Morgunblaðið - 05.11.2003, Blaðsíða 13
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. NÓVEMBER 2003 13
Nú bjóðum við síðustu sætin í sólina 25. nóvember í 3
vikur á hreint ótrúlegu verði. Beint flug til Kanarí þann
25. nóvember. Það er um 25 stiga hiti á Kanarí í nóvember, og hér er auðvelt að
njóta lífsins við frábærar aðstæður. Þú bókar ferðina núna og tryggir þér síðustu
sætin og 4 dögum fyrir brottför hringjum
við í þig og látum þig vita hvar þú gistir.
Á meðan á dvölinni stendur nýtur þú
þjónustu reyndra fararstjóra okkar allan
tímann.
Síðustu sætin
Skógarhlíð 18, sími 595 1000
www.heimsferdir.is
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Verð kr. 39.950
Verð fyrir mann, m.v. 2 í íbúð, gisting,
skattar. 25. nóv, flug, gisting, skattar,
stökktutilboð. Heimkoma, 19. des.
Stökktu til
Kanarí
25. nóvember
frá 34.963
Verð kr. 34.963
Verð fyrir manninn, m.v. hjón með
2 börn, 2-11 ára. 25. nóvember, flug,
gisting, skattar, stökktutilboð.
Heimkoma, 19. des.
ÓSAMSTAÐA hagsmunahópa í ís-
lenskum sjávarútvegi hamlar
framþróun í greininni, að mati Óskars
Þórs Karlssonar, formanns Samtaka
fiskvinnslustöðva án útgerðar, og
kom fram á aðalfundi samtakanna
fyrir helgi.
Óskar sagði að aðilar í SFÁÚ væru
einkum fyrirtæki sem að mestu eða
alfarið byggi hráefnisöflun sína á því
að kaupa fisk á innlendum fiskmörk-
uðum. Því miður væru starfsskilyrði
markaðanna ekki nógu góð og raunar
óviðunandi á vissum sviðum, svo sem í
vigtunarmálum. Engin samstaða
virðist hinsvegar um það innan sjáv-
arútvegsins í heild að búa fiskmörk-
uðunum nauðsynleg starfsskilyrði.
Sagðist hann hafa átt sæti í fjöl-
mennri nefnd sem sjávarútvegsráð-
herra skipaði til að fjalla um málefni
fiskmarkaðanna. Nefndinni hafi hins-
vegar ekki auðnast að standa sameig-
inlega að einni einustu tillögu.
Sagði Óskar að reynslan af starfi
þessarar nefndar væri aðeins eitt
dæmi af mörgum um þá djúpu gjá
sem hefur myndast og er til staðar á
milli einstakra hagsmunahópa innan
sjávarútvegsins, þar sem hagsmunir
hvers hóps um sig eru allsráðandi í
umræðunni. Gott dæmi um þessa
djúpu gjá væri einnig sú umræða sem
sprottið hefur upp í kringum svokall-
aða línuívilnun sem stjórnvöld hyggj-
ast setja á á næsta ári. „Þeir sem
stunda línuveiðar og sjá sér hag í því
að línuívilnun komist á benda gjarnan
á að botnvarpan sé mikið skaðræð-
isveiðarfæri, sem skilji eftir sig hafs-
botninn eins og eyðimörk þar sem
hvergi sé lengur skjól að finna fyrir
fisk. Þetta er að sjálfsögðu stórlega
ofsagt.“
Óskar sagði að ekki tæki betra við á
hinum vægnum. „Þeir sem hinsvegar
stunda veiðar með troll og eru þar
með að sjálfsögðu svarnir andstæð-
ingar línuívilnunar hafa aðra sögu að
segja. Að þeirra áliti er línan hið
mesta skaðræðisveiðarfæri. Ótöluleg-
ur fjöldi af fiski slitni af línunni og
syndi síðan að þeirra sögn um allan
sjó glorhungraður og grindhoraður
með öngulinn langt ofan í maga.
Þannig er umræðan því miður
gjarnan um mörg fleiri mál og ekki
batnar það þegar talið berst að
byggðakvótanum, sem er okkur í
SFÁÚ reyndar mjög á móti skapi,“
sagði Óskar.
Hefur gefist upp
á ósamstöðunni
Árni M. Mathiesen, sjávarútvegs-
ráðherra, sagðist á fundinum kannast
við það vandamál sem Óskar ræddi
um. Hann sagði að togstreita og
ósamstaða alltof margra hagsmuna-
aðila í sjávarútvegi hafi valdið því að
hann hafi í raun gefist upp á því að
leita til þeirra eftir tilnefningum í
nefndir sem fjalla ættu um einstök
mál innan greinarinnar. Þess í stað
leitaði hann nú til einstaklinga sem
hafi tiltekna þekkingu og aðkomu að
einstökum málum. Þannig hafi hann
til að mynda valið í stjórn AVS-verk-
efnisins sem fjallar um aukið verð-
mæti sjávarfangs.
Aðalfundur Samtaka fiskvinnslu án útgerðar
Djúp gjá milli
hagsmunahópa
Morgunblaðið/Þorkell
KAUPFÉLAG Árnesinga skuldar að
meðtöldum ábyrgðum einn milljarð
króna umfram áætlað verðmæti
eigna, samkvæmt nýjum útreikning-
um sem lagðir hafa verið fram í
tengslum við framlengingu á
greiðslustöðvun félagsins. Héraðs-
dómur Suðurlands féllst í gær á að
veita félaginu áframhaldandi
greiðslustöðvun til 25. nóvember nk.,
en Kaupfélagið hefur verið í greiðslu-
stöðvun síðan 14. júlí í sumar.
Séu ábyrgðir sem félagið er í ekki
taldar með nema skuldirnar tæpum
1,5 milljörðum króna, eða 500 millj-
ónum umfram eignir.
Áður voru skuldir félagsins sagðar
320 milljónir króna umfram áætlað
verðmæti eigna.
Kaupfélag Árnesinga hefur átt í
miklum fjárhagsörðugleikum, eink-
um vegna fjárfestinga í tengslum við
endurbyggingu Hótels Selfoss.
Aðstoðarmaður Kaupfélagsins á
greiðslustöðvunartíma, Einar Gautur
Steingrímsson hrl., greindi frá því sl.
föstudag fyrir Héraðsdómi Suður-
lands að hækkun áætlaðra skulda frá
því beiðni um greiðslustöðvun var
fyrst sett fram 14. júlí sl. megi fyrst
og fremst rekja til ábyrgða skuldara
sem ekki höfðu verið bókfærðar og
voru án vitundar stjórnar.
Tekið var fram að þessar skuldir
hafi ekki verið viðurkenndar. Þá
hefðu kröfuhafar á greiðslustöðvun-
artímanum reiknað út kröfur með
fullum dráttarvöxtum og sumar
þeirra hefðu verið reiknaðar fram yf-
ir frestdag. Þá hafi innheimtuþóknun
bæst við kröfurnar.
Um helmingur eigna Kaupfélags
Árnesinga hefur verið seldur á
greiðslustöðvunartímanum. Þær
fasteignir sem eru óseldar eru sagðar
flestar í leigu og skili fullnægjandi
arði. Verðmætamat fasteigna félags-
ins hefur verið lækkað um 168 millj-
ónir króna, verðmætamat hlutabréfa-
eignar verið lækkað um 31 milljón
króna og verðmætamat skuldabréfa-
eignar verið lækkað um 23 milljónir
króna.
Kanna ábyrgðarskuldbindingar
framkvæmdastjóra
Einar Gautur sagði í Héraðsdóm-
inum að eftir væri að afstemma bók-
hald, innheimta viðskiptakröfur og
kanna ráðstafanir sem gerðar hafi
verið á síðastliðnum 6–24 mánuðum
með tilliti til riftanleika þeirra. Enn-
fremur ætti eftir að kanna endanleg-
ar launaskuldbindingar félagsins og
hvaða ábyrgðarskuldbindingar fram-
kvæmdastjóri félagsins undirritaði
fyrir hönd skuldara með vitund og
vilja stjórnar, hverjar hefðu verið
samþykktar eftir á og hverjar hefðu
verið gerðar í heimildarleysi.
Skuldir og ábyrgðir
milljarður umfram eignir
Kaupfélag Árnesinga fékk greiðslustöðvun framlengda
VOPNAFJARÐARHREPPUR er
orðinn stærsti hluthafi Tanga á
Vopnafirði með um 35% beinan og
óbeinan eignarhlut. Þetta er niður-
staðan eftir að samningur sem gerður
var við Eskju í júlí síðastliðnum, um
kaup á rúmlega 47% hlut Eskju í
Tanga, er nú að fullu kominn til fram-
kvæmdar.
Vopnafjarðarhreppur og einka-
hlutafélag sem er að fullu í eigu
hreppsins eiga nú rúmlega 30% í
Tanga. Næst stærsti hluturinn, tæp-
lega 25%, er í eigu Bjarnareyjar ehf.,
sem er félag sem er að jöfnu í eigu
Vopnafjarðarhrepps, Tanga hf.,
Kaupfélags Vopnfirðinga, Mælifells
ehf. og Bíla og véla ehf. Beint og
óbeint á hreppurinn því um 35% í
Tanga.
Þriðji stærsti eigandi Tanga er
Sparisjóðabanki Íslands hf. með tæp-
lega 14%. Aðrir stórir hluthafar eru
Vátryggingafélag Íslands hf. með
rúmlega 7%, Kaupþing-Búnaðar-
banki hf. með tæplega 5%, Olíufélagið
ehf. með rúmlega 3%, Ker hf. og
Tryggingamiðstöðin hf. með tæplega
3% hvort félag og Ker ehf. með tæp-
lega 2%.
Tangi er burðarás bæjarins
Ólafur Kr. Ármannsson, stjórnar-
formaður Tanga og hreppnefndar-
maður í Vopnafjarðarhreppi, segir að
með kaupunum á hlutabréfunum í
Tanga af Eskju sé reynt að tryggja
eignaraðild heimamanna. Hlutabréf-
in séu hins vegar keypt dýru verði og
þurft hafi að láta loðnukvóta á móti.
„Við eigum eftir að landa því hvernig
við komumst út úr þessu, en þetta er
fyrsta skrefið. Við höfum tekið þá
ákvörðun eins og áður hefur komið
fram að við ætlum að berjast til síð-
asta manns,“ segir Ólafur. Hann bæt-
ir því við að af 760 íbúum Vopnafjarð-
ar starfi 120–150 í Tanga og
fyrirtækið sé því alger burðarás í
bænum.
Eskja seldi bréf sín í Tanga á geng-
inu 2,09 samkvæmt samningi sem
gerður var í lok júlí. Lítil velta er með
bréf félagsins í Kauphöll Íslands og
engin viðskipti síðustu daga, en síð-
asta viðskiptaverð var 1,30.
Hreppurinn
stærstur í Tanga
HAGNAÐUR Eskju á fyrstu níu
mánuðum ársins nam 305 milljónum
króna, sem er 71% lægra en á sama
tímabili í fyrra þegar hagnaðurinn
nam 1.063 milljónum króna. Hagn-
aður fyrir afskriftir, EBITDA, lækk-
aði úr 1.163 milljónum króna í 724
milljónir króna, og framlegðarhlut-
fallið lækkaði úr 36% í 30% af rekstr-
artekjum, sem lækkuðu um rúman
fjórðung og námu 2.411 milljónum
króna.
Samkvæmt rekstraráætlun Eskju
er gert ráð fyrir að framlegðarhlut-
fallið verði um 29% á árinu, að því
gefnu að afurðaverð haldist stöðugt
og kolmunnaveiði verði viðunandi
það sem eftir lifir árs.
Á fyrstu níu mánuðum fyrra árs
var Eskja með 475 milljóna króna
fjármagnstekjur, en í ár námu fjár-
magnsgjöld félagsins 31 milljón og
fjármagnsliðir versnuðu því um rúm-
an hálfan milljarð króna. Eignir
Eskju hækkuðu úr 6,8 milljörðum
króna í 8,6 milljarða króna og eig-
infjárhlutfall lækkaði úr 33% í 28%.
Hagnaður Eskju dregst saman um 71%
síðastliðinn þegar það hækkaði
skyndilega og fór í 172 pens 19. ágúst.
Gengið breyttist lítið frá þeim tíma
KAUPÞING Búnaðarbanki hefur
aukið hlut sinn í breska fjárfesting-
arbankanum Singer & Friedlander
úr 6% í 9,5%. Kaupþing Búnaðar-
banki hefur ekki viljað gefa upp
hverjar fyrirætlanir bankans eru eða
hvort ætlunin er að auka hlutinn frek-
ar, en leyfi breska fjármálaeftirlitsins
þarf til að eiga stærri hlut en 10%.
Gengi Singer & Friedlander var
um og undir 160 pens þar til í ágúst
þar til í síðustu viku þegar greint var
frá því að Kaupþing Búnaðarbanki
ætti orðið 6% hlut í bankanum og
vangaveltur hófust um hvort Kaup-
þing Búnaðarbanki hygðist gera yf-
irtökutilboð. Lokagengi bréfanna í
gær var 208 pens og markaðsverð
bankans 403 milljónir punda eða 52
milljarðar króna. Markaðsverð Kaup-
þings Búnaðarbanka er 84 milljarðar
króna.
Kaupþing Búnaðarbanki
eykur hlut sinn í S&F
HAGNAÐUR Tanga nam 134 millj-
ónum króna á fyrstu níu mánuðum
ársins, sem er 57% samdráttur frá
sama tímabili í fyrra. Rekstr-
artekjur drógust saman um fimmt-
ung og námu 1.439 milljónum króna,
en hagnaður fyrir afskriftir og fjár-
magnsliði jókst um 48% og nam 380
milljónum króna. Inni í þeirri tölu er
153 milljóna króna söluhagnaður
vegna sölu á varanlegum aflaheim-
ildum í loðnu.
Veltufé frá rekstri dróst saman
um 35% og nam 164 milljónum
króna.
Fjármagnsliðir voru jákvæðir um
227 milljónir króna í fyrra, en versn-
uðu um 250 milljónir króna og voru
nú neikvæðir um 24 milljónir króna.
Eignir jukust um 100 milljónir
króna og námu tæpum 3 milljörðum
króna og eiginfjárhlutfall lækkaði
lítillega og nam tæplega 33%.
Nokkur óvissa er í frétt frá félag-
inu sögð um hvort það muni starfa
áfram í óbreyttri rekstrarmynd í
kjölfar eigendaskipta á meirihluta
hlutafjár og sölu á þriðjungi afla-
heimilda félagsins í loðnu.
Hagnaður
Tanga dregst
saman um 57%
ÚR VERINU