Morgunblaðið - 06.07.2003, Blaðsíða 22

22 SUNNUDAGUR 6. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ ER kominn föstudagursíðari hluta júnímánaðar.Sólin skín hátt á lofti í höf-uðborginni í það minnstaog spáin fyrir helgina er
þrusugóð, nánast um land allt. Úti-
vinnandi fólk streðast við að klára
vinnuvikuna til að komast í afslöpp-
un og án efa ætla margir út úr bæn-
um. Á þjónustuverkstæði Seglagerð-
arinnar Ægis er verið að gera
fimmtán fellihýsi klár fyrir nýja eig-
endur. „Sumarið er háannatíminn
hjá okkur. Við vorum að vinna til
klukkan eitt í nótt við að taka á móti
nýju fellihýsunum svo við næðum að
afhenda þau öll í dag, áður en helgin
skellur á. Við höfum nefnilega lært
það af reynslunni að ef landanum
dettur í hug að eiga við okkur við-
skipti, er eins gott að hann fái hraða
og góða þjónustu. Það var ekki síst
þess vegna sem við brugðum á það
ráð, nú í fyrsta skipti, að fá tuttugu
fellihýsi flugleiðis til landsins fyrir
skemmstu enda byrjaði vertíðin mun
fyrr en við ráðgerðum auk þess sem
salan hefur verið meiri nú í sumar en
áætlanir okkar gerðu ráð fyrir. Ætli
megi ekki þakka góðri tíð og al-
mennri bjartsýni Íslendinga,“ segir
Björgvin Barðdal, framkvæmda-
stjóri Seglagerðarinnar Ægis hf.
Í minningu miðaldra fólks er ekki
svo ýkja langt síðan að enginn þótti
maður með mönnum nema að geta
státað af alhliða viðleguútbúnaði,
sem ekki fyrir svo margt löngu fólst í
þriggja, fjögurra eða fimm manna
Ægistjaldi með himni. Það þóttu ald-
eilis flottar græjur. Útilegugræjurn-
ar hafa nú heldur betur tekið stakka-
skiptum sé litið til íslenskra tjald-
stæða og má nú segja að enginn þyki
maður með mönnum nema að geta
státað af fellihýsi með öllum græjum
í eftirdragi, sé ferðinni heitið eitt-
hvað út úr bænum yfir sumartím-
ann. Í raun má segja að sprenging
hafi orðið á undanförnum árum í sölu
fellihýsa, sem flutt eru hingað til
lands frá Bandaríkjunum, en sam-
kvæmt upplýsingum frá Umferðar-
stofu eru á níunda þúsund tjaldvagn-
ar og fellihýsi nú í umferð hér á
landi. Seglagerðin Ægir er eitt
þeirra fyrirtækja sem flytur inn am-
erísk fellihýsi, og telja forsvarsmenn
fyrirtækisins að það sé með mestu
markaðshlutdeildina í fellihýsasöl-
unni. „Tjaldvagnar höfðu verið á
markaðnum í um þrjátíu ár áður en
fellihýsin komu til sögunnar og hittu
þau strax í mark hjá landanum.
Fellihýsi eru einfaldlega orðin hluti
af nútíma ferðamáta og öll þægindi
eru til staðar svo sem rafmagn, hita-
miðstöð, ísskápur og stundum sjón-
varp,“ segir Björgvin.
Það er fremur fátítt nú til dags að
íslensk fyrirtæki nái níræðisaldri, en
fullvíst er að Seglagerðin Ægir, sem
stofnuð var árið 1913, er eitt þeirra
fyrirtækja, sem nú hafa náð þeim
áfanga. Guðmundur Ingólfsson sjó-
maður stofnaði fyrirtækið og rak
einn fyrstu árin, en síðar keypti Sig-
urður Gunnlaugsson skipstjóri sig
inn í reksturinn. Þeir félagar stýrðu
síðan Seglagerðinni saman allt þar
til Guðmundur lést árið 1951. Þáver-
andi starfsmaður Seglagerðarinnar,
Óli Sigurjón Barðdal, keypti þá hlut
Guðmundar heitins og eftir fráfall
Sigurðar, árið 1960, keypti Óli einnig
hans hlut og hefur fyrirtækið æ síð-
an verið í eigu fjölskyldunnar. Árið
1977 var rekstri Seglagerðarinnar
breytt í hlutafélag og árið 1995 var
fyrirtækið gert að einkahlutafélagi,
sem það er í dag.
Hreinræktað fjölskyldufyrirtæki
Óli S. Barðdal, sem fæddist 5. júní
árið 1917, stýrði fyrirtækinu sínu
sjálfur allt þar til hann lést árið 1983,
en þá eignaðist sonur hans, Jón
Barðdal, fyrirtækið og á hann það
einn enn. Jón, sem er eini segla-
saumari landsins í dag, með réttindi
frá Iðnskólanum í Reykjavík, hefur
hins vegar aldrei mátt heyra á það
minnst að taka við stjórnartaumun-
um í fyrirtækinu sínu, heldur vill
hann hvergi annars staðar vera en í
skítagallanum á verkstæðinu og þá
helst við saumavélina. Því varð úr að
elsti sonur Jóns, Óli Barðdal, settist í
framkvæmdastjórastólinn eftir frá-
fall afa síns 1983, þá aðeins nítján
ára gamall, en fyrir tveimur árum,
ákvað hann að söðla um og hefja nám
í geislafræði við Tækniskóla Íslands.
Næstelsti sonurinn, Björgvin Barð-
dal, var þá næstur í goggunarröð-
inni, en hann segist hafa alist upp í
fyrirtækinu og vera næstbesti segla-
saumari landsins á eftir föður sínum.
Hann settist í forstjórastólinn fyrir
tæpum tveimur árum og telur sinni
framtíð þar borgið enda segist hann
hlakka til að fara í vinnuna á hverj-
um morgni. „Ég get ekki hugsað
mér skemmtilegra starf enda eru
ótal margir kostir við svona hrein-
ræktað fjölskyldufyrirtæki. Hér
setja menn fyrst og fremst hag fyr-
irtækisins í forgang og vinna þau
verk sem þarf að vinna, burtséð frá
starfsheitum og titlatogi. Þótt ég eigi
t.d. að heita framkvæmdastjóri, er
ég líka að svara í síma, stend í af-
greiðslu og hoppa á saumavélina
þegar mikið liggur við,“ segir Björg-
vin.
Ekkja Óla S. Barðdal, Sesselja
Barðdal, starfaði alla tíð í fyrirtæk-
inu, aðallega við sníðavinnu á verk-
stæðinu, þar til fyrir um sex árum
síðan að hún lét af störfum, en til
gamans má geta þess að hún tók
fyrst bílpróf 62 ára að aldri, eftir lát
eiginmanns síns. Auk þeirra feðga
Jóns og Björgvins, starfar Björk
Björgvinsdóttir, eiginkona Jóns og
móðir Björgvins, við afgreiðslu, Arn-
ar Barðdal, bróðir Björgvins, er
framkvæmdastjóri Tjaldvagnalands
og systirin, Sesselja Barðdal, starfar
á skrifstofunni. Starfsmenn fyrir-
tækisins eru um tuttugu yfir vetr-
artímann, en fjöldi þeirra tvöfaldast
yfir sumartímann. Að sögn Björg-
vins er ekkert í spilunum sem bendir
til annars en að fyrirtækið verði
áfram rekið sem fjölskyldufyrirtæki.
„Börnin okkar systkinanna eru ekki
alveg komin á aldur til að fá vinnu
hér, en það fer að líða að því að þau
fari að detta inn í sumarstörfin.“
80% af veltu á sumrin
Á undanförnum 20 árum hefur ár-
leg velta Seglagerðarinnar Ægis
aukist úr 60 milljónum króna og upp
í 400 milljónir króna nú. Þar með, sé
litið til veltutalna, er fyrirtækið með-
al 300 stærstu fyrirtækja landsins,
en um 80% af veltu fyrirtækisins á
sér stað yfir sumartímann. Mikið
vatn hefur runnið til sjávar frá því að
fyrirtækið hóf fyrst starfsemi fyrir
90 árum með það að markmiði að
þjónusta sjávarútveginn með segla-
saumi og yfirbreiðslum fyrir síldar-
bátana. Slíkar yfirbreiðslur þóttu
nauðsynlegar þegar siglt var með
aflann langa leið um úfið haf og
óhætt er að fullyrða að með fram-
leiðslu á yfirbreiðslunum hafi orðið
straumhvörf í starfsemi Seglagerð-
arinnar sem aftur þróaðist út í aðrar
framleiðsluvörur. Með nýjum hrá-
efnum og vinnuaðferðum jukust um-
svif fyrirtækisins og vörurnar urðu
fjölbreyttari. Þar ber hæst fram-
leiðsla á tjöldum sem hófst árið 1965
og landsmenn kannast örugglega við
sem Ægistjöld, þjóðhátíðartjöld og
vegavinnutjöld.
Árið 1989 setti Seglagerðin á fót
sérdeild innan fyrirtækisins, Tjald-
vagnaland, til að sjá um sölu á tjald-
vögnum og fellihýsum, en innflutn-
ingur á slíkum „lúxus“-tækjum var
þá nýhafin. Tjaldvagnaland hefur
verið í örum vexti síðan þá og ekki
síst eftir að innflutningur og sala
hófst á fellihýsum frá Bandaríkjun-
um árið 1997.
Af ríflega 400 milljóna króna ár-
Fellihýsin hluti af
nútíma ferðamáta
Seglagerðin Ægir fagnaði í júnímánuði níræð-
isaldri, en þrátt fyrir háan aldur er engin ellimerki
að sjá á fyrirtækinu. Það blómstrar nú sem aldrei
fyrr, ekki síst fyrir tilstilli ferðaþyrstrar og bjart-
sýnnar þjóðarsálar. Jóhanna Ingvarsdóttir fór í
Tjaldvagnaland í fylgd Björgvins Barðdals, sem nú
situr í stóli framkvæmdastjóra þessa rótgróna
fjölskyldufyrirtækis.
Eigendur Seglagerðarinnar Ægis, hjónin Jón Barðdal og Björk Björgvinsdóttir, ásamt börnum sínum, Arnari, Sesselju, Óla og Björgvini.
Seglagerðin framleiðir m.a. fortjöld á fellihýsi og er hafinn útflutningur á þeim.
Morgunblaðið/Arnaldur
Jón Barðdal forstjóri vill heldur sitja við saumavélina en skrifborðið.