Morgunblaðið - 20.09.2003, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 LAUGARDAGUR 20. SEPTEMBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Áskriftarsími 881 2060
Í FORMI – leiðandi í lausnum
Skeifunni 17AcoTæknival Sími 550 4000 Fax 550 4001
HANDKNATTLEIKSVERTÍÐIN hjá kvenna-
liðum hófst í gær er heil umferð fór fram. Ís-
landsmeistaralið ÍBV hóf titilvörnina með
sigri gegn Fylki/ÍR en mesta spennan var í
Garðabænum þar sem grannaliðin Stjarnan og
FH áttust við. FH hafði betur, 23:21. Þórdís
Brynjólfsdóttir úr liði FH á hér í höggi við
Rakel Dögg Bragadóttur og Jónu Margréti
Ragnarsdóttur úr Stjörnunni. FH-sigur/55
Morgunblaðið/Kristinn
Fimleikafélagið hafði betur í grannaslagnum
SÖLUMIÐSTÖÐ hraðfrystihúsanna hyggst
halda merki villts þorsks á lofti með sérmerktum
umbúðum til að greina hann frá eldisþorski, en
fyrirsjáanlegt er að framleiðsla á eldisþorski vaxi
gríðarlega á komandi árum. Þetta kom fram í
máli Gunnars Svavarssonar, forstjóra SH, á
markaðsfundi félagsins sem fram fór í gær.
Gunnar sagði að íslenskur sjávarútvegur hefði
oft þurft að laga sig að breyttum aðstæðum og
umhverfi á mörkuðum fyrir sjávarútveg. Nú
veltu menn því til dæmis fyrir sér hvar þorskiðn-
aður Íslendinga stæði eftir 10 ár, þegar framboð
af eldisþorski gæti numið hundruð þúsunda
tonna. Hann sagði að ekki mætti fara fyrir villta
þorskinum eins og villta laxinum þegar fram-
leiðsla á eldislaxi jókst hröðum skrefum. Fram-
leiðendur og seljendur á villtum laxi hafi gleymt
sér algjörlega; laxinn misst öll séreinkenni sín og
hann tapað stöðu sinni á markaði. „Fer fyrir
þorskinum eins og laxinum, að öllu verður hrært
saman og að eldisþorskur jafnvel settur skörinni
hærra en sá villti? Er unnt að vinna á móti þeirri
þróun? Til hvaða ráða á að grípa?
Markaðssetja þorsk sem merkjavöru
Í mínum huga er aðalvörnin fólgin í því að
markaðssetja þorskinn sem merkjavöru. Þegar
ég tala um merkjavöru á ég ekki við bara eitt-
hvert nafn sem stendur á umbúðum, heldur
merki sem hefur náð ákveðinni stöðu á markaði
hvað hlutdeild varðar, merki sem hefur ákveðna
ímynd í huga notenda og selst á hærra verði.“
Gunnar sagði SH samstæðuna ætla að reyna að
gera það sem hægt er til að halda merki villts
þorsks á lofti. Liður í því sé að efla stöðu merkja-
vörunnar á öðrum þorskmörkuðum eins og í Bret-
landi, á Spáni og í Frakklandi. „Annað sem við ætl-
um einnig að gera er að fara að sérgreina villta
þorskinn frá eldisþorski. Við ætlum að tala um
villtan þorsk, ekki bara þorsk. Þetta gerum við
með merkingum á umbúðum, með auglýsingum og
dreifingu upplýsinga um eiginleika fisksins, um
umhverfið sem hann er veiddur í, um umgengni
um auðlindina og þar fram eftir götunum.“
Villtur þorskur greind-
ur frá eldisþorski
SH vill halda merkjum
villts þorsks á lofti
„TÖLVUR verða æ ríkari þáttur í daglegu
lífi fólks, jafnt ungra barna sem hinna full-
orðnu og þau börn sem ekki tileinka sér
tölvutæknina gætu átt það á hættu að verða
undir í lífsbaráttunni í framtíðinni,“ segir
Anna Magnea Hreinsdóttir, M.Ed. í upp-
eldis- og menntunarfræði og leikskóla-
stjóri.
Hún hefur gert rannsókn á tölvunotkun
barna í leikskólum en samkvæmt niður-
stöðunum er hæfileg blanda af tölvunotkun
og hinum frjálsa leik þroskavænlegust.
Hún bendir á að glögglega hafi komið fram
munur á því hvað drengjum og stúlkum
finnst skemmtilegast að gera í tölvunni.
Stúlkunum finnst skemmtilegast að mála
og fara í búðina að kaupa eitthvað að borða.
Tölvunotkun leikskólabarna
Strákar keppa en
stelpur versla

Daglegt líf/5/6
Á TÍU ára afmælinu sínu fékk Eyjólfur
Jónsson uppstoppaðan himbrima frá for-
eldrum sínum og stara frá frændfólki
sínu. Núna, fjórum árum síðar, á Eyjólfur
25 uppstoppaða fugla og nokkra í frysti-
kistunni, sem bíða þess að verða stoppaðir
upp. „Þetta byrjaði allt þegar ég var átta
ára og fór með foreldrum mínum á Nátt-
úrugripasafnið. Ég sagði að svona fugla
vildi ég eiga,“ segir hann um upphafið að
söfnunaráráttunni.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Eyjólfur Jónsson með himbrimann og
fleiri fugla sem hann hefur safnað.
Safnar uppstopp-
uðum fuglum
EINI bærinn þar sem kýr eru enn
handmjólkaðar á landinu heitir
Ytri-Mælifellsá í Skagafirði en
bóndinn þar er á besta aldri og
þótt engar séu mjaltavélarnar er
hann nettengdur. Kýrnar á bæn-
um virðast kunna þessu fyr-
irkomulagi einkar vel því árin
2001 og 2002 var bærinn með
hæstu meðalnyt kúabúa í Skaga-
firði þó búið sé líklega það
minnsta.
Nær sínum dýpstu
hugsunum við mjaltirnar
Á Ytri-Mælifellsá búa mæðg-
inin Jón Arnljótsson og Margrét
Ingvarsdóttir. Þar eru sex mjólk-
andi kýr og 160-170 fjár. Þau
mæðginin ganga yfirleitt saman
til handmjalta kvölds og morgna
þegar bæði eru heima.
„Þegar eru svona fáar kýr
skiptir það í raun ekki svo miklu
máli. Það er ekki það mikill tími
sem fer í mjaltirnar. Þegar við
erum tvö að mjólka fer svona
einn til einn og hálfur klukkutími
í mjaltirnar og þó svo maður sé
einn fer ekki það mikill tími í
þetta að það drepi mann. Þetta er
afslappandi og það má kannski
segja að maður nái sínum dýpstu
hugsunum á meðan,“ segir Jón
Arnljótsson, bóndi á Ytri-
Mælifellsá.
En hefur aldrei hvarflað að
þeim að nota tæknina?
„Það er svo sem margt sem
manni dettur í hug en það hefur
aldrei komist á neitt fram-
kvæmdastig. Þetta er ákaflega
lítill rekstur hjá okkur miðað við
stærð fjósa núna og okkur finnst
vart svara kostnaði að fjárfesta í
mjaltavélum.“
Jón segir að fjósið sé að vísu
komið nokkuð til ára sinna, það
sé byggt 1966, en ekki standi þó
til að reisa nýtt. „Ætli við sjáum
ekki til hvort þetta sleppur ekki á
meðan við nennum þessu.“
Jón sinnir búskapnum ein-
göngu en Margrét móðir hans
sinnir handverki og framleiðir
vörur aðallega úr hrosshári. Hún
byrjaði í hnakkgjörðum en fram-
leiðir nú meira af smærri hlutum
sem seldir eru ferðamönnum í
Varmahlíð. Jón segir þau komast
bærilega af enda séu fjárfesting-
arnar ekki miklar og vaxta-
greiðslur sligi þau því ekki.
„Nei, ég hef í raun aldrei farið
að heiman. Það mætti kannski
segja að mig hafi dagað uppi
hérna en okkur líkar vel að búa
hér, við værum ekki að þessu
annars.“
Nettengdur en hand-
mjólkar kvölds og morgna
Morgunblaðið/Björn Björnsson
Mæðginin á Ytri-Mælifellsá, Jón Arnljótsson og Margrét Ingvarsdóttir,
við mjaltir í fjósinu í gærkvöldi. Þar eru sex kýr handmjólkaðar.
Með hæstu með-
alnyt kúabúa í
Skagafirði