Morgunblaðið - 19.09.2003, Blaðsíða 40

40 FÖSTUDAGUR 19. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík
Sími 569 1100

Símbréf 569 1329
Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Í GREIN í Mbl. í gær (17/9) er fjallað
um hversu mikilvægt það sé að fag-
stéttir séu menntaðar á sviði barna-
verndar. Ánægjulegt er að Morgun-
blaðið hafi ákveðið að gera þessu
mikilvæga máli ítarleg skil. Í grein-
inni leggur blaðamaður einkum
áherslu á það sem betur megi fara
varðandi menntun fagstétta en
minna er fjallað um þá kennslu og
samstarf við vettvang sem er þegar
fyrir hendi. Því viljum við fyrir hönd
greina sem kenndar eru við fé-
lagsfræðiskor HÍ: félagsráðgjafar,
tómstundafræði og námsráðgjafar
koma eftirfarandi upplýsingum á
framfæri.
Félagsráðgjöf og barnavernd
Eitt af meginstarfsviðum fé-
lagsráðgjafa eru störf á sviði barna-
verndar. Kennsla um starfshætti og
eðli barnaverndar er veitt í sérstök-
um námskeiðum og samþætt í fjöl-
mörg námskeið í grunnnámi í fé-
lagsráðgjöf (sem er 4 ára nám til BA
prófs með starfsréttindum). Kennsla
er ýmist í höndum kennara við HÍ
eða sérfræðinga af vettvangi.
Strax á fyrsta námsári fer fram
kynning á barnavernd í námskeiðinu
Félagsmálastefnur, velferð og vandi.
Á öðru ári taka allir nemendur í fé-
lagsráðgjöf námskeiðið Ofbeldi og
vanræksla í fjölskyldum. Í nám-
skeiðslýsingu segir: „Fjallað er um
kenningar, orsakir, eðli og umfang
ofbeldis og vanrækslu og mismun-
andi birtingarform í nánum sam-
skiptum. Þar á meðal ýmsar gerðir
vanrækslu, andlegt og líkamlegt of-
beldi, kynferðislega misbeitingu,
sifjaspell og nauðganir. Jafnframt
verður fjallað um ofbeldi milli systk-
ina, ofbeldi milli foreldra og áhrif
þess á börn og ofbeldi gegn öldruð-
um. Enn fremur er fjallað um lög-
gjöf, úrræði og forvarnarstarf, vinnu-
aðferðir, viðhorf og viðbrögð fag-
fólks.“
Á þriðja ári taka nemendur nám-
skeiðið Félagsmálalöggjöf II sem
fjallar um barnavernd sifja-, barna-
og refsirétt. Þar hafa sérfræðingar
frá Barnaverndarstofu, félagsráð-
gjafi og lögfræðingur verið kennarar
um árabil. Sérfræðingar Barna-
verndarstofu hafa sem stundakenn-
arar í félagsráðgjöf kennt þá náms-
þætti sem lúta að barnavernd og
framkvæmd barnaverndar, en nú er
kennslan einkum í höndum lektors í
félagsráðgjöf sem er sérmenntaður á
sviði barnaverndar. Námskeiðið er
byggt uppá fyrirlestrum og skipu-
lögðum kynnisferðum og því eru
skipulagðar kynnisferðir til Barna-
verndarstofu og Barnahúss hluti
námsefnis. Á þriðja ári taka nemend-
ur einnig ýmis námskeið sem lúta að
vinnulagi og aðferðum félagsráðgjafa
og þar er með margvíslegum hætti
fjallað um barnaverndarvinnu og
vinnubrögð sérfræðinga á því sviði.
Á fjórða ári taka nemendur nám-
skeið í Fjölskyldumeðferð- fjöl-
skylduvinnu og í Vinnuaðferðum með
börnum og unglingum þar sem sér-
stök áhersla er lögð á helstu einkenni
og vandamál sem börn og unglingar
eiga við að etja og vinnuaðferðir sem
tengjast sértækum vanda eru kynnt-
ar. Þá er athygli beint að stöðu barna
með tilliti til þeirrar þjónustu sem
þau fá og réttarstöðu þeirra. Á loka-
árinu hafa einnig verið skipulagðar
fræðsluferðir til Stígamóta sem hluti
af námskeiði þar sem kenndar eru
aðferðir í hóp- og samfélagsvinnu.
Félagsráðgjöf leggur áherslu á að
efla tengsl við vettvang og liður í því
er formlegur samstarfssamningur
við Barnaverndarstofu og fleiri stofn-
anir sem starfa á sviði barnaverndar.
Í framhaldsnámi í félagsráðgjöf
(MSW og MA) er einnig lögð áhersla
á barnavernd bæði í kennslu og rann-
sóknum.
Námsráðgjöf
Í námi í námsráðgjöf hefur Bragi
Guðbrandsson, forstjóri Barna-
verndarstofu, um árabil kynnt starfs-
hætti barnaverndaryfirvalda í mál-
stofu í námsráðgjöf. Skyldur náms-
ráðgjafa hvað varðar hlutverk þeirra
gagnvart barnaverndaryfirvöldum
eru til umfjöllunar í öðrum námskeið-
um í greininni þar sem það á við og
skipar sú umfjöllun æ stærri þátt í
námi námsráðgjafa.
Tómstundafræði
Tómstundafræði er ný námsleið
við Félagsvísindadeild og kennd sem
45 eininga diplómanám eða 30 ein-
inga aukagrein, í samstarfi við
Íþrótta- og tómstundaráð Reykjavík-
ur. Í tómstundafræði er kennt nám-
skeiðið Velferð barna – barnavernd
af Freydísi Jónu Freysteinsdóttur,
lektor í félagsráðgjöf. Markmið nám-
skeiðsins er að kynna starf barna-
verndaryfirvalda með áherslu á hlut-
verk þeirra sem starfa á vettvangi
frímtímans hvað varðar tilkynning-
arskyldu til barnaverndaryfirvalda.
Námskeiðið er opið öðrum nemend-
um. Námskeiðslýsing er svohljóð-
andi: „Fjallað er um uppbyggingu
þess kerfis sem viðkemur barna-
vernd, þ.e. barnaverndarnefndir,
kærunefnd barnaverndarmála,
Barnaverndarstofu og félagsmála-
ráðuneytið. Jafnframt er fjallað um
skilgreiningar á misbresti á uppeldi
barna, áhættuþætti misbrests og um
tilkynningarskyldu til barnaverndar-
nefnda. Að lokum er fjallað um ferli
barnaverndarmála, þ.e. tilkynningar,
könnun mála, áætlanagerðir, stuðn-
ingsúrræði og þvingunarúrræði.“
Námskeiðið er einkum ætlað nem-
endum í tómstundafræði en er opið
nemendum í öðrum skyldum grein-
um.
GUÐNÝ er lektor í félagsráðgjöf
og formaður félagsfræðiskorar.
HELGI er prófessor í félagsfræði
og varaformaður félagsfræðiskorar.
Vegna greinar um
mikilvægi tilkynn-
ingaskyldu og
ábyrgð fagstétta
Frá Guðnýju Björk Eydal og
Helga Gunnlaugssyni