Morgunblaðið - 05.11.2003, Blaðsíða 30

MINNINGAR
30 MIÐVIKUDAGUR 5. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ HrafnhildurOddný (Odda)
Sturludóttir fæddist í
Reykjavík 13. maí
1949. Hún lést á líkn-
ardeild Landspítal-
ans í Kópavogi 28.
október síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Sturla Péturs-
son, f. 1915, d. 1999,
og Steinunn Her-
mannsdóttir, f. 1921,
d. 1994. Systkini
hennar eru Haukur
Dór, f. 1940,
Dóróthea, f. 1942, og
Pétur Rúnar, f. 1947. Odda dvaldist
meira eða minna hjá Ástu Her-
mannsdóttur, f. 1930, d. 1992, móð-
Þau slitu samvistum 1990. Hún
kynntist Gunnari Snorrasyni sum-
arið 1994 og bjuggu þau saman í
Krókamýri 12, ásamt börnum.
Börn Oddnýjar eru: 1) Sigurður
Bjarni, f. 1971, sambýliskona Ingi-
björg Ásta Sigurðardóttir, f. 1974,
þau eiga dóttur, auk þess á hann
dóttur fyrir. 2) Ásta Kristín, f. 1976,
sambýlismaður Sigurgísli Jónas-
son, f. 1975, þau eiga eina dóttur. 3)
Hermann, f. 1981, sambýliskona
Ósk Auðunsdóttir, f. 1983. 4)
Hrafnhildur, f. 1982. Einnig ól
Odda upp mág sinn, Kristin Andrés
Gunnlaugsson, f. 1957, d. 1984, frá
því hann var 13 ára. Odda eignaðist
fjögur stjúpbörn og tók hún þau að
sér sem sín eigin. Þau eru: 1) Þor-
gils, f. 1971, sambýliskona Eygló
Sigurðardóttir, f. 1978, þau eiga
tvær dætur, 2) Agnes Hrönn, f.
1979, sambýlismaður Sveinbjörn
Davíð Magnússon, f. 1978. 3) Pétur
Örn, f. 1986. 4) Gunnar, f. 1989.
Útför Oddu fer fram frá Vídal-
ínskirkju í Garðabæ í dag og hefst
athöfnin klukkan 15. Bálför fer
fram síðar.
ursystur sinni, og
Árna Sigurjónssyni, f.
1926, og leit hún á þau
sem sína foreldra, og
hefur alla tíð síðan
verið talin með í þeirra
fjölskyldu. Uppeldis-
systkini hennar eru
Þorsteinn, f. 1951, Sig-
ríður Dóróthea, f.
1952, Sigurjón, f. 1957,
Hermann, f. 1958, El-
ín, f. 1961, d.1997, og
Oddur, f. 1965.
Odda giftist Sigurði
Ágústi Gunnlaugssyni
16. september 1972,
þau hófu búskap í Holtagerði í
Kópavogi og fluttu fljótlega í
Garðabæ þar sem hún bjó síðan.
Nú er stríðinu við illvígan sjúkdóm
lokið. Stríðið var stutt og erfitt. Þó er
það huggun harmi gegn að við stönd-
um í þeirri trú um að þú hafir fengið
góðar móttökur og líði vel.
Nú þegar þú ert farin hefur mynd-
ast stórt skarð í líf okkar sem enginn
getur fyllt upp í.
Við viljum þakka þér fyrir allar
stundirnar sem við áttum saman.
Þegar við minnumst þín dettur okkur
margt í hug. Þessar minningar eru
okkur mjög dýrmætar. Við munum
tryggja það að minningar um góða
mömmu og ömmu muni lifa.
Við erum mjög þakklát að hafa
fengið að njóta nærveru þinnar þessi
ár sem þú varst hjá okkur. Það sem
er fjölskyldunni mjög mikilvægt og
dýrmætt er að þú hélst vel utan um
okkur, bæði í leik og starfi.
Að endingu viljum við þakka stúlk-
unum í Karitas, starfsfólki 11-E fyrir
gott starf. Sérstakar þakkir viljum
við senda til líknardeildarinnar í
Kópavogi fyrir ómældan stuðning og
umhyggju á þessum erfiðu tímum.
Sofnar drótt, nálgast nótt
sveipast kvöldroða himinn og sær.
Allt er hljótt, hvíldu rótt
Guð er nær.
Hvíldu í friði
Sigurður B., Ásta Kr., Her-
mann og Hrafnhildur.
Þegar við minnumst systur okkar,
hennar Oddu, koma óteljandi atvik
upp í hugann sem alltof langt mál yrði
að rifja upp í stuttri minningargrein
en það sem efst er í huga okkar er
þakklæti fyrir að hún skyldi rata til
okkar og verða ein af okkur „Háeyr-
ingunum“ en við kennum okkur við
æskuheimilið í Víkinni.
Odda var elst okkar og passaði
okkur þar af leiðandi flest öll eða var
leikfélagi okkar, hún var í senn hinn
mesti fjörkálfur, gleðigjafi og ekki
síst huggari þeirra sem minna máttu
sín í hópnum og tók ávallt upp hansk-
ann fyrir þá sem hallast stóðu, hafði
einstakt lag á að snúa ergelsi og
gremju upp í grín og kæruleysi þann-
ig að særindin gleymdust. Þessir eig-
inleikar hennar fylgdu henni alla tíð
og gerðu hana að eftirsóttum starfs-
manni og frábærum skáta en fyrir
þau félagstörf til margra ára hefur
hún hlotið æðstu orðu þeirra samtaka
eða Þórshamarinn.
Þegar við systkinin fórum að hleypa
heimdraganum og sækja til Reykja-
víkur áttum við alltaf öruggt skjól hjá
Oddu og hún taldi ekki eftir sér að
snúast með okkur um borg og bæ. Þá
kynntumst við líka honum Kidda, upp-
eldissyni hennar, sem féll frá svo alltof
snemma á svipleganhátt, en með þeim
og börnum Oddu og Sidda var mikill
kærleikur og fráfall hans þeim öllum
gríðar mikið áfall, enda óskaði Odda
eftir að fá að hvíla hjá honum í Foss-
vogskirkjugarði.
Odda var einstök manneskja sem
lífið fór ekki alltaf mjúkum höndum
um, hún kvartaði ekki og vann sig
ávallt útúr vandamálum með eigin
dugnaði ogþrautseigju og við sem
þekktum hana hefðum stundum viljað
að hún hefði leitað meiri hjálpar hjá
okkur. En hún vildi ekki íþyngja öðr-
um og eins var það þegar hún var orð-
in fárveik; alltaf hafði hún það gott að
eigin sögn.
Fjölskyldan, börnin og barnabörn-
in hennar Oddu voru það sem upp úr
stóð og hún var tilbúin að gera hvað
sem var þeim til hagsbóta og hún vissi
líka hvað það var mikilvægt að þau
stæðu sig vel í námi og vinnu og sann-
arlega vissi hún manna best hvað góð
fjölskylda er mikilvæg þeim sem eru
að vaxa úr grasi. Í veikindum hennar
endurguldu þessir geimsteinar henn-
ar væntumþykjuna með einstakri um-
hyggju ásamt Gunnari sem annaðist
Oddu sína af einstakri einurð og ást
seinustu vikurnar sem endranær. Nú
að leiðarlokum erum við þess fullviss
að Odda sé komin til æðri vídda þar
sem endalaus kærleikur ríkir og hún
sé þar í góðum félagsskap farinna ást-
vina.
Við þökkum öllu því góða hjúkrun-
arfólki, sem annaðist Oddu, kærlega
HRAFNHILDUR
ODDNÝ (ODDA)
STURLUDÓTTIR
A
f myndum þeim, sem
Ragnar Axelsson tók
og birti í Morg-
unblaðinu með
greinaflokknum
Landið sem hverfur, varð mér
strax minnisstæðust myndin af
steininum, sem starir austur yfir
Jökulsá á Dal.
Í myndatexta sagði að þessi
„illúðlegi steinþurs“ væri ríflega
mannhæðar hár og horfði frá
vesturbakka Jöklu til austurs
neðan við Lindur í Hálsi.
Illúðlegur er hann hreint ekki í
mínum augum, heldur þvert á
móti góðlegur galdur, sem landið
okkar er svo ríkt af.
Þessi mynd hefur snortið fleiri
en mig, því hún var valin bezta
landslagsmyndin á árlegri sýn-
ingu Blaðaljósmyndarafélags Ís-
lands í
marzbyrjun
á þessu ári.
Í umsögn
dómnefndar
er myndin
sögð hafa
yfir sér dulrænt yfirbragð. „Hér
virðist tröll hafa steinrunnið og
spyrja má, er það að gæta há-
lendisins?“
Þessi mynd hefur verið gefin út
á korti, sem reynzt hefur öðrum
kortum vinsælla, og birzt í bók
þeirra Guðmundar Páls Ólafs-
sonar, Friðþjófs Helgasonar, Jó-
hanns Ísbergs og Ragnars Axels-
sonar, Um víðerni Snæfells. Þar
heitir hún „Gljúfrabúinn mikli“.
„Og neðar, þar sem aftur hæg-
ir ögn á organdi elgnum, má sjá
rauða og fjólurauða bakka og
brúnir og þar getur að líta
„Gljúfrabúann“ sem er orðinn
tákngervingur Hjalladals og
Jöklu,“ segir m.a. í þessari bók.
Í mínum huga tók þessi
gljúfrabúi strax á sig nafnið Ár-
maður landsins. Mér fannst hann
einhvern veginn hljóta að vaka
yfir landinu og vera tákn þess;
einskonar landvættur.
Ég sá fyrir mér hvernig nátt-
úran hafði meitlað hann í bergið
og gefið honum líf svo hann
mætti með vakandi auga verja
landið gegn allri vá.
En nú á hans tími að vera lið-
inn. Menn eru búnir að missa
trúna á landvættina og þar með
svipta þá fjöri og gera þeim
ókleift að verja landið.
Drekinn, fuglinn, griðungurinn
og bergrisinn fá sig hvergi hrært.
Með tækninni höfum við stökkt
tröllunum á burt. Menn tala um
að stækka þjóðarkökuna og
meina þá að minnka landið. Og
nú ætlum við að sökkva landvætt-
inum við Jöklu ofan í Hálslón.
Faðir minn heitinn sagði mér,
að í fossinum í skógræktinni í
Siglufirði væru vættir, sem hann
hefði með sér í skógræktinni.
Þess vegna datt honum aldrei í
hug að breyta fossinum. Ekki
erfði ég þennan næmleika hans
pabba; að eiga vit með vættum,
en mér hefur aldrei komið annað
til hugar en að trúa honum. Mér
hefur líka alltaf verið gott hjá
þessum fossi. Þess vegna er hann
eitt af þeim táknum, sem halda
mér til íslenzkrar náttúru; í mín-
um huga er hann árfoss landsins.
Svona staði á ég mér fleiri.
Ég nefni af handahófi atvik úr
ferð með Úlfari Ágústssyni Ís-
firðingi á Hornbjarg.
Eins stórkostlegt og það er að
standa uppi á bjarginu, þá man
ég líka stund, sem við áttum neð-
anbjargs, norðan við Hornbjargs-
vita.
Þar heitir Blakkibás og fellur
foss í sjó. Úlfar mjakaði bátnum
hægt að stálinu þannig að fossinn
féll silfurglitrandi niður hjá borð-
stokknum.
Og vestar; undir Hælavík-
urbjargi, þar sem Hæll og Göltur
standa úr sjó. Hæll hár og mjór
og í mínum huga steindar persón-
ur, sem horfa til bjargs og hafs.
Annan stað og annan drang,
sem mér hafa aldrei liðið úr
minni, fann ég í Kaldalóni fyrir
margt löngu. Það var hrífandi að
sjá þarna samspil þeirra and-
stæðna, sem íslenzk náttúra býr
yfir; grænan gróður, berangur og
brakandi skriðjökul og Mórillu
kvíslast þar í millum.
Þá teygði Lónsjökull sig niður
úr Drangajökli með Votubjörgum
og Jökulholti og alla leið í dal-
botninn. Síðast þegar ég kom í
Kaldalón hafði jökultungan hopað
upp fyrir miðja hlíð, en andrúm
staðarins hafði ekkert hopað.
Óbreytt sýndist mér líka
Sigga; drangurinn fremst í
Keggsi, handan ár gegnt Votu-
björgum.
Þar situr Sigríður, unnusta
Ólafs Hávarðssonar, en hún gekk
í þennan drang eftir víg hans og
mælti svo um, að þar myndi hún
sitja unz sjór hefði brotið dys
Ólafs í Lónseyrartúni. Menn
segja dysina nú horfna, en Sigríð-
ur hefur fundið sér nýtt hlutverk
og situr sem fastast; ármaður
landsins í Lónseyrarhlíð.
Sem við Hornbjarg og Hæla-
víkurbjarg og í Kaldalóni smíðar
náttúran víða breytingar á landið.
Gegn sumum berjumst við og
freistum þess að færa land til
fyrra horfs, en aðrar ganga yfir
mótþróalaust. Sums staðar hefur
mannshöndin valdið breytingum,
sem ekki verða teknar til baka.
Þannig er um þær breytingar,
sem virkjanaframkvæmdir norð-
an Vatnajökuls valda.
Fyrir ljósmynd Raxa er land-
vætturinn á bakka Jöklu orðinn
tákn þess lands, sem við ætlum
að fórna.
Ég græt það, að við skulum
ætla að ganga svo freklega í
skrokk á landinu. Mér finnst ég
ekki vera það landríkur maður,
að mig muni ekki um annað eins.
Ég veit að ég gríp í rassinn á
deginum með þessu tali. Hjólin
eru farin að snúast á hálendinu.
Land verður fært í kaf.
En eigi skal sökkva – öllu.
Mér finnst að við eigum að
bjarga landvættinum við Jöklu;
færa hann upp úr fyrirhuguðu
lóni.
Hann á að standa áfram í okk-
ar augsýn og vaka yfir því landi,
sem vatnið geymir. Hann á að
vera okkur áþreifanleg vísan þess
galdurs sem íslenzk náttúra er.
Og hann verður sjálfsagður
miðpunktur þeirrar sögu, sem
okkur er skyldugt að halda sem
ítarlegastri til haga í máli og
myndum um þetta landsvæði.
Án hennar er það táknlaust og
týnt og tröllum gefið.
Ármaður
landsins
Hér segir af ármönnum landsins og
þeirri dulmögnun sem fangar þá til
frambúðar sem vilja lifa sig inn í landið
og leyfa því að njóta sín til fulls.
VIÐHORF
Eftir Freystein
Jóhannsson
freysteinn@mbl.is
✝ Anna SigurveigSveinsdóttir
fæddist á Eyvindará í
Eiðaþinghá í S-Múl.
hinn 7. mars 1909.
Hún lést á Akureyri
hinn 17. október síð-
astliðinn á 95. aldurs-
ári. Foreldrar henn-
ar voru hjónin
Sveinn Árnason
bóndi á Eyvindará, f.
20. 3. 1866 á Finns-
stöðum í sömu sveit,
d. 14. 2. 1924, og
Guðný Einarsdóttir,
f. 2. 9. 1877 á Refs-
mýri í Fellahreppi, d. 5. 2. 1924.
Systkini Önnu eru: 1) Guðný, ljós-
móðir, f. 9. 4. 1903, d. 6. 4. 1990.
Hún var seinni kona Magnúsar
heitins Sveinssonar kennara,
ekkjumanns, er átti eina dóttur. 2)
Björn, bóndi á Eyvindará, f. 9. 4.
1904, d. 14. 4. 1992. Kona hans var
Dagmar Hallgrímsdóttir. Þau áttu
Eiríkur fluttu til Akureyrar, hófu
þar sinn búskap og bjuggu þar alla
tíð síðan. Þau eignuðust fjóra syni
og eina dóttur: 1) Sveinn, flugmað-
ur, f. 23. 10. 1936, fórst í flugslysi
12. 2. 1956. 2) Svavar, skrifstofu-
stjóri, f. 12. 2. 1939, kvæntur Birnu
Sigurbjörnsdóttur hjúkrunarfræð-
ingi. Þeirra börn: a) Berglind, gift
Friðfinni Hermannssyni. b) Hildi-
gunnur, gift Ögmundi Knútssyni. c)
Anna Margrét, gift Örvari Jóns-
syni. d) Sveinn, í sambúð með Sigyn
Sigvarðardóttur. 3) Svanur, arki-
tekt, f. 26. 5. 1943, kvæntur Erlu
Hólmsteinsdóttur skrifstofumanni.
Þeirra börn: a) Hólmar, kvæntur
Eyrúnu S. Ingvadóttur. b) Sunna, c)
Eiríkur, í sambúð með Írisi Vöggs-
dóttur. 4) Börkur, skrifstofustjóri,
f. 19. 5. 1944. Maki I: Ellen Svav-
arsdóttir kennari. Þeirra börn: a)
Anna Sigurveig, b) Freyr, í sambúð
m. Halldóru Skarphéðinsdóttur.
Maki II: Sigrún Ólafsdóttir hjúkr-
unarfræðingur. Þeirra börn: a) Ei-
ríkur, b) Starkaður, í sambúð með
Noemi Alvarez. c) Styrmir, í sam-
búð með Marsibil Lillý Guðlaugs-
dóttur. 5) Karen, hjúkrunarfræð-
ingur, f. 27. 12. 1950. Maki I:
Sigvaldi Júlíusson útvarpsmaður.
kjörson. 3) Einhildur,
matráðs- og kaupkona
á Akureyri, f. 6. 8.
1912, var gift Marteini
Sigurðssyni sýsluskrif-
ara. 4) Unnur, hús-
móðir í Reykjavík, f. 7.
3. 1923. Hennar maður
var Baldur Kristjáns-
son lögreglumaður.
Þau áttu þrjá syni.
Anna giftist hinn 31.
ágúst 1935 Eiríki Vig-
fúsi Guðmundssyni
kjötiðnaðarmeistara,
sem var fæddur 12. 1.
1908 á Hróastöðum í
Öxarfjarðarhreppi. Hann lést 27. 5.
1983 á Akureyri. Foreldrar hans
voru hjónin Guðmundur Jónasson
bóndi á Hróastöðum og Gunnólfs-
vík á Langanesi, f. 1. 9. 1866 á
Sporðshúsum í V- Hún., d. 6. 6.
1918, og Sigmunda Katrín Jóns-
dóttir, f. 4. 6. 1880 á Vestara-Landi
í Öxarfirði, d. 26. 5. 1950. Anna og
Anna Sigurveig Sveinsdóttir var
góður fulltrúi þeirra kynslóðar, sem
ólst upp við þröng kjör í sveit.
Tengdamóðir mín lifði mikið breyt-
ingaskeið þjóðar, sem á ævi hennar
braust úr sárri almennri fátækt en
er nú í þeim hópi, þar sem lífskjör
eru bezt.
Anna var barn að aldri, þegar for-
eldrar hennar féllu frá, og tóku þá
tvö elztu systkinin við búinu á Ey-
vindará, skammt frá Egilsstöðum.
Hjá þeim ólust upp yngri systur
þeirra þrjár, og þeirra elzt var Anna.
Vináttan í systkinahópnum var mikil
og náið samband á milli þeirra alla
tíð. Öll bjuggu þau yfir gríðarlegum
dugnaði og fróðleiksfýsn og höfðu
skilning á því að nauðsynlegt væri
að að ganga menntaveginn til að afla
sér staðgóðrar undirstöðu fyrir
framtíðina. Fram kom hjá Önnu að
hefði hún fengið til þess tækifæri,
mundi hún gjarnan hafa lært meira í
íslenzku og sögu í skóla.
Ég dáist að því hve tengdamóðir
mín fylgdist alltaf vel með öllu því
sem hún taldi einhverju máli skipta
og það var sannarlega fjölmargt og
margvíslegt. Hún las mikið og var
víða heima. Umræðuefnin voru
óþrjótandi og hún var sífellt
reiðubúin að fá tækifæri til að skoða
fleiri hliðar á hverju máli. Mjög
sjaldan var tekin afgerandi afstaða
með eða á móti mönnum eða mál-
ANNA SIGURVEIG
SVEINSDÓTTIR