Morgunblaðið - 05.07.2002, Blaðsíða 45
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. JÚLÍ 2002 45
✝ GuðmundurHalldórsson
fæddist á Bæ í
Steingrímsfirði 5.
maí árið 1921. Hann
lést á sjúkrahúsinu
á Hólmavík 24. júní
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Halldór Guðmunds-
son frá Bæ, f. 1.10.
1897, d. 13.2. 1975
og kona hans Guð-
rún Petrína Árna-
dóttir, f. 27.1. 1894,
d. 20.6. 1974. Systk-
ini Guðmundar eru
Tómas Kristófer, látinn, Anna
Guðrún, Unnur, látin, Jóhann
Gunnar og Ármann Heiðar.
Fóstursystir Guðmundar er
Guðlaug Ólafsdóttir. Eiginkona
Guðmundar er Ragna Guð-
mundsdóttir, f. 11. október
1926. Börn þeirra eru: Halldór,
skipstjóri í Reykjavík, f. 3. febr-
úar 1951, kona hans er Jenný
Steindórsdóttir og börn þeirra
Guðmundur og Thelma; Birgir
Karl, skipstjóri á Drangsnesi, f.
23. mars 1954, kona hans er
Anna Svandís Gunnarsdóttir.
Börn Önnu Svandísar eru Fa-
rida Sif og Nadieem; Guðmund-
ur Ragnar, skipstjóri á Drangs-
nesi, f. 9. nóvember
1955, kona hans er
Sigurbjörg Þórar-
insdóttir og dóttir
þeirra Ragna Ólöf;
og Marteinn, f.
29.11. 1956, d.
30.11. 1956.
Á uppvaxtarárum
sínum réri Guð-
mundur til sjós með
föður sínum. Hann
var einn vetur við
Reykholtsskóla og
tók hann síðar próf
við Stýrimanna-
skólann. Fluttist
hann til Drangsness við Stein-
grímsfjörð og gerðist þar skip-
stjóri og útgerðarmaður. Hann
gerði löngum út tvo báta, Gunn-
hildi og Gunnvör. Keypti hann
jörð á Ásmundarnesi í Bjarn-
arfirði og starfrækti þar lax- og
silungseldi og komu þau hjónin
einnig upp æðarvarpi við jörð
sína. Guðmundur hlaut fyrstur
Íslendinga afreksmerki hins ís-
lenzka lýðveldis fyrir að bjarga
skipsfélögum sínum er togarinn
Vörður fórst 29. janúar 1950.
Útför Guðmundar verður
gerð frá Drangsneskapellu í
Steingrímsfirði í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Afi var, nei annars, afi er góður
maður (allavega þann tíma sem ég
hef þekkt hann) og (eins og allir vita)
mjög ungur í anda. Ég man svosem
ekki eftir neinu sérstöku af honum og
þó að hann sé afi minn (sem ég get
verið stolt af) þá veit ég ekki nærri
því eins mikið og sumir sem gætu
romsað út úr sér heilu bókunum um
hann.
Hann var góður fiskikarl, það veit
ég, með þeim betri sem ég þekki.
Hann var líka alltaf svo duglegur og
iðjusamur (örugglega líka þegar
hann fékk flensu) kanski helst til
iðjusamur. Og hann bjargaði fullt af
mönnum sem voru að drukkna í sjón-
um, fyrir það hlaut hann dálitla
frægð. Þann kappa þekki ég ekki.
Ég þekki bara afa gamla sem sett-
ist niður með okkur og fékk sér kaffi-
sopa (alltaf úr sömu könnunni), sem
fór með okkur út í varpeyjarnar og
talaði með gömlu, hásu, vingjarnlegu
röddinni við fuglana og fiskana, fór út
um allt á vélsleðanum og fór í kapp-
akstur við hundana á hlaupum (afi
vann).
En nú hefur hann ákveðið að taka
sér hlé frá öllu veseninu og fara og
fiska svosem eins og einn og einn
englaþorsk uppúr skýjahafinu eða að
dunda sér við að fylgjast með okkur
... (eins gott að hegða sér vel).
Ég er ekki að gefa í skyn að afi sé
dýrlingur, hann er ekki gallalaus
fremur en aðrir, frábær samt! Og ég
endurtek í síðasta sinn: Afi er frá-
bær! Því að vissulega lifir hann
ennþá, hann lifir í minningunni í
hjörtum okkar og mun áfram gera
uns okkar verður minnst á sama (eða
svipaðan) hátt.
Kanski er réttara að samgleðjast
frekar en að samhryggjast því ég veit
að afi er glaður núna.
Lóan mín góða ljáðu mér vængi þína,
svo líða megi hratt yfir fjöllin blá.
Ég þarf að gista sveitina sælu mína,
á sólskinsdögum fyllist ég vorsins þrá.
Já, þú hinn fyrsti fulltrúi sumarblóma, af
fleygum gestum ókunnum ströndum frá.
Komdu mér heim er kvöldsólargeislar ljóma,
kvæðið mitt besta skaltu að launum fá.
Lóan mín góða ljúfustu ástarsöngva,
láttu svo óma glatt yfir fjöll og dal.
Fylltu af gleði friðsæla dalinn þröngva,
fáðu þér hvíld við lindina í bjarkar-sal.
Þar vil ég una örlitla stund í næði,
upplifa bernsku heillandi fagurt vor.
Kanna að nýju kosti míns lands og gæði,
kveðja sem best mín léttustu ævispor.
(Hermann Guðmundsson frá Bæ.)
Kær kveðja til ömmu og allra sem
syrgja afa.
Ragna Ólöf Guðmunds-
dóttir, Drangsnesi.
Mér er kært að minnast bróður
míns sem er nýlátinn. Margar góðar
minningar hafa runnið í gegnum hug
minn síðustu daga. Mér er minnis-
stæð hin einstaka verklagni þín og
dugnaður. Reyndi mikið á þá eigin-
leika á uppvaxtarárum okkar í Bæ.
Útsjónarsamur varstu, hjálpsamur
og ósérhlífinn. Traustur og góður
vinur vina þinna. Kærleikur var mik-
ill gagnvart fjölskyldu – foreldrum og
systkinum. Fámáll varstu oft og orð-
fár en ávallt var stutt í góðlátlega
kímni.
Þú og Tómas bróðir voruð innan
við fermingu þegar þið fóruð að róa
með pabba og á unglingsaldri varstu
sendur út í Grímsey við Steingríms-
fjörð að gæta fjár við annan mann og
dvaldir þar löngum á veturna við
gæslu. Lipur íþróttamaður varstu
ávallt og lá sundið vel fyrir þér en
skíðamennsku og fótbolta hafðirðu
einnig gaman af að stunda. Sund-
þróttur þinn kom nú aldeilis að not-
um þegar þú þreyttir mestu eldraun
sem nokkur sjómaður getur þreytt er
þú bjargaðir skipsfélögunum á Verði
frá Patreksfirði. Ef maður ræðir
þessa atburði við Patreksfirðinga þá
minnast þeir Guðmundar ætíð með
hlýju og þökk.
Ég man er þið Ragna stofnsettuð
heimili við Hólabraut í Hafnarfirði og
nokkrum árum seinna fluttust þið til
Drangsness og byrjaðir þú sem skip-
stjóri á Völusteini. Upp úr 1970 eign-
aðistu síðan bátana sem aldeilis áttu
nú eftir að fiska. Þar áður varstu
sendur til Þýskalands til að sækja
tappatogara sem kallaður var, 250
tonna, og gerðist skipstjóri á honum.
Þar farnaðist þér vel eins og segja má
um alla skipstjórnartíð þína.
Ég var hjá þér á færum á Gunn-
hildi tvö góð sumur og við bræðurnir
vorum einnig til sjós saman á Stein-
grími Trölla um nokkurt skeið.
Sem dæmi um mikla yfirvegun
þína vil ég nefna þegar við lentum í
vondu veðri við Eyrarbakkabugt og
skipið fékk brotsjó á sig. Við vorum
fimm staddir á dekkinu og hinir niður
í lest. Ég var staddur á rúllunni og
náði taki á kúplingu spilsins og hélt
mér þar. Tveir flutu aftur á skipið og
náðu taki á trollspilinu. Þegar bát-
urinn kom úr brotsjó og allir úr
hættu heyrðist í þér: „Eru allir um
borð, Jóhann?“ og síðan „við skulum
halda áfram að draga, Jóhann!“ Þessi
setning segir meira en mörg orð um
ábyrgð mannsins til verkanna og yf-
irvegun undir erfiðum aðstæðum.
Þú byggðir fiskverkunarhús á
Drangsnesi og vannst þar bæði
hrogn og þorsk. Húsið er ennþá í
fullri notkun.
Hin síðari ár var ávallt jafn-
ánægjulegt að koma á Ásmundarnes
og hitta ykkur hjónin, ræða gamla
tíma og fylgjast með hversu dugleg
þið Ragna hafið verið alla tíð í varp-
inu og að hugsa um fiskeldið. Aldrei
hefur þurft að spyrja að gestrisninni
á Ásmundarnesi eins og strákarnir
mínir fengu að kynnast nokkrum
sinnum. Þar leið mér vel í hvert skipti
sem ég kom til ykkar og þar undir þú
þér best kæri bróðir. Sást til þess að
þú hefðir nóg fyrir stafni, yfir sum-
artímann sérstaklega.
Ég verð ævinlega þakklátur fyrir
að hafa fengið tækifæri til að hitta þig
daginn áður en þú lést. Ég er næstum
viss um að þú hafir fallið frá á þann
veg sem þú hefðir kosið. Löng dvöl á
sjúkrastofnun var þér ekki léttbær.
Til þess varstu of mikill maður nátt-
úrunnar.
Við vitum öll að þú ert kominn á
góðan stað. Ég og fjölskylda mín
vottum Rögnu, sonum ykkar, tengda-
dætrum og barnabörnum dýpstu
samúð okkar. Guð blessi þig og
hvíldu í friði. Mig langar að kveðja
þig með fallegu ljóði eftir Björn Guð-
mundsson, föðurbróður okkar frá
Bæ.
Heill sé þér, sem út á hafið kalda
í hættum lífsins stýrir knör,
á byrðing þó að brjóti alda
þig bilar hvorki táp né fjör,
með andans þrótt og orkustrengi
er unnið gull hjá vorri þjóð,
vér þökkum öllum dáðadrengjum
hinn dýra skerf í frelsis sjóð.
Heill þér, sem dregur heim að ströndum,
úr hættum lífsins rammans þátt,
er fleytir knör að fjærstu löndum,
í fylking reisir merkið hátt.
Þér fylgir bæn að fósturlandi,
um frelsi líf og hjartansmál,
sem tengir farmann tryggðarbandi
við trausti vígða þjóðarsál.
Jóhann Gunnar Halldórsson.
Í dag verður jarðsunginn frá
Drangsneskapellu Guðmundur Hall-
dórsson. Eins og alltaf er hinsta
stundin óvænt, svo var einnig í þetta
sinn, Guðmundur var með hressara
móti deginum áður og var glaður yfir
heimsóknum ættingja og vina á
sunnudeginum.
Með Guðmundi er genginn mætur
maður og eftirminnilegur og verður
hans lengi minnst fyrir dugnað og
þrautseigju og hygg ég að sjaldan
hafi honum komið til hugar að gefast
upp fyrr en fullreynt var. Hann var á
yngri árum mikill íþróttamaður og
afburðamaður í sundi en glöggur og
rólegur í fasi. Þessir eiginleikar hafa
fyrir löngu skipað honum á bekk með
helstu afreksmönnum þjóðarinnar en
hann var fyrstur manna sæmdur af-
reksmerki hins íslenska lýðveldis fyr-
ir frækilega framgöngu við björgun
félaga sinna er togarinn Vörður fórst
hinn 29. janúar árið 1950.
Guðmundur fór ungur að vinna
eins og tamt var á þeim tíma og til-
einkaði hann sér vel þann lærdóm
sem fólst í dagsins önnum til sjós og
lands, og hefur hann miðlað reynslu
sinni til afkomendanna, en Guðmund-
ur og Ragna eiga þrjá syni sem allir
eru dugmiklir útgerðarmenn og sjó-
menn. Guðmundur stundaði lengst af
starfsævi sinni sjóinn, fyrst sem
óbreyttur sjómaður en síðan skip-
stjóri og útgerðarmaður. Hann
stundaði um tíma búskap á jörð sinni
Ásmundarnesi í Bjarnarfirði og síð-
ustu árin var hann þar með fiskeldi.
Guðmundi kynntist ég best síðustu
tvo áratugina eða svo, og það var
gaman að fylgjast með dugnaðinum
og þrautseigjunni í honum þrátt fyrir
að hann hafi þá gengist undir erfiða
hjartaaðgerð í London. Það var engin
uppgjöf í honum eftir hjartaað-
gerðina því hann sneri sér nú meira
að fiskeldinu á Ásmundarnesi og
dvöldu þau hjón Guðmundur og
Ragna þar öll sumur, hann vann öt-
ullega við fiskeldið en hún við æðar-
varpið sem þau hafa eflt mikið allan
þann tíma sem þau hafa átt jörðina.
Það var að mörgu að hyggja í fiskeld-
inu en þekkinguna virtist hann hafa
haft í blóðinu því ekki var hann skóla-
genginn í þeirri grein. Byggði hann
upp og lagfærði húsakynni og þann
búnað sem til þurfti við fiskeldið og
m.a. lét hann bora eftir heitu vatni
sem bar árangur og nýttist vel. Á vet-
urna dvöldu þau í íbúðarhúsinu sínu á
Drangsnesi og þurfti hann oft að fara
í misjöfnum veðrum á erfiðri leið að
sinna fiskunum sínum á Ásmundar-
nesi, sem er í um 25 km fjarlægð. Það
er eftirminnilegt að hafa horft á eftir
þessum gamla manni fara af stað á
vélsleðanum sínum þótt hríðin væri
dimm, hann virtist sér þó alltaf með-
vitandi um hvenær fært var því hann
var glöggur á veður og aðrar aðstæð-
ur.
Hjá okkur, sem áttum þess kost að
verða Guðmundi samferða, veit ég að
lifir fögur minning um mætan mann,
elsku Ragna, Halldór og fjölskylda,
Birgir og fjölskylda, Guðmundur og
fjölskylda, við Guðrún sendum ykkur
og öðrum aðstandendum okkar inni-
legustu samúðarkveður og biðjum
Guð að blessa minningu hans.
Guðmundur Björgvin
Magnússon.
,,Stundum getur Guð verið góður.“
Nú hefur hann tekið til sín öðlinginn
Guðmund Halldórsson frá Bæ í
Strandasýslu, á nærfærinn hátt,
hann dó í svefni, eftir langa og við-
burðaríka ævi, heilsan þó farin að
gefa sig síðustu mánuði. Guðmundur,
þetta mikla hraustmenni, sem sjálfur
bjargaði mannslífum úr sjávarháska
og var sæmdur afreksorðu fyrir, var
hlédrægur og fámáll, en frásagnar-
góður þegar spurt var um lífið og til-
veruna frá fyrri tíð. Alltaf fann maður
fyrir manngæsku þessa manns.
Nokkur undanfarin ár höfum við
kynnst og átt fáeinar samverustundir
með þessum heiðursmanni og konu
hans Rögnu á sumardvalarstað
þeirra á Ásmundarnesi í Bjarnafirði,
bara að þær stundir hefðu verið fleiri.
En ljúfar minningar um þennan
aldna ofurhuga munu lifa lengi, og við
þökkum honum fyrir að miðla okkur
fróðleik frá fyrri öld og fyrir þá
ánægju að hafa kynnst honum.
Við sendum Rögnu, sonum og öðr-
um aðstandendum hlýjar kveðjur.
Bragi og Erla í Klettakoti.
GUÐMUNDUR
HALLDÓRSSON
.
3
>,
& 27
. -7 6 !#: B
4= "
9
5%
$! %!
! % ' )!!"
'*) ' )!+
2 6'* ' ;% #!
2" '6'* ' . %' %!
2#6'* '+
.
<C,
;+ )#)"!/
9 ,
4$%
! <9!3'
<9+3' ; ' 4!/:!!"
%3' & . 9
''2+3' ! 6%/ #!!"
3' 4!4!'%)!
" ) *+
7,
,
>,4
,
%!8A
%/ +
/
#%!!"
/ ' )' !!"
! +7! !" 4 %7! !"
" *+
/ 0
3
0
<7 ,
45
1
5
%6
")) :" <:'' !!"
!!# (% " *+
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disk-
lingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er
móttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru
nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld í
úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í
bréfasíma 569 1115, eða á netfang þess
(minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið
greinina inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.
Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina
fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við með-
allínubil og hæfilega línulengd – eða 2.200
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.