Morgunblaðið - 10.10.2003, Qupperneq 12

FRÉTTIR
12 FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Samningurinn um skiptingu afla úr
norsk-íslenska síldarstofninum er frá
árinu 1996 en í honum er kveðið á um
að 57% kvótans komi í hlut Noregs,
15,54% í hlut Íslands, 13,62% í hlut
Rússlands, 8,34% í hlut Evrópusam-
bandsins og 5,46% í hlut Færeyinga.
Norðmenn settu haustið 2002 fram
kröfur um breytta skiptingu afla-
heimilda. Samkvæmt kröfu Norð-
manna yrði þeirra hlutur 70%, hlutur
Rússa yrði óbreyttur eða 13,62%,
hlutur Íslendinga færi í 8,66%, hlutur
Færeyinga í 3,04% og hlutur Evrópu-
sambandsins í 4,67%. Ekkert aðildar-
ríkja samningsins hefur viljað fallast
á kröfur Norðmanna, heldur viljað
halda samninginn sem gerður var
1996. Síðastliðið sumar gerðu þau
flest tímabundna tvíhliða samninga
við Norðmenn sem í grófum dráttum
byggðust á eldra samkomulagi um
skiptingu veiðanna en fólu í sér að
þjóðirnar gáfu Norðmönnum eftir
hlutdeild af sínum kvóta gegn að-
gangi að norskri lögsögu.
Heildarkvótinn aukinn
um 115 þúsund tonn
Kolbeinn Árnason, skrifstofustjóri
í sjávarútvegsráðuneytinu, segir að á
fundinum í fyrradag hafi verið farið
yfir veiðar úr stofninum síðastliðið
sumar og gögn fiskifræðinga sem
bendi öll til þess að göngumynstur
síldarinnar hafi færst sunnar og vest-
ar en verið hefur undanfarin ár. Auk
þess séu teikn á lofti um breytingar á
sjávarhita og útbreiðslu átu sem enn
ættu að gefa til kynna auknar líkur á
að síldin veiðist innan íslenskrar lög-
sögu. Þrátt fyrir það sé engan bilbug
á Norðmönnum að finna. „Það er eins
og Norðmenn vilji ekki horfast í augu
við þessar staðreyndir og þeir fluttu
mál sitt með sama hætti og þeir gerðu
í fyrra,“ segir Kolbeinn.
Á fundinum var þó ákveðið að fylgja
ráðgjöf Alþjóðahafrannsóknaráðsins
um veiðar úr norsk-íslenska síldar-
stofninum á næsta ári en ráðið hefur
lagt til að ekki verið heimiluð veiði á
meira en 825 þúsund tonnum sem er
115 þúsund tonna aukning frá þessu
ári. Samkvæmt samkomulaginu frá
árinu 1996 verður kvóti Íslendinga því
á næsta ári rúm 128 þúsund tonn. Nái
krafa Norðmanna hins vegar fram að
ganga yrði kvóti Íslands ekki nema
rúmt 71 þúsund tonn. Íslensk skip
veiddu tæp 103 þúsund tonn af norsk-
íslensku síldinni á þessu ári en Norð-
menn tæp 180 þúsund tonn.
Ekki hefur verið boðaður annar
samningafundur vegna málsins en
Kolbeinn á von á því að það verði um-
ræður um það á ársfundi Norðaustur-
Atlantshafsfiskveiðinefndarinnar
(NEAFC) í nóvember.
Töluverð breyting
á göngumynstri
Framan af síðasta áratug var
norsk-íslenski síldarstofninn sífellt að
færa sig vestur á bóginn og nær Ís-
landi, en göngur síldarinnar hafa aft-
ur breytt um mynstur og síðustu árin
hefur hún ekki gengið jafnvestarlega
og áður, fyrr en nú í sumar. Í vorleið-
angri Hafrannsóknastofnunarinnar
varð vart við síld norður í lögsögu Jan
Mayen og sl. sumar varð einnig vart
við norsk-íslenska síld innan íslensku
lögsögunnar.
Hjálmar Vilhjálmsson, fiskifræð-
ingur á Hafrannsóknastofnuninni,
segir að svo virðist sem töluverð
breyting hafi orðið á göngumynstri
síldarinnar en þó ekki það mikil að
síldin hafi dvalið lengi innan íslensku
lögsögunnar. Til að svo verði þurfi
síldin væntanlega að skipta um vetur-
setustöðvar. „Það er ýmislegt sem
bendir til þess að hún sé í einhverjum
slíkum hugleiðingum. Hluti stofnsins
fannst ekki á vetursetustöðvum sín-
um austan við Lófóten í Noregi í
fyrra, heldur varð hans vart mun
norðvestar. Síldin hefur auk þess
hrygnt nokkuð sunnar en áður og
sömuleiðis var mun minna af átu í
austanverðu Noregshafi í sumar en
var í fyrrasumar. Nú var langmest af
átu mun vestar í Noregshafi og þang-
að sótti síldin, þó að ekki hafi hún
gengið inn í íslensku lögsöguna í
stórum stíl.“
Mjög stór árgangur
í farvatninu
Hjálmar segir að nú bendi margt til
þess að síldarárgangurinn frá árinu
2002 sé og verði stór, jafnvel mjög
stór. Reyndar hafi orðið vart við síld
úr þessum árgangi allt vestur undir
Jan Mayen. Það sé svipuð útbreiðsla
og á síldarárunum um og upp úr 1950.
„Þessi síld verður veiðanleg árið 2005
en aðallega árið 2006. Þegar sú síld
verður kynþroska og gengur út úr
Barentshafi, hlýtur hún að ganga
langt vestur af þeirri einföldu ástæðu
að þá verður svo mikið af síld að hún
verður að dreifa sér um allt hafsvæðið
til að hafa í sig. Eftir því sem meira er
af síld aukast líkurnar á því að eitt-
hvað af henni gangi upp að Íslandi.
Það verður því mjög spennandi að sjá
hvað verður úr þessum árgangi,“ seg-
ir Hjálmar.
Viðræður um veiðar úr
norsk-íslenska síldarstofninum



 




  

 
 

   
 




  
 
  




  



 



 

 


 
 
  !"#
$%&'
()







!* 
+,-+%-#-
"./

"./
$%&"./
0.(&.+%-#-
()


  






 


Norðmenn
hvika hvergi
frá kröfu sinni
NORÐMENN hvika hvergi frá þeirri kröfu sinni að auka hlutdeild sína úr
norsk-íslenska síldarstofninum í 70%. Fulltrúar stjórnvalda Íslands, Fær-
eyja, Rússlands og Evrópusambandsins höfnuðu alfarið kröfu Norðmanna á
stuttum samningafundi í Reykjavík á miðvikudag. Heildarkvóti úr stofninum
verður aukinn um 115 þúsund tonn á næsta ári.
ÚR VERINU
UM eitt hundrað portúgalskir
starfsmenn Impregilo S.p.A. við
Kárahnjúkavirkjun lögðu niður störf
í gær til að mótmæla skorti á vinnu-
fatnaði, ekki síst hlýjum öryggis-
skóm.
Starfsmennirnir hafa unnið við
efnisnámu vestan Jökulsár á Dal og
við samsetningu færibanda við
stíflustæðið.
Þegar snjóa tók í fyrradag fyrir al-
vöru var mönnunum nóg boðið og
ákváðu að mótmæla skorti á hlýjum
skóm og fatnaði með því að leggja
niður vinnu í gærmorgun.
„Það er fyrst og fremst skortur á
vatnsheldum, hlýjum öryggisskóm
sem við erum að mótmæla,“ sagði
Manuel Joâo, þar sem mennirnir
stóðu utan við tvo gáma sem hýsir
kaffiaðstöðu þeirra á verkstað.
„Okkur vantar einnig hlífðargalla til
skiptanna því einhvern tímann verð-
um við að geta þvegið af okkur
vinnufötin. Ég held að Impregilo
verði að axla þá ábyrgð að útvega
okkur útbúnaðinn sem okkur var lof-
að. Þegar við vorum ráðnir hingað
var okkur sagt að taka með okkur
eina skó og venjulegan fatnað, því
annað myndi fyrirtækið útvega. Við
fengum hjálm á hausinn, eitt par af
vondum skóm og einn sæmilegan
vinnugalla,“ segir Joâo.
Mönnunum við skúrana var
greinilega kalt og sýndu þeir blaða-
manni hvernig þeir höfðu sumir
troðið dagblaðapappír í skó sína til
að þétta þá, eða voru klæddir í plast-
poka yfir sokkana til að halda frá
raka.
Márió Sousa segir mennina ekki í
verkfalli, heldur sé einvörðungu um
friðsamleg mótmæli að ræða og
verði þau lögð af um leið og Impreg-
ilo sýni lit á úrbótum. „Fyrirtækið
hefur lofað okkur skóm í kvöld, en
við höldum að þeir verði nákvæm-
lega eins og þeir sem við fengum
fyrst og duga ekki í þessa veðráttu.
Ef svo reynist höldum við jafnvel
áfram að mótmæla.“
Fernando Sousa er kranamaður
og segist ekki hafa afborið að horfa
úr sínu hlýja kranasæti á mennina
úti í snjónum. „Sumir eru veikir að
vinna til að missa ekki laun og allir
eru þeir loppnir og aumir vegna
kuldans og bleytunnar. Ég sýni
þessum félögum mínum samstöðu
með því að leggja einnig niður
vinnu.“
Í gærkvöldi voru, að sögn yfir-
manna Impregilo, væntanleg með
flugi 300 pör af ullarsokkum fyrir
Portúgalana og hlýir og vatnsheldir
öryggisskór. Væri það ekkert
áhlaupsverk að finna slíkan fjölda af
þessum tilteknu skóm í mismunandi
númerum með skömmum fyrirvara í
landinu. Var yfirstjórn verkefnisins í
Kárahnjúkum ekki viðbúin því að
strax brysti á vetrarveðrátta á há-
lendinu eins og raun ber vitni.
Portúgalarnir segja að sextán úr
þeirra hópi séu hættir störfum fyrir
Impregilo og farnir heim. Þeir segj-
ast hræddir við að missa vinnuna
vegna mótmælanna, en samstaðan
veiti þeim styrk og hleypi vonandi
kjarki í aðra á svæðinu og þá sem
koma í þeirra stað, verði þeir reknir.
Reiknað er með hlýnandi veðri við
Kárahnjúka í dag.
Starfsmenn við Kárahnjúkavirkjun mótmæla aðbúnaði
Segja að þá
skorti vatns-
helda skó
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Hluti portúgalskra verkamanna sem lögðu niður vinnu í gær til að mótmæla skorti á hlífðarfatnaði og skóm við
vinnu sína í Kárahnjúkavirkjun. Þeir segja að fyrirtækið hafi ekki staðið við loforð um betri hlífðarföt.
Kárahnjúkavirkjun. Morgunblaðið.
NÝR talsmaður
Impregilo hér á
landi, Ómar R.
Valdimarsson,
vildi koma því á
framfæri við
Morgunblaðið að
fyrirtækið liti
ekki svo á að um
verkfall portú-
gölsku starfs-
mannanna hefði
verið að ræða í gærmorgun. Veð-
urskilyrði hefðu einfaldlega verið
svo slæm að starfsmennirnir hefðu
óskað eftir því að fara ekki til
vinnu fyrr en þeir fengju við-
unandi hlífðarfatnað. Verk-
efnisstjóri Impregilo við virkj-
unina, Gianni Porta, hefði fallist á
þessa ósk og vinnustöðvunin hefði
því verið með samþykki beggja
aðila.
Unnið hefði verið að því að
koma ullarsokkum austur á alla
starfsmennina. Fóru 300 pör af
sokkum með flugi í gærkvöld.
Ómar sagði að yfirmenn
Impregilo og starfsmennirnir
hefðu einfaldlega vanmetið veð-
urskilyrðin hér á landi, en dag-
urinn í gær hefði verið sá kaldasti
til þessa. Ómar sagði ennfremur
að fleiri vinnuskúrum yrði komið
fyrir á svæðinu þannig að verka-
menn gætu farið þar inn að hlýja
sér í verstu veðrunum. Einnig
væri unnið að því að koma upp að-
stöðu til að þurrka hlífðarföt
starfsmanna yfir nóttina.
Vinnustöðvun með sam-
þykki beggja aðila, segir
talsmaður Impregilo
300 pör af
ullarsokk-
um send
austur
Ómar R.
Valdimarsson
HÆSTIRÉTTUR staðfesti í gær
hálfs árs fangelsisdóm yfir hálf-
fimmtugum karlmanni sem veitt-
ist að öðrum með vasahníf að
vopni og skar hann í andliti.
Fórnarlambið hlaut skurð frá
vinstra gagnauga og niður undir
neðri vör sem þurfti að sauma
með 20 sporum, auk annarra
áverka.
Ákærði á að baki langan af-
brotaferil, en hann hefur frá árinu
1975 hlotið 40 refsidóma, aðallega
fyrir hegningarlagabrot. Árásin
sem hann var dæmdur fyrir nú
átti sér stað er hann og fórn-
arlamb hans deildu um áfengis-
flösku árla dags í nóvember 1999 í
íbúð við Lindargötu í Reykjavík.
Ákærði var dæmdur til að
borga allan sakarkostnað, þar
með talin málsvarnarlaun verj-
anda síns á báðum dómsstigum,
samtals 200.000 krónur. Einnig
fórnarlambi sínu 100.000 í skaða-
bætur auk vaxta og dráttarvaxta.
Málið dæmdu hæstaréttardóm-
ararnir Árni Kolbeinsson, Ingi-
björg Benediktsdóttir og Ólafur
Börkur Þorvaldsson. Verjandi
ákærða var Hilmar Ingimundar-
son hrl. Málið sótti Bragi Stein-
arsson vararíkissaksóknari.
Hálfs árs fangelsi fyrir líkamsárás