Morgunblaðið - 10.05.2003, Blaðsíða 52

UMRÆÐAN
52 LAUGARDAGUR 10. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Í MÍNU ungdæmi þekktu allir hugtakið orð-
heldni og enginn sem ég veit um var í nokkrum
vafa um hvað það þýddi. Menn vissu gjörla að það
sem felst í orðinu eru grundvall-
areiginleikar í samskiptum siðaðra
manna. Þetta þurfti ekki neinar
frekari skýringar. Svo einfalt er
þetta nú.
Þeir sem höfðu þann lífsstíl að
orðheldni kæmi þeim lítið við,
misstu það traust sem hverjum
manni er svo þýðingarmikið í sam-
skiptum við annað fólk. Ef slíkur einstaklingur
hvort sem hann var karl eða kona sóttist eftir
trúnaðarstörfum, forustu í félagsmálum eða ein-
hverskonar vegtyllu þá var hann útilokaður og
kom ekki til álita við slíkt val.
Þetta kemur nú upp í hugann þegar stjórnmála-
umræðan er að komast á lokastig í komandi Al-
þingiskosningum 10. maí n.k. Ég er einn af þeim
mörgu sem fögnuðu því þegar fólk hér í Reykjavík
tók höndum saman og sameinaðist um Reykjavík-
urlistann. Það var ekki fyrir það að ég gæti ekki
hugsað mér að Sjálfstæðisflokkurinn stjórnaði
borginni eins og hann hafði gert um margra ára
skeið, heldur fannst mér það jákvætt og í anda
lýðræðisins að flokkarnir deildu með sér æðstu
stjórn borgar og ríkis.
Eins og allir vita hefur Reykjavíkurlistinn undir
forustu Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur unnið
góðan sigur í þremur síðustu kosningum og er
hægt að segja að þetta hafi litið bærilega út í
byrjun þriðja tímabilsins. Þá skeðu undrin og
komu eins og skrattinn úr sauðarleggnum. Þessi
annars viðfelldna kona venti sínu kvæði í kross og
ruglaðist svo gjörsamlega á því hvað hugtakið
orðheldni hefur að geyma og sá sér nú hag í því
að láta sem þetta orðtiltæki ætti ekkert við hana.
Hún brosti sínu blíðasta brosi í fjölmiðlum og
skellti því framaní okkur kjósendur sína að þetta
hefði bara verið allt í plati.
Haft er fyrir satt að Ingibjörg hafi tekið þessa
ákvörðun án þess að ræða málið við sína sam-
starfsmenn í borgarstjórn aðra en þá sem eyrna-
merktir voru Samfylkingunni. Auk þess að hella
sér af öllu afli út í Alþingiskosningarnar og bjóða
sig fram sem forsætisráðherraefni Samfylking-
arinnar ætlaði Ingibjörg sér að sitja áfram sem
borgarstjóri R-listans. Uppi varð fótur og fit eins
og má geta nærri og mátti litlu muna að Ingibjörg
væri að ganga frá Reykjavíkurlistanum fyrir fullt
og allt. Fyrir sérstaka hæfni og dugnað tókst for-
ustumönnum framsóknar, vinstri grænna og
óflokksbundinna að finna mann til að taka að sér
borgarstjórastarfið.
Þið verðið að fyrirgefa mér ef ég gerist dóm-
harður um of, en brosið hennar Ingibjargar Sól-
rúnar Gísladóttur fyrrverandi borgarstjóra fannst
mér óeðlilegt og koma ekki frá hjartanu, þegar
hún var beðin um að svara því hvað hún meinti
með þessu öllu saman. Það leyndi sér ekki að
þarna fór manneskja sem var að afhjúpa sig og
kasta frá sér eiginleika sem hver heiðarlegur
maður má síst af öllu missa. Að mínu mati var
Ingibjörg Sólrún að kasta frá sér orðheldni en
þiggja þess í stað það sem ég vil kalla „athyglis-
sýki“. Það er sjúkdómur fólks sem er mikið í fjöl-
miðlum og finnst lífið vera innihaldslítið án þess.
Þegar þetta mál er rifjað upp þá hlýtur að
vakna sú spurning, hvort Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir er ekki að sækjast eftir ábyrgðarstarfi fyrir
alþjóð sem verður að teljast fremur litlar líkur á
að hún ráði við. Að vera valin til forustu í rík-
isstjórn Íslands tel ég vera það mikið ábyrgð-
arstarf að orðheldni og heiðarleiki verði að sitja
þar í öndvegi.
Ég fer nú að stytta mál mitt og tek það fram að
þetta er ekki sett fram af neinni andúð í garð
Ingibjargar Sólrúnar því mér hefur líkað fremur
vel við hennar störf í borgarstjórn Reykjavíkur.
Að fá mig og nægilega mikinn fjölda Reykvíkinga
til að koma Reykjavíkurlistanum þrisvar sinnum
til valda með þeim hætti sem raun varð á, og við-
skilnaður hennar gegn eigin yfirlýsingum, er að
mínu mati hreint ótrúlegt.
Minni réttlætiskennd er misboðið.
Um orðheldni Ingibjargar
Sólrúnar Gísladóttur
Eftir Gísla Guðmundsson
Höfundur er lífeyrisþegi.
ÞAÐ er mikill misskilningur að
vinstriflokkarnir hafi lagt grunninn
að þjóðarsáttinni í
byrjun árs 1990,
þrátt fyrir ítrekaðar
fullyrðingar þeirra
þar um. Hið rétta er
að hagsmunaaðilar
vinnumarkaðarins
knúðu hana í gegn-
um fjögurra flokka stjórn Stein-
gríms Hermannssonar, sem var
lengst af þjökuð af miklu innbyrðis
sundurlyndi.
Þjóðargjaldþrot blasti við
Þegar þjóðarsáttarsamningarnir
voru undirritaðir af þáverandi odd-
vitum vinnumarkarðarins, þeim
Einari Oddi Kristjánssyni, formanni
VSÍ (nú SA), og Ásmundi Stef-
ánssyni, forseta ASÍ, ásamt Hauki
Halldórssyni, formanni Stétt-
arsambands bænda (nú Bænda-
samtökin), hafði áratugum saman
verðbólga og efnahagsleg óstjórn
nagað sig að rótum atvinnulífsins.
Ekkert annað en langvarandi
kreppa og jafnvel gjaldþrot blasti
við íslensku efnahagslífi. Verðlags-
og launafrystingin sem samning-
arnir kváðu í höfuðatriðum á um
hefði ein og sér þó dugað skammt til
að koma efnhagslífinu á réttan kjöl.
Efnahagslegar umbætur
Til að fylgja þjóðarsáttinni eftir
þurfti víðtækan uppskurð á því upp-
trénaða sjóðakerfi og úrelta haf-
tabúskap sem efnahagsstjórnunin
hvíldi enn að miklu leyti á.
Það þýðir að sú herör sem aðilar
vinnumarkaðarins skáru upp gegn
eyðingaröflum verðbólgunnar hitti í
mark, vegna þess að ríkisstjórn
Davíðs Oddssonar hélt ótrauð þeirri
stefnu sinni að koma á þeim efna-
hagslegu umbótum sem þurfti, þrátt
fyrir mikla andstöðu og úrtölur
stjórnarandstöðunnar á árunum
1991 til 1995. Sá pólitíski stöðugleiki
sem sigldi í kjölfarið árin 1995 til
2002 treysti síðan þessar mikilvægu
umbætur í sessi, þannig að svigrúm
skapaðist fyrir eitt lengsta hagvaxt-
arskeið þjóðarinnar.
Að skreyta sig lánsfjöðrum hefur
sjaldan þótt góð pólitík og það er
því athyglisvert, ef ekki broslegt,
hvernig Samfylkingin og Vinstri-
grænir guma af þjóðarsáttinni í
nafni forvera sinna. Í fyrsta lagi
gerði ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar lítið annað en að blessa
samning sem aðilar vinnumarkaðar-
ins gerðu með sér í von um að koma
böndum á verðbólguna og í öðru
lagi barðist Alþýðubandalagið og
Alþýðuflokkurinn að hluta gegn
þeim efnahagslegu umbótum sem
þurfti til að þjóðarsáttin skilaði sér í
auknum stöðugleika og verð-
hjöðnun.
Margklofinn í
stjórnarandstöðu
Það vill nefnilega gleymast að Al-
þýðuflokkurinn kom margklofinn út
úr stjórnarsamstarfinu 1991 til
1995, þar sem hluti flokksins var í
stjórnarandstöðu meira eða minna
öll árin. Það er síðan kaldhæðn-
islegt að eitt af því fáa sem gamli
Alþýðuflokkurinn gat komið sér
saman um á þessum árum var að
tekjutengja bótakerfið í svo ríkum
mæli að tala má um fátæktargildrur
í því sambandi. Það var nú öll þjóð-
arsáttin sem forverar Samfylking-
arinnar stóðu að.
Blekkingartalið
um þjóðarsáttina
Eftir Helgu Guðrúnu Jónasdóttur
Höfundur er formaður Lands-
sambands sjálfstæðiskvenna.
MENNTAMÁLIN eru kosninga-
mál, sem betur fer, enda leggjum við
sjálfstæðismenn stoltir fram afrek
okkar í skólamálum
síðustu tvö kjör-
tímabil. Á það við um
öll skólastigin en ég
geri þó grunnskólann
að sérstöku umfjöll-
unarefni. Grunnskól-
inn er rekinn af sveit-
arfélögum samkvæmt lögum sem sett
eru á Alþingi og aðalnámskrá sem
menntamálaráðherra gefur út og hef-
ur reglugerðarígildi.
Ytri umgjörð hvetur til dáða
Mikil ánægja var með ráðstefnu
um nýbreytni í kennsluháttum
grunnskóla og sýningu um nýbreytni
í skólastarfi sem og hvatningar-
verðlaun fræðsluráðs sem fram fóru í
Reykjavík í ársbyrjun. Við opnun
sýningarinnar nefndi Gerður G. Ósk-
arsdóttir fræðslustjóri nokkra þætti í
ytri umgjörð skólanna sem hún taldi
að hlytu að hafa orðið mönnum hvatn-
ing til dáða. Meðal þess sem hún
nefndi var einsetning skólanna og
lengri skóladagur. Einnig stundir til
sveigjanlegs skólastarfs og fleiri
stjórnendur í skólunum. Kjarasamn-
ingar væru breyttir, bæði hvað varð-
aði meiri sveigjanleika þeirra og
hærri laun. Þá benti fræðslustjóri á
að fjárhagslegt sjálfstæði skólanna
hefði haft mikil áhrif.
Einsetningin
Ég tek undir með fræðslustjóra að
allir þessir þættir hafa án efa orðið
skólafólki hvatning til dáða og bar
sýningin þess glöggt merki. Einsetn-
ing grunnskóla var fyrst bundin í lög
árið 1995 en þá þegar voru 12 grunn-
skólar í borginni einsetnir. Ég nefni
þetta núna vegna þess að fulltrúar R-
listans gefa oft til kynna að einsetn-
ing grunnskóla hafi hafist í þeirra tíð.
Nýr kafli í íslenskri skólasögu
Ný aðalnámskrá grunnskóla kom
út árið 1999. Endurskoðun á aðal-
námskrám grunn- og framhaldsskóla
hófst haustið 1996 og aðalnámskrá
leikskóla nokkru síðar og hófst þá nýr
kafli í íslenskri skólasögu þegar í
fyrsta sinn var unnið samhliða að
námskrárgerð fyrir leikskóla, grunn-
skóla og framhaldsskóla. Meira en
tvö hundruð kennarar og aðrir sér-
fræðingar komu að verkinu og sam-
ráð var haft við fulltrúa stjórn-
málaflokka og hagsmunasamtaka.
Með nýjum námskrám er valfrelsi
nemenda aukið og þar með ábyrgð
þeirra á eigin námi. Grundvöllur
námskránna var skólastefna sem bar
yfirskriftina „Enn betri skóli – þeirra
réttur, okkar skylda“. Í skólastefn-
unni eru 33 áhersluatriði eða stoðir
og meðal þeirra má nefna sterkari
einstaklingar, lífsleikni, sjálfstæðir
nemendur, jafnrétti til náms, ólíkar
námsleiðir, sveigjanlegt skólakerfi og
fjölbreyttar kennsluaðferðir. Sam-
ræmdum lokaprófum hefur verið
fjölgað úr fjórum í sex. Þá eru þau
ekki lengur skylda heldur valfrjáls
sem mun án efa draga stórlega úr
stýringu þeirra á skólastarfið.
Stöðug þróun
Í menntamálaráðuneytinu var síð-
an stofnuð sérstök námskrárdeild ár-
ið 2000 og er hennar meginhlutverk
að tryggja stöðuga þróun á nám-
skránum. Horfið hefur verið frá því
að taka málið upp á nokkurra ára
fresti og í stað þess er litið á þetta
sem stöðugt þróunarmál. Verksvið
deildarinnar tekur til leikskóla,
grunnskóla, framhaldsskóla og tón-
listarskóla og hlutverk hennar er að
fylgjast með framkvæmd námskráa,
hafa frumkvæði að breytingum á
námskrám, taka við tillögum um nýj-
ar námskrár og breytingum á gild-
andi námskrám og leggja mat á slíkar
tillögur.
Menntamál eru kosningamál
Skóla- og menntamálin eru að öðr-
um ólöstuðum einn mikilvægasti
málaflokkurinn í samfélaginu og þar
með eitt það mikilvægasta sem kjós-
endur þurfa að velja um. Við megum
vera stolt og ánægð með það hvernig
menntamálin hafa þróast undir for-
ystu Sjálfstæðisflokksins. Sjálfstæð-
ismönnum hefur auðnast að leggja
grunn að markvissum framförum á
sviði skóla- og menntamála.
Menntamál eru
kosningamál
Eftir Guðrúnu Ebbu Ólafsdóttur
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.