Morgunblaðið - 21.06.2002, Qupperneq 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. JÚNÍ 2002 11
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi yfirlýsing frá stjórn
Geðlæknafélags Íslands:
„Stjórn Geðlæknafélags Íslands
vill mótmæla umfjöllun í Morgun-
blaðinu um hagræðingu og betri
nýtingu á geðsviði LSH.
Umrætt viðtal við Önnu Stefáns-
dóttur hjúkrunarforstjóra LSH og
tilvitnun í skýrslu sviðsstjóra geð-
sviðs, Hannesar Péturssonar og
Eydísar Sveinbjarnardóttur, er að
okkar mati röng túlkun á því sem
gerst hefur á geðsviðinu undanfar-
in ár. Í greininni er verið að lof-
sama fjárhagslegan sparnað sl. 2
ár á geðsviði en þetta hefur gerst
með fækkun starfsmanna og lokun
deilda. Staðreyndin er sú að á sl. 5
árum hefur rúmum á móttöku-
deildum geðsviðs fækkað úr 85 í
57. Þetta hefur haft í för með sér
stöðugar yfirlagnir á deildum, bið-
lista eftir innlögnum og læknar
hafa neyðst til að útskrifa fólk fyrr
en æskilegt er. Í skýrslu um
stefnumótun í málefnum geðsjúkra
sem heilbrigðisráðherra lét gera
1998 kemur fram að þá þegar er
fjöldi sjúkrarúma við öryggismörk.
Að auki hefur verið þrengt að end-
urhæfingarúrræðum á geðsviði og
aðstæður langveikra sjúklinga hafa
versnað við flutning deilda. Þrátt
fyrir nýjungar í geðlyfjameðferð
og samtalsmeðferð hefur lengd
bráðameðferðar ekki styst eða þörf
fyrir endurhæfingu minnkað. Stað-
reyndin er sú að niðurskurður á
geðsviði nemur ekki aðeins 140
milljónum, eins og kemur fram í
greininni, heldur nær 300 milljón-
um frá árinu 1998.
Stjórn Geðlæknafélagsins hefur
margsinnis í fjölmiðlum varað við
þessari þróun sem hefur leitt til
meiri erfiðleika fyrir geðsjúka og
aðstandendur þeirra. Benda má á
að á sama tíma hefur íbúum stór-
Reykjavíkursvæðisins fjölgað mjög
ört og eftirspurn eftir þjónustu
stóraukist. Stjórn Geðlæknafélags-
ins fór á fund heilbrigðisráðherra,
Jóns Kristjánssonar, sl. haust og
mótmælti þessum niðurskurði en
fátt hefur gerst. Í ljósi þess að í
umræðum á Alþingi síðastliðið
haust sagði Davíð Oddsson for-
sætisráðherra að sinna bæri betur
geðsjúkum og setja beri aðgerðir í
geðheilbrigðismálum í ákveðinn
forgang er með öllu óskiljanlegt að
ofangreindur niðurskurður hafi
gengið í gegn.“
Stjórn Geðlæknafélags Íslands mótmælir umfjöllun um hagræðingu á geðsviði
Óskiljanlegt að niður-
skurður hafi gengið í gegn
17 sóttu um
starf bæj-
arstjóra
Árborgar
STEFNT er að því að bæjarráð
Árborgar taki afstöðu til þess á
fundi sínum nk. fimmtudag með
hverjum það mæli í starf bæjar-
stjóra, en 17 manns sóttu um stöð-
una.
Þorvaldur Guðmundsson, forseti
bæjarstjórnar, segir að verið sé að
ræða við umsækjendur og reynt
verði að ljúka viðtölunum á næstu
dögum.
Þeir sem sóttu um eru Aðal-
steinn J. Magnússon rekstrarhag-
fræðingur, Atli Már Ingólfsson
lögfræðingur, Atli Viðar Jónsson
framkvæmdastjóri, Ágúst Kr.
Björnsson, fv. sveitarstjóri í Súða-
víkurhreppi, Ásmundur Helgi
Steindórsson viðskiptafræðinemi,
Birgir Vestmann Möller, Björgvin
Njáll Ingólfsson verkfræðingur,
Hálfdán Kristjánsson, fv. bæjar-
stjóri í Hveragerði, Jónas Krist-
jánsson, ritstjóri Fréttablaðsins,
Magnús Hlynur Hreiðarsson
fréttamaður, Magnús Kristján
Hávarðarson félagsráðgjafi, Ólöf
Thorarensen, fv. félagsmálastjóri
Árborgar, Róbert Hlöðversson,
viðskipta- og rekstrarfræðingur,
Sigurjón Aðalsteinsson iðnrekstr-
arfræðingur, Stefán Arngrímsson
deildarstjóri, Þorsteinn Árnason
vélfræðingur og Þorvarður Hjalta-
son framkvæmdastjóri.
HÁR flutningskostnaður, græn-
metistollar og smæð íslensks
markaðar eru meðal þeirra þátta
sem valda því að verð á heilsuvör-
um er hærra í verslunum á Íslandi
en í Kaupmannahöfn, sögðu ís-
lenskir verslunareigendur er þeir
voru inntir eftir skýringum á mikl-
um verðmun milli landanna. Í verð-
könnunun Morgunblaðsins og ASÍ
á 44 heilsuvörutegundum hjá
nokkrum verslunum sem birtist í
blaðinu gær kom fram að verð á
slíkum vörum var í 41 tilfelli hæst á
Íslandi og var dæmi um 631% mun.
Örn Svavarsson, eigandi Heilsu-
hússins, telur verðmun á heilsuvör-
um eiga sér eðlilegar skýringar,
sérstaklega þegar verðmunur milli
landanna á matvörum almennt sé
hafður í huga. „Lífrænar vörur eru
fluttar inn í litlu magni sem þýðir
að magnafsláttur er mjög lítill og
flutningskostnaður hlutfallslega
hár þar sem þetta er frekar ódýr
vara.“
Heilsuhúsið flytur ekki inn vör-
urnar sjálft en kaupir þær af inn-
lendum dreifingaraðilum. Örn seg-
ir svipaða álagningu vera á öllum
vörum sem seldar eru í versluninni
hvort sem þær séu fluttar inn af
Heilsuhúsinu eða keyptar gegnum
millilið. Hann segist ánægður með
að sérvöruverslanir á borð við
Heilsuhúsið standist fyllilega sam-
keppni við hérlenda stórmarkaði
hvað verð varðar. „Mér finnst ótrú-
legt að Danirnir séu þó þrisvar
sinnum með hæsta verðið þar sem
aðstæður eru allar aðrar hjá þeim,“
bætir hann við.
Stórmarkaðir í Kaupmannahöfn
gera milliliðalaus innkaup og geta
þannig fengið góða magnafslætti,
að sögn Kristins Einarssonar,
framkvæmdastjóra Blómavals. „
Þá er ferskvara, eins og innflutt líf-
rænt grænmeti og ávextir, öll flutt
með flugi í litlum einingum sem er
gífurlega dýrt.“
Hann segir markaðinn fyrir líf-
rænar vörur vera mjög lítinn hér á
landi þótt hann fari hægt stækk-
andi.
Gæði lífrænna vara eru mismun-
andi og því er erfitt að gera slíka
samanburðarkönnun á milli landa,
að sögn Rúnars Sigurkarlssonar,
eiganda verslunarinnar Yggdrasils,
sem bæði flytur inn, dreifir og sel-
ur lífrænar vörur. „Að mínu mati
var könnunin að sumu leyti villandi
þar sem ég gat ekki séð að endi-
lega væri verið að tala um sömu
vörur og þá sömu gæði í löndunum
tveimur en yfirleitt er stigsmunur
á gæðum í lífrænum vörum sem
kemur fram í verði.“
Lífrænar landbúnaðarvörur
niðurgreiddar í Danmörku
Rúnar bendir á að sumar vörur
geti verslunareigendur í Kaup-
mannahöfn keypt af dönskum
bændum sem Íslendingar verði að
kaupa frá fjarlægum löndum. „Ég
hef til dæmis sjálfur séð að þar eru
oft dönsk lífræn epli á boðstólum
en við þurfum að flytja epli inn frá
löndum eins og Argentínu og Nýja
Sjálandi. Þau epli eru eðlilega dýr-
ari komin alla leið þaðan.“
Hann nefnir að taka verði með í
reikninginn að danskar lífrænar
landbúnaðarvörur séu niðurgreidd-
ar af ríkinu en að hér á landi sé
ekki svo. Þá vill hann vekja athygli
á að hér á landi sé eingöngu selt
hreinræktað spelt en það sé marg-
falt dýrara en hveitiblandað spelt.
Verð í Lífsins Lind í Hagkaupum
hefur þegar verið lækkað, að sögn
Finns Árnasonar, framkvæmda-
stjóra Hagkaupa. „Hagkaup tóku
yfir Lífsins Lind sem hluta af
rekstri Nýkaupa í maí. Í skipulags-
breytingum vegna þessara breyt-
inga varð þessi hluti verslunarinn-
ar útundan.“ Hann segir að
nauðsynlegar breytingar á rekstri
Lífsins Lindar hafi þá ekki átt sér
stað. „Það má einfaldlega skrifa á
okkar reikning. Verð í Lífsins Lind
hefur nú þegar verið lækkað til
samræmis við þá stefnu Hagkaupa
að selja heilsuvörur á hagstæðu
verði.“
Árétting
Það skal tekið fram að verð á
haframjöli í þremur verslunum í
Kaupmannahöfn sem tilgreint var í
töflu með verðkönnun á neytenda-
síðu í gær átti ekki við Rapunzel
haframjöl, líkt og mátti skilja,
heldur ódýrustu gerð lífræns
haframjöls í viðkomandi verslun-
um. Er beðist velvirðingar á því.
Talsmenn nokkurra heilsuverslana um verðmun á heilsuvörum á Íslandi og í Danmörku
Segja markað hér lítinn
og innflutning dýran
ILLA farnir bílar eftir nýleg um-
ferðarslys voru viðfangsefni bíla-
sýningar sem opnuð var við versl-
unarmiðstöðina Smáralind í gær.
Sýningin er liður í þjóðarátaki VÍS
gegn umferðarslysum en markmið
þess er að hvetja alla Íslendinga til
að leggjast á eitt í baráttunni gegn
umferðarslysum. Hrafnhildur Thor-
oddsen nýstúdent opnaði sýninguna
en hún er mænusködduð eftir að
hún kastaðist út úr bíl á Laugaveg-
inum þegar hún var 16 ára.
Á undanförnum árum hafa að
meðaltali 24 einstaklingar látist í
umferðarslysum á ári hverju og
þegar eru 17 einstaklingar látnir á
þessu ári, að sögn Ragnheiðar Dav-
íðsdóttur, forvarnafulltrúa hjá VÍS.
Hún bendir á að fjölgun slasaðra í
umferðaróhöppum fyrstu fimm
mánuði ársins sé 12% miðað við
sama tíma í fyrra, samkvæmt tölum
VÍS.
Í þjóðarátakinu verður skorað á
almenning að virða tíu umferð-
arheit til að stuðla að bættri menn-
ingu og segir Ragnheiður að tíu
þjóðþekktir Íslendingar muni stíga
fram á næstu vikum og hver um sig
bera fram eitt heit. Verður Karl
Sigurbjörnsson biskup fyrstur
þeirra með heit sem byggir á gullnu
reglunni. Hún segist vona að lands-
menn sjái sér hag í að fara eftir um-
ferðarheitunum og stuðla þannig að
fækkun slysa í umferðinni.
Olíufélagið Esso er samstarfsaðili
VÍS í átakinu og verður hægt að
nálgast límmiða í bílinn á bens-
ínstöðvum félagsins, en hann gefur
til kynna þátttöku í þjóðarátakinu.
Morgunblaðið/Arnaldur
Tjónabílar voru til sýnis þegar þjóðarátaki VÍS gegn umferðarslysum var hleypt af stokkunum í Smáralind.
Slösuð-
um hefur
fjölgað
um 12%
Þjóðarátak VÍS gegn
umferðarslysum hafið
VEGAGERÐIN hefur boðið út
fjögurra km kafla á hringveginum
við Þjórsá. Verður vegarstæðinu
breytt á kafla þegar ný brú verður
reist yfir ána en sú framkvæmd
verður boðin út á næstunni. Verk-
inu skal vera lokið 15. september
2003 en það er boðið út á Evrópska
efnahagssvæðinu. Tilboðum á að
skila fyrir kl. 14 8. júlí næstkom-
andi.
Samkvæmt upplýsingum Helga
Hallgrímssonar vegamálastjóra er
það vegna þess að verkið telst hluti
af sjálfri brúargerðinni enda ekki
leyfilegt að skipta verkum niður í
áfanga til að komast hjá útboðs-
reglum Evrópska efnahagssvæðis-
ins.
Hringvegurinn
við Þjórsá
Fjögurra
km kafli
boðinn út
♦ ♦ ♦