Morgunblaðið - 20.09.2003, Blaðsíða 12

FRÉTTIR
12 LAUGARDAGUR 20. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
VEIÐI er nú að ljúka í Straumfjarð-
ará og er veiði þar hin mesta í 20 ár,
að sögn Ástþórs Jóhannssonar eins
leigutaka árinnar. Í lok vikunnar
voru komnir rétt tæplega 400 laxar á
land, en veitt er á þrjár til fjórar
stangir í ánni og aðeins á flugu.
Ástþór segir að meðalveiði margra
undanfarinna ára hafi verið í kring-
um 200 laxar þótt áin hafi farið í rúm-
lega 300 laxa í fyrra. „Veiðin fór hægt
af stað í vor vegna mikilla þurrka og
lítils vatnsmagns í ánni. Hún jókst
hins vegar jafnt og þétt þegar líða
tók á sumarið og menn muna ekki
aðra eins laxgengd í ánni síðan 1983.
Þetta er sjöunda árið sem aðeins er
leyfð fluguveiði í ánni og telur Ástþór
þá reglu, auk ötuls ræktunarstarfs,
vera lykilinn að vaxandi veiði í ánni.
„Ég vona að áin haldi styrk sínum á
komandi árum, en eins og alltaf ráða
ýmsar aðstæður í náttúrunni miklu
um framgang mála,“ bætti Ástþór
við.
Langá verður efst
Ljóst er að Langá á Mýrum verð-
ur með mestu heildarveiði sumars-
ins, en nú þegar veiði er að ljúka í
ánni eru komnir fast að 2.300 laxar á
land og ógrynni af fiski enn sprelllif-
andi í ánni, að sögn Ingva Hrafns
leigutaka. Metið frá 1978 heldur þó,
að vísu verður það að teljast naumt,
því þá veiddust 2.400 laxar. Vart leik-
ur vafi á því að ef skilyrði til veiða á
hinum svokallaða besta tíma hefðu
verið boðleg hefði metið kolfallið.
Holl sem nýlega lauk veiðum í
Fitjaflóði í Grenlæk lenti í hörku-
veiði. Alls lágu 70 fiskar í valnum,
blanda af sjóbirtingi sem var á bilinu
3 til 8 pund, og staðbundnum fiski,
urriða og bleikju og þar á bæ var
stærsti fiskurinn 9 punda bleikjurisi
sem veiddist í Trektinni svokölluðu.
Síðasta holl á svæðum 1–2 í Stóru
Laxá náði 14 löxum og var þó annan
daginn af tveimur illveiðandi vegna
fimbulkulda, að sögn Bjarna Júl-
íussonar sem þar var á ferð ásamt
fleirum. Bjarni og fjölskylda lentu í
ævintýri í Bergsnös, lönduðu fimm
boltafiskum á rúmri klukkustund, 7
til 16 punda. Tvær vænar hrygnur
þar af lentu lifandi í klakkistunni.
Síðustu fréttir frá Grímsá hermdu,
að áin væri skriðin yfir síðasta árs
tölu sína. Í lok vikunnar voru komnir
1.120 laxar á land eftir nokkuð góðan
endasprett, en í fyrra veiddust 1.116
laxar. Veiði í ánni lýkur í dag.
Besta veiði í Straumu í 20 ár
Morgunblaðið/Guðrún Bergmann
Ástþór Jóhannsson, umsjónar-
maður Straumfjarðarár.
Ljósmynd/Páll Ketilsson
Magnús Haraldsson með lax úr Kríubreiðu í Langá.
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?
ÞÓRIR Laxdal Sig-
urðsson, fyrrverandi
námstjóri, lést á
Landakotsspítala 18.
september. Hann
fæddist á Akureyri
24. júlí 1927. Foreldr-
ar hans voru Sigurður
Jónatansson (1864–
1949) frá Einarsstöð-
um í Reykjadal og
kona hans Ágústa
Rósa Jósefsdóttir
(1891–1974) frá
Hillnabakka á Ár-
skógsströnd.
Þórir lauk gagn-
fræðaprófi frá Menntaskólanum á
Akureyri 1944 og teiknikennara-
prófi frá Handíðaskólanum 1949.
Hann var við framhaldsnám í Dan-
mörku 1964 og sótti ýmis kenn-
aranámskeið innan lands og utan
1969–82.
Þórir var teiknikennari við
Laugarnesskóla 1949–1969 og
stundakennari þar 1969–83. Um-
sjónarkennari með myndmennta-
kennslu á skyldunámsstigi og safn-
akennslu í Reykjavík 1969–74.
Starfsmaður skólarannsóknadeild-
ar menntamálaráðuneytisins frá
1974, var námstjóri í mynd- og
handmennt frá 1975 fram til ársins
1992 og sinnti eftir það ýmsum
verkefnum á vegum ráðuneytisins
fram til 1994. Stjórnaði endur-
menntunarnámskeiðum fyrir
mynd- og handmenntakennara
1971–78 og 1983.
Þórir sat í ýmsum
nefndum, t.d. í mynd-
íðanefnd um skipan
mynd- og handmennt-
anáms í íslenskum
skólum 1971–73, for-
maður 1973 og for-
maður í námskrár-
nefnd mynd- og
handmennta 1973–77.
Þá var Þórir próf-
dómari í teikningu á
barnaprófi og ung-
lingaprófi í Reykjavík
1967–75 og sat í
stjórn Félags ís-
lenskra myndlistarkennara. Einnig
sat hann í stjórn Félags kennara á
eftirlaunum. Fulltrúi Íslands í
INSEA – alþjóðlegum samtökum
myndmenntakennara frá 1972.
Höfundur og meðhöfundur fjölda
rita um teikningu, mynd- og
handmennt, skrift og skriftar-
kennslu.
Þórir var mikill áhugamaður um
listir og listfræðslu, skrift og
skriftarkennslu. Hann var sjálfur
listaskrifari og var oft fenginn til
að annast skrautritun m.a. á verð-
launaskjöl af ýmsu tagi. Hann
hafði áhuga á handverki hvers
konar og sat í ritnefnd tímaritsins
Hugur og hönd.
Þórir kvæntist 1951 Herborgu
Kristjánsdóttur kennara frá Holti
í Þistilfirði (1922–1989). Þau eiga
sex börn.
Andlát
ÞÓRIR LAXDAL
SIGURÐSSON
LÍFLEGAR umræður urðu á morgunverðarfundi
Félags forstöðumanna ríkisstofnana um samskipti
stofnana við fjölmiðla. Styrmir Gunnarsson, rit-
stjóri Morgunblaðsins, fjallaði í framsöguerindi
sínu um samskipti fjölmiðla og opinberra stofnana,
sem hann taldi almennt vera góð. Ný löggjöf og
viðhorfsbreyting í þjóðfélaginu hefði leitt til þess
að aðgangur fjölmiðla að upplýsingum væri auð-
veldari en áður var.
Ekki eðlilegt að setja
tjáningarfrelsi starfsmanna skorður
Í umræðum var nokkuð rætt um samskipti ein-
stakra starfsmanna opinberra stofnana við fjöl-
miðla; þeirri spurningu var varpað fram hvort ekki
kynni að vera hæpið að allir starfsmenn gætu tjáð
sig í fjölmiðlum um málefni eigin stofnunar. Styrm-
ir sagði fjölmiðla yfirleitt reyna að tala við æðsta
mann í hverri stofnun eða þá sérstaka talsmenn
þeirra. Það væri út af fyrir sig ekkert vandamál en
sér þætti á hinn bóginn ekki eðlilegt ef stjórnendur
beittu undirmenn sína þrýstingi í því skyni að
koma í veg fyrir að þeir tjáðu skoðanir sínar í fjöl-
miðlum um meginmál en um það fyndust því miður
dæmi. Sagðist Styrmir ekki sjá nein sérstök rök
standa til þess að umræða um ríkisstofnanir og
málefni þeirra gæti ekki farið fram algerlega fyrir
opnum tjöldum svo fremi sem þær umræður væru
málefnalegar. Hann tók þó fram að vissulega ætti
slíkt ekki við um ýmis innri mál stofnana eins og
t.d. starfsmannamál o.s.frv.
Steingrímur Ari Arason sagðist auðvitað geta
tekið undir að æskilegt væri að umræða um op-
inberar stofnanir væri eins opin og kostur væri. En
menn yrðu að vera sér meðvitandi um að þeir
gerðu þá mun meiri kröfur til opinbera rekstrarins
en einkarekstrarins. Forstöðumenn stofnana væru
oft í þeirri stöðu að ákvarðanir sem þeir tækju
væru rekstrarlegs eðlis. Eðlilegt og sjálfsagt væri
að hafa opna umræðu á sjálfu umræðustiginu en
sem rekstrarstjórnendur hlytu stjórnendur stofn-
ana að gera þá kröfu til starfsmanna sinna að eftir
að ákvörðun hefði verið tekin stæðu þeir að baki
forstöðumönnum stofnananna.
Gagnvirk samskipti nauðsynleg
Bragi Guðbrandsson benti á að mikilvægt væri
að samskiptin við fjölmiðla væru gagnvirk og að
opinberir stjórnendur sýndu frumkvæði í sam-
skiptum við þá og í því að koma á framfæri upplýs-
ingum um nýjungar og breytingar. Hann teldi það
á hinn bóginn vera áhyggjuefni hversu augljóst það
væri að hæfni fólks og þekkingu á sumum fjöl-
miðlum, ekki síst á sumum útvarpsstöðvum, væri
ábótavant. Verst væri þegar þetta fólk brygði sér í
hlutverk rannsóknarblaðamanna og ætlaði að
ljóstra upp alls kyns hlutum. Oft hefði það ekki
hugmynd um lagalegan grundvöll sem stofnanir
ynnu eftir hvað þá nokkra fagþekkingu á viðkom-
andi sviði, þessir fjölmiðlamenn misskildu hluti og
færu síðan með miklu offorsi með ávirðingar á
hendur opinberum stofnunum sem gæti grafið
undan trúverðugleika þeirra. Stjórnendur stofn-
ana væru nánast varnarlausir gagnvart slíkri fjöl-
miðlun því aðgengi þeirra að sömu fjölmiðlum væri
oft afar takmarkað.
Blaðamenn hæfari en þjóðfélagið flóknara
Ritstjóri Morgunblaðsins sagði það vera vanda
allra fjölmiðla á Íslandi að þeir hefðu ekki efni á því
að vera með sérfræðinga á hverju sviði. Hins vegar
taldi hann blaðamenn nú vera miklu betur menntað
fólk en þeir voru fyrir nokkrum áratugum. Blaða-
menn sem ráðnir væru til starfa væru hæfari en áð-
ur var, vinnubrögð þeirra skipulagðari og upplýs-
ingaöflun þeirra faglegri. Þjóðfélagið væri aftur á
móti orðið miklu margbreytilegra og flóknara og
það væri vandi sem allir fjölmiðlar glímdu við.
Haraldur Johannessen benti á að stundum væru
forstöðumenn ríkisstofnana nánast píndir til þess
að fara í fjölmiðla og tjá sig. Sumir forstöðumenn
þekktu það að hægt væri að viðhalda málum jafn-
vel mánuðum saman og þess vegna gæti verið erfitt
að standa við ákvörðun um að tjá sig ekki. En hann
sagði það heldur ekki vera sama við hvaða fjölmiðil
menn tjáðu sig; hjá sumum fjölmiðlum gætu menn
átt von á því að fiskur lægi undir steini og þar kæmi
oft ritstýring fjölmiðla við sögu; stundum gengi það
svo langt að málið sem greint væri frá væri allt
annað en forstöðumaðurinn hefði tjáð sig um. Búið
væri að klippa eða „editera“ efnið út og suður og
slíta svör úr samhengi. Vandi forstöðumanna gæti
því óneitanlega á stundum verið nokkur og ekki
bætti úr skák að þeir gætu ekki stuðst við neinar
reglur um það hvernig ætti að taka á þessum mál-
um.
Styrmir sagði ritstýringu fjölmiðla vera ákveðið
vandamál, ef til vill ekki síst á ljósvakamiðlunum.
Allt eftirlit gæti verið mjög erfitt þegar kannski
væri verið að klippa til fréttir þegar útsending
frétta væri hafin. Staða ritstjóra blaðanna væri
mun skárri þar sem þeir gætu haft aðstöðu til að
skoða allar fréttir áður en þær væru prentaðar.
Fundur forstöðumanna ríkisstofnana um samskiptin við fjölmiðlana
Umræða um stofnanir fari
fram fyrir opnum tjöldum
Morgunblaðið/Ásdís
ÁRNI Þór Sigurðsson, forseti
borgarstjórnar og formaður sam-
göngunefndar, sagði á fundi borg-
arstjórnar á fimmtudaginn að huga
þyrfti að breytingum á vegalögum
þegar skoðað væri hvernig ríkið
kæmi að fjármögnun samgöngu-
mannvirkja. Nú væri fyrirkomulag-
ið þannig að fjármagn sem færi í
þjóðvegi, hvort sem þeir væru í
þéttbýli eða dreifbýli, nýttist við
lagningu hefðbundinna vega ann-
ars vegar og reiðvega hins vegar.
„Hinir mörkuðu tekjustofnar eru
sem sagt fyrir almenna bílaumferð
og þarfasta þjóninn, hestinn,“ sagði
Árni. „Það er hins vegar ekki
heimild til þess í vegalögum að
markaðir tekjustofnar fari í að
greiða stofnstíga, t.d. meðfram
þjóðvegum í þéttbýli. Það er ekki
heimild til þess þrátt fyrir að stofn-
stígar séu að sjálfsögðu samgöngu-
mannvirki fyrir þá sem velja þá
leið. Sívaxandi fjöldi fólks í þéttbýl-
inu velur þá leið að fara sinna
ferða fótgangandi, á reiðhjóli eða
línuskautum.
Árni segir að það þurfi að laga
vegalög að þessum breytta hugs-
unarhætti og einnig verði að koma
til heimild til að greiða stofnkostn-
að í almenningssamgöngum.
Heimilt
verði að
fjármagna
stofnstíga
VÖRUBÍLL valt við Teigsbjarg
framarlega á Fljótsdalsheiði um
fjögurleytið í gær. Ökumaðurinn
slasaðist ekki alvarlega, en er lítils-
háttar marinn, að sögn lögreglunn-
ar á Egilsstöðum.
Tildrög slyssins voru þau að
vörubílnum var ekið á vegi sem
liggur inn að Kárahnjúkavirkjun og
þegar hann mætti öðru farartæki
gaf vegkanturinn sig. Vörubíllinn
valt hálfa veltu og er mikið
skemmdur.
Vörubíll valt
♦ ♦ ♦