Morgunblaðið - 24.11.2005, Blaðsíða 60
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 2005 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
Opið 8-24 alla daga
í Lágmúla og Smáratorgi
HARRY Potter og blendingsprinsinn eftir
J.K. Rowling var söluhæsta bókin á Íslandi
dagana 15.–21. nóvember sl. að því er
fram kemur í samantekt Félagsvísinda-
stofnunar HÍ fyrir Morgunblaðið.
Harry Potter tekur við efsta sætinu af
Vetrarborg Arnaldar Indriðasonar, sem
er í öðru sæti að þessu sinni. Jónsbók –
Saga Jóns Ólafssonar athafnamanns eftir
Einar Kárason er í því þriðja. Fjórða mest
selda bókin á landinu á téðu tímabili er
Sólin kemur alltaf upp á ný, endurminn-
ingar sr. Auðar Eirar Vilhjálmsdóttur
skráðar af Eddu Andrésdóttur. Þriðja
táknið, glæpasaga Yrsu Sigurðardóttur,
er svo í fimmta sæti.
Sjö af tíu söluhæstu bókunum eru ís-
lenskar að þessu sinni en þær voru aðeins
fjórar á listanum sem birtist í blaðinu fyrir
viku. Fjórar af bókunum tíu eru skáldverk
og þrjár eru barnabækur.
Harry Potter
söluhæstur
Bóksala | 53
STÍF vestanátt var á höfuðborgarsvæðinu í gær og brá skipstjórinn á
Arnarnesinu, gámaflutningaskipi Atlantsskipa, á það ráð við Gróttu á
Seltjarnarnesi að kalla eftir lóðsinum til að komast klakklaust að
bryggju. Kristján Jón Guðmundsson hjá Atlantsskipum segir það koma
fyrir þegar vindur stendur upp á bryggjuna að kallað sé eftir aðstoð
lóðsins. Allt gekk að óskum og byrjað var að afferma skipið síðdegis.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Beið í vari eftir lóðsinum út af Gróttu
NÝ nöfn sem mannanafnanefnd
samþykkir eru ekki færð inn á
mannanafnaskrá fyrr en tilkynn-
ing berst þjóðskrá um að barni
hafi verið gefið viðkomandi nafn.
Hingað til hafa nöfn verið færð
inn á skrána um leið og úrskurð-
ur liggur fyrir. Ástæðan fyrir því
að þessu er breytt er sú að dæmi
eru um að fólk sæki um nöfn af
rælni en noti þau síðan ekki.
Þetta á m.a. við um nafnið Bambi
sem var samþykkt af nefndinni í
maí 2004 en samkvæmt upplýs-
ingum frá þjóðskrá heitir enginn
Íslendingur þessu nafni.
Teljist nöfn sem nefndin úr-
að tilgangslausu og að aldrei hafi
verið ætlun þeirra að gefa börn-
um þessi nöfn. Dæmi væru um að
tölvupóstar hefðu verið sendir
nefndinni seint um nætur og um
helgar, sem gæti sagt sitt um hug
umsækjandans.
Til að freista þess að draga úr
alvörulausum umsóknum verði ný
nöfn ekki færð inn á mannanafna-
skrá fyrr en börn hafa fengið
þessi nöfn. Kolbrún telur ekki að
breyta þurfi reglum vegna þessa
og úrskurðir nefndarinnar verða
eftir sem áður birtir á vefnum.
Kolbrún sagði einnig hugsan-
legt að nefndin myndi í auknum
mæli beita því ákvæði manna-
nafnalaga að nafn skuli ekki sam-
þykkt ef ástæða sé til að ætla að
nafnið geti orðið nafnbera til
ama. Þetta ákvæði væri þó afar
matskennt og því ekki ólíklegt að
talsverðar deilur rísi um úrskurði
nefndarinnar sem byggðust á því.
Frá því nýir menn tóku sæti í
nefndinni hafa eftirfarandi eigin-
nöfn verið samþykkt: Aletta,
Annas, Dreki, Leo, Lisbeth og
Veróna. Nefndin hafnaði eigin-
nöfnunum Maia og Kenneth og
millinöfnunum Ole og Valberg.
Nefndin frestaði að úrskurða um
eiginnafnið Hnikarr og hafnaði
endurupptöku vegna eiginnafn-
anna Annarósa og Kilian. Fjórum
beiðnum um úrskurð var vísað
frá þar sem nefndin taldi að hún
ætti ekki að úrskurða í þeim mál-
um.
skurðar um hafa áunnið sér hefð
á Íslandi, þótt þau séu ekki í
mannanafnaskrá, eru þau færð í
skrána án tafar. Sérstakar vinnu-
reglur gilda um hvenær nafn hef-
ur áunnið sér hefðarrétt.
Eins og komið hefur fram
sögðu allir aðalmenn sig úr
mannanafnanefnd í september sl.
vegna ágreinings við dómsmála-
ráðuneytið um nafnið Eleonora.
Varamenn tóku þá sæti og var
Kolbrún Linda Ísleifsdóttir kjör-
inn formaður nefndarinnar.
Tölvupóstar berast nefndinni
um nætur og um helgar
Í samtali við Morgunblaðið
sagði Kolbrún að nokkuð hefði
verið um að fólk sækti um nöfn
Nöfn sem mannanafnanefnd samþykkir fara ekki sjálfkrafa á nafnaskrá
Sækja um ný mannanöfn af
rælni en nota þau svo ekki
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
LANGSÖLUHÆSTA
plata síðastliðinnar viku
er þreföld safnplata
Björgvins Halldórs-
sonar, Ár og öld, en á
henni er að finna lög úr
söngbók Björgvins frá
árunum 1970–2005. Plat-
an seldist í tæpum 1.200
eintökum eða um 700
fleiri eintökum en platan
í öðru sæti, Undir þínum
áhrifum með Sálinni hans Jóns míns. Nylon
víkur af toppnum og er nú í áttunda sæti
listans með Góða hluti.
Ár og öld
á toppnum
Björgvin | 57
Björgvin
Halldórsson
HRÍSMJÓLK með sætri sósu, sem
seld er í verslunum í 170 gramma
pakkningum, inniheldur 30,6 grömm af
sykri sem samsvarar 15,3 sykurmolum.
Þetta kemur m.a. fram í athugun sem
Morgunblaðið stóð að í samvinnu við
Brynhildi Briem, næringar- og mat-
vælafræðing, en hún starfar sem sér-
fræðingur á matvælasviði Umhverfis-
stofnunar. Könnunin náði til 43
mjólkurafurða, en fjölbreytni slíkra af-
urða á markaði hefur aukist mjög á
undanförnum árum, sér í lagi afurða
sem beint er að börnum. Hollusta slíkra
vara er þó ekki alltaf í fyrirrúmi því
mismikið af viðbættum sykri finnst í
þeim, eins og dæmin í könnuninni sýna.
15 sykurmolar
í Hrísmjólkinni
Hollusta | 26
ÚRVALSVÍSITALA Aðallista Kauphallar
Íslands, sem mælir verðbreytingar á hluta-
bréfum veltumestu félaganna sem eru
skráð í Kauphöllinni, hefur hækkað um 50%
á þessu ári. Sambærilegar vísitölur í helstu
nágrannalöndunum hafa hækkað frá um
10% og upp í rúm 30%. Þróunin hefur því
verið nokkuð önnur hér en í nágrannalönd-
unum. Fjármálafyrirtækin eiga stóran þátt
í því hvað hækkun Úrvalsvísitölunnar hefur
verið mikil á árinu. Afkoma þeirra hefur
verið mjög góð auk þess sem þau hafa verið
í mikilli útrás.
Meiri hækkun en
í öðrum löndum
Viðskiptablað | 18
KONA sem flutti kínverskan mann hingað til
lands til að starfa á nuddstofu hennar í Kópa-
vogi var nýlega dæmd í Héraðsdómi Reykja-
ness fyrir að falsa undirskrift hans á ráðning-
arsamning. Maðurinn hefur höfðað einkamál til
að fá ógreidd laun, en fram kemur í stefnu að
hann hafi fengið 147 þúsund króna laun fyrir 18
mánaða vinnu.
Konan vísaði fram fölsuðum ráðningarsamn-
ingi hjá Vinnumálastofnun og Útlendingastofn-
un vegna umsókna um tímabundið dvalar- og at-
vinnuleyfi. Hún játaði brotið og var dæmd í 45
daga fangelsi, skilorðsbundið í þrjú ár.
Guðrún Björg Birgisdóttir hdl., lögmaður
mannsins, segir að hann hafi unnið hjá konunni í
samtals 18 mánuði, og hafi konan gert ráðning-
arsamning við foreldra hans í Kína um að greiða
honum 10 þúsund krónur á mánuði fyrir vinnu á
nuddstofu hennar. Fyrir þetta 18 mánaða tíma-
bil hafi hún hins vegar greitt foreldrum hans
samtals um 147 þúsund krónur, en hann hafi
engin laun fengið, aðeins uppihald og húsnæði.
Nuddaði, þreif stofuna og bar út blöð
Því hefur maðurinn höfðað mál gegn fyrrver-
andi vinnuveitanda sínum þar sem hann krefst
þess að fá laun fyrir vinnu sína á átján mánaða
tímabili í samræmi við íslensk lög. Hann hafi
starfað við að nudda viðskiptavini vinnuveit-
anda síns, en auk þess þrifið nuddstofuna og
borið út blöð á morgnana, án þess að fá kaup
fyrir. Ekki var heldur staðið skil á launatengd-
um gjöldum.
Krefst hann því um 4,7 milljóna króna vegna
vangoldinna launa, og er það reiknað út frá lág-
markstaxta VR að viðbættri yfirvinnu. Frá er
dregin eðlileg upphæð fyrir fæði og húsnæði.
„Þetta mál er líklega hið fyrsta sinnar teg-
undar hér á landi, en þetta er auðvitað ekkert
annað en nauðungarvinna, að greiða umbjóð-
anda mínum tæpar 150 þúsund fyrir vinnu í 18
mánuði,“ segir lögmaður mannsins.
Hún segir að Sýslumaðurinn í Kópavogi hafi
ákveðið að kæra konuna aðeins fyrir skjalafals,
þó að rétt hefði verið að kæra einnig fyrir nauð-
ungarvinnu.
Maðurinn var einn þriggja nuddara sem kon-
an hafði í vinnu, en eftir að þeir hættu störfum
hjá henni voru tveir þeirra reknir úr landi, en
honum tókst að fá dvalarleyfi með aðstoð eins af
viðskiptavinum stofunnar.
Kínverskur maður stefnir eiganda nuddstofu vegna vangoldinna launa
Segist hafa fengið 147 þúsund
krónur fyrir 18 mánaða vinnu
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
♦♦♦