Morgunblaðið - 04.12.2003, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. DESEMBER 2003 45
SHREDDER-skákforritið
hreppti heimsmeistaratitil skákfor-
rita eftir harða keppni við Fritz,
sem nýlega gerði jafntefli við sjálf-
an Kasparov í fjögurra skáka ein-
vígi í New York. Þessi tvö forrit
fengu bæði 9½ vinning í aðalkeppn-
ina þar sem 16 skákforrit tefldu 11
umferðir. Þau voru því látin tefla
tveggja atskáka úrslitaeinvígi.
Fyrri skákinni lauk með jafntefli,
en Shredder sigraði af öryggi með
svörtu í þeirri síðari.
Ýmsir hafa talið að styrkleiki
Shredder lægi fyrst og fremst í
löngum skákum, en að forrit á borð
við Fritz væru mun sterkari í hrað-
skákum og „taktík“. Shredder af-
sannaði þessa kenningu í Graz þeg-
ar það sigraði einnig á heims-
meistaramótinu í hraðskák og
státar því af tveimur heimsmeist-
aratitlum þetta árið.
Heimsmeistarakeppnin var sögu-
leg og miklar umræður urðu um at-
vik sem átti sér stað í síðustu um-
ferð mótsins og hafði afgerandi
áhrif á úrslit þess. Eftirfarandi
staða kom þá upp í viðureign Shred-
der og Jonny.
Þegar hér var komið sögu var
Shredder með gjörunnið tafl og mat
yfirburði sína svipað og það væri
drottningu yfir. Hins vegar varð
framhaldið einkennilegt: 34. Hh4+
Kg8 35. Hg4+ Kh7 36. Hh4+ Kg8
37. Hg4+ Hér benti Jonny, eða öllu
heldur notendaviðmótið sem Jonny
keyrði undir, á að sama staðan
kæmi upp í þriðja skipti eftir 37 …
Kh7. Hinn ungi höfundur forritsins,
Johannes Zwanzger, lék næsta leik,
ýtti á klukkuna og kallaði síðan til
skákdómarann. 37 … Kh7 Þegar
skákdómarinn kom að borðinu sá
hann að leiknum sem leiddi til
þriðju endurtekningar á stöðunni
hafði þegar verið leikið. Hann ákvað
því að skákinni skyldi haldið áfram,
en samkvæmt skákreglum á að
krefjast jafnteflis áður en leiknum
er leikið. Einhver misskilningur var
á milli Johannesar og skákdómar-
ans, því hann var ekki að krefjast
jafnteflis fyrir forritið heldur vildi
hann þvert á móti halda taflinu
áfram. Johannes gerði sér nefnilega
grein fyrir að endurtekningu leikj-
anna mátt rekja til villu í Shredder
og hann vildi ekki nýta sér rétt sinn
við þær aðstæður. Skákinni var
haldið áfram og Shredder lauk
henni á afgerandi hátt: 38. Bc4!
Hxb2+ 39. Ka1 Hxc4 Nú á hvítur
þvingað mát í 12 leikjum. 40. Hh4+
Kg8 41. Dd8+ Df8 42. Hg4+ Kf7
43. Dd7+ De7 44. Hf4+ Kg6 45.
Dxe7 Hxa2+ 46. Kxa2 Ha4+ 47.
Kb3 Hb4+ 48. Kxb4 a5+ 49. Kxc3
a4 50. Df6+ Kh5 51. Hh4 mát.
Eftir skákina og nánari skoðun
ákvað skákdómarinn að þessi úrslit
skyldu standa og Shredder vann sér
þar með rétt til að tefla úrslitaein-
vígi við Fritz.
Í efstu sætum á mótinu urðu:
1. Shredder 7.10 9½ v.
2. Fritz X3D 9½ v.
3. Deep Junior 9 v.
4. Brutus 8½ v.
Þessi forrit voru í sérflokki á
mótinu. Fritz tefldi á nákvæmlega
sama vélbúnaði og gegn Kasparov.
Vélbúnaður Fritz var um það bil
tvöfalt öflugri en sá sem Shredder
notaði.
Hannes sigraði í sjöundu
umferð í Santo Domingo
Stórmeistarinn Hannes Hlífar
Stefánsson (2.567) sigraði finnska
stórmeistarann Heikki Kallio
(2.493) í sjöundu umferð Santo
Domingo Open-skákmótsins, sem
fram fer í Dómíníska lýðveldinu.
Hannes hefur 5½ vinning og er í
þriðja sæti ásamt fleiri skákmönn-
um, aðeins hálfum vinningi á eftir
efstu mönnum. Haraldur Baldurs-
son (2.054) tapaði fyrir heimamann-
inum Tirso Tavera og hefur 2½
vinning.
Efstir með 6 vinninga eru sviss-
neski stórmeistarinn Vadim Milov
(2.574) og rúmenski stórmeistarinn
Liviu-Dieter Nisipeanu (2.675), en
hann er stigahæstur allra kepp-
enda.
Alls taka um 150 skákmenn þátt í
mótinu, sem er opið, og meðal þátt-
takenda eru u.þ.b. 50 stórmeistarar.
Fimmtíu krakkar á
skákmóti á Akureyri
Hið árlega Kiwanisskákmót sem
Skákfélag Akureyrar heldur í sam-
vinnu við Kiwanisklúbbinn Kaldbak
fór fram sl. laugardag. Að þessu
sinni tóku tæplega 50 krakkar þátt
sem er mun færra en undanfarin ár.
Hart var þó barist að vanda og
þurfti m.a. tvö einvígi til að skera úr
um úrslit í eldri flokki stúlkna.
Þeir Steinar Marínó Hilmarsson
úr Glerárskóla og Alexander Þór-
isson úr Giljaskóla urðu jafnir eftir
mikla spennu í fimmta bekk, en
Steinar hafði betur á stigum. Þá
hafði Jón Heiðar Sigurðsson mikla
yfirburði í áttunda bekk, lagði alla
andstæðinga sína, átta að tölu. Ann-
ars urðu úrslit sem hér segir:
Stúlkur eldri:
1.–2. Ulker Gasanova,
Lundarskóla.
1.–2. Fjóla Gunnlaugsdóttir,
Brekkuskóla.
3.–4. Védís Valdimarsdóttir,
Brekkuskóla.
3.–4. Ólöf Lilja Höskuldsdóttir,
Síðuskóla.
Stúlkur yngri:
1. Lára Einarsdóttir,
Brekkuskóla.
2. Laufey Lára Höskuldsdóttir,
Síðuskóla.
3. Sólrún Haraldsdóttir,
Glerárskóla.
1.–3. bekkur:
1. Mikael Jóhann Karlsson,
Brekkuskóla.
2. Ísak Freyr Valsson,
Lundarskóla.
3. Árni Gunnar Ellertsson,
Glerárskóla.
Fjórði bekkur:
1. Kári Arnarson,
Brekkuskóla.
2. Patrick Freyr Guðmundsson,
Brekkuskóla
3. Bragi Halldórsson,
Brekkuskóla.
Fimmti bekkur:
1. Steinar Marínó Hilmarsson,
Glerárskóla.
2. Alexander Arnar Þórisson,
Giljaskóla.
3. Andri Þór Valdez,
Giljaskóla.
Sjötti bekkur:
1. Gunnar Atli Eggertsson,
Lundarskóla.
2. Barði Benediktsson,
Brekkuskóla.
3. Valur Gunnarsson,
Lundarskóla.
Sjöundi bekkur:
1. Jón Heiðar Sigurðsson,
Lundarskóla.
2. Eyþór Arnarson,
Brekkuskóla.
3. Gestur Baldvinsson,
Brekkuskóla.
Áttundi bekkur:
1. Aron Skúlason,
Lundarskóla.
2. Auðunn S. Snæbjarnarson,
Lundarskóla.
9.–10. bekkur:
1. Davíð Arnarson,
Brekkuskóla.
2. Alex Cambray Orrason,
Brekkuskóla.
Grunnskólamót Skákfélags
Selfoss, Lionsmótið
Föstudaginn 28. nóvember fór
fram Lionsmótið í skák. Mót þetta
er haldið af Skákfélagi Selfoss og
nágrennis, en styrkt af Lions og
ætlað grunnskólanemendum á öll-
um aldri á Suðurlandi.
Mótið fór fram á Hellu að þessu
sinni. Alls mætti 31 keppandi frá
fjórum skólum, þ.e. Hvolsskóla,
grunnskólanum á Hellu, Vallaskóla
Selfossi og barnaskólanum á Eyr-
arbakka og Stokkseyri. Keppt var í
fjórum flokkum og verðlaun voru
veitt fyrir hvern flokk fyrir sig.
Keppni var jöfn og spennandi, en
þó fengust hrein úrslit eftir sjö um-
ferðir í öllum flokkum nema hvað
tefla þurfti úrslitaskák um þriðja
sætið í 1.–4. bekk.
1.–4. bekkur:
1. Ragnar Páll Ragnarsson,
Hellu 7 v.
2. Valdís Bjarnadóttir,
Hellu 6 v.
3. Karen Eva Sigurðardóttir,
Hellu 4 v.
5.–6. bekkur:
1. Sigurður Ingi Magnússon,
Vallaskóla 6½ v.
2. Ólafur Valur Sigurðsson,
Vallaskóla 6 v.
3. Jökull Jóhannsson,
Hellu 5 v.
7.–8. bekkur:
1. Barði Páll Böðvarsson,
Bsk. á Eyrarbakka og Stokkseyri
5 v.
2. Guðmundur Óskar Kristinsson,
Vallaskóla 3½ v.
3. Sigurður M. Guðmundsson,
Vallaskóla 2 v.
9.–10. bekkur:
1. Arnar Páll Gunnlaugsson,
Bsk. á Eyrarbakka og Stokkseyri
7 v.
2. Agnar Logi Kristinsson,
Vallaskóla 6 v.
3. Reynir Björgvinsson,
Hvolsskóla 3½ v.
Shredder heims-
meistari skákforrita
Daði Örn Jónsson
dadi@vks. is
SKÁK
Graz, Austurríki
XI HM SKÁKFORRITA
22.–30. nóv. 2003
Stefan Meyer-Kahlen stýrir Shredder gegn List á heimsmeistaramótinu.
ÁGÆTI lesandi. Það er farið að
hægja á öllu í náttúrunni, lauf
trjánna löngu farið að fylla inn-
keyrslur og stífla niðurföll, en tré
og runnar standa nakin og lauflaus
eftir. Þó halda stöku tré enn fast í
sitt. Hjá mér vaxa nokkur gömul
þingvíðistré sem eru
ótrúlega fastheldin á
laufið. Nú er okkur
tamast að líta á víði-
tegundirnar sem
runna þótt margar
þeirra geti orðið æði
háar, a.m.k. í augum
Íslendingsins, sem
hefur kallað allar
birkiþyrpingar skóg,
svo framarlega sem
þær hafi náð höfuð-
hæð. En þingvíðirinn
minn er hreinasta
tré, líkega 6–8 m á
hæð, að vísu krækl-
óttur þótt hann hafi
ákveðinn aðalstofn
en stórmyndarlegur.
Græni liturinn helst ótrúlega lengi
á laufi þessa þingvíðis og það helst
á greinunum töluvert fram í nóv-
ember jafnel þótt Vetur konungur
sé farinn að minna allnokkuð á sig
og félagi hans, Kári, hafi heldur
betur belgt sig og blásið að und-
anförnu. Þingvíði sér maður lík-
lega ekki í sölu hjá garðyrkju-
stöðvum, en hann var töluvert
ræktaður um fyrri hluta síðustu
aldar, sennilega mest sem stakur
runni eða tré en minna í limgerði,
líklega of grófur til þeirra nota.
Þingvíðirinn fór alveg hörmulega
illa í aprílhretinu fræga fyrir 40 ár-
um, sem nær þurrkaði út aspir og
sitkagreni á Suðurlandi og hefur
líklega ekkert verið á boðstólum
eftir það. Sá þingvíðir sem mér er
efst í huga hefur þó lifað þessar
hremmingar af, hann er trúlega
nær jafngamall lýðveldinu. Annar
víðir heldur laufinu allan veturinn.
Þetta er myrtuvíðir. Myrtuvíðir er
gjörólíkur þingvíðinum, smávax-
inn, verður ekki mikið yfir hálfur
metri á hæð. Blöðin eru fremur lít-
il, dökkgræn og egglaga, þau sölna
á haustin en haldast engu að síður
á greinunum. Vinsældir myrtuvíð-
is hafa aukist töluvert síðustu ár,
hann er talsvert notaður í þyrping-
ar í runnabeðum en eins getur
hann sómt sér ágætlega einn og
sér í beði með fjölærum jurtum eða
í stórri steinhæð, svona „sérvitrar“
plöntur geta verið mjög skemmti-
legar.
En það eru þó ekki lauftrén sem
setja svip sinn á vetrargarðinn, ég
hefði þó heldur átt að segja lit sinn,
því svipur nakinna trjáa og runna
getur svo sannarlega verið til-
komumikill á vetrum. Það eru
barrtrén sem sjá um litinn, einir,
fura, greni. Litur þeirra getur ver-
ið ótrúlega mismunandi, því grænt
er ekki sama og grænt. Íslenski
einirinn er gulgrænn, en himalaja-
einirinn er til í mörgum litbrigðum,
allt frá „venjulega“ grænum lit yfir
í grænblá, grágræn eða silkigræn
litbrigði. Fururnar hafa líka mis-
munandi græna tóna sem gaman
er að en hins vegar er grenið hrein
sorgarsaga. Sitkagrenið, sem hef-
ur verið stolt annars hvers garð-
eiganda og mikil bæjaprýði, stend-
ur víða eftir líkt og það hafi lent í
skógarbruna. Sitkalúsin, sem
barst um líkt og eldur í sinu og olli
verulegum skemmdum á ýmsum
grenitegundum á útmánuðum
þessa árs, olli því að víða féll mest-
allt barr af eldri greinum og aðeins
ársvöxturinn heldur nú græna litn-
um. Trjáeigendur liggja nú á bæn
og biðja um harðan vetur, a.m.k.
verulega góðan frostakafla, svo
þessi óværa deyi drottni sínum. En
koma má almættinu
til hjálpar með ýmsu
móti. Sé uppáhalds-
grenið ennþá lítið
skemmt er sjálfsagt
að reyna að koma því
til liðs. Permasect er
algengt skordýraeit-
ur sem verkar líka á
grenilús. Komi þurr
og hlýr dagur, hiti
helst 5–8 gráður svo
ég tali nú ekki um
meira, er upplagt að
úða en þá með heldur
sterkari blöndu en
notuð er á venjulegar
blaðlýs og maðk að
vorlagi. Annað efni
er komið á markað,
FLORINA, sem er paraffínolíu-
blanda. Þetta efni er þynnt í
ákveðnum hlutföllum og úðað yfir
tréð. Þannig leggst þunn olíufilma
yfir, bannsett kvikindin ná ekki í
súrefni og kafna. Dálítið dýrt, en
þess virði að nota svona í garði,
þótt skógarreitir séu of stórir fyrir
úðun af þessu tagi. Þetta efni var
prófað hér í nóvemberlok síðastlið-
inn vetur og gaf mjög góða raun.
Einfalt í meðhöndlun, en muna 5
gráða hiti og þurrt.
En veturinn er tími hinna ljúfu
drauma og garðeigandann getur
dreymt ekki síður en aðra. Á vetr-
arkvöldum dreg ég oft fram garða-
bækur og læt hugann reika. Úrval-
ið af garðyrkjubókum er töluvert á
erlendum málum, en lítið er til á ís-
lensku. Þó vil ég nefna tvær bæk-
ur. Bókin Garðurinn, sem Garð-
yrkjufélag Íslands gaf út í tilefni af
110 ára afmæli sínu, eftir þær
Önnu Fjólu Gísladóttur, Auði
Sveinsdóttur og Fríðu Björgu Eð-
varðsdóttur, er sígild í mínum
huga. Í þessari bók er einkum
fjallað um skipulag garða og hún
höfðar jafnt til eigenda gamalgró-
inna garða og þeirra sem eru að
láta sig dreyma um fyrsta garðinn.
Þessa bók tek ég fram á hverjum
vetri, blaða í og dáist að fallegum
og lýsandi myndum og góðri fram-
setningu.
Hin bókin, sem mig langar til að
nefna, kom út á þessu ári og heitir
Garðverkin og er eftir Stein Kára-
son. Eins og nafnið bendir til
fjallar hún einkum um hagnýt at-
riði; verkfæri og vélar sem notaðar
eru við garðrækt, áburð og áburð-
argjöf, steinhæðir, uppbyggingu
þeirra og nokkrar steinhæða-
plöntur og grasflötina og umhirðu
hennar svo eitthvað sé nefnt. Góðir
kaflar eru líka um laukjurtir og
matjurtir. Einn er þó sá kafli, sem
ég ætla að lesa ítarlega eftir ára-
mót, ekki einu sinni heldur tvisvar.
Það er kaflinn um klippingar, kafl-
arnir ætti ég frekar að segja, því
bæði er fjallað um klippingu stórra
trjáa, skrautrunna og limgerða,
þetta sem sífellt vefst fyrir mér en
með góðar leiðbeiningar og skýr-
ingarmyndir í höndunum verða
mér allir vegir færir.
Skýringarmyndir, vel á minnst,
teikningarnar í bókinni eru alveg
kapítuli út af fyrir sig, stórvel
gerðar og skemmtilegar.
S.Hj.
VETRARÞANKAR
VIKUNNAR
BLÓM
Um s j ó n S i g r í ð u r
H j a r t a r
504. þáttur