Morgunblaðið - 05.11.2003, Blaðsíða 24

UMRÆÐAN
24 MIÐVIKUDAGUR 5. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Dömu- og
herranáttföt
Opið virka daga frá kl. 11-18,
laugardaga frá kl. 11-15.
undirfataverslun
Síðumúla 3
Í ÞÆTTINUM „Já, ráðherra“ sagði Sir Humphrey Appelby eitt sinn:
„Opinberir styrkir eru fyrir listir, fyrir menningu. Þeim skal ekki ráð-
stafa í það sem fólkið vill. Þeir eru fyrir það sem fólk vill ekki, en ætti
að hafa. Ef fólkið vill eitthvað, borgar það fyrir það.“ Því
miður er eins og þetta sjónarhorn sé ríkjandi í dag.
Í Morgunblaðinu 23. október síðastliðinn birtist grein
eftir Þröst Ólafsson þar sem hann gagnrýndi þau sjón-
armið sem komu fram í grein sem ég birti á vefnum
Frelsi.is um menningarmál fyrir skömmu.
Grein Þrastar bar yfirskriftina „Menning er skylda –
ekki valkostur“ og þar hefur hann rétt fyrir sér því eins
og staðan er í dag þá er menning skylda. Skattgreið-
endur eru skyldaðir til að styrkja þá menningarstarfsemi sem hið op-
inbera telur eiga rétt á sér. Með aðstoð almennings getur áhugafólk um
klassíska tónlist til dæmis komist aðeins ódýrara í Íslensku óperuna eða
á tónleika hjá Sinfóníuhljómsveit Íslands. Þá þætti mér nú betra að
menning væri valkostur.
Ef ríkisstyrkir til menningarmála væru skornir niður væri hægt að
skila tæplega 5,8 milljörðum króna aftur til skattgreiðenda. Þeir gætu
þá veitt sér meira sem því nemur. Þetta er ekkert lítilræði og myndi án
efa gera fólki betur kleift að fara á þá listviðburði sem það hefur áhuga
á. Þröstur færir engin rök fyrir því af hverju listiðkun þurfi að vera
skylda samfélagsins.
Svo virðist sem fólk sé almennt á þeirri skoðun að ef ríkið styrkir
ekki listir þá sé menningaruppeldi þjóðarinnar stefnt í voða. Þetta er
sorgleg afstaða í garð þjóðarinnar. Ég trúi því að fólk hafi einlægan
áhuga á menningu og listum, nóg til þess að menningarlífið blómstri án
aðstoðar hins opinbera.
Með núverandi fyrirkomulagi er gert ráð fyrir að fólk hafi ekki áhuga
á menningu. Fjölmargar listgreinar hafa dafnað vel án styrkja ríkisins
bæði hér heima og erlendis. Rithöfundar, skáld og tónlistarmenn gefa út
verk sín á eigin kostnað og sjálfstæðir áhugaleikhópar sýna ný íslensk
leikrit, svo eitthvað sé nefnt.
Ríkisstyrkir gera sjálfstæðum listamönnum erfiðara fyrir þar sem þeir
neyðast til að vera í samkeppni við listamenn sem eru á launum hjá rík-
inu.
Ríkið skilgreinir hvað list er, hverjir eru listamenn, gerir upp á milli
listgreina og dregur þannig úr samkeppni sem er listamönnum hvatning
til enn frekari dáða og myndi tryggja þá fjölbreytni sem við kunnum að
meta.
Hér á landi búa Íslendingar við öflugt viðskipta- og efnahagslíf.
Einkaaðilum og fólkinu í landinu er vel treystandi til að standa að baki
öflugu menningarlífi.
Ef áhugi landsmanna er fyrir hendi er engin ástæða til að ætla að hér
geti ekki þrifist öflug listastarfsemi án stuðnings ríkisins.
Menning á að
vera valkostur
Eftir Maríu Margréti Jóhannsdóttur
Höfundur er sálfræðinemi.
GRASVELLIR nýtast aðeins
part úr árinu á Íslandi vegna hins
stutta sumars. Það er því að mínu
mati þarft framtak
hjá Reykjavík-
urborg að leggja
fjármagn í þrjá
nýja flóðlýsta
gervigrasvelli í
borginni en fram-
kvæmdir við þá
hefjast á næstunni.
Við Íslendingar erum ákaflega
stoltir af íþróttamönnum okkar
þegar vel gengur í keppnum og
kappleikjum við íþróttamenn ann-
arra landa en svo er einnig um
aðrar þjóðir.
Sambærileg aðstaða til íþrótta-
iðkunar við það sem best þekkist í
öðrum löndum á að mínu mati að
vera markmið okkar en aðeins
þannig getum við gert okkur vonir
um að íþróttamenn okkar nái þeim
árangri sem krafist er af þeim.
Knattspyrna er líklegast vinsæl-
asta íþróttagreinin sem stunduð er
hérlendis í dag en árangur
kvenna- og karlalandsliðanna hef-
ur verið athyglisverður upp á síð-
kastið.
Stóraukin þátttaka kvenna í
knattsyrnu er að mínu mati já-
kvæðasti punkturinn í þróun
knattspyrnunnar á síðustu árum.
Þegar Melavöllurinn var vígður
11. júní 1911 var það bylting hvað
varðar aðstöðu knattspyrnumanna
í Reykjavík en þá lék Fótbolta-
félag Reykjavíkur gegn Fótbolta-
félaginu Fram vígsluleikinn.
Í dag er rætt um það í alvöru í
borgarkerfinu að reisa minn-
ismerki um Melavöllinn sem svo
sannarlega var uppeldisstöð reyk-
vískra íþróttamanna.
Malarvöllum fer nú mjög fækk-
andi í borginni.
Laugardalsvöllurinn var vígður
formlega 17. júní 1959 og hefur
það örugglega verið stór stund
fyrir íþróttafólk í Reykjavík.
Hefðbundnir grasvellir þykja nú
sjálfsagðir á æfingasvæðum félag-
anna.
Tilkoma gervigrasvallanna í
Laugardal og Breiðholti var mikið
framfaraskref á sínum tíma.
Framkvæmdir munu hefjast við
þrjá nýja flóðlýsta gervigrasvelli í
Reykjavík á næstunni á fé-
lagssvæðum Fram, KR og Fylkis
en vellirnir verða í eigu Reykja-
víkurborgar.
Vellirnir verða síðan í umsjá
viðkomandi félags.
Þessir vellir ásamt Egilshöll
bæta mjög aðstöðu knatt-
spyrnuiðkenda, sérstaklega yfir
vetrartímann.
Ljóst er að byggja þarf upp eða
lagfæra áhorfendaaðstöðu við leik-
vanga í borginni sem notaðir
verða til keppni í efstu deild þann-
ig að lágmarkssætafjöldi verði fyr-
ir eitt þúsund manns til að upp-
fylla reglugerð þar um en
Reykjavíkurborg hefur ákveðið að
setja peninga í það verkefni.
Laugardalsvöllurinn er eini völl-
urinn í borginni sem uppfyllir
þessar kröfur í dag.
Með þessum greinarstúf er ég
ekki að segja að komið sé að leið-
arlokum við að bæta aðstöðu
knattspyrnufólks í Reykjavík, því
fer fjarri, en ýmislegt hefur áunn-
ist.
Vonandi verður sú aðstöðubót
sem þegar er orðin og fyrirséð er
til að fjölga iðkendum. Betri
knattspyrna og fleiri áhorfendur
eru einnig góð markmið.
Bætt aðstaða knatt-
spyrnumanna í Reykjavík
Eftir Jóhannes T. Sigursveinsson
Höfundur er félagi í VG
og varamaður í ÍTR.
LISTAVIKUNNI List án landamæra
lýkur með tónleikum í Salnum kl. 20
í kvöld. Á fyrri hluta tónleikanna
koma m.a. fram Einar K. Jónsson og
Jón Líndal sem leika á blokkflautur,
Kjartan Ásmundsson og Magnús
Örn Skúlason sem leika á munn-
hörpur og Tríó Jakobs Schroeder
leikur djass og amerískt þjóðlag.
Bjöllukór Tónstofu Valgerðar mun
leika Largo úr 9. sinfóníu Dvorak og
sálminn Í bljúgri bæn.
Hljómsveitin Plútó frumflytur
tónverkið verkið Það má bar’ekki …
eftir Egil Ólafsson sem samið er
sérstaklega fyrir hljómsveitina.
Samstarf Egils við Plútó hefur stað-
ið frá vormánuðum og er verkið
samið fyrir píanó, gítar, trommur,
slagverk og söngraddir.
Egill leggur einnig Táknmáls-
kórnum lið með söng sínum. Kór-
stjóri er Eyrún Ólafsdóttir. M og M
dúettinn fær liðsauka frá tónlistar-
manninum KK og saman flytja þeir
lag eftir KK og frumsamið lag eftir
Magnús Sigurðsson, annan meðlim
M og M.
Á síðari hluta tónleikanna æsist
leikurinn og þá mun sönghópurinn
Blikandi stjörnur syngja lög eftir
Stuðmenn. Sönghópurinn vann ný-
lega til verðlauna framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins fyrir
samstarfsverkefni sitt með The
Rockers frá Þýskalandi. Söng-
hópnum til fulltingis eru hljóðfæra-
leikararnir Ásgeir Óskarsson, Pálmi
Sigurhjartarson, Tómas Tómasson
og Þórður Árnason. Rokkhundarnir
leika órafmagnað innlend og erlend
lög m.a. eftir Magnús Sigurðsson.
Einnig mun slagverkshljómsveitin
Hrynsveitin troða upp og Hljóm-
sveitin Plútó tekur lagið.
Á tónleikunum verður einnig ým-
ist margmiðlunarefni sýnt, þar á
meðal Þokubörnin sem er mynda-
sýning með ljósmyndum eftir list-
nemann Maríu Kjartansdóttur og
tónlist eftir Birgi Hilmarsson. Einn-
ig verða sýndar þrjár myndasögur
eftir Guðbjörgu Láru Viðarsdóttur,
Grétu Guðbjörgu Zimsen og Sjafnar
Gunnarsson en þau eru öll nemar á
starfsbraut Fjölbrautaskóla Garða-
bæjar.
Morgunblaðið/Golli
Sönghópurinn Blikandi stjörnur syngur lög eftir Stuðmenn.
Listaviku lýkur með tónleikum
Listaháskóli Íslands, Skipholti 1,
kl. 12.30 Bandaríski hönnuðurinn
Georg Gottl fjallar um hagspeki sál-
arinnar og uppgang tilfinn-
ingatengdrar hönnunar á mark-
aðnum. Gottl hefur unnið sem
listrænn stjórnandi fyrir þekkt fyr-
irtæki, s.s. Nike og Mandarina Duck.
Norræna húsið kl. 17 Gísli Pálsson,
mannfræðingur og prófessor, fjallar
um ævi Vilhjálms Stefánssonar á
fræðslufundi Minja og sögu.
Gísli mun greina frá því hvernig Ís-
lendingar fjölluðu um Vilhjálm bæði
hér heima og í Íslendingabyggðum
vestra. Verður m.a. fjallað um Ís-
landsleiðangur Vilhjálms sumarið
1905.
Kaffi París kl. 16–18 Jón Hjörleif-
ur Jónsson, fyrrverandi skólastjóra
Hlíðardalsskóla, Ölfusi og prestur
Aðventkirkjunnar í Reykjavík, áritar
nýja ljóðabók sína Úr þagnar djúp-
um.
Nýi tónlistarskólinn, Grensásvegi
3, kl. 20 Rússneskir ljóðatónleikar
marka lok námskeiðs í rússneskum
ljóðasöng, sem
Alina Dubik óp-
erusöngkona hef-
ur haldið í skól-
anum á
undanförnum vik-
um. Söngvarar
eru úr efstu stig-
um Söngdeildar
skólans. Píanó-
leikari og aðstoð-
armaður Alinu á
námskeiðinu hef-
ur verið Gerrit Schuil píanóleikari.
Hann leikur með öllum söngv-
urunum á tónleikunum. Að tón-
leikum loknum flyturIngibjörg Har-
aldsdóttir, skáld og þýðandi,
rússnesk ljóð í eigin þýðingu og Júrí
Fedorof harmóníkuleikari leikur
rússneska tónlist.
Súfistinn, Laugavegi 18 kl. 20.30
Bókaforlagið Bjartur efnir til út-
gáfuhátíðar í tilefni af útgáfu nýrrar
skáldsögu um Kristmann Guð-
mundsson, Borgir og eyðimerkur
eftir Sigurjón Magnússon. Höfund-
urinn lesa úr sögunni auk þess sem
rætt verður um Kristmann Guð-
mundsson rithöfund.
Sænsk menningarvika
Þjóðmenningarhús kl. 15 Mál-
þing í tengslum við sýninguna Hvað
er heimsminjaskrá UNESCO? Heið-
ursgestur og frummælandi er Birg-
itta Hoberg, ráðgjafi samráðsnefnd-
ar og sérfræðingur sænskra
þjóðminjavarðarembættisins. Ragn-
heiður H. Þórarinsdóttir fjallar um
samning um heimsminjar frá 1972 og
aðra UNESCO sáttmála um menn-
ingararfinn. Sigurður Líndal fjallar
um Þingvelli á heimsminjaskrá. Jón
Gunnar Ottósson fjallar um náttúru-
vernd og heimsminjar og Ragnar
Frank Kristjánsson og Agnes Stef-
ánsdóttir fjalla um Skaftfell, náttúru-
og menningarminjasafn. Væntanleg
tilnefning frá náttúrufræðilegu og
menningarsögulegu sjónarhorni.
Safn Ásgríms Jónssonar kl. 15
Dagný Heiðdal listfræðingur, kynnir
sænskar listaverkabækur fyrir börn í
tengslum við sýningu Listasafns Ís-
lands, Lilja í garði listmálara.
Steikhúsið, Selfossi kl. 20.30
Samkór Selfoss fagnar nýútkomnum
geisladisk sem ber nafnið Með vin-
arkveðju. Kórinn tekur lagið og kór-
félagar verða með hljóðfærin sín.
Í DAG
 Sjá einnig Staður og stund á mbl.is
Jón Hjörleifur
Jónsson
LISTIR
JÓLAFRUMSÝNING Þjóðleik-
hússins verður Jón Gabríel Borkman
eftir Henrik Ibsen í leikstjórn Kjart-
ans Ragnarsson-
ar. Áður hafði
verið tilkynnt að
leikgerð Baltas-
ars Kormáks eftir
skáldsögu Hall-
gríms Helgason-
ar, Þetta er allt að
koma, yrði frum-
sýnd á jólum en
því verkefni hefur
nú verið frestað
fram yfir nýárið, að sögn Stefáns
Baldurssonar þjóðleikhússtjóra.
Frumsýning á Jón Gabríel Bork-
man var fyrirhuguð um miðjan nóv-
ember og æfingar því langt á veg
komnar. Verður nú gert hlé á æfing-
um og þráðurinn tekinn upp að nýju í
desember tímanlega fyrir frumsýn-
ingu á annan jóladag.
Þjóðleikhúsið
Skipt um
jólaleikrit
Arnar Jónsson
MÝRIN eftir Arnald Indriðason hef-
ur verið tilnefnd sem besta þýdda
glæpasagan í Svíþjóð árið 2003. Það
er Sænska glæpa-
sagnaakademían
sem veitir Martin
Beck-verðlaunin í
flokki þýddra og
sænskra glæpa-
sagna. Fimm
bækur eru til-
nefndar í hvorum
flokki. Aðrar
bækur sem til-
nefndar voru í
flokki þýddra verka voru: Dead
Famous eftir Ben Elton, The Falls
eftir Ian Rankin, The Summer That
Never Was eftir Peter Robinson og
The Judgement of Strangers eftir
Andrew Taylor. Athygli vekur að
Mýrin er eina bókin sem skrifuð er á
öðru tungumáli en ensku. Tilkynnt
verður hver hlýtur verðlaunin 29.
nóvember næstkomandi.
Mýrin kom út á haustdögum í Sví-
þjóð og hefur fengið mjög góðar við-
tökur. Hafa selst á níunda þúsund
eintök af bókinni í innbundnu formi á
sex vikum en ráðgert er að gefa hana
út í kilju á næsta ári en þá kemur
Grafarþögn einnig út.
Mýrin
tilnefnd
Arnaldur
Indriðason
♦ ♦ ♦