Morgunblaðið - 28.09.2002, Blaðsíða 24
ERLENT
24 LAUGARDAGUR 28. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
ÍSLENSKI dansflokkurinn er kom-
inn til Kaupmannahafnar og sýnir
þar þrjú íslensk dansverk eftir jafn-
marga íslenska höfunda.
Sýningar flokksins, sem verða
tvær, í dag og á morgun, eru liður í
dagskrá danshátíðarinnar Primo
og fara fram í einu helsta danshúsi
borgarinnar, Dansescenen.
Primo hátíðin, sem nú er haldin í
annað sinn, samtímis í Kaupmanna-
höfn og Malmö, hefur það markmið
að kynna það fremsta og fram-
sæknasta í norrænni danslist.
Verkin þrjú sem Íslenski dans-
flokkurinn sýnir eru NPK, eftir list-
dansstjóra flokksins, Katrínu Hall,
verkið Elsa, eftir Láru Stefáns-
dóttur, sem hlaut fyrstu verðlaun í
alþjóðlegri danskeppni í Helsinki
fyrir rétt rúmu ári og Maðurinn er
alltaf einn eftir Ólöfu Ingólfs-
dóttur, verk sem flokkurinn hefur
sýnt víða í Evrópu og í Kanada allt
frá því það var frumsýnt árið 1999.
Þessi ferð til Kaupmannahafnar
er upphafið af utanlandsferðum
haustsins hjá Íslenska dansflokk-
urinn en hann mun ferðast til
Þýskalands og Frakklands í nóv-
ember.
Fleiri sýningarferðalög eru á
döfinni á komandi ári og eru þau
liður í þeirri stefnu sem Íslenski
dansflokkurinn markaði sér um
miðjan síðasta áratug, það er, að
leggja áherslu á ræktun íslenskrar
danslistar og koma henni á fram-
færi erlendis jafnframt því að fá
marga af fremstu danshöfundum
Evrópu til liðs við flokkinn.
Nánari upplýsingar fást á heima-
síðu Primo http://www.dans-
escenen.dk/primoindex.asp
Úr verkinu Maðurinn er alltaf einn eftir Ólöfu Ingólfsdóttur.
Íslenski dansflokkurinn
sýnir í Kaupmannahöfn
ÞRJÁR listakonur opna sýningu í
Listasafni ASÍ við Freyjugötu í dag
kl. 14. Það eru þær Annu Wilenius,
Karla Dögg Karlsdóttir og Sólrún
Trausta Auðunsdóttir sem sýna verk
sín undir yfirskriftinni Hugmyndir
um frelsi / Theories of Freedom. Þar
fást listamennirnir við hugmyndina
að baki frelsi einstaklingsins og
ábyrgðinni sem felst í valmöguleik-
um hans. Efniviðurinn er vatnslita-
málverk, ljósmyndir og söngur í
eyrnadiskói.
Annu Wilenius var gestanemi í
Myndlista- og handíðaskóla Íslands
við fjöltæknideild 1995–’96, út-
skrifaðist með BA-gráðu frá Uni-
versity of Art and Design Helsinki,
Departement of photography 1997.
Hún lauk MA-námi frá University of
Art and Design Helsinki, Departe-
ment of photography 2000.
Annu stundar nám í heimspeki og
hugmyndasögu við University of
Stockholm auk þessað starfa sem
myndlistarmaður.
Karla Dögg útskrifaðist úr Mynd-
lista- og handíðaskóla Íslands,
skúlptúrdeild 1999. Hún var gesta-
nemandi við Kungliga konstaka-
demian í Stokkhólmi 1998.
Hún tók þátt í alþjóðlegu sam-
vinnuverkefni í Helsinki, University
of Art and Design 1999.
Sólrún Trausta var við nám í Fjöl-
brautaskólanum í Breiðholti, á lista-
sviði 1991–1994.
Hún útskrifaðist úr Myndlista- og
handíðaskóla Íslands, Fjöltækni-
deild 1997.
Sýningin stendur til 20. október.
Listasafn ASÍ er opið alla daga
nema mánudaga. Aðgangur er
ókeypis.
Morgunblaðið/Þorkell
Sólrún Trausta Auðunsdóttir, Annu Wilenius og Karla D. Karlsdóttir.
Fjallað um frelsi
SÝNING á verkum 14 íslenskra
myndlistarmanna verður opnuð í
Ljósafossvirkjun í dag kl. 15. Titill
sýningarinnar er Hvalreki og eiga
þar verk Ásmundur Ásmundsson,
Daníel Magnússon, Egill Sæbjörns-
son, Erla S. Haraldsdóttir, Erla Þór-
arinsdóttir, Gabríela Friðriksdóttir,
Guðrún Vera Hjartardóttir, Hulda
Hákon, Ilmur Stefánsdóttir, Jón
Óskar, Margrét H. Blöndal, Sara
Björnsdóttir, Steingrímur Eyfjörð
og Svava Björnsdóttir.
Frá júní til september sýndi sami
hópurinn í Alma Löv-safninu, í
Värmland í Svíþjóð og kynnti þar ís-
lenska samtímalist.
Sýningin í Ljósafossvirkjun er op-
in þessa helgi og helgina 5. og 6.
október frá kl. 14–18.
Hvalreki í
Ljósafossvirkjun
♦ ♦ ♦
MARGT bendir til þess að sátta-
stefna stjórnvalda í Suður-Kóreu
undanfarin ár gagnvart grannanum í
norðri, „sólskinsstefnan“ svonefnda,
sé að bera árangur og trúnaðartraust
að myndast eftir áratuga óvild, að
sögn utanríkisráðherra Suður-
Kóreu, Choi Sung-hong. Hann vill
engu spá um það hvenær ríkin tvö
muni sameinast á ný en segir að fyrst
verði að bæta samskiptin enn frekar
og draga úr tortryggni. Umbætur í
efnahagsstjórn Norður-Kóreu séu
einnig nauðsynlegur grunnur slíkra
umskipta. „Sameining landanna mun
gerast í áföngum en ekki í einu vet-
fangi eins og varð í Þýskalandi,“ segir
hann. Choi er staddur hér á landi í
opinberri heimsókn og ræddi við
starfsbróður sinn, Halldór Ásgríms-
son, um viðskipti landanna, mögu-
leika á fríverslunarsamningi og fleiri
mál í gær.
Ekki hefur enn verið gerður frið-
arsamningur eftir Kóreustríðið sem
lauk 1953 og eru bæði ríkin, Suður-
og Norður-Kórea, með mikla heri
auk þess sem Bandaríkjamenn hafa
um 30.000 manna herlið í suðurhlut-
anum. Choi segir að mikil breyting
hafi orðið til batn-
aðar í samskiptum
Suður-Kóreu og
Japans við komm-
únistastjórn Kim
Jong-ils síðustu
vikur og mánuði.
Heimsókn Jun-
icheiro Koizumis,
forsætisráðherra
Japans, til norður-
hlutans nýverið
hafi markað þátta-
skil og George W.
Bush Bandaríkja-
forseti hafi ákveðið í vikunni að senda
sérstakan sendimann til viðræðna við
stjórn Kims í Pyongyang sem sé afar
jákvætt.
Verið að rjúfa einangrun
Ráðherrann er spurður hvað sé að
hans mati að gerast handan landa-
mæranna, hvort skipulag komm-
únista sé að gefa upp andann.
„Það er tvennt sem Norður-
Kóreumenn leggja mesta áherslu á,“
svarar Choi. „Annars vegar er það
trygging fyrir öryggi landsins, þeir
þurfa mjög á henni að halda. Hins
vegar er það aðstoð, þeir eiga við
mikinn efnahagslegan vanda að
stríða.
Alþjóðasamfélagið verður með til-
liti til friðar og stöðugleika að takast
á við þessi tvö viðfangsefni. Ég hygg
að Norður-Kórea sé nú á réttri leið,
verið er að rjúfa einangrunina, við
reynum að stuðla að því. Síðustu árin
höfum við fylgt „sólskinsstefnunni“
gagnvart Norður-Kóreu með það að
markmiði að ríkið verði eðlilegur og
ábyrgðarfullur liðsmaður í samfélagi
þjóðanna. Með þessu viljum við vinna
að friði og stöðugleika í heiminum.
Þeir hafa nú svarað okkur með því að
sýna vilja til að ræða við okkur og við
höfum nýlega gert ýmsa góða samn-
inga sem munu með tímanum ýta
undir stöðugleika og að lokum sam-
einingu norður- og suðurhlutans.
Samskiptin hafa á undanförnu ár-
um ýmist verið góð eða slæm en ég
tel að með því að taka upp beinar við-
ræður milli ráðherra ríkjanna hafi
tekist að ná frábærum árangri. Við
erum búin að tengja aftur saman
járnbrautirnar, á ný hafa verið veitt
leyfi til að ættingjar, sem landamær-
in hafa stíað í sundur, geti hist. Allt er
þetta góð byrjun á samstarfi og sátt-
um milli Kóreuríkjanna og upphaf
þess að hægt sé að byggja upp trún-
aðartraustið sem við höfum svo mikla
þörf fyrir.“
– Bush Bandaríkjaforseti sagði
fyrir nokkrum mánuðum að N-Kórea
væri hluti af „öxli hins illa“. Nú send-
ir hann fulltrúa sinn þangað til við-
ræðna. Hafa Bandaríkjamenn kú-
vent?
„Jafnvel þótt Bush hafi sínar efa-
semdir um ráða-
menn Norður-
Kóreu er nauð-
synlegt að ræða
við þá. Grundvall-
arafstaða Bush
er að hann vill
finna lausn á deil-
unum um gereyð-
ingarvopn N-
Kóreumanna
með viðræðum.
Forsetinn heim-
sótti Suður-
Kóreu í febrúar
sl. og átti þá ágætar viðræður við for-
seta okkar, Kim Dae-Jung. Banda-
ríkjaforseti lýsti fullum stuðningi sín-
um við stefnu okkar gagnvart
N-Kóreu, um það ríkir enginn vafi.
Forsetarnir urðu sammála um að
leita lausna á þessum mikilvægu mál-
um með viðræðum og þess vegna er
sendimaður Bush nú á leið til Norð-
ur-Kóreu.“
Ekki markmiðið að
innlima N-Kóreu
– Þú minntist á sameiningu í áföng-
um. Norður-Kóreumenn eru fleiri en
Austur-Þjóðverjar og mun verr
staddir. Við sáum hvað það var erfitt
fyrir Þjóðverja í vestri að taka inn
nýju héruðin við sameininguna og þið
eruð ekki næstum því jafnöflugir
efnahagslega og Þjóðverjar. Hve
hratt gengur þetta fyrir sig?
„Við munum þurfa að undirbúa vel
sameiningu Kóreu-ríkjanna og ferlið
ætti að taka þann tíma sem þarf og
gerast í áföngum. Þegar forseti okkar
hratt úr vör „sólskinsstefnunni“ gerði
hann öllum ljóst að markmið okkar
væri ekki að innlima norðurhlutann í
okkar ríki heldur væri það að efla alla
hugsanlega þætti samvinnu sem
hægt væri. Við höfum unnið að sátt-
um milli ríkjanna tveggja, eflt frið og
stöðugleika fyrir báða aðila en jafn-
framt gætt þess vel að draga ekki úr
varnarviðbúnaði okkar. Þegar Norð-
ur-Kórea hefur storkað okkur höfum
við orðið að geta svarað og það gerð-
um við. En þegar þeir hafa viljað
ræða frið höfum við tekið þeim vel.
Sameining ríkjanna ætti að verða
niðurstaða margslungins ferlis í sam-
skiptum Kóreuríkjanna. Við getum
engu slegið föstu um það hvenær hún
verði. Mestu skiptir fyrir báða að við
getum lifað hlið við hlið í friði. Þess
vegna leggjum við æ meiri áherslu á
samskipti, viðræður og samvinnu
milli stjórna landanna og milli al-
mennings í löndunum. Við erum ein
og sama þjóðin, þegar öllu er á botn-
inn hvolft. Sameining, sem gæti orðið
eftir mörg ár, ætti að vera eðlilegur
lokahnykkur á þessu sáttaferli, ekki
einhliða ákvörðun af neinu tagi eins
og gerðist í Þýskalandi.
Norður-Kóreumenn eiga við mikla
örðugleika að etja. Ef þeir efna ekki
til mikilla umbóta verður mjög erfitt
fyrir þá að halda áfram á núverandi
braut. Fyrir skömmu komu í ljós
merki um að breytingar séu í vænd-
um. Þeir hafa ákveðið að afmarka
hluta af einu héraðinu og gera hann
að sérstöku efnahagssvæði með eigin
stjórn.
Þetta kom okkur satt að segja
mjög á óvart. Verði framtakið að
veruleika gæti það sýnt að mikil
stefnubreyting sé orðin meðal ráða-
manna, þeir séu orðnir raunsærri og
það myndi auka mjög trúverðugleika
N-Kóreu meðal annarra þjóða í heim-
inum sem margar eru reiðubúnar að
veita ríkinu hjálparhönd.“
Lýðræðið verður rætt seinna
– Hjá ykkur ríkir nú lýðræði í vest-
rænum skilningi. Ræðið þið mikið um
lýðræði þegar þið hittið viðsemjend-
ur ykkar frá norðurhlutanum?
„Ég tel að það ættum við að gera
áður en yfir lýkur en við núverandi
aðstæður er mikilvægara að taka á
því sem mest hvílir á okkur, því sem
leysa þarf strax. Það sem brýnast er
að gera núna er að koma á friði og
stöðugleika í samskiptum Kóreuríkj-
anna. Þegar því verkefni er lokið
munum við ræða um efni eins og t.d.
hagsæld, kjör fólksins, einnig gereyð-
ingarvopnin sem ógna örygginu.
Spurningin um lýðræði í Norður-
Kóreu er afar erfitt viðfangsefni fyrir
ráðamenn þar. Þegar rétti tíminn er
kominn, þegar sættir eru komnar á
milli norðurs og suðurs, held ég að við
getum farið að ræða um lýðræði en
það gerist mun seinna og er ekki það
sem er mest aðkallandi núna,“ segir
Choi Sung-hong, utanríkisráðherra
Suður-Kóreu.
Sameining Kóreu-
ríkjanna mun gerast
hægt og í áföngum
Utanríkisráðherra Suð-
ur-Kóreu, Choi Sung-
hong, segir að sambúðin
við kommúnistaríki Kim
Jong-ils í norðri hafi
batnað verulega síðustu
vikurnar. Efnahags-
stefna Norður-Kóreu sé
einnig farin að taka mið
af meira raunsæi en áð-
ur. Kristján Jónsson
ræddi við Choi.
Morgunblaðið/Golli
Choi Sung-hong, utanríkisráðherra Suður-Kóreu, ásamt Halldóri Ás-
grímssyni utanríkisráðherra í Ráðherrabústaðnum í Reykjavík í gær.
’ Þegar Norður-Kórea hefur storkað
okkur höfum við orð-
ið að geta svarað og
það gerðum við. En
þegar þeir hafa viljað
ræða frið höfum við
tekið þeim vel. ‘