Morgunblaðið - 04.12.2003, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 FIMMTUDAGUR 4. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÞINGFUNDUR Alþingis hefst kl.
10.30 í dag. Fundurinn hefst með
umræðu utan dagskrár um lyfjaverð
og fákeppni á lyfjamarkaði. Ög-
mundur Jónasson, VG, er málshefj-
andi. Til andsvara er Valgerður
Sverrisdóttir viðskiptaráðherra.
Að því búnu fara fram umræður
um fjárlagafrumvarpið.
ÞINGMENN stjórnarandstöðu-
flokkanna mótmæltu harðlega í gær
frumvarpi um breytingar á lögum
um tryggingagjald, en með frum-
varpinu er lagt til að ríkissjóður
hverfi frá endurgreiðslu hluta af
tryggingagjaldi til atvinnurekenda
vegna viðbótarlífeyrissparnaðar
launþega. Breytingarnar voru boð-
aðar í fjárlagafrumvarpinu fyrir árið
2004, en þar segir að samtals sé
áætlað að útgjöld ríkisins lækki um
ríflega hálfan milljarð vegna þessa.
Í kjölfar fjárlagafrumvarpsins var
fyrrgreint frumvarp um trygginga-
gjald lagt fram á Alþingi. Meirihluti
efnahags – og viðskiptanefndar Al-
þingis leggur til að það verði sam-
þykkt en minnihluti nefndarinnar
leggst alfarið gegn samþykkt þess.
Þvert á loforð
ríkisstjórnarinnar
Í nefndaráliti meirihlutans segir
að heimild til umræddrar endur-
greiðslu úr ríkissjóði hafi verið ráð-
stöfun sem gerð var á sínum tíma til
að hvetja landsmenn til aukins líf-
eyrissparnaðar. Gripið hafi verið til
þrenns konar hvata í því sambandi,
þ.e. í fyrsta lagi til skattfrestunar, í
öðru lagi til mótframlags vinnuveit-
enda og í þriðja lagi til mótframlags
ríkisins. „Af þessu þrennu vegur
mótframlag ríkisins minnst,“ segir í
álitinu. Jafnframt segir þar að mark-
miðunum um aukinn lífeyrissparnað
hafi verið náð og því sé ekki ástæða
til að viðhalda þeim ráðstöfunum
sem hér um ræðir. „Þrátt fyrir
breytinguna verður til staðar hvati
til viðbótarlífeyrissparnaðar í formi
skattfrestunar og mótframlags
vinnuveitenda.“
Í áliti minnihluta efnahags- og við-
skiptanefndar segir að frumvarpið
feli í sér kjaraskerðingu um fimm til
sex hundruð milljónir fyrir launa-
fólk. Kjaraskerðingin fari auk þess
fram á sama tíma og ríkisstjórnin
hafi marglofað gríðarlegum skatta-
lækkunum. „Samþykkt frumvarps-
ins dregur ennfremur úr hvatningu
til almenns þjóðhagslegs sparnaðar
á tímum þegar þensla er framundan
í efnahagslífinu og því brýnt að beita
öllum ráðum til að hvetja landsmenn
til sparnaðar.“
Þingmenn stjórnarandstöðuflokk-
anna ítrekuðu þessar skoðanir sínar
í atkvæðagreiðslu um frumvarpið
eftir aðra umræðu í gær. Ögmundur
Jónasson, þingmaður Vinstrihreyf-
ingarinnar – græns framboðs, sagði
aukinheldur að öll verkalýðshreyf-
ingin á Íslandi liti svo á að frumvarp-
ið fæli í sér skerðingu á lífeyrisrétt-
indum. Össur Skarphéðinsson,
formaður Samfylkingarinnar, tók í
sama streng. Hann sagði að ríkis-
stjórnin hefði lofað skattalækkunum
en þau loforð efndi hún með kjara-
skerðingu og auknum álögum. Guð-
jón A. Kristjánsson, formaður
Frjálslynda flokksins, sagði að frum-
varpið gengi þvert gegn loforðum
ríkisstjórnarflokkanna um skatta-
lækkanir.
Í lok umræðunnar voru einstakar
efnisgreinar frumvarpsins sam-
þykktar og því síðan vísað í heild til
þriðju og síðustu umræðu.
Stjórnarandstaða gagnrýndi frumvarp um tryggingagjald í annarri umræðu
Sagt að feli í sér skerð-
ingu kjara launafólks
Morgunblaðið/Ásdís
ÞRIÐJA og síðasta umræða um
frumvarp til fjárlaga fyrir árið
2004 fer fram á Alþingi í dag, ein-
um degi fyrr en gert er ráð fyrir í
starfsáætlun þingsins. Atkvæða-
greiðsla fer síðan fram á morgun
en þá er stefnt að því að frum-
varpið verði að lögum. Meirihluti
fjárlaganefndar þingsins mun ekki
leggja fram neinar breytingartil-
lögur á frumvarpinu við þriðju um-
ræðu, fyrir utan nokkrar tillögur
sem ganga út á að lagfæra ein-
stakar breytingar sem gerðar voru
við aðra umræðu.
Hin síðari ár hefur verið rætt
um útgjaldahlið frumvarpsins við
aðra umræðu en tekjuhliðina við
þriðju umræðuna. Hins vegar
tókst að ræða báðar þessar hliðar
við aðra umræðu fjárlagafrum-
varpsins fyrir árið 2004. Magnús
Stefánsson, formaður nefndarinn-
ar, segir að það hafi verið hægt
þar sem allar forsendur vegna
tekjuþáttanna hafi legið fyrir í
annarri umræðu. Þar með þurfi
ekki að leggja fram neinar breyt-
ingartillögur við þriðju umræðu
eins og tíðkast hefur fram að
þessu. „Við verðum að sjá til
hvernig þetta þróast,“ sagði hann
aðspurður hvort sá háttur yrði
hafður á í framtíðinni.
Samkvæmt fjárlagafrumvarpinu
sem lagt var fram í haust var gert
ráð fyrir 6,4 milljarða kr. tekju-
afgangi ríkissjóðs. Eftir aðra um-
ræðu er hins vegar útlit fyrir að
tekjuafgangur verði tæplega 6,8
milljarðar, að sögn Magnúsar.
Hann segir að tekjuáætlunin hafi
m.a. breyst vegna endurskoðunar
á veltusköttum og eignarsköttum.
Fjárlagafrumvarpið
verði að lögum á morgun
Tekjuafgangur verði 6,8 milljarðar
VALGERÐUR Sverrisdóttir við-
skiptaráðherra ítrekaði á Alþingi í
gær að hún teldi vandséð að þörf
væri á lagabreytingu til að koma í
veg fyrir að gerðir væru kauprétt-
arsamningar til nokkurra ára við
stjórnarformann eða aðra stjórnar-
menn fyrirtækja sem kosnir hefðu
verið á hluthafafundi til eins árs í
senn. Lét hún þessi ummæli falla í
svari við fyrirspurn Jóhönnu Sigurð-
ardóttur, þingmanns Samfylkingar-
innar. „Kaupréttarsamningar eru
gerðir til að tryggja að lykilstarfs-
menn starfi hjá fyrirtækjum í tiltek-
inn tíma,“ sagði ráðherra. „Geri þeir
það ekki fellur kaupréttur þeirra
niður. Ef starfandi stjórnarmaður er
felldur á hluthafafundi, sem leiðir til
þess að hann starfar ekki áfram fyrir
félagið, fellur kaupréttur hans jafn-
framt niður.“
Ráðherra sagði þó að hún teldi
rétt að vandlega verði farið yfir þetta
mál sem og önnur álitaefni sem
koma upp í tengslum við gerð kaup-
réttarsamninga. „Álitaefnin eru mý-
mörg enda eru kaupréttarsamningar
vandmeðfarnir. Kaupréttarsamn-
ingar hafa á síðustu árum hækkað
laun forstjóra stórkostlega, sérstak-
lega í Bandaríkjunum. Því er rík
ástæða fyrir Alþingi að skoða það of-
an í kjölinn hvernig staðið er að gerð
slíkra samninga. Þessi vinna er þeg-
ar hafin í viðskiptaráðuneytinu.“
Varar við því að
hömlur verði settar
Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, varaði eindreg-
ið við því að settar yrðu hömlur á
gerð kaupréttarsaminga. Hann
sagði slíka samninga mikilvæga.
Sérstaklega fyrir fyrirtæki í nýsköp-
un. Í slíkum fyrirtækjum veitti ekki
af því að setja allt hlutafé í fram-
leiðslu og markaðssetningu vörunn-
ar. Og til að fá hæfa lykilmenn til
starfa í slíkum fyrirtækjum þyrfti að
binda þá fyrirtækinu með loforðum
um kauprétt.
Mýmörg álitaefni vegna
kaupréttarsamninga
Morgunblaðið/Jim Smart
VALGERÐUR Sverrisdóttir við-
skiptaráðherra sagði á Alþingi í
gær að í bígerð væri að innleiða
sambærilegt ákvæði í reglur um
ársreikninga lífeyrissjóða og gilda
nú um reikningsskil lánastofnana
þar sem skylt er að upplýsa um
heildarfjárhæð launa og þóknana
til stjórnarmanna og stjórnenda,
sundurliðað niður á einstaka
stjórnarmenn. Valgerður lét þessi
ummæli falla í svari við fyrirspurn
Jóhönnu Sigurðardóttur, Samfylk-
ingu.
Ráðherra sagði að skv. reglum
um reikningsskil lánastofnana væri
skylt að upplýsa um heildarfjárhæð
launa og þóknana til stjórnar-
manna og stjórnenda sundurliðað
niður á einstaka stjórnarmenn og
stjórnendur. „Reglurnar gilda um
viðskiptabanka, sparisjóði, lánafyr-
irtæki og rafeyrisfyrirtæki frá og
með yfirstandandi reikningsári.
Reglurnar eru opinberar og öllum
aðgengilegar. Í bígerð er að inn-
leiða sambærilegt ákvæði í reglur
um ársreikninga lífeyrissjóða og er
stefnt að því að slíkt ákvæði taki
gildi frá og með reikningsárinu
2004. Setning reglna af þessu tagi
fyrir vátryggingafélög heyrir hins
vegar undir viðskiptaráðuneytið og
er stefnt að því að setja sambæri-
legar reglur og fyrir lánastofnanir
og lífeyrissjóði.“
Reglur um laun
stjórnenda
lífeyrissjóða
í bígerð
ÞINGFUNDI á Alþingi var frest-
að tvívegis í gærdag vegna þess að
ekki voru nógu margir stjórn-
arliðar í þinghúsinu til að greiða
atkvæði um umdeilt frumvarp um
tryggingagjald. Þingfundur átti að
hefjast kl. 13.30 með atkvæða-
greiðslu um einstakar greinar
frumvarpsins. Síðan átti að vísa
frumvarpinu til þriðju og síðustu
umræðu.
Rétt áður en fundurinn átti að
hefjast kom í ljós að 28 stjórn-
arliðar voru í húsinu og 28 stjórn-
arandstæðingar. Það þýddi að efn-
isgreinar frumvarpsins myndu
falla á jöfnu í atkvæðagreiðslu.
Var þá gripið til þess ráðs að
fresta þingfundi, þar til fleiri
stjórnarliðar skiluðu sér í hús.
Þingfundur hófst síðan kl. 13.51
eða 21 mínútu eftir áætlun.
Kristján L. Möller, þingmaður
Samfylkingarinnar, spurði þá Guð-
mund Árna Stefánsson, varafor-
seta þingsins, sem sat í forseta-
stól, hverju seinkunin sætti.
Halldór Blöndal, forseti Alþingis,
kvaddi sér þá hljóðs og sagði:
„Herra forseti. Ég vil upplýsa að
það er vegna þess að mér seinkaði
og hef þess vegna valdið þessum
töfum á þingstörfum.“ Guðmundur
Árni upplýsti ennfremur að beiðni
hefði komið fram um að fresta
fundi þar sem nokkrir þingmenn
sem ætluðu að taka þátt í at-
kvæðagreiðslunni yrðu seinir fyrir.
„Forseti varð við því,“ sagði hann.
Að því búnu fór atkvæðagreiðslan
fram og voru efnisgreinar frum-
varpsins samþykktar með 30 at-
kvæðum stjórnarliða gegn 28 at-
kvæðum stjórnarandstæðinga.
Frumvarpinu var síðan vísað til
þriðju umræðu. Nánar er skýrt frá
frumvarpinu annars staðar á
þingsíðunni.
Stjórnarliðar
seinir
SIV Friðleifsdóttir umhverfisráð-
herra staðfesti á Alþingi í gær að
komið hafi fram hjá rússneskum að-
ilum á óformlegum fundi í Mílanó í
gærmorgun að sú yfirlýsing sem
Andrei Illarionov, efnahagsráðgjafi
Vladímírs Pútíns Rússlandsforseta,
gaf um að Rússar gætu ekki fullgilt
Kyoto-bókunina óbreyttan væri per-
sónuleg afstaða hans en ekki opinber
afstaða Rússa. Þetta kom fram í svari
Sivjar við fyrirspurn Kolbrúnar Hall-
dórsdóttur, þingmanns VG. Siv bætti
því við að ef svo færi, að Rússar neit-
uðu að fullgilda Kyoto-bókunina gæti
það gefið fleiri þjóðum tækifæri til að
gera slíkt hið sama, því þá gætu m.a.
komið fram sjónarmið um skerta
samkeppnisstöðu.
Umhverfisráðherra
um Kyoto
Persónuleg
afstaða
Illarionovs