkur þegar dags-
ljósið er að hverfa og dauf birtan
gægist handan sjóndeildarhrings-
ins. Stílbrigði eða pensilskrift Hú-
berts einkennist af láréttum og lóð-
réttum rákum sem hann vinnur lag
ofan á lag með þunnri gegnsærri
málningu. Fyrir vikið er eins og að
mistur liggi yfir landinu og þögult
andrúmsloft sem oft myndast í
ljósaskiptunum er fangað í mál-
verk. Því má segja að listamaðurinn
nái fram andanum í efninu.
Húbert nálgast landslagið ekki
sem sögulegan stað heldur sem töl-
fræðilega skráða staðreynd sem
hann finnur með staðsetningartæki
(GPS). Verkin nefnast því ekki
Kollafjörður eða Seltjarnarnes
heldur 64°12́47"N 21°42́83"W og
64°12́23"N 21°26́37"W. Staðsetning-
arnar, ásamt sjónstefnunni og orð-
unum „True North“, eru svo merkt-
ar í þunnan álramma sem er utan
um málverkin. Húbert Nói er gott
dæmi um listamann sem nálgast
hefðbundið form á nútímalegum
forsendum, þar sem bæði sígild fag-
urfræði og nútímaleg hugmynda-
fræði eru sýnilegar.
Eini ljóðurinn á sýningunni er að
umhverfið, gráir veggir, dauf lýsing
og áberandi skrifborð á gólfinu,
tekur frá heldur hógværum verk-
unum sem njóta sín ekki eins vel í
anddyri Hallgrímskirkju og þau
eiga skilið.
Andinn í efninu
MYNDLIST
Hallgrímskirkja
Sýningin stendur til 28. ágúst og er opin
frá 9-18 alla daga.
MÁLVERK HÚBERT NÓI JÓHANNESSON
Jón B.K. Ransu
„Húbert Nói nálgast hefðbundið form á nútímalegum forsendum, þar
sem bæði sígild fagurfræði og nútímaleg hugmyndafræði eru sýnilegar.“
Morgunblaðið/Arnaldur